زورگویی و بی حرمتی به حقوق بین الملل، علت ناکامی های آمریکا

دونالد ترامپ با خروج یکجانبه از برجام در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۷ زمینه انزوای بیشتر بین المللی کشور خود و شکست جبران ناپذیری را فراهم کرد که در رای‌گیری هفته قبل در شورای امنیت سازمان ملل متحد برای ادامه تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران به اوج خود رسید.

اکنون شماری از کارشناسان و آگاهان روابط بین الملل بر این باورند که این شکست محصول زورگویی و عدم احترام به قوانین بین المللی است و توسط خود آمریکا رقم خورده است.

دکتر کریم پاکزاد استاد سابق حقوق و علوم سیاسی دانشگاه کابل و آگاه روابط بین الملل برای صفحه «صدای مردم» افغانستان تحت عنوان شکست تاریخی آمریکا و تبعات آن نوشت: قطعنامه آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل متحد که خواستار تمدید تحریم فروش سلاح به ایران شده بود با دو رای خود آمریکا و کشور دومینکن و دو رای مخالف چین و روسیه و ۱  رای ممتنع انگلیس و فرانسه و ۹ کشور دیگر، شکستی است که در تاریخ سازمان ملل، آمریکا به آن دچار نشده بود.

پاکزاد می افزاید: این شکست تاریخی بطور آشکار محصول سیاست زورگویی آمریکا و عدم احترام وی به قواعد و قوانین بین المللی است.

وی اضافه کرد: این نتیجه در اثر زورگویی آمریکا در عرصه بین‌المللی از یک‌طرف و محصول تحولات جهانی همچون رقابت روزافزون میان چین و روسیه و امریکا و حتی نارضایتی متحدان اروپایی امریکا از یکجانبه‎گرایی ترامپ می‌باشد و یک پیروزی مهم برای جمهوری اسلامی ایران شمرده می شود.

این استاد دانشگاه نوشت: از نگاه حقوق بین‌المللی موانع فروش سلاح به ایران و صدور از ایران به دیگر کشورها برداشته شد. ایران به تنهایی و با تکیه به نیروی خود بزرگترین قدرت موشکی خاورمیانه شده و حتی در زمینه هوا فضا نیز پیشرفت هایی بدست آورده است.

پاکزاد در این خصوص حتی به معادلات قدرت در داخل آمریکا پرداخت و افزود: جو بایدن یکی از نامزدهای انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا بارها اعلام کرده است که در صورت پیروزی درانتخابات ریاست جمهوری به برجام ( توافقنامه هسته ای میان ایران و قدرت های بزرگ) باز می گردد. این بدین معنی خواهد بود که رفع تحریم‌های چند جانبه و دو جانبه علیه ایران صورت خواهد گرفت.

به اعتقاد تحلیلگران بین المللی، در هر صورت تحولات اخیر در سطح منطقه ای و جهانی نشان می دهد که ایران یک قدرت منطقه‏ ای بوده و خواهد بود و به سود افغانستان است که از سیاست دوستی و همجواری و مناسبات حسنه و همکاری با همسایه قدرتمند خود پیروی کند.

پاکزاد در پایان می نویسد: اگر چه گاه گاهی مخالفان روابط حسنه دو کشور سعی می کنند این روابط را تخریب کنند و حرف هایی گفته می‌شود که به نفع روابط دو کشور نیست، اما با وجود آن دولت سابق حامد کرزی و دولت کنونی به ریاست محمد اشرف‌غنی سیاست عاقلانه ای در مقابل ایران در پیش گرفته اند و باید این روش بیش از پیش تقویت شود.

سایت خبرتازه افغانستان نیز در مقاله از «بینات ابوالقاسم» کارشناس افغان مسائل بین الملل نوشته است که اگرچه فشار حداکثری ترامپ به ایران، باعث رنج و آسیب بر مردم این کشور شد، اما با این سیاست نتوانست تهران را وادار به قبول خواست خود کند.

این منبع نوشته است که رویکرد دولت کنونی آمریکا نه تنها بافت ویژه تاریخی شکل گیری برجام بلکه متغیرهای اقتصادی و سیاسی ایران را نادیده می گیرد، همین مهم هم بود که به ایران امکان امضای توافق هسته ای را داد.

ابوالقاسم اضافه کرده است که انتظارات بیش از حد دولت ترامپ از رویکرد فشار حداکثری، در این باور نادرست ریشه داشت که ایران در دوران باراک اوباما، تنها زیر فشارِ تحریم‌های شدید اقتصادی جمعی که توسط شورای امنیت وضع شد، پذیرفت که برجام را بوجود بیاورد و بنابراین دولت ترامپ تلاش کرد از همین الگو نسخه برداری کند که البته ناکام شد.

وی در این سایت نوشته است: اکنون سیاستمداران آمریکایی و اروپایی به جای درخواست امتیازات بزرگتر هسته‌ای از ایران، باید تلاش کنند تا ببیند چگونه می توان تهران را از کنار گذاشتن کامل برجام قانع سازند و این کار آسانی نیست.

صفحه صدای مردم افغانستان نیز چند روز قبل در گروه تلگرامی خود در باره مخالفت 13 عضوی شورای امنیت با آمریکا در باره فعال کردن «میکانیزم ماشه» هم نوشته است: شکستی دیگر برای آمریکا بعد از خروج نابخردانه از برجام زمانی رخ داد که ۱۳ عضو شورای امنیت ملل متحد با فعال کردن مکانیزم ماشه مخالفت کردند.

این منبع نوشت: شکست تاریخی آمریکا در شورای امنیت ملل متحد برای ادامه تحریم‌های تسلیحاتی ایران از طریق فعال نمودن مکانیزم ماشه علیه ایران به همه یاران قدیمی آمریکا ثابت کرد که دیگر نمی توانند بر دوستی با آمریکا تکیه کنند، چرا که این کشور با زیرپاگذاشتن همه قوانین متقن بین المللی و روزگویی به دیگر دریافتند که اعتماد به آمریکا دیگر عاقلانه نیست، چرا که آنها پیش بینی می کنند روزی فرا برسد که آمریکا با همین سبک قلدرمابانه بخواهد به نوعی در مقابل خودشان نیز قدعلم کند.