کاهش ۹۰ درصدی گرد و غبار نمکی دریاچه ارومیه

فرهاد سرخوش روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه در سال ۱۳۹۳ و قبل از آغاز اقدامات اجرایی ستاد احیای دریاچه ارومیه، مساحتی به وسعت تقریبی ۱۰۰ هزار هکتار به دلیل عقب نشینی آب دریاچه ارومیه از اراضی حساس به فرسایش بادی محسوب می‌شد، افزود: علاوه بر اقدامات تخصصی ستاد احیا در کنترل نقاط بحرانی ریزگردها، افزایش ۵۰ درصدی وسعت دریاچه ارومیه و هشت برابری میزان آب آن سبب شد تا بسیاری از اراضی مستعد فرسایش بادی به حالت عادی و سفید بازگردند.

وی با اشاره به اهتمام دولت برای رفع دغدغه مردم درباره دریاچه ارومیه اضافه کرد: دولت تدبیر و امید برای اجرای طرح های احیایی این دریاچه، ۱۰۰ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری کرده است.

رییس دفتر استان‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه با بیان اینکه از سال ۱۳۹۳ تا پایان سال ۱۳۹۸ بیش از ۶۷۳ میلیارد ریال اعتبار برای مقابله با کانون‌های بحرانی ریزگردهای نمکی در دریاچه ارومیه مصوب شده است، اضافه کرد:  تاکنون ۷۱ درصد از این میزان مصوب یعنی بیش از ۴۳۶ میلیارد ریال برای انجام این طرح‌ها اختصاص یافته است.

وی با تاکید بر اینکه تمامی کانون‌های بحرانی گرد و غبار نمکی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه تحت کنترل است، گفت: عملیات کنترل کانون‌های گرد و غبار نمکی در این منطقه یا به اتمام رسیده یا در مرحله پایانی خود قرار دارد.

سرخوش همچنین به اولویت بندی اجرای عملیات در کانون‌های ریزگردهای نمکی اشاره کرد و افزود: ستاد احیای دریاچه ارومیه در مقابله با ریزگردهای نمکی تمامی تلاش خود را به کار گرفته است.

وی همچنین با اشاره به بهره برداری از طرح‌های انتقال آب از جنوب آذربایجان‌غربی به دریاچه ارومیه، اظهار داشت: این طرح‌ها در دی ماه سال جاری به بهره برداری رسیده و سالانه نزدیک به یک متر به ارتفاع دریاچه ارومیه خواهد افزود.

به گزارش ایرنا، تلاش دولت تدبیر و امید در تثبیت شن‌های روان  و ریزگردهای نمکی به اندازه‌ای حائز اهمیت است که رییس جمهوری نجات ۱۴ میلیون ایرانی از طوفان نمک را به‌عنوان یکی از اقدامات دولت تدبیر و امید برشمرد.

به نظر ‌می‌رسد طرح‌های مهم دولت تدبیر و امید در تثبیت ریزگردها و جلوگیری از بروز طوفان‌های نمکی در منطقه و صرف هزاران میلیارد ریال برای احیای نگین آبی آذربایجان که یک مطالبه ملی و فراملی بوده است، همچنان در لابه لای تاخت و تاز رسانه‌ای و تخریب اقدامات مثبت دولت مغفول واقع مانده است.

چگونه می‌شود اهالی یک روستا اقدامات انجام شده از سوی ستاد احیای دریاچه ارومیه را به وضوح درک کرده اند ولی در عصر اطلاع رسانی و شکوفایی شبکه‌های اجتماعی، اخباری منفی از ستاد احیا و تخریب اقدامات دولت در احیای نگین آبی آذربایجان مخابره و عده‌ای تمامی تلاش خود را تزریق نا امیدی به جامعه به کار می‌گیرند.

کمترین میزان آب دریاچه ارومیه در سال ۱۳۹۳ یعنی یک سال قبل از آغاز کار عملی ستاد احیای دریاچه ارومیه با ۵۰۰ میلیون مترمکعب آب به ثبت رسید که با نگاه بلند دولت تدبیر و امید هم اکنون میزان آب این دریاچه به بیش از چهار میلیارد مترمکعب رسیده که نزدیک به هشت برابر افزایش داشته است.

با وجود این افزایش نسبی تراز، نمودار تغییرات ۳۰ ساله دریاچه ارومیه بر پایه داده‌های ماهواره‌ای نشان می‌دهد که این دریاچه هنوز با روزهای خوب خود فاصله زیادی دارد و افزایش بارش‌ها و استفاده بهینه از منابع آبی بر اساس سیاست‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه می‌تواند ضمن ادامه روند افزایش تراز آب این دریاچه، به احیای کامل آن بینجامد.

قبل از تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه تراز این حوزه آبی بسته سالانه به طور متوسط ۴۰ سانتی‌متر کاهش می‌یافت اما در سایه اقدامات دولت تدبیر و امید، روند خشک شدن آن متوقف شد.

هرچند تراز یک‌هزار و ۲۷۴ متر به عنوان ارتفاع اکولوژیک دریاچه ارومیه اعلام شده‌ ولی این دریاچه در تراز یک‌هزار و ۲۷۲ متر هم شرایط مطلوب خواهد داشت و بیش از ۹۵ درصد کانون‌های ریزگرد آن رفع خواهد شد.

دریاچه ارومیه در قالب طرح‌های ستاد احیا قرار است ظرف مدت ۱۰ سال /از ۱۳۹۴/ به تراز اکولوژیک خود برسد که حدود یک‌ونیم تا ۲ سال از برنامه عقب است؛ این دریاچه از اواسط دهه ۱۳۸۰ شروع به خشک شدن کرد و بنا بر آمار بین‌المللی تا سال ۲۰۱۵ میلادی حدود ۸۰ درصد از مساحت آن خشک شد.

با توجه به این اطلاعات و آمار، بخش زیادی از آب موجود در دریاچه ارومیه با بارش های مناسب، انتقال خوب این بارش ها با لایروبی رودخانه های اقماری، انتقال آب سدها، کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی بوده که انتقال آب حوضه به حوضه می تواند به کمک این تدابیر آمده و روزهای نویدبخشی را برای دریاچه ارومیه خبر بدهد.