جشنواره بینالمللی فارابی که به تحقیقات علوم انسانی و اسلامی اختصاص دارد، دوشنبه بیستوهفت مرداد به یازدهمین مرحله خود رسید. در بخش بینالمللِ این دوره، سه ایرانشناس و چهار اسلامشناسِ برجسته مورد تقدیر قرار گرفتند.
جیمز وینستون موریس (Winston James Morris)، محقق و استاد الهیات دانشگاه بوستون ماساچوست در امریکا است. او که در سال ۱۹۴۹ متولد شده، دکترای خود را در رشته مطالعات زبان و تمدن شرق از دانشگاه دریافت کرد. او که در دهه پنجاه سه سالِ منتهی به انقلاب را در ایـران زندگی کرد، در انجمن حکمت و فلسفه ایران از محضر فیلسوفان و اسلامشناسان بزرگی همچـون هانری کربن و ایزوتسو بهره برد. یکی از مهمترین آثار او، ترجمه انگلیسیِ کتاب معرفتالروح از تألیفات نورعلی الهی است که در سال ۲۰۰۷ منتشر شد. ازجمله آثار مهم او همچنین میتوان جهتها و حرکتها (اندیشـه اسلامی در تمـدن جهانـی) اشاره کرد . او در این اثر کوشید، راهکارهایی کلی برگرفته از آثار چند متفکر مسلمان ازجمله ابنعربی، فارابی و نورعلی الهی را برای رویارویی با مسـائل و مشـکلاتی کـه تمدن امـروزی و بشـریت را گرفتار آن کرده است، نشان دهد.
لیندا کلارک (Lynda Clarke)، استاد مطالعات اسلامی دانشگاه کنکوردیا در کانادا است. او که اکنون شصتویک سال دارد، در سال ۱۹۹۵ با نگارش رسالهای با عنوان «دکترین اولیه شیعه، براسـاس منابـع شـیعی» بـه دریافت مدرک دکتری بـا درجه ممتاز نائل شـد و سهسال به گروه دین و فرهنگ دانشگاه کنکوردیا پیوست که در مونترال کانادا واقع است. او از آن دست اسلامشناسانی است که به مفاهیمی چون شیعه و زن به ویژه در خاورمیانه عربی و ایران تمرکز دارد. جدیدترین آثار او که در سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ منتشر شده است، عقل در اندیشه شیعه مدرن: نمونه مورد مطالعه محمدجواد مغنیه و ایمان و بیاعتقادی در تفکر شیعه عنوان دارند. جالب آنکه او پژوهشی هم درباره مرثیهای بر حسین دارد. در حال حاضر هم، درباره زنان پوشیهدار در غرب و دیدگاهها و نظرات زنان مسـلمان بیحجاب، کارهای جداگانهای در دست دارد.
حیدر باقر (Haidar Bagir)، اهل اندونزی است و زاده شده در سال ۱۹۵۷ در شهر سوراکارتا. اگرچه مهندسی خوانده و مهندس است، اما دوباره درس خواند و با کسب دکترای خود در رشته فلسفه اسلامی، جامه اسلامشناسی بر تن کرد. او پایاننامه خود را در باب تجربه عرفانی در معرفتشناسی ملاصدرا و مقایسه آن با ایده هایدگر درمورد تفکر نوشت. او در اندونزی جز آنکه یک استاد دانشگاه است، یک مدیر فرهنگی هم محسوب میشود. از یکسو، مدرس کالج اسلامی مطالعات پیشرفته (ICAS) و مؤسسه صدرا در جاکارتا است و از سوییدیگر، علاوهبر ریاستِ یکی از بزرگترین شرکتهای انتشاراتی کتاب به نام Group Mizan در اندونـزی، رئیس بنیاد آموزش و پرورش الزواردی حیاتی اندونزی هم هست. او در اندونزی از پایهگذاران جنبشی است که تلاش میکند تا اسلام سـازگار را نشان دهد و همچنین ازجمله چهرههایی است که به دوستی میان ادیان توجه خاص دارد. این اسلامشناسِ اندونزیایی، به انتخاب مرکز تفاهم اسلام و مسـیحیتِ شـاهزاده الولید بن طلال در دانشگاه جورج تاون، یکی از پانصد مسلمان تأثیرگذارِ جهان معرفی شده است.
علی مهدی زیتون (Ali Mahdi Zaitoun)، در سال ۱۹۴۷ در بعلبک لبنان متولد شده است و در سال ۱۹۸۴، از پایاننامه دکنرای خود با عنوان تأثیر معجزه قرآنی در توسعه نقد ادبی از آغاز قـرن پنجم هجری تا پایان قرن هفتم هجری» در رشته زبان و ادبیات عربی دانشگاه سنژوزف بیروت دفاع کرد. مدیریت گروه زبان و ادبیات دانشکده ادبیات شعبه ۴ دانشگاه لبنان ازجمله سوابق علمی اوست که باید آنرا بر آموزش استادان زبان و ادبیات عـرب در دارالمعلمیـن شهرستان زحله، و همچنین سخنرانی در بسـیاری از همایش های زبان و ادبیات عربی در لبنان و جهان عرب اضافه کرد. او که توجه اصلی پژوهشهای خود بر نهجالبلاغه قرار داده است، درهمینباره چهار اثر نوشته است؛ کنایه و نقش معنایی آن در نهجالبلاغه، بلاغت ادبی اسلامی، مطالعه موردی: مکتب نهجالبلاغه، نقش تشبیه معنایی در معجم نهجالبلاغه و ادبیات گفتمان اسلامی در مکتب نهجالبلاغه.
نوبوآکی کندو (Nobuaki Kondo)، که هماکنون، استاد مؤسسه تحقیقات زبانها و فرهنگهای آسیا و آفریقای دانشگاه مطالعات خارجی توکیو ژاپن است. او که در زمینه نسخ خطی، چهرهای برجسته است، فارغالتحصیلِ دانشکده تحصیلات تکمیلی علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه توکیو در سال ۱۹۹۷ که با دفاع از رساله «قدرتهای محلی در ایران از قرن هفدهم تـا نوزدهم»، به آن نائل آمد. او که به زبان فارسی نیز مسلط است، آنرا در مرکز بینالمللی مطالعات فارسی (مؤسسه لغتنامه دهخدا) آموخته است. ایرانِ عهد صفویه و قاجاریه از اصلیترین علاقهمندیهای پژوهشی اوست و از میان نوشتههایش باید به دستورالملوک: متن کامل براساس نسخه خطی حیدرآباد، جامعـه و احکام اسلامی در ایران: تاریخ اجتماعی تهـران عصـر قاجار، مهاجرت و همزیستی چندقومی در تهران عصر قاجار و نقشهبرداری از ایران عهد صفوی اشاره کرد.
سوزان روف (Susan Roaf)، معمار است و زادهشده در مالزی و البته اصالتا انگلیسی و شصتودو ساله. آنچه مطالعات او را برای ما مهم میکند، عنوان رساله دکتری اوست؛ «بادگیرهای کویر مرکزی ایران»، که در سال ۱۹۸۹ در دانشگاه آکسفورد بروکس نوشت و جالب آنکه، معماری ایرانی و مفاهیمی چون کربن پایین، مقاومتی و طراحی پایدار و آسایش حرارتی را از مناطقی در یزد فراگرفت. او که ازجمله شش دریافتکننده جایزه اولین زنان انگلستان بهخاطر چشمانداز فعالیتش در محیطزیست مردمزاد (تغییریافته بهدست بشر) و جزء ده زنِ جایزه زنان برتر معماری بود، بخش مهمی از تحقیقاتش، بادگیرها و فنآوریهای سنتی خاورمیانه را شامل میشود.
گریگول برادزه (Grigol Beradze)، که اکنون هفتادوهفت سال دارد، کارنامهای بلندبالا در عرصه ایرانشناسی دارد. او که دکترای خود را در سال ۱۹۷۰ در رشته مطالعات ایران از دانشگاه دولتی تفلیس دریافت کرد، از همان زمان، به عضویت مؤسسه مطالعات شرقی آکادمی علوم گرجستان درآمد و حتی در برههای، ریاست آنرا هم برعهده داشت، در انجمن ایرانشناسی اروپا، انجـن اروپایی مطالعات آسیای میانه، انجمن مطالعات جوامع فارسی ایالات متحده امریکا عضویت دارد. او ایشـان در سالهای ۱۹۷۲ تا ۱۹۷۴ و ۱۹۷۹ تا ۱۹۹۵، در دانشگاه ایالتی جاواکیشـویلی تفلیـس، تاریخ و جغرافیای ایران تدریس کرد و از سال ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۹، در مؤسسه آسـیا و آفریقای تفلیس، اسـتاد زبان فارسی مدرن و تاریخ ایران بود. او که به زبانهای روسی، انگلیسی، آلمانی، فرانسوی، فارسی، عربی و ژاپنی تسلط دارد، تاکنون بیش از یکصداثر در حوزه مطالعات فرهنگ و تاریخ ایران و قفقاز منتشر کرده که یکی از مهمترینِ آنها، سرویراستاری دائرةالمعارفی به زبان گرجی درباره اسلام بود که در سال ۱۹۹۹ در تفلیـس منتشر شد.
نظر شما