مرزهای دوستی ایران و ترکیه قریب به چهار قرن محل تلاقی مشارکت و همکاریهای سودمند و گسترده میان مردمان دو کشور بوده است. این پیوندها در سالهای اخیر به واسطه اراده مقامات عالی دو کشور بیش از گذشته تعمیق یافته و به خصوص در بعد اقتصادی چشمانداز روشن و قابل رشدی را برای توسعه مبادلات اقتصادی فیمابین تا سقف ۳۰ میلیارد یورو ترسیم کرده است.
این فرایند و مجموعه تصمیمسازی مشترک استراتژیک میان ایران و ترکیه در نشستهای منظم روسای جمهوری در شورایی بنام شورای عالی همکاریهای راهبردی بررسی، مورد تایید و تصویب قرار گرفته است. تصمیماتی که به واقع بنیان و مسیر تعیین کننده برد- برد همهجانبه برای ایجاد فصل نوین همکاریهای مشترک میان دو دوست و همسایه را در جهت توسعه روابط سازنده، رقم خواهد زد.
با یادآوری اینکه پنجمین نشست شورای عالی همکاری میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه در تاریخ ۲۰ دسامبر ۲۰۱۸ ( ۲۹ آذر ۱۳۹۷) در آنکارای ترکیه برگزار شد، ششمین دور برای برگزاری در تهران برنامه ریزی شد که بدلیل پاندمی کرونا و بنا به اراده دو طرف این نشست هم زمان به شکل ویدئویی، برگزار و تصمیمات نشست منشاء تاثیر و اقدام طرفین تا اجلاس آتی خواهد بود.
از آخرین نشست شورای هماهنگی راهبردی تاکنون تحولات بسیاری در عرصه منطقهای و بینالمللی به وقوع پیوسته است و بنا به تاثیر این وقایع بخش مهمی از انتظارات روسای جمهوری برای توسعه همکاریها محقق نشده است.
ششمین نشست فرصتی مهم است که ضمن تمرکز بر کم و کیف اجرای مصوبات، دستاوردها و آنچه در گذشته به وقوع پیوسته، به عملیاتی کردن تصمیمات مهم رهنمون شده و چارهاندیشی و کارگشاییها روند کار را تسریع کند.
انتظار میرود بخش مهمی از فرایند تصمیمسازی در ششمین نشست به ویژه با توجه به بروز پاندمی کرونا (که باعث مشکلاتی در امر پیشبرد سریع مصوبات گذشته این شورا نیز شده است) به اتخاذ تصمیمات مهم جهت تسریع در حل و فصل و رفع فوری موانع پیش رو اختصاص یابد.
موضوعاتی با چارچوب:
۱- منطقهای: در حوزه عراق، سوریه، یمن، لیبی، افغانستان و ...،
۲- بینالمللی: بررسی همکاریهای مشترک در حوزههایی چون سازمان همکاریهای اسلامی، اکو، دی هشت، سازمان ملل، ... و نیز مسائل مشترک مرتبط با اقدامات مخرب بینالمللی آمریکا علیالخصوص در حوزه نقض و خروج یکجانبه این کشور از توافق بینالمللی ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد "برجام" و غیره،
۳- دوجانبه: با در نظر داشتن شرایط پاندمی کووید ۱۹، منجمله در حوزه تصمیمگیری و تصمیمسازی برای استمرار و تعمیق هر چه بیشتر؛
گفت و گوهای دو جانبه سیاسی، اقتصادی و امنیتی (خصوصا در حوزه مبارزه مشترک با تروریسم، مهاجرت غیرقانونی و نیز مبارزه با قاچاق)، بررسی و تنظیم راه کارهای مناسب مبادله هیاتهای عالی رتبه سیاسی، اقتصادی، پارلمانی و دیگر بخشها و وزارتخانههای دو کشور، بررسی و تنظیم راهکارهای متناسب جهت افزایش سطح مبادلات تجاری، اقتصادی و مالی به منظور دسترسی هر چه سریعتر به چشم انداز ۳۰ میلیارد یورویی علیالخصوص از طریق ایجاد فضای امن و مطلوب برای سرمایه گذاری متقابل بواسطه توسعه مبادلات بانکی با پول ملی و نیز توسعه ساز وکارهای ارتباط مردم نهاد و متصل به بخشهای خصوصی، اتخاذ تصمیمات متناسب برای توسعه همکاریهای انرژیک به ویژه در حوزه نفت و گاز و دیگر همکاریهای متقابل سودمند بنا به رسمیت داشتن تصمیماتی است که در نشستهای قبلی شورای عالی همکاری ایران و ترکیه و نیز در دیدار مقامات عالی رتبه دو کشور و کمیسیونهای مشترک اقتصادی، اتخاذ شده است. تصمیماتی که نه تنها ثبات و امنیت منطقه و دو کشور همسایه را تضمین خواهد کرد، بلکه مقدمه و الگویی برای توسعه همکاریهای چندجانبه و بینالمللی مشارکتآمیز خواهد شد.
امید این که مقامات مشارکت کننده در این نشست با در نظر داشتن مسئولیتهای سرنوشتسازی که به عهده دارند، اراده و عزم روسای جمهور دو کشور را برای تعمیق هر چه بیشتر روابط دو دولت و ملتهای ایران و ترکیه بیش از پیش مدنظر قرار داده و برای اجرای تصمیمات شورای عالی هماهنگیهای راهبردی، عزم خود را جزم کنند.
میتوان ادعا کرد اراده مقامات عالی دو کشور برای توسعه روابط پایدار ایران و ترکیه امری تزیینی و نمادین نبوده و نیست، بلکه این اراده، چراغ راه و مسیر پر ثمر و همهجانبه تقویت روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مردمان دو کشور و نسلهای آینده را برای مشارکتهای سرنوشتساز رقم خواهد زد.
کارشناس روابط بین الملل
نظر شما