شاید برای پاسخ به این سوال لازم است حوصله بیشتری به خرج دهیم، اما مروری بر گذشته روابط و چشم اندازهایی که پیش بینی می شود، انتظار روابط روبه گسترش میان دو کشور دور از انتظار نیست.
در پی درگذشت شیخ صباح، محمد جواد ظریف وزیر امورخارجه کشورمان یکشنبه این هفته راهی کویت شد تا مراتب تسلیت و همدردی دولت و ملت ایران را به دولت و ملت کویت ابلاغ کند.
وی در کویت با امیر جدید شیخ نواف الاحمد الجابر الصباح دیدار و پیام تسلیت رئیس جمهور روحانی را تسلیم وی کرد و سپس دیدار و گفت وگویی هم با همتای کویتی خود داشت.
دکتر ظریف روز یکشنبه همچنین با حضور در سفارت کویت در تهران، دفتر یادبود شیخ صباح را امضاء کرد و روز دوشنبه باردیگر با همتای کویتی خود بصورت ویدئو کنفرانس رایزنی و تبادل نظر کرد. وی در این گفت وگو بر ضرورت آغاز گفت وگوهای دو و چندجانبه تاکید و امکان توسعه همه جانبه روابط دو جانبه را یادآوری کرد.
روابط ایران و کویت که از زمستان ۱۳۴۰ با گشایش سفارت کویت در تهران آغاز شد، دارای فراز و فرودهایی بوده است که بیشتر این نوسانات مربوط به طرف های ثالث بوده است؛ مثلا سردی روابط در پی حوادث مربوط به سال ۹۴ سفارت عربستان در تهران و یا کاهش و قطع روابط در سال ۱۳۶۰ بخاطر جنگ تحمیلی صدام و جانبداری کویت از صدام حسین دیکتاتور بغداد .
با اینحال بیشتر این تنش ها در روابط گذرا بوده است؛ به عنوان مثال به محض پایان جنگ تحمیلی در سال ۶۷ کویت سفارت خود را در تهران باز کرد و ایران هم در سال ۶۹ اولین کشوری بود که حمله صدام و اشغال کویت را محکوم کرد و خواستار عقب نشینی ارتش عراق از این کشور شد.
در آن سال ها مرحوم شیخ صباح وزیر خارجه کویت بود که برای بهبود روابط دو کشور تلاش زیادی داشت و از هنگامی که امیر کویت شد، این رویه را ادامه داد.
امیر فقید کویت براساس آنچه از سابقه اش در سیاست های منطقه ای به جامانده، دو اصل را همواره در دستور کار داشت؛ یکی سیاست بی طرفی در بیشتر تنش های منطقه ای است که در آخرین مورد، ماجرای تصمیم عربستان به محاصره قطر و فشاری بود که به دیگر اعضای شورای همکاری خلیج فارس وارد کرد و کویت زیر بار نرفت.
دیگری تلاش این کشور برای ایفای نقش میانجی جهت حل مسائل منطقه بود؛ البته میانجی گیری در منطقه غرب آسیا کار ساده ای نیست، بویژه اگر با دولت های لجوج و غیر منعطف هم روبه رو شوید.
شیخ صباح در آخرین روزهای عمر خود سعی داشت دور تازه ای از تلاش های دیپلماتیک را در منطقه کلید بزند. سخنانی که نخست وزیر این کشور پنجم مهر ماه در نشست مجمع عمومی سازمان ملل پیرامون لزوم آغاز گفت وگوهای تهران و کشورهای عرب منطقه با هدف کاهش تنشها بیان شد در واقع ادامه همان سیاستی است که شیخ صباح طی سال های اخیر در تعامل با ایران اتخاذ کرده بود.
حالا نگاه ها به امیر جدید کویت است؛ شیخ ۸۳ ساله ای که اولین اظهارات و مواضع اش از سوی محافل منطقه ای مثبت و ایجابی تلقی شده است.
به نظر می رسد در آشفته بازار سیاست در منطقه که دولت های عرب برای عادی سازی روابط با تل آویو صف کشیده اند، کویت همچنان سیاستی عاقلانه و منطقی را در دستور کار داشته باشد و سیاست بی طرفی و تلاش در چارچوب همکاری های جمعی را ادامه دهد؛ مسیری که شیخ صباح تلاش کرد تا آخرین روزها به آن پایبند باشد.
نظر شما