جشن استقلال برزیل؛ محو در غبار کرونا و «ترامپ برزیل»

به گزارش ایرنا، دیروز هفتم سپتامبر در حالی یکصد و نود و هشتمین سالگرد استقلال برزیل را یادآور شد که غول آمریکای جنوبی که زمانی به عنوان قدرت بلامنازع آمریکای لاتین به شمار می‌رفت، اکنون نه تنها با ثبت بیش از چهار میلیون و ۱۴۷ هزار مورد ابتلا به ویروس کرونا و همچنین افزون بر ۱۲۷ هزار مورد فوتی، با اختلاف زیاد نسبت به همسایگان خود در جایگاه نخست کشورهای درگیر به بیماری همه‌گیر در منطقه آمریکای لاتین با بحرانی بهداشتی دست و پنجه نرم می‌کند بلکه با گذشت حدود یک سال و نیم (ژانویه ۲۰۱۹) از حضور «ژائیر بولسونارو» در سمت ریاست جمهوری برزیل، این کشور با بحران اقتصادی و سیاسی نیز مواجه است.

نگاهی به تاریخچه استقلال برزیل 
سواحل برزیل برای اولین بار در سال ۱۵۰۰ میلادی شاهد حضور کاشفین پرتغالی بود و از آن زمان، این کشور به مدت بیش از سیصد سال تحت سلطه پرتغال قرار گرفت.

در آغاز قرن نوزدهم، هنگامی که موج انقلاب استقلال طلبان، سراسر امریکای لاتین را در برگرفته بود، تنها برزیل اوضاعی آرام داشت. در دوران کشورگشایی‌های ناپلئون بُناپارت امپراتور فرانسه و اشغال کشور پرتغال، پادشاه پرتغال به برزیل گریخت و این کشور را مقر حکومت خود قرار داد. او پس از شکست ناپلئون به کشورش بازگشت و پسر خود «پرنس پدروی دوم» را به عنوان نایب السلطنه در برزیل باقی گذارد. پرنس پدرو پس از ۱۴ سال، در هفتم سپتامبر ۱۸۲۲ میلادی استقلال برزیل را از پرتغال اعلام کرد و خود را امپراتور برزیل نامید.

برزیل پس از اعلام استقلال در حدود هفتاد سال دارای نظام سلطنتی بود و از سال ۱۸۹۱ میلادی، در این کشور حکومت جمهوری فدرال اعلام شد.

بحران کرونا
سالروز گرامیداشت استقلال برزیل که هر ساله با رژه نظامی و با حضور بیش از ۵۰ هزار نفر برگزار می‌شد، امسال تحت تاثیر شیوع بیماری همه‌گیر با حضور بولسونارو بدون استفاده از ماسک و حفظ فاصله اجتماعی و همچنین مقام‌های ارشد دولتی در کاخ محل ریاست جمهوری برگزار شد.

برزیل با جمعیت ۲۱۲ میلیونی در حالی از لحاظ شمار مبتلایان به کووید-۱۹ در صدر کشورهای درگیر به ویروس کرونا در آمریکای لاتین قرار داشته و همچنین با یک پله سقوط نسبت به هند در حدود ۲۴ ساعت گذشته، جایگاه سومین کشور درگیر در فهرست جهانی را به خود اختصاص داده است که اهمیت اعمال اقدامات پیشگیرانه، رعایت دستورالعمل‌های ساده بهداشتی، اتخاذ تدابیر سختگیرانه و پاسخگویی سریعتر به این بحران را بیش از پیش برای همگان برملا می‌سازد؛ به بیان دقیق تر در نقطه مقابل عمل به توصیه‌های بهداشتی مورد تاکید سازمان بهداشت جهانی و همچنین تجربه محدود به دست‌آمده دولت‌ها در کنترل این بیماری در طول ماه‌های اخیر، سهل انگاری‌ها و کم اهمیت جلوه دادن‌های ژائیر بولسونارو، رئیس‌جمهوری برزیل شرایط این کشور را رو به وخامت برده است.

هر چند دولت برزیل از آغاز گسترش بیماری همه‌گیر به تلاش ناکافی و مدیریت غلط در کنترل و مهار ویروس کرونا متهم شده، اما «همیلتون موآرو» معاون رئیس‌جمهوری، با دفاع از چگونگی برخورد دولت با این بحران، مردم را به علت نداشتن نظم و انضباط و رعایت نکردن مقررات فاصله گذاری اجتماعی، مقصر دانسته است.

افول اقتصادی
بر اساس اطلاعات «سازمان آمار برزیل» (IBGE) میزان تولید ناخالص داخلی این کشور در دومین سه ماهه سال جاری میلادی (۲۰۲۰) با ۹.۷ درصد کاهش یافت؛ به این ترتیب بزرگترین رکود تاریخ را تجربه کرد.

اقتصاد برزیل حالا ۱۴ درصد نسبت به اوج خود در سال ۲۰۱۴ کوچک‌تر شده است. «کارلوس کاوال» مدیر شرکت سرمایه‌گذاری «آ اس آ» (ASA Investments) و وزیر اسبق خزانه‌داری برزیل اعلام کرد بازگشت اقتصاد برزیل به سطوح سال گذشته تا سال ۲۰۲۳ غیرمحتمل است.

کاوال همچنین گفت: اقتصاد دوره وحشتناکی را سپری می‌کند. از بن‌بست فعالیت اقتصادی گرفته تا تاثیرات اجتماعی و بیکاری همه و همه یک فاجعه را رقم زده است. کاوال پیش‌بینی خود را از رشد اقتصادی برزیل در سال ۲۰۲۱ به‌دلیل ابهام در مورد بازار کار و دورنمای مصرف، از 2.7 به 2.1 درصد کاهش داد.

به عقیده کارشناسان اگرچه شیوع ویروس کرونا همچون سایر کشورهای جهان، اقتصاد برزیل را نیز دستخوش پیامدهای شدید کرد اما پیش از این دوران و در پایان نخستین سال ریاست جمهوری بولسونارو نیز شرایط اقتصادی این کشور در رکود به سر می‌برد. به این ترتیب بولسونارو تا کنون نتوانسته به وعده «رونق اقتصادی» به عنوان یکی از اصلیترین شعارهای پیش از انتخابات جامه عمل بپوشاند.

بولسونارو رئیس‌جمهوری راستگرای افراطی در حالی در انتخابات ۲۰۱۸ از رقیب خود پیشی گرفت که از همان ابتدا، وعده‌های پوپولیستی و استفاده از تاکتیک های رفتاری و انتخاباتی مشابه 'دونالد ترامپ' رئیس‌جمهوری آمریکا، نگرش نظامی گری، حمایت از سیاست‌های «ترامپ گونه»  موجب تشدید اختلافات در این کشور شد.

«لوئیس ایناسیو داسیلوا» رئیس جمهوری چپگرای اسبق برزیل با انتشار ویدئویی به مناسبت روز استقلال و در انتقاد از مدیریت بولسونارو اعلام کرد: بولسونارو ویروس کرونا را به سلاح کشتار جمعی تبدیل کرده است. او همچنین گفت: ما به دولتی اعتماد کرده ایم که زندگی افراد برایش مهم نیست؛ اکثریت جانباختگان فقرا، سیاهپوستان و اقشار ضعیف هستند که دولت رهایشان کرده است.