تحولات مونته نگرو و تزلزل جایگاه حزب حاکم

به گزارش ایرنا، حزب حاکم (دمکراتیک سوسالیست) مونته نگرو به رهبری جوکانوویچ که نزدیک به ۳۰ سال در سمت های بالای حکومتی از جمله رئیس دولت و یا ریاست جمهور را در اختیار داشته و دارد، اکنون سرنوشت سیاسی این حزب و رهبر آن در آستانه پنجمین دوره انتخابات پارلمانی از زمان استقلال این کشور از صربستان مجهول است.

یازدهمین انتخابات پارلمانی مونته نگرو از هنگام نظام چند حزبی و پنجمین از زمان استقلال این کشور از صربستان در سال ۲۰۰۶ به علت وجود فضای سیاسی در این کشور به ویژه پس از نارضایتی قشری از مردم برای تصویب لایحه قانونی بحث انگیز مذهبی، مبهم ترین انتخابات در این کشور ارزیابی شده است.

این انتخابات به علت شیوع بیماری همه گیر ویروس کرونا با تبلیغات انتخاباتی و تجمع های بزرگ همراه نبود.

سکوت انتخاباتی که از بامداد روز شنبه ۸ شهریور آغاز شده و تا پایان رای گیری در شامگاه یکشنبه ۹ شهریور ادامه خواهد داشت بسیاری از تحلیلگران سیاسی و اجتماعی در منطقه، نتیجه آن را بسیار نا مشخص و از طرفی مهمترین در تاریخ مونته نگرو ارزیابی کرده اند.

احزاب ائتلافی در اطراف حزب حاکم دمکراتیک سوسیالیست بر این باورند که یازدهمین پیروزی پیاپی را در انتخابات پارلمانی پیش رو بدست بیاورند و حکومت ۳۰ ساله خود را تمدید کنند، در مقابل احزب اپوزیسیون نیز در ستون های مختلف در انتظار اولین پیروزی خود در انتخابات و پایان دادن حکومت حزب حاکم دمکراتیک سوسیالیت قرار گرفته اند.

جبهه دمکراتیک به رهبری «زدراوکو کریووکاپیچ» استاد دانشگاه و احزاب ائتلافی آن و همچنین احزابی که همراه با دموکرات ها و دموس ها از احزاب پیشرو مخالفین دولت کنونی و حزب حاکم دموکراتیک سوسیالیست در مونته نگرو به شمار می روند که انتظار پیروزی در این دور از انتخابات را دارند.

تحلیلگران سیاسی منطقه بر این باورند که حزب حاکم دموکراتیک سوسیالیست به دلیل درگیری با کلیسای ارتدکس صربستان و تصویب قانون بحث انگیز آزادی مذاهب در مونته نگرو که اعتراض شدید و تظاهرات متعددی را از ابتدای امسال موجب شد، پشتیبانی و حمایت قابل توجه رای دهندگان را از دست داده است.

در این انتخابات که در وضعیتی بسیار نامعلوم و در شرایط تنش زا برگزار می شود، هر رای برای حزب حاکم و همچنین احزاب اپوزیسیون بسیار مهم و با ارزش است و در چنین فضای سیاسی حاکم بر کشور احزاب کوچک نقش بسیار اساسی و مهمی را برای تشکیل دولت جدید ایفا می کنند.

اینکه آیا میلو جوکانوویچ رهبر حزب دمکراتیک سوسیالیست که در پرونده سیاسی خود ۴ دوره نخست وزیری و دو دوره ریاست جمهوری را دارد، اولین شکست خود را در انتخابات پارلمانی پیش رو در پرونده اش می نویسد و یا اینکه با یک پیروزی دیگر سال آینده، سه دهه حاکمیت بر مونته نگرو را جشن خواهد گرفت.؟ این سئوالی است که به زودی پاسخ آن مشخص خواهد شد.

در این انتخابات که روز یکشنبه ۳۰ اوت/ ۹ شهریور ۱۳۹۹ برگزار می شود یازده لیست انتخاباتی یعنی شش ائتلاف حزبی و پنج حزب سیاسی برای ورود به ساختار جدید پارلمان به رقابت می پردازند.

در این انتخابات بنا بر اطلاعیه کمیسیون انتخاباتی مونته نگرو ۵۴۰ هزار و ۲۶ رای دهنده می توانند با حضور در یک هزار و ۲۱۷ خوزه انتخاباتی در سراسر این کشور حضور و رای های خود را در صندوق های اخذ رای بیندازند.

ائتلاف تازه تاسیس تحت عنوان «برای آینده مونته نگرو» به رهبری (جبهه دموکراتیک) از اپوزیسیون یکی از بزرگترین رقبای حزب حاکم دموکراتیک سوسیالیست در انتخابات پارلمانی به شمار می رود که احتمال می رود کرسی های زیادی را در ساختار جدید پارلمان بدست بیاورد. حزب «دموکراتیک مونته نگرو» نیز از دیگر احزاب مخالف دولت در مونته نگرو محسوب می شود که خواهان بدست گرفتن قدرت سیاسی در این کشور است.

ائتلاف «سیاه و سفید»  که در این دور از انتخابات پارلمانی در مونته نگرو حضور فعال دارد خود را نماینده شهروندان این کشور می داند که مشتاق تغییرات در جامعه هستند.

حزب سوسیال دموکراتیک که مدت ها در ائتلاف با حزب حاکم دموکراتیک سوسیال همکاری نزدیک داشته و همیشه در صدر لیست انتخاباتی، «رانکو کریووکاپیچ» رهبر این حزب قرار داشت و یکی از طرفداران و سمبل مونته نگرو مستقل به شمار می رفت، اکنون پس از استعفای وی در ماه ژوئن سال گذشته، «دراگینیا ووکسانوویچ» در صدر این حزب و لیست انتخاباتی قرار دارد.

طبق داده های آخرین نظر سنجی انجام شده توسط سازمان تحقیقاتی افکار عمومی CEDEM انتظار می رود که در انتخابات پارلمانی پیش رو ۶۶ درصد افراد واجد شرایط رای دادن در حوزه های انتخاباتی برای رای دادن حاضر و رای بدهند. بنا به همین نظر سنجی لیست ائتلافی (قاطعانه برای مونته نگرو) که در صدر آن حزب «دموکراتیک سوسیالیست» به رهبری رئیس جمهور کنونی مونته نگرو قرار دارد می تواند ۳۵.۳ درصد آرا را بدست بیاورد، حزب سوسیال دموکرتیک ۵.۳ درصد آرا و حزب بوشنیالک ۴.۸ درصد آرا را از آن خود کنند.

از احزاب اپوزیسیون نیز جبهه برای آینده مونته نگرو ۲۴.۷ درصد و ائتلاف شهروندی به نام «صلح از آن ملت ما» به رهبری حزب مونته نگرو دموکراتیک با ۱۶.۵ درصد آرا می توانند به ساختار جدید پارلمان راه یابند.

بیست و هشتم دسامبر سال ۲۰۱۹ میلادی ( ۷ دی ۱۳۹۸) که لایحه قانون آزادی مذهب در مونته نگرو تصویب شد، میلو جوکانوویچ رئیس جمهور کنونی این کشور انتظار نداشت که با چنین تصمیمی هزاران نفر ماه ها در خیابان های این کشور در مخالفت با این قانون جمع شوند و تظاهرات کنند.

این قانون نهادهای مذهبی را ملزم می کند تا تمامی اموال و دارایی‌هایشان را ثبت و گزارش کنند تا بتوانند این دارایی ها را در مالکیت خود نگه دارند. این قانون حتی اسنادی که به دارایی‌های قبل از ۱۹۱۸ (دورانی که مونته‌نگرو بخشی از پادشاهی صرب‌ها بود و استقلالش را از دست داد) مربوط می شود را نیز در بر می گیرد. این قانون با رای موافق ۴۵ قانونگذار حزب حاکم به تصویب رسید.

کلیسای ارتدوکس صربستان‌ مخالف اصلی این قانون است و آن را «تبعیض‌آمیز و مغایر با قانون اساسی» می خواند. مجمع اسقف‌ها در بیانیه‌ای که منتشر کردند گفته‌اند که این قانون دولت را قادر می سازد کلیساها و صومعه‌ها را مصادره کند.

مونته نگرو از کشورهای بالکان غربی به شما می رود که از سال ۲۰۱۷ رسما به‌عنوان بیست و نهمین عضو، به پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) پیوست.

مونته نگرو در نوامبر سال ۲۰۱۰ برای پیوستن به اتحادیه اروپا نامزد و در ماه ژوئن امسال (۲۰۱۲) مذاکرات این کشور در مراحل پیوستن به اتحادیه اروپا آغاز شد. این کشور با آنکه هنوز به عضویت اتحادیه اروپا در نیامده است اما یورو، پول واحد اروپایی، واحد پولی این کشور است.

مونته نگرو در همه پرسی ۲۶ می ۲۰۰۶ میلادی ( ۵ خرداد ۱۳۸۵) با کسب آرای ۵۵.۵ درصد به استقلال دست یافت و بدین صورت روند فروپاشی یوگسلاوی سابق که از ۱۹۹۱ شروع شده بود؛ با استقلال مونته نگرو کامل شد و این جمهوری پس از گذشت ۸۸ سال دوباره به استقلال دست یافت.
این کشور به لحاظ وسعت و جمعیت، کوچک ترین جمهوری یوگسلاوی سابق به شمار می رود که از لحاظ جغرافیایی در جنوب شرقی اروپا واقع شده و مساحت آن ۱۳.۸۱۲ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۶۷۸ هزار و ۱۷۷ تن و پایتخت آن شهر «پودگوریستا» است.
کشور کوچک مونته نگرو به علت مجاورت با دریای آدریاتیک و داشتن سواحل متعدد، می تواند سالانه بیش از نیم میلیون گردشگر را به خود جذب کند.
جمهوری مونته نگرو با داشتن ۱۹۹ کیلومتر خط ساحلی با دریای آدریاتیک و چند بندر مهم از جمله بندر بار از اهمیت راهبردی در منطقه بالکان برخوردار است.
مونته نگرو از جنوب شرقی با آلبانی، از جنوب غربی با دریای آدریاتیک، از غرب با کرواسی، از شمال غربی با بوسنی و هرزگوین و از شمال شرقی با صربستان هم مرز است.

مونته نگرو پنجاه و ششمین عضو سازمان امنیت و همکاری اروپا و ۱۹۲مین کشور عضو سازمان ملل است.

گروه قومی مونته‌نگرویی بزرگترین گروه قومی در این کشور است که ۴۴.۵ درصد ساکنان را تشکیل می دهد. پس از آنها، گروه قومی صرب‌ بیشترین جمعیت این کشور را تشکیل می دهند.

در مونته نگرو طبق سرشماری گذشته در ده سال پیش حدود ۱۷۸ هزار نفر یعنی ۲۸.۷۳ درصد از جمعیت مونته نگرو هویت شهروندی خود را صرب اعلام کردند.

مسلمانان ۲۰ درصد از جمعیت حدود ۶۷۰ هزار نفری مونته ‌نگرو را تشکیل می‌دهند که بیشتر شامل آلبانیایی‌تبارها و بوسنیایی‌تبارها هستند.