سید محمد بهشتی شیرازی یکشنبه ۲شهریورماه در گفتوگو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اهمیت بهرهبرداری از یافتههای اخیر در آبراهههای تختجمشید، عنوان کرد: گردشگری بهمعنای بازدید از میراث جهانی تخت جمشید، تنها بخشی از ماموریتهای اصلی میراث فرهنگی در این حوزه است.
او سه ماموریت اصلی حوزه گردشگری را حفاظت، پژوهش و معرفی آثار دانست و بیان داشت: آنچه بهتازگی در تختجمشید یافت شده، در مسیر پژوهش در این سایت جهانی رخ داده است. تمام آنچه به گردشگران از رهگذر رویدادها و تولیدات فرهنگی تخت جمشید نمایانده میشود در حوزه معرفی سایت جهانی جای میگیرد و ثمره پژوهش است؛ بنابراین چنین یافتههایی باید درقالبهای گوناگون ازجمله نمایش در موزه تخت جمشید، بروشورها و توضیحات مجموعه لحاظ شود.
همکاری با جهان برای تکمیل یافته های خود
عضو شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به اینکه تواناییهای پژوهشگران ایرانی در حوزه میراث فرهنگی کم نیست، ابراز داشت: اصولا دایره علم در حوزه میراث فرهنگی چندان وسیع نیست و به همین دلیل نیز کشورهای مختلف و مراکز تحقیقاتی مختلف با یکدیگر همکاری میکنند؛ چراکه هریک در وجهی قوی هستند و تواناییهایی دارند.
بهشتی ادامه داد: در پژوهشهای باستانشناسی، علوم جدید نیز به کار گرفته شده است و از جهت تاریخگذاری و دریافتهای دقیق علمی، برخی امکانات را در داخل کشور در اختیار داریم و بخشی از آن را نداریم و از همین رو بسندگی به توانایی های خود برای کسب نگاهی همهجانبه کافی نیست.
ناشکیبایی، یافتههای جدید تختجمشید را دچار روزمرگی میکند
او افزود: نباید از نظر دور داشت که پژوهشی که منجر به کشف بقایای استخوانی اخیر شده، جدید است و تا پخته شود و با دیگر پژوهشهای سنجیده شود و درنهایت بهصورت قطعی بتوان درباره آنها سخن گفت، روندی زمانبر خواهد داشت؛ از همین رو باید مراقب باشیم که دچار نگاه روزمره به آنها نشویم.
بهشتی با تاکید بر اینکه نظریههای موجود براساس مطالعات باید در بحثهای علمی، موقعیتها و محافل پژوهشی مطرح و چکشکاری شود، اظهار کرد: پس از تبدیل این یافتهها به منبع علمی قریب به یقین میتوان وارد حوزه معرفی آثار شد.
وی درباره ماموریتهای فراروی مسوولان و کاوشگران در تختجمشید اظهار کرد: خوشبختانه در پایگاه پارسه پاسارگاد در طی این سالها فعالیت بهصورت مداوم و همهجانبه ادامه یافته است و هرچه امکانات بیشتری در اختیار پایگاه قرار گیرد، این آمادگی وجود دارد که از آن بهرهبرداری شود.
بهشتی ادامه داد: چراغی در این مجموعه روشن است و تختجمشید میراثی متروک نیست، گرچه فعالیتهایش بنا بر منابع و امکانات کم یا زیاد است، اما از لحاظ نیروی انسانی، ارتباطات بینالمللی و استفاده از متخصصان در رشتههای مختلف فعال و حاضر یراق است و انتظار میرود روند کاوشها و پژوهشها همچنان ادامه یابد.
کشف اخیر در تختجمشید که خبر آن بیست و ششم مرداد ۹۹ اعلام شد شامل اسکلتهای انسانی و حیوانی در آبراهههای این مجموعه جهانی، نگاهها را متوجه تاریخ و روایت پس پشت این یافتهها کرده است.
ابتدا اعلام شد که ۱۱ اسکلت انسانی و ۲ اسکلت سگسانان در جریان لایروبی آبراهه از دروازه نیمهتمام به سمت حیاط صدستون پیدا شده است و بعد دو اسکلت انسانی دیگر نیز نمایان شد که تعداد این یافتهها را افزایش داد.
شکل قرارگیری این استخوانها نشان میدهد که احتمالا این افراد تدفین نشدهاند بلکه در جریان زد و خوردی که ممکن است به حمله اسکندر مقدونی به ایران مربوط باشد، کشته شده و در آبراههها رها شده باشند.
یافتن این اسکلتهای انسانی مسوولیت خطیری را فراروی دستاندرکاران حوزه میراث فرهنگی قرار میدهد و میتواند دری تازه به روی گردشگری روایتمحور و خلاق بگشاید و حتی پای گردشگری ادبی را به این میراث باستانی باز کند.
یادمان تاریخی تخت جمشید که متعلق به دوره هخامنشیان است یکی از چهار اثر ثبت شده استان فارس در فهرست آثار جهانی است که در سال ۱۹۷۹ میلادی با شماره ۱۱۴ در سازمان جهانی علمی، فرهنگی ملل متحد (یونسکو) ثبت شد.
سلسله هخامنشیان از سال ۳۳۰ تا ۵۵۰ پیش از میلاد حکومت کردند.
مجموعه جهانی تخت جمشید در شهرستان مرودشت و در فاصله ۵۵ کیلومتری شمال شیراز واقع شده است.