سطح ازن آلاینده زمین در نیم‌کره شمالی افزایش یافته است

 به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس،ازن تروپوسفری به مولکول‌های ازن تشکیل‌دهنده تروپوسفر زمین، گفته می شود. این مولکول‌ها بر خلاف مولکول‌های ازن تشکیل دهنده لایه ازن که پالاینده اند، آلاینده هستند و موجب آسیب‌هایی می‌شوند.

 تروپوسفر ( Troposphere) پایین‌ترین لایه اتمسفر زمین است. این لایه ۷۵ درصد کل جرم اتمسفر و تقریباً تمام بخار آب و ذرات معلق درون اتمسفر را در خود جای داده است.

در لایه های بالایی جو ، لایه ازن به محافظت از زمین و ساکنان آن در برابر اشعه مضر ماوراء بنفش کمک می کند. اما در نزدیکی سطح زمین ، ازن باعث ایجاد مشکلاتی می شود. بطوریکه علاوه بر تسریع تغییرات آب و هوایی ، این گاز گلخانه ای می تواند به ریه های افراد آسیب برساند و به گیاهان صدمه بزنند.

«آدری گودل» محقق برتر این مطالعه در موسسه تعاونی تحقیقات علوم زیست محیطی در دانشگاه «کلرادو» در آمریکا  در یک نامه الکترونیکی برای خبرگزاری یونایتدپرس نوشته است که ازن یک گاز ثانویه است. این ماده به صورت فتوشیمیایی از گازهای اولیه مانند اکسید نیتروژن ، ترکیبات آلی فرار ، مونوکسید کربن و متان که بطور مستقیم ساطع می شوند، تشکیل می شود. به مواد شیمیایی که در جو برای تشکیل ازن واکنش نشان می دهند، پیش سازه های ازن گفته می شود.

تلاش های قبلی برای اندازه گیری لایه ازن در سطح جهان که با استفاده از داده های ماهواره ای انجام شد، نتایج ضد و نقیضی داشته اند. محققان نتوانستند تعیین کنند که آیا غلظت ازن در تروپوسفر رو به افزایش و یا کاهش است.

محققان در این مطالعه جدید به استفاده از داده هواپیماهای تجاری روی آوردند.  گودل نوشت: این داده ها اطلاعات نسبتاً منطقه ای را ارائه می دهند ، اما اگر مناطق کافی پوشش داده شود ، می توانیم یک تصویر جهانی بدست آوریم.

محققان در این مطالعه موفق شدند که نیم کره شمالی زمین را پوشش دهند؛ این کار به اندازه زیادی قابل توجه است زیرا ۸۸ درصد جمعیت زمین درنیم کره شمالی این کره خاکی زندگی می کنند که بالقوه بر کیفیت هوایی که تنفس می شود، تاثیر می گذارد.  

محققان در این مطالعه پروفایل های ازن ۳۴ هزار و ۶۰۰ منطقه را که در فاصله زمانی میان سال های ۱۹۹۴ و ۲۰۱۶ از روی داده های هواپیماهای تجاری بدست آمده بود، تجزیه و تحلیل کردند. 

این داده ها که در مجله Science Advances منتشر شده است نشان داد که در کل سطوح ازن در نیم کره شمالی زمین طی دو دهه گذشته به طور پیوسته افزایش یافته است.

محققان در عین حال متوجه شدند که سطح ازن در ناحیه پایین تر تروپوسفر بر فراز آمریکای شمالی و آمریکا کاهش یافته است ، اما در تروپوسفر افزایش می یابد و افزایش سطوح ازن در جاهای دیگر نیمکره شمالی این کاهش را جبران کرده است.

 یافته های این مطالعه حاکی از آن است، در حالی که مقررات در آمریکای شمالی و اروپا به مهار آزاد شدن پیش سازهای ازن کمک کرده است ، اما این دستاوردها با انتشار گازها از مناطقی که انتشار پیش سازهای ازن در آنها تنظیم نشده اند، از بین می روند.

یافته های این مطالعه در مجله Science Advances منتشر شده است.