تولید خودروی ارزان و واقعیت‌های فضای صنعت

«امیرحسن کاکایی» استاد گروه مهندسی خودروی دانشگاه علم و صنعت روز یکشنبه به ایرنا گفت: در موضوع تولید خودروی ارزان، تناقضی بزرگ در صحبت های مسوولان دیده می شود، زیرا از یک طرف به دنبال تولید خودروی ارزان با تیراژ بالا هستند و از طرفی ایده هایی که مطرح می شود مطابق نیاز روز نبوده یا گران تمام می شوند.

به گزارش ایرنا، این روزها به خصوص پس از حذف دو خودروی پرتیراژ پراید و پژو ۴۰۵ جی. ال. ایکس از خط تولید ایران خودرو و سایپا به دلیل ناتوانی در پاس‌کردن استانداردهای ۸۵ گانه و افزایش هزینه‌ها، ایده تولید خودروهایی در بازه قیمتی خودروهای یاد شده به عنوان «خودروی ارزان» در دستور کار قرار گرفته است.

شنیده‌ها حاکی است وزارت صنعت سه گزینه تولید میکروکارها (Micro Car)، تولید خودرو با موتور کم‌مصرف و موتورسیکلت‌های چهارچرخ را در دست بررسی دارد تا گزینه مناسبی را برای خانواده‌های ایرانی برگزیند.

به گفته کاکایی، ایرانی ها از میکروکار استقبال نخواهند کرد و موتورسیکلت را به آن ترجیح می دهند، زیرا معتقدند میکروکارها در مقایسه با موتورسیکلت‌ها از ارزش افزوده لازم برخوردار نیستند.

وی تاکید کرد: در این راستا تنها گزینه، ساخت خودروهایی نظیر پراید است و هر خودرویی که شیک تر و باکیفیت تر از پراید تولید شود، با قیمت هایی بالاتر خواهد بود.

این استاد دانشگاه، به تجربه شرکت "تاتاموتورز" هند در ساخت خودروهای نانوی دو هزار و ۲۰۰ دلاری اشاره کرد که با شکست همراه شد، زیرا از حداقل هایی که باید برخوردار نبود.

کاکایی ادامه داد:‌ وقتی قرار باشد استانداردهای ۸۵ گانه را روی خودرویی نظیر پراید اعمال کنیم، به طور نمونه باید به جای دو کیسه هوا از چهار کیسه هوا، از کاتالیست برای کاهش آلایندگی استفاده کرده و به منظور سبک سازی در آن از ورق های فولادی با قیمت بالاتر استفاده کنیم و همه اینها به معنای افزایش قیمت است.

لزوم کاهش مشکلات تولید

وی پیشنهاد کرد به جای ارائه چنین طرح هایی، مشکلات تولید را کاهش دهیم و از ظرفیت های موجود به منظور توانمندسازی استفاده کنیم که خود بخود به افزایش قدرت رقابت پذیری خودروسازان خواهد انجامید.

استاد گروه مهندسی خودروی دانشگاه علم و صنعت گفت:‌ با متناقض گویی های مسوولان و سیاستگذاران، در سال های گذشته خودروسازی، ضعیف و منابع کشور تلف شده است، امروز خودروسازان با مشکلات کیفیت خودرو، کمبود یا نبود قطعه مواجه اند و اوضاع بازار لوازم یدکی و خدمات مربوطه تعریفی ندارد.

وی به طور نمونه از خودروی پژو ۲۰۶ صندوق دار مثال زد و گفت: مردم ایران آنقدر ثروتمند نیستند که همزمان چند خودرو برای مصارف درون و برون شهری داشته باشند، بلکه خودرویی مثل ۲۰۶ را تبدیل به صندوق دار کرده ایم تا کار راه‌انداز باشد و به نوعی به همه نیازها (خودروی خانوادگی، حجم بالای فضای صندوق، پر قدرت بودن، پر شتاب بودن، ایمنی و غیره) پاسخ داده شود.

خودروی ارزان، دست کم ۶ هزار دلار

در همین زمینه، رئیس انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان به ایرنا گفت: با توجه به تجربه جهانی، خودرویی که بتواند استانداردهای ۸۵ گانه مد نظر سازمان ملی استاندارد را پاس کند نمی‌تواند کمتر از ۶ هزار دلار قیمت داشته باشد که با نرخ این روزهای ارز بیش از ۱۲۰ میلیون تومان تمام می‌شود.

«محمدرضا نجفی منش» ‌ افزود: نمی‌توان خودروی ارزانی تولید کرد که بتواند استانداردهای ۸۵‌گانه را پاس کند.

وی بیان‌داشت: در سایر کشورها، خودروهای ایمن و استاندارد را به صورت اقساطی و با تسهیلات ارزان قیمت در اختیار مشتریان قرار می‌دهند.

این مقام صنفی تاکیدکرد: ‌به هیچ عنوان قائل به عدول از استانداردهای یاد شده و استاندارد آلایندگی نیستیم و به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم طرح‌هایی نظیر تجربه خارجی‌ها ارائه شود.

به گفته نجفی‌منش، اکنون ۱۷ میلیون خودروی سواری در سطح کشور تردد می‌کنند و سالیانه حدود یک میلیون دستگاه به این آمار اضافه می‌شود، بنابراین کمبود آنچنانی وجود ندارد، بلکه اکثر مردم به خاطر حفظ ارزش سرمایه‌شان و کسب سود، متقاضی خودرو هستند.

وی معتقد است که شاید تعداد متقاضیان و مصرف‌کنندگان واقعی خودرو بیش از یک میلیون نفر نباشد، اما تقاضای کاذب عاملی در جهت افزایش قیمت‌ها شده است.

این مقام صنفی خاطرنشان‌کرد:‌ نکته کلیدی در این میان، بالا بودن حجم نقدینگی است، به‌طوری که از هفت سال پیش تا امروز بیش از ۶ برابر شده، اما میزان تولید این مقدار رشد نداشته است.

نجفی‌منش گفت:‌ اگر تولید به موازات رشد نقدینگی افزایش یابد، افزایش قیمت‌ها اتفاق نخواهد افتاد، اما اگر محقق نشود تولید خودروی ارزان توهمی بیش نخواهد بود.

پیش از این  «امیر جعفرپور»، معاون دفتر خودرو و نیروی محرکه وزارت صنعت به ایرنا گفت: برخی موارد به به عنوان گزینه های مد نظر وزارتخانه برای تولید خودروی ارزان مطرح شده اند، اما هنوز هیچ گزینه ای نهایی نشده است.

وی خاطرنشان کرد: به این منظور، با وزارت نیرو برای تامین جایگاه‌های شارژ،  با وزارت نفت برای تامین یارانه مورد نیاز از محل صرفه‌جویی در مصرف سوخت، همچنین تامین مبالغی به صورت بلاعوض، سود تسهیلات و غیره با سایر دستگاه‌ها رایزنی‌هایی در حال انجام است.

برخی کارشناسان معتقدند تا زمانی که بحران مواد اولیه درست نشود و برای تولیدکنندگان داخلی، مواد را با قیمت پایه و تمام شده عرضه نکنیم، صحبت کردن از خودرو ارزان قیمت بی‌فایده است.