محدودیت ارتباطی، مهمترین مشکل دانش‌آموزان ناشنوا در کلاس‌های مجازی

به گزارش روز جمعه ایرنا از دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی،  دکتر گیتا موللی با بیان این مطلب اظهار داشت: هر چند که آموزش آنلاین مزایایی برای دانش آموزان کم شنوا و ناشنوا که عمدتا دارای  معلولیت هستند و رفت و آمد در شرایط کرونایی برای آنان مشکل است دارد، اما محدودیت های ارتباطی آنان در وضعیت مجازی بسیار بیشتر خواهد بود.

وی تاکید کرد: خانواده ها و معلمان لازم است ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر داشته و متوجه باشند که دانش آموزان کم شنوا و ناشنوا حتی در حالت عادی نیز نیاز به دیدن چهره معلم و دریافت کامل زبان و گفتار او دارند، لذا تلاش کنند تا امکانات لازم در فضای مجازی برای درک مطلوب مفاهیم آموزشی برای این دانش آموزان فراهم شود.

دبیر کمیته مطالعات کم شنوایی و ناشنوایی مرکز تحقیقات توانبخشی اعصاب اطفال دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تصریح کرد: سازمان آموزش و پرورش کودکان استثنایی، تمهیداتی را برای سال تحصیلی جدید دانش آموزان کم شنوا و ناشنوا با توجه به شرایط شیوع بیماری کرونا در استان ها و شهرهای مختلف فراهم کرده است.

موللی افزود: سازمان آموزش و پرورش استثنایی، محتواهای آموزشی خاص برای این دانش آموزان آماده کرده است و با تقسیم بندی استان های مختلف به وضعیت قرمز، نارنجی و سفید به لحاظ شیوع بیماری کرونا در شهرستان ها، تلاش خواهد کرد تا دانش آموزان در مناطق با وضعیت قرمز و نارنجی بتوانند از آموزش های مجازی به صورت کامل استفاده کنند و در صورت اعلام وضعیت سفید در برخی از مناطق به لحاظ میزان کم شیوع بیماری، امکان حضور فیزیکی دانش آموزان در مدارس فراهم باشد.

وی ادامه داد: ضمن آنکه بسته های آموزشی برای دانش آموزان ساکن در مناطقی که فاقد اینترنت است، تهیه شده و طیف متنوعی از محصولات آموزشی در اختیار دانش آموزان کم شنوا و ناشنوا قرار خواهد گرفت.

موللی با اشاره به اینکه دانش آموزان و دانشجویان کم شنوا و ناشنوا با سمعک یا کاشت حلزون شنوایی هرگز شنوایی کامل ندارند، تصریح کرد: این دانش آموزان و دانشجویان، برای جبران این خلاء مجبورند به دانسته های زبانی خود اتکا کنند و این امر مستلزم تلاش بیشتر آنان است که خستگی آنان را دو چندان می کند.

وی ادامه داد: در این حالت اگر در حین آموزش مجازی، اینترنت هم ضعیف باشد و تصویر و صدای معلم به وضوح دیده و شنیده نشود، مشکلات آنان به مراتب بیشتر خواهد شد، این درحالی است که در وضعیت فعلی حتی وجود ماسک در ارتباطات چهره به چهره، مانع بزرگی برای دانش آموزان کم شنوا و ناشنوا محسوب می شود و ارتباطات در دوره کرونا به شدت برای کودکان و بزرگسالان کم شنوا و ناشنوا چالش برانگیز شده است.

مدیر گروه آموزشی کودکان استثنایی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی در پاسخ به این سئوال که وجود «رابط با زبان اشاره» تا چه میزان می تواند به رفع این مشکلات کمک کند، گفت: از وجود رابط در انتقال برخی از محتواهای آموزشی استفاده می شود، اما اینطور نیست که همه کودکان و بزرگسالان ناشنوا و کم شنوا، زبان اشاره را به صورت کامل بلد باشند.

وی افزود: با توجه به اینکه اکنون بسیاری از ناشنوایان و کم شنوایان  از روش گفتاری و شفاهی برای ارتباطاتشان استفاده می کنند، لذا دیدن چهره کامل و واضح معلم و دریافت صدای او، برای درک آنان از مفاهیم آموزشی، بسیار مهم است، همچنین آموزش دانش آموزان کم شنوا و ناشنوا لازم است بیشتر به صورت دیداری باشد و این مساله در دوره فعلی با محدودیت روبرو است.

موللی افزود: بسیاری از دانش آموزان کم شنوا و ناشنوا به ویژه در مدارس استثنایی، با ناتوانی هایی همراه هستند که کار آموزش را عموما با چالش های بسیار روبرو می کند، در عین حال این دانش آموزان علاوه بر نیازهای آموزشی، نیازهای توانبخشی دارند که مستلزم توجه بسیار است و عدم دسترسی به این خدمات می تواند آموزش های آنان را به شدت خدشه دار کند.

وی همچنین با اشاره به اینکه تعداد زیادی از دانش آموزان کم شنوا و ناشنوا در سالهای اخیر در مدارس عادی تحصیل می کنند، متذکر شد که وضعیت فعلی آموزش های مجازی دانش آموزان عادی، ممکن است برای دانش آموزان کم شنوا و ناشنوا، بار آموزشی مورد نیاز را نداشته باشد.

دانشیار دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی افزود: سازمان آموزش و پرورش کودکان استثنایی برای دانش آموزان ساکن در مناطق دور افتاده که دسترسی به اینترنت ندارند و یا از اینترنت ضعیفی برخوردارند، بسته های آموزشی را به صورت CD تدارک دیده تا در صورتی که امکان حضور فیزیکی این دانش آموزان در مدارس فراهم نبود، این بسته های آموزشی را به دست آنان برسانند.

 مساله مهم دیگری که مورد اشاره موللی قرار گرفت، « وضعیت دانشجویان کم شنوا و ناشنوا در دانشگاه ها » بود که وی آن را نیازمند توجه ویژه دانست.

به گفته وی، آموزش های آنلاین بدون زیرنویس و بدون رابط زبان اشاره، برای این گروه از دانشجویان فایده چندانی ندارد و لازم است به خلاء ارتباطی این گروه از دانشجویان به صورت جدی توجه شود، ارتباط با استادان و ارتقای آگاهی آنان به نیازهای ارتباطی این دانشجویان بسیار کارساز خواهد بود ضمن آنکه ماسک اکنون مانع جدی ارتباطی دانشجویان کم شنوا و ناشنوا است که استفاده از ماسک های شفاف برای رفع این مشکل توصیه می شود.

 وی به عنوان یکی از فعالان تشکل های کم شنوایان و ناشنوایان در سطح بین الملل، به برگزاری وبیناری جهانی طی روزهای اخیر  با شرکت انجمن های والدین کودکان کم شنوا و ناشنوا پیرامون مشکلات تحصیلی این کودکان اشاره کرد و گفت: این وبینار، انتقال دهنده نظرهای والدین دانش آموزان کم شنوا و ناشنوای کشورهای مختلف و صاحبنظران بین المللی این حوزه در مورد چالش های افراد کم شنوا و ناشنوا در شرایط کرونایی بود.

موللی ادامه داد: اینطور که مشخص است مشکلات و محدودیت های ارتباطی در آموزش مجازی، خاص دانش آموزان ما نیست، بلکه این مشکلات در دیگر کشورهای دنیا نیز مطرح است و همه در تلاشند تا امکانات و شرایط را برای به حداقل رساندن این محدودیت ها، فراهم کنند و ارتباط تنگاتنگ خانواده ها با معلمان در این زمینه بسیار راهگشا خواهد بود.

این استاد دانشگاه  همچنین توصیه کرد: معلمان کودکان ناشنوا و کم شنوا  مورد حمایت های لازم  قرار بگیرند و تعداد دانش آموزان تحت آموزش هر معلم بیش  ۸  تا ۹ کودک نباشد.

وی به والدین نیز توصیه کرد که حمایت از کودکان خود را تا پایان دوره مدرسه درنظر داشته باشند، انتظارات بالا از فرزند خود داشته و با حمایت کامل از او و برقراری ارتباطی سازنده با معلم و مسئولان مدرسه، زمینه رسیدن فرزند کم شنوا و ناشنوایشان به موفقیت را فراهم کنند، ضمن آنکه در نظر داشته باشند که موفقیت برای هرکودک، تعریفی خاص دارد و لازم است که هر کودک با خودش مقایسه شود. 

این استاد دانشگاه تاکید کرد: باید مشخص شود کودکان کم شنوا چه نیازهایی دارند و چگونه می توانند آن را به دست آورند، مشارکت کامل والدین در امور تحصیلی فرزندان کم شنوا و ناشنوا در وضعیت بحرانی همه گیری کرونا بیش از پیش اهمیت دارد.