روزنامه آرمان ملی در گفت‌وگویی با محمدجواد جمالی نوبندگانی، عضو سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس آورد: رهگیری و نزدیک شدن به هواپیمای ایرباس مسافربری A۳۱۰ خطوط هوایی ماهان‌ایر در مسیر تهران به از سوی دو جنگنده موجب زخمی شدن تعدادی از مسافرین به دلیل تغییر وضعیت سریع هواپیما شد. ارتش آمریکا نیز، گرچه ابتدا از اظهارنظر درباره ایجاد مزاحمت برای هواپیمای مسافربری ایران خودداری کرد، اما سپس مسئولیت آن را به عهده گرفت و آن را ماموریت هوایی روتین خود در مجاورت پایگاه التنف سوریه دانست که اقدام به بازرسی بصری هواپیمای مسافربری ماهان ایران کرده است. اگرچه ایرباس ماهان پس از تخلیه مسافرانش در فرودگاه بیروت، عازم جمهوری اسلامی شد و ساعاتی بعد در فرودگاه امام خمینی (ره) به زمین نشست، اما هنوز هدف از این رفتار تحریک‌آمیز از سوی آمریکا به‌درستی مشخص نیست و شبهاتی در این خصوص مطرح است. یکی از فرضیات قابل اتکاء در خصوص این اقدام خطرناک جنگنده‌های آمریکایی قصد آنها برای اجرای عملیات سوتر است. اگرچه هنوز قطعی نیست اما با توجه به سابقه چنین رفتاری از سوی جنگنده‌های آمریکایی و صهیونیستی، به‌نظر می‌رسد که جنگنده‌های آمریکایی با خباثت تمام عمدا اقدام به پرواز در نزدیکی هواپیمای مسافربری ایران کرده‌اند تا پدافند هوایی سوریه به اشتباه آن را ساقط کند. این نمونه همان عملیاتی است که جنگنده‌های صهیونیستی درمورد هواپیمای ایلیوشین ۲۰ روسی انجام دادند و با فریب سامانه پدافندی سوریه موجب هدف قرار گرفته شدن آن شدند؛ اقدامی که بسیاری آن را سیاسی تلقی می‌کنند و به‌نحوی یکی دیگر از نشانه‌های تخاصم و فشار دولت ترامپ برای تحریک ایران می‌دانند.
این قبیل رفتارهای ایالات‌متحده در قبال ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
این اولین بار نیست که ایالات‌متحده به هواپیماهای ایرانی تعرض می‌کند و در گذشته نیز چنین تعرض‌هایی را انجام داده است که مهم‌ترین آن سرنگون هواپیمای مسافربری بندرعباس به مقصد امارات بود که صدها نفر از مردم ایران از جمله زنان و کودکان را به شهادت رساند و به فرمانده ناو هم مدال شجاعت اعطا کردند؛ بنابراین این اقدام در خلق‌وخوی ایالات‌متحده می‌گنجد و از آنها بعید نیست که برای افراد بی‌گناه و غیرنظامی مزاحمت ایجاد کرده و حتی جان آنها را بگیرند. ایالات‌متحده در ماه‌های اخیر به هیچ‌کدام از اهداف خود در قبال ایران دست نیافته است. ساقط شدن پهپاد فوق‌سری ایالات‌متحده و هدف قرار گرفتن پایگاه عین‌الاسد برای ایالات‌متحده سنگین تمام شده است و به نحوی به دنبال انتقام‌گیری است. فشاری نیز در عراق به وجود آمده است تا نیروهای این کشور از آن خارج شوند و از سوی دیگر ترامپ به‌شدت در داخل نیز تحت فشار است و حتی به دنبال این هستند که سفر الکاظمی به تهران را تحت تاثیر اقدامات خود قرار دهند. توافق با چین و روسیه به نحوی برای ترامپ یک شکست است و برای همین به دنبال این است تا ایران را به واکنش وادار کند تا فشاری جهانی علیه ایران ایجاد کند و رابطه ایران را با سایر کشورها قطع کند. این عکس‌العمل‌های ایالات‌متحده همان زبان تند ترامپ در عرصه دیپلماتیک است و به این علت به این شکل مطرح می‌شود.
این اقدامات ایالات‌متحده تا چه میزان به وضعیت داخلی این کشور ارتباط دارد؟
قطعا این اقدامات و دست و پا زدن‌های ترامپ به وضعیت داخلی این کشور نیز مربوط است؛ به‌خصوص این روزها که نارضایتی‌های مردم رو به افزایش است و محبوبیت ترامپ به‌شدت کاهش یافته است. ترامپ همزمان در داخل با کرونا و بحران‌های اقتصادی مواجه است و به همین علت به دنبال موفقیتی در عرصه بین‌المللی است زیرا به‌شدت از شکست در انتخابات آتی می‌ترسد و به همین علت به دنبال امتیازات تبلیغاتی برای خود است تا در عرصه انتخابات با دستان خالی حاضر نشود. بارها مشاهده کردیم که روسای جمهوری ایالات‌متحده آشوب‌هایی ایجاد می‌کنند تا در خلال آن رای مردم ایالات‌متحده را جذب کنند و خود را به عنوان قهرمان معرفی کنند. بنابراین این اقدامات آمریکا هم دلایل منطقه‌ای و بین‌المللی دارد و هم دلایل انتخاباتی و داخلی که به نظر می‌رسد همچنان نیز ادامه خواهد داشت. در این راستا کلیه حقوق دریانوردی و هوانوردی و بین‌المللی نیز نقض می‌شود و هر روز نیز از یک پیمان بین‌المللی که خود آنها ایجاد کرده‌اند خارج می‌شوند. این اقدامات ریشه در رفتار قلدرانه ترامپ دارد و ایران نیز باید در مجامع حقوقی بین‌المللی این اقدام ناشایست ایالات‌متحده را پیگیری کند. مجامع بین‌المللی همانطور که در قبال رفتارهای ایران حساس هستند باید نسبت به اتفاقات روزهای گذشته نیز موضع‌گیری محکم داشته باشند.
ترامپ همچنان با این اقدامات به نحوی به دنبال ارتباط‌گیری با ایران به هر شکل ممکن است؟
من بر این عقیده هستم که امروزه در هیات حاکمه ایالات‌متحده آمریکا یک اختلاف جدی در قبال ایران به‌وجود آمده است و بسیاری از آنها بر این باور هستند که فشار حداکثری جواب نداده و ایران به‌خوبی توانسته است مقاومت کند. ترامپ نیز هر هفته به نحوی اعلام می‌کند که ایران بالاخره برای مذاکره خواهد رفت یا به شکلی دیگر از مذاکره استقبال کرده است اما مشاهده می‌کند که ایران علاوه‌بر اینکه به سمت مذاکره نمی‌رود، بلکه هر روز راه‌های بیشتری برای تبادل تجاری با جهان پیدا می‌کند و این برای آمریکا سنگین است و نمی‌تواند آن را تحمل کند؛ مقوله‌ای که به‌خوبی نشان داده است اگر به خوبی راه‌های تبادل با جهان پیدا شود، مقاومت در مقابل فشارهای آمریکا می‌تواند هزینه کمتری نسبت به تسلیم شدن در قبال سیاست‌های خصمانه آنها داشته باشد.
نظر شما