«محمود واعظی» شنبه شب با حضور در گفت وگوی زنده تلویزیونی به مناسبت هفته دولت، ضمن گرامیداشت یاد شهیدان رجایی و باهنر، افزود: این سوال مطرح است که دولت آمریکا با همه اقتداری که برای خود قائل است، چرا به این وضع افتاده؟ اگر ما این را بدانیم، خیلی راحت‌تر می‌توانیم گفت وگو کنیم.
وی ادامه داد: آقای ترامپ از زمانی که سر کار آمده، اشتباهات متعددی در عرصه‌های مختلف داشته است که از جمله آنها، شیوه و میزان ارتباط با متحدانش است و همچنین نوع نگاهی که در داخل کشور به موضوعات مختلف دارد؛ در تمام تصمیماتی که گرفته، هیچ مطالعه و کار دقیق و کارشناسی نشده و به همین دلیل، همه اینها جنبه تبلیغاتی داشته است تا اینکه یک سیاست پایدار باشد.
«جمع‌بندی همه آنچه که در این سه سال و نیم گذشته رخ داده، این بوده که محبوبیت ترامپ پایین آمده و مشکلاتش افزایش یافته است. دولت آمریکا در مسأله کرونا و اینکه ۱۷۰ هزار کشته داشته، بسیار بد عمل کرده است؛ از طرف دیگر، تظاهراتی که دو ماه است در شهرهای مختلف روی می‌دهد و موضوعات متعددی دیگر هم مطرح است.»
واعظی با اشاره به انتخابات آمریکا گفت: نزدیک ۷۰ روز دیگر انتخابات ریاست جمهوری برگزار می شود؛ ترامپ تحقیقاً در تمام نظرسنجی ها فاصله معناداری با رقیب خود دارد و به دنبال آن است که کار پوپولیستی انجام بدهد؛ برای اینکه از بن‌بستی که با آن مواجه شده، هم در عرصه داخلی و هم عرصه خارجی رهایی پیدا کند و از طرف دیگر بتواند این را برای خود، یک موفقیت عنوان کند.
وی گفت: چیزی که اماراتی‌ها اعلام کردند، دیدیم که ترامپ در آمریکا چه معرکه ای گرفت؛ در موضوعی که ارتباط آنچنانی به سیاست خارجی آمریکا نداشت. ترامپ فکر می کرد که این آمریکا، آمریکایی هست که وقتی برنامه‌ای را در شورای امنیت می برد، از نفوذ و اعتبارش استفاده می‌شود و کشورها را پشت سر خود می‌آورد. حدود یک ماه و نیم یا بیشتر تبلیغ کرد برای اینکه با قطعنامه‌هایی که شورای امنیت می برد، بتواند در مهرماه، تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران را تمدید کند. خیلی تلاش کرد و قرار بر این بود که این را به عنوان یک موفقیت بسیار بزرگ به افکار عمومی آمریکا بفروشد.
واعظی ادامه داد: نتیجه این شد که بجز خودش و یک کشور دیگر، یعنی ۱۳ کشور به هیچ وجه ایشان را همراهی نکردند و این حرفی است که خود آمریکایی‌ها و تحلیلگران بین المللی می گویند که آمریکا هرگز چنین شکست تحقیرآمیزی نداشته است. بعد از آن دوباره به یک چیزی متوسل شده که اصلاً عضو آن نیست؛ به صرف اینکه اسم آن برجام هست و خود آنان از برجام خارج شده و می‌گویند چون آمریکا در این قطعنامه ۲۲۳۱ هست، می‌تواند از آن استفاده کند.
«پیش از آنکه ما چیزی بگوییم، چین، روسیه و سه کشور اروپایی و هماهنگ کننده اتحادیه اروپا، با انتشار بیانیه‌های بسیار محکمی اعلام کردند که از نظر حقوقی آنچه که آمریکا بدان استناد کرده قابل قبول نیست؛ بعد از آن هم اعضای شورای امنیت یکی پس از دیگری نامه نوشتند که این را قبول ندارند.»
وی گفت: اینکه آیا مسیر چه می‌شود، اینها آمدند از بندی که در قطعنامه ۲۲۳۱ هست استفاده کنند و می‌گویند؛ وقتی ما این را به شورای امنیت می دهیم، طی پروسه آن، یک ماه طول می کشد و این فرصت یکماهه را به دولت ترامپ می دهد. این در حالی است که یک ماه، مربوط به موقعی بوده که کشوری عضو باشد، مراحل آن طی شود، جلساتش گذاشته شود و در دستور شورای امنیت بیاید. الان که چهار به علاوه یک هیچ کدام این را قبول ندارند و اعضای شورای امنیت هم قبول ندارند و خودش هم از آن خارج شده، عملاً از نظر حقوقی و شورای امنیت به هیچ وجه رأی نمی آورد.
«نامه بسیار محکمی را آقای ظریف خطاب به اعضا دادند؛ الان وزارت خارجه ما، هم از نظر حقوقی و هم سیاسی اشراف کامل دارد.»
سرپرست نهاد ریاست جمهوری تصریح کرد: یک نگرانی ترامپ، این است که اگر دوره دولت او تمام شود و دموکرات‌ها بر سر کار بیایند، خودشان اعلام کردند که به برجام بازمی‌گردند؛ ترامپ می‌خواهد در همین ماههایی که بر سر قدرت هست، کلاً برجام را نابود کند اما جامعه جهانی می‌خواهد برجام باشد.
** اروپایی‌ها نیز تمایل دارند که ترامپ برود
واعظی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اروپاییان تا چه اندازه برجام را همراهی می کنند، گفت: اینکه می‌خواهند برجام را حفظ کنند، شفاف است؛ اینها خودشان علاقه‌مند هستند که به تعهداتشان عمل کنند؛ به هر حال نمی‌خواهم کار خلافی که اروپایی‌ها نسبت به برجام کردند را تطهیر کنم اما می‌خواهم این را بگویم؛ واقعیتی وجود دارد که بالاخره برخی بانک ها و بخش خصوصی، اقتصادشان و سهامشان و همکاری شان با آمریکا در بسیاری از حوزه‌ها گره خورده یا اگر گره نخورده، بازار بزرگی در آمریکا دارند؛ وقتی ترامپ به این صراحت آنها را تهدید می‌کند، اینجا تضاد منافع ایجاد می شود و با خودشان نیز مشکل پیدا کردند.
مدیر دفتر رئیس جمهوری بیان داشت: با سیاستی که ترامپ در سه سال اخیر اتخاذ کرده، خود آنها هم منتظرند که ترامپ برود تا بتوانند بر اساس آنچه خودشان تعهد کرده اند، به تعهداتشان وفادار بمانند و لذا الان به همین دلیل سه کشور اروپایی در بیانیه ای که دادند، بسیار محکم و شفاف دفاع کردند و هماهنگ کننده اتحادیه اروپا نیز در همین راستا بیانیه داد.
وی تصریح کرد: فکر می‌کنم آنچه در ۲۴ ساعت گذشته از نظر سیاسی به راه افتاده، تماماً به نفع ایران و برجام است و به ضرر آمریکا؛ با تلاش هایی که انجام می دهیم این فضا ادامه پیدا می کند.
واعظی با اشاره به نقش همکاری چین و روسیه در زمینه برجام، گفت: روابط ما با چین و روسیه به نحوی است که برجام، ما را به این دو کشور پیوند می‌دهد؛ همسایگی ما با روسیه و نیز همکاری‌های اقتصادی و فرهنگی‌ما با این کشور چنین ایجاب می کند که انواع و اقسام روابط را داشته باشیم. همین الان نیز وزیر دفاع ما در روسیه حضور دارد؛ لذا می خواهم بگویم روابط ما با روسها روابطی است که بسیار گسترده‌تر از اینهاست.
درباره چین نیز همین طور است؛ ما به عنوان یکی از شرکای جدی چین برای همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای مطرح هستیم؛ چرا وقتی که سند همکاری بیست و پنج ساله ایران و چین مطرح می‌شود، آمریکا اینقدر حساس باید باشد؛ این چیزی است که بین ما با یک کشور دیگر، دوجانبه است؛ به دلیل آنکه این پیوندی که بین ایران و چین است، می تواند درباره خیلی مسائل مهم منطقه و هم تحریم‌ها اثر بگذارد.
واعظی در بخش دیگری از سخنانش درباره سفر مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: سفر گروسی به دنبال سفری است که معاون وی حدود ده روز قبل به ایران داشت و مذاکرات خوبی با وزارت امور خارجه و نیز سازمان انرژی اتمی داشت.
وی افزود: در ارتباط با چارچوبی که توافق شد، قرار است ایشان سفری به تهران داشته باشد تا درباره ابهاماتی که در ارتباط با فعالیت‌های هسته‌ای ایران به وجود آورده بودند، بتوانیم به چارچوبی برسیم که بر اساس آن، کار را پیش ببریم.
رییس دفتر رییس جمهوری گفت: ارزیابی من این است که با توجه به آنچه که جمع بندی و گزارشی از سفر معاون ایشان به تهران و مذاکراتی که با سفیر ما در وین داشته، امیدوار هستیم که این سفر، سفری باشد که بر روی گزارش بعدی آژانس تأثیر جدی بگذارد.
** تحریم‌ها و عوامل روانی دو عامل افزایش قیمت کالاها در کشور است
سرپرست نهاد ریاست جمهوری با بیان اینکه شخص رئیس جمهوری و همه اعضای کابینه دولت سعی دارند مشکل معیشت مردم را حل کنند، گفت: دو عامل تحریم‌ها و جنگ روانی دشمنان، باعث افزایش قیمت‌ها در کشور شده است.
وی در مورد افزایش قیمت کالاها در کشور، توضیح داد: از افزایش قیمت ها که اکثر مردم گرفتار آن هستند، راضی نیستیم. رئیس جمهوری و کابینه دولت جلسات زیادی را برای کنترل قیمت ها برگزار می کنند اما عامل روانی، مرتب از خارج و داخل کشور نوعی ناامیدی را به مردم تزریق می‌کند و در مجموع، تعامل این دو باعث افزایش قیمت کالاها شده است.
مدیر دفتر ریاست جمهوری افزود: دلیل دوم به خاطر مسایل تحریم ها در کشور است و اینکه در جابجایی پول، دچار مشکل می شویم و نمی توانیم با همه کشورها کار تجاری کنیم و کالاهای مورد نیاز را گرانتر از حد معمول خریداری می کنیم و این باعث افزایش قیمت کالاها می شود.
** دولت، بازار بورس را حمایت و صیانت می‌کند
واعظی گفت: مسأله بورس، هفته گذشته در ستاد اقتصادی دولت بازار سرمایه بحث و قرار شد وزیر اقتصاد، کمیته ای تشکیل دهد و در این زمینه پیشنهاداتی ارایه دهند. این موارد در شورای عالی بورس مطرح شود.
رییس دفتر رییس جمهوری افزود: امروز صبح شورای عالی بورس تشکیل جلسه داد و تصمیمات خوبی نیز گرفته شده که اطلاع رسانی نیز شد.
وی بیان کرد: دولت به بازار سرمایه اهتمام دارد و مراقبت می کند. البته باید همزمان و مرتب با بزرگ شدن بازار، شرکت ها و بنگاه های جدید، وارد بازار شوند که دولت در این زمینه برنامه ریزی کرده است.
واعظی گفت: رییس جمهوری تأکید دارند که شرکت های سودده و خوب، وارد بورس شوند؛ از طرفی شرکت هوایی که در بازار حضور دارد اما سهام شناور آنان در حد کمی خرید و فروش می‌شود؛ به همین دلیل شرکت سودده است مردم هم علاقه‌مند هستند که سهامدار آن شرکت هستند؛ اما سهام کمی از آن بنگاه در بازار وجود دارد. این سهام قابل توجه بین ۵ تا ٧ درصد است و در مورد ورود سهام شرکت های جدید، تصمیم گیری شده است
رییس دفتر رییس جمهوری ضمن تأکید بر ضرورت آگاهی مردم، در مورد بورس تأکید کرد: در اکثر کشورهای پیشرفته که اقتصاد پویا دارند، بورس نقش تعیین کننده ای دارد؛ هم برای سرمایه گذاران و هم برای مردمی که سرمایه کمی دارند، در یک سرمایه گذاری مناسب شریک می شود.
«نباید انتظار داشت بلافاصله بعد از یک هفته و ماه، مانند قلک پول بیاورد؛ اگر فردی اعتماد به سرمایه گذاری در بورس دارد، باید صبور باشد و اگر به دلایلی در بازار حضور ندارند باید کارگزار امین را پیدا کنند، مشورت کنند و اعتماد کنند تا آنها انجام بدهند.»
وی تصریح کرد: در بازار بورس، تصمیمات نباید هیجانی باشد؛ نه از طرف سرمایه گذاران و نه از طرف مردم؛ در بسیاری از کشورها شبکه ای فعال است که مرتب بورس را تبلیغ می‌کند و وضع بنگاه ها را نمایش می دهد.
واعظی گفت: در بورس تهران از آغاز سال ٩٩ مرتب هر روز بورس ۵ درصد ۵ درصد افزایش داشت؛ اگر سرمایه کسی در ماه ٣ درصد افزایش داشته باشد روند قابل قبولی است اما یکباره شاخص بورس از یک میلیون به ٢ میلیون رسید.
سرپرست نهاد ریاست جمهوری گفت: بازار در حال اصلاح است و با توجه به تصمیمات امروز شورای عالی بورس، قرار شده بسیاری از کارشناسان بازار سرمایه به کمک بازار بیایند و فعالیت کنند.
واعظی گفت: در بسیاری از کشورها، سرمایه گذاری در بورس سرمایه گذاری مطمئن است؛ لذا نباید به صورت کوتاه مدت به آن نگاه شود و یک سرمایه گذاری دراز مدت محسوب می شود؛ هم برای سرمایه گذار و هم برای بنگاه دار؛ زیرا می توانند مشکلات خود را و آنرا توسعه دهند؛ برای کشور و دولت نیز خوب است.
رییس دفتر رییس جمهوری افزود: دولت اعتقاد دارد که از بازار بورس حمایت و صیانت کند و سهامداران بدانند که دولت بورس را رها نخواهد کرد.
وی گفت: افرادی که در شورای عالی بورس حضور دارند، افراد موجهی هستند؛ از طرف دولت، وزیر اقتصاد و وزیر صمت و رییس کل بانک مرکزی حضور دارند و از بخش خصوصی و نهادهای دیگر نیز هستند که ترکیب خوبی است و وظیفه آنها صیانت از حقوق سهامداران است.
رییس دفتر رییس جمهوری درباره اصلاح بازار بورس و کاهش شاخص ها و اینکه دولت به دنبال تأمین کسری بودجه است، گفت: اصلاً این طور نیست؛ آنچه که اتفاق افتاد، این بود که وقتی به این سرعت شاخص اوج می گیرد، همه پیش بینی می کردند که بورس باید خود را اصلاح کند. در مقالات مختلف نیز چنین بود و همه منتظر این رخداد بودند.
وی یادآور شد: شاخص بورس وقتی به یک میلیون و ۶٠٠ تا ٧٠٠ هزار واحد رسید، در آن مقطع انتظار می رفت که بازار بورس، خود را اصلاح کند اما بسرعت به ٢ میلیون واحد رسید. در این مقطع، عملاً با با یک اتفاق همزمان شد که اگر هم نمی افتاد، باید خود را اصلاح می کرد.
واعظی تأکید کرد: دولت باید از بازار بورس بیشتر مراقبت کند و میان سازمان بورس و خصوصی سازی وزارت اقتصاد و وزارتخانه‌هایی که در صندوق هستند، هماهنگی بیشتری ایجاد شود تا مردم به صورت شفاف بفهمند که چه اتفاقی می افتد.
وی گفت: بر اساس پیش بینی کارشناسان، شاخص بین ١.۶ تا ١.٧ میلیون واحد تقریباً اصلاح می شود و دوباره روند طبیعی خود را طی خواهد کرد.
واعظی گفت: با همت و تلاشی که شورای عالی بورس انجام می دهد و زمانی که شخص وزیر اقتصاد روی موضوع بورس می گذارد و ستاد اقتصادی دولت و رییس جمهوری پیگیری می کند، امیدواریم بورس جایی باشد که مردم، هم بتوانند پول خود را نگهداری کنند و هم سود ببرند.
رییس دفتر رییس جمهوری تأکید کرد: بورس، مسأله ای است که عملاً در جلسات مختلف دولت بررسی می شود؛ قبلاً تعداد کمی از افراد حرفه ای در این بازار حضور داشتند اما اکنون افراد معمولی جامعه و از طرفی صاحبان سهام عدالت وارد بازار بورس شده اند که نزدیک به ۵٠ میلیون نفر هستند و دولت، حتماً باید از سرمایه آنها حمایت کند.
** کادر درمان ایرانی برای پزشکی کشور در سطح جهانی آبرو خریدند
واعظی در پاسخ به سوال دیگری درباره ماه محرم و روز پزشک و اینکه دولت برای جلوگیری از بازگشت موج بعدی کرونا چه برنامه هایی دارد، گفت: از فرصت استفاده می کنم و خدمت همه پزشکان روز پزشک را تبریک می‌گویم و از همه کادر درمانی از طرف دولت تشکر و قدردانی می کنم. انصافاً یک آبرویی پزشکان ما برای ایران در دنیا خریدند به طوری که وضع ما در دنیا وضع خوبی هست؛ وقتی یک هم‌وطن مان فوت می کند، ناراحت کننده است اما وقتی با جاهای دیگر مقایسه می‌کنیم، انصافاً کار بزرگی انجام دادند؛ البته پزشکان ما همیشه کار بزرگی انجام می‌دهند. اتفاقات شش ماهه گذشته باعث شد ما بیشتر فهمیدیم که چگونه آنها کار می‌کنند. امیدوار هستم مردم ما و همه قدر این عزیزان را بدانند و ما هم برای کار بزرگی که انجام دادند دست همه اینها را می بوسیم.
رییس دفتر رییس جمهوری ادامه داد: در ارتباط با محرم، ستاد ملی کرونا از ابتدا نظرش این بود که باید جان مردم حفظ شود و نان مردم هم وجود داشته باشد؛ الان درباره محرم هم می‌گوییم که محرم باید زنده باشد، عاشورا زنده باشد و عزاداری حسینی زنده باشد و جان مردم هم باید حفظ شود؛ هیچ راهی ندارد مگر اینکه پروتکل‌ها را رعایت می‌کنیم؛ ۴۷ روز قبل از محرم، آقای رئیس جمهوری دستور دادند که ما می‌خواهیم عزاداری داشته باشیم؛ برنامه ریزی کنید که چگونه باشد.
وی تصریح کرد: این که در خارج کشور یا متأسفانه برخی نیز در داخل کشور چقدر حمله کردند، ارزیابی من از دو روز گذشته این بوده که گزارش‌های متعددی بوده است. خود وعاظ و مداحان و تمام کسانی که مسؤول برگزاری عزاداری ها هستند، به عنوان عضو ستاد ملی فعال بودند؛ می خواهم تشکر کنم که حسینیه های بزرگ را بستند و در فضای باز رفتند؛ زحمت کشیدند و امیدوارم ان‌شاءالله عزاداری آنها مضاعف مورد قبول حق قرار بگیرد.
نظر شما