مهدی میرزاده روز سه‌شنبه در گفت‌وگو با ایرنا افزود: از دیگر مزایای این طرح کاهش ریسک و تضمین استمرار صادرات نفت خام، افزایش پایانه‌های صادرات نفت و تمرکززدایی و جلوگیری از تجمع و قطبی شدن پایانه‌های نفتی در یک منطقه است.
وی ادامه داد: اگرچه از منظر اقتصادی و اجتماعی استفاده از ظرفیت‌های محیطی برای برون رفت از توسعه‌نیافتگی در منطقه مکران ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است که این طرح دقیقاً در راستای چنین ضرورتی است.
استاد جغرافیای سیاسی و ژئوپلتیک دانشگاه هرمزگان یادآور شد: اما تحولات سال‌های اخیر در عرصه روابط بین‌الملل در منطقه خاورمیانه، تشدید رقابت‌های ژئوپلیتیکی و احتمال استفاده خلیج‌فارس به عنوان یک کارت و برگ برنده در زمان بروز بحران‌ها و مناقشات نظامی سبب شد اهمیت وجود پایانه‌های نفتی متعدد در کشور بیش از بیش احساس شود.
میرزاده تصریح کرد: در سال‌های اخیر بارها بحث محدودیت رفت‌وآمد و بستن تنگه هرمز توسط ایران به عنوان یک اهرم فشار در مناسبات بین‌المللی در برابر زیاده‌خواهی‌های غرب و متحدان منطقه‌ای آن مطرح شد و چنین رخدادی بدون داشتن مسیر و پایانه‌های جایگزین میسر نیست به همین خاطر از منظر راهبردی و پدافند غیرعامل دیر یا زود چنین رخدادی باید اتفاق می‌افتاد و طبعیتا مسیر موازی که به بنادر ما در اقیانوس هم متصل می‌شود یک پایانه و هاب‌نفتی در مکران و جاسک ایجاد خواهد کرد که علاوه بر پوشش دادن اهداف استراتژیک می‌تواند کمابیش محرک توسعه این منطقه نیز باشد.
به گفته وی، هم‌چنین در سال‌های اخیر گاهی در مواقع بحران و شدت گرفتن تنش‌های کلامی میان سیاست‌مداران و رؤسای کشورها، برخی از کارشناسان و مسوولان کشور طرح بستن تنگه هرمز و ایجاد محدودیت در رفت‌وآمد را مطرح می‌کردند؛ هرچند طرح این موضوع می‌تواند اهرم فشاری برغرب و متحدان منطقه‌ای آن باشد اما از آنجایی که هر اقدامی برای بستن و ایجاد محدودیت در تنگه هرمز، این گذرگاه اقتصادی و نفتی را برای همه کشورها از جمله ایران ناامن می‌کند ، تهدید ایران تا حد زیادی، تهدیدی لفظی قلمداد می‌شد و فاقد اثرگذاری راهبردی بود اما با کاهش وابستگی ایران به تنگه چنین تهدیداتی اثرگذاری بیشتری خواهد داشت.
منفعت جامعه محلی جاسک از طرح خط لوله انتقال نفت گوره دیده شود
این کارشناس در حوزه مسائل سیاسی و راهبردی ادامه داد: در حال حاضر کشورهای منطقه اقداماتی را برای کاهش وابستگی به تنگه هرمز در زمینه انتقال نفت انجام داده‌اند از جمله امارات که با احداث خط لوله حبشان- فجیره تا حدی از وابستگی مطلق خود به تنگه هرمز کاسته این درحالی است که سعودی‌ها نیز برای انتقال نفت از شرق به غرب، خط لوله نفتی را چندین دهه پیش ساخته‌اند که به بندر ینبوع در دریای سرخ منتهی می‌شود، لذا این خط بخشی از تولیدات نفت این کشور را از طریق پایانه‌های صادراتی واقع در این دریا صادر می‌کند.
میرزاده از دیگر دستاوردهای این خط برای استان هرمزگان در منطقه مکران و شهرستان جاسک به توسعه اشتغال جوانان اشاره کرد و بیان داشت: به‌طور کلی چنین طرح بزرگی می‌تواند زمینه اشتغال جویندگان کار در استان را فراهم کند و به تعبیری نیروی کار ماهر و متخصص منطقه و استان در این پروژه سهیم شود.
عضو هیات علمی دانشگاه هرمزگان اضافه کرد: جدای از تاسیسات انتقال که ازغرب به شرق استان کشیده می‌شود، در وهله نخست ساخت تاسیسات ذخیره‌سازی و بارگیری و پس از آن با بهره‌برداری از این تاسیسات فرصت‌های کاری فراوانی ایجاد خواهد شد که می‌تواند زمینه اشتغال نیروی کارماهر و متخصص منطقه را فراهم کند.
وی درعین حال ابرازداشت: البته بدیهی است که کلان پروژه‌هایی مانند این طرح می‌تواند چهره و اقتصاد منطقه و هم‌چنین وضعیت اجتماعی منطقه مکران و به ویژه جاسک را نیز تا حدی دگرگون کند هر چند در این راستا ضرورت دارد سازوکارها و اقدامات لازم برای انتفاع هرچه بیشتر جامعه محلی از این طرح هم اکنون دیده شود.
میرزاده با اشاره به اهمیت تامین زیرساخت‌های آموزشی و لزوم تربیت تکنسین‌های بومی مورد نیاز تاسیسات نفتی این طرح در منطقه جاسک معتقد است: با نیازسنجی از جمله در حوزه آموزش، مهارت‌آفرینی و توانمندسازی باید زمینه استفاده جامعه محلی از این طرح و پیوند چنین پروژه‌ای با فضای اجتماعی منطقه فراهم شود.
استاد جغرافیای سیاسی و ژئوپلتیک دانشگاه هرمزگان اضافه کرد: درغیر این صورت ممکن است در بدو شروع طرح فرصت‌هایی در زمینه اشتغال برای جامعه محلی فراهم شود اما در آینده و پس از بهره‌برداری از طرح، ارتباط جامعه محلی و ساکنان مکران با این پروژه و انتفاع از آن کاهش یابد تا جایی که این طرح به صورت عملی اثر مثبتی بر زندگی، اقتصاد و معیشت مردم محلی نداشته باشد، وضعیتی که هم اکنون در برخی از مناطق کشور وجود دارد.
نظر شما