عبدالرضا زارعی در گفتوگو با خبرنگار ایرنا درخصوص اهمیت برگزاری آزمون برای کسب مجوز قانونی ایجاد موسسه یا آموزشگاه های هنری، عنوان کرد: همانطور که برای آموزشگاه موسیقی، سینمایی یا هنرهای تجسمی آزمون و مصاحبه انجام می شود، نخستین و مهمترین گام برای فعالیت قانونی در عرصه دوبلاژ، برخورداری از تخصص است که این مهم باید در اولین مرحله از فرایند اخذ مجوز ازطریق مصاحبه و امتحان سنجیده شود.
وی بیان کرد: این رهاشدگی تا جایی پیش رفته که افراد بیمجوز و بیدانش، بدون کمترین تخصص لازم و بهصرف علاقمندی، بی هیچ سختگیری و نظارت کار می کنند و دغدغهای هم ندارند؛ در عوض تمام دغدغهها و مشکلات مربوط به صاحبان مجوز و افراد کارکشته است.
به بهانه اشتغالزایی نمیتوان از تخصص در عرصه هنر چشمپوشی کرد
او با بیان اینکه نمیتوان از تخصص به بهانه اشتغالزایی در عرصه هنر چشمپوشی کرد، بیان داشت: عوامل گوناگونی از جمله دیدن فیلم، شناخت دوبلورها، آگاهی از اصول فن بیان، دوبلاژ، تخصصهای کلامی و شناخت سینما در این هنر اهمیت دارد؛ افزون بر این، آییننامه هر مجموعه نیز پیش از تاسیس باید بازخوانی شود و مدنظر قرار گیرد.
مدیرعامل انجمن دوبله و گویندگی شیراز با اشاره به اینکه تکنولوژی بلای جان دوبله شده است، اظهار کرد: پیشرفت تکنولوژی از سویی به فرایند دوبله سرعت میبخشد، اما از سوی دیگر باعث شده که افراد فاقد مهارت کافی، تنها با نصب یک نرمافزار روی گوشی یا لپ تاپ خود، در این حوزه مشغول به کار شوند و با انتشار محتوای سطحی و غیرحرفهای در فضای مجازی، خود را باعنوان هنرمند هنر دوبله معرفی کنند.
او بیان داشت: جالب است که گاه این افراد غیر متخصص برای رسانههای اختصاصی فیلم هم کار میکنند؛ به هر روی متاسفانه، امروز با این معضل جدی مواجهیم، چرا که از زمان تولد رسانههای تعاملی یا به اصطلاح وی.او.دیها ((VOD شاهد ارایه آثار متعدد با کیفیت بسیار نازل هستیم؛ به بیان دیگر، به بهانه اشتغالزایی یا کسب درآمد بیشتر، کیفیت از دوبله آثار حذف شده و تاثیر منفی بسیاری در این حوزه بر جای گذاشته که بهآسانی جبرانپذیر نیست.
این فعال عرصه دوبلاژ فارس ادامه داد: این مسأله از لحاظ شرعی هم درست نیست؛ چرا که با فروش حق اشتراک، از جیب مردم هزینه دریافت می شود، اما درعوض محصولی بیکیفیت در اختیار آنان قرار میگیرد و به این ترتیب، سطح آگاهی هنری جامعه را هم فروکاسته میشود.
وی بر ضرورت اعتماد به تجربه افراد خبره در این حوزه تاکید کرد و ادامه داد: برخی مجموعهها سفارشهای دوبله را میگیرند و آنها را با مبلغ بسیار کمی به گروهها میدهند، بعد از اتمام کار پول را در حساب نگه میدارند یا اصلا پرداخت نمیکنند و این رویه سبب شده که مجموعههای حرفهای از کار کردن با آنها امتناع کنند و گروههای بیتجربه به سودای ارایه اثر وارد عرصه عمل شوند؛ درحالیکه اصولاً فعالیت غیرقانونی ولو با ارایه کار به رسانهها، سابقه محسوب نمیشود، به ویژه که از ارزش فنی هم تهی باشد.
دستورالعملها درباره فعالیت قانونی نادیده انگاشته شده است
او با بیان اینکه آگاهی علمی، فنی و هنری ضرورت ورود به هنر دوبلاژ است، یادآور شد: در سال ۹۳ و ۹۵ دو دستورالعمل برای درباره نحوه همکاری وی.او.دیها با مراکز دوبله ابلاغ شد که بر آن اساس، آنها موظف بودند تنها با گویندگانی همکاری کنند که دارای مجوز باشند؛ اما متاسفانه عملکرد سازمان سینمایی در این حوزه ضعیف بوده و این ضعف به ادارات کل هم تسری یافته است.
زارعی با اشاره به اینکه هنر دوبله به بیراهه کشیده شده است، افزود: دوبله در استان فارس تنها یک نماینده در سطح ملی دارد و آن هم چنگیز جلیلوند است و متاسفانه دیگر کسی در این حد و اندازه به جامعه معرفی نشده؛ از همین رو هر فردی نمیتواند ادعا کند که قادر به آموزش آن است، با این حال دیده شده که آموزش در این عرصه بهصورت غیرقانونی و زیرزمینی رخ میدهد که باعث افول کیفیت آثار دوبله، فریب مخاطب و علاقهمندان میشود.
وی اظهار کرد: در شیراز، روزانه آگهیهای آموزش دوبله بهصورت گسترده از سوی مراکز غیرتخصصی با افراد بیتجربه انتشار می یابد, اما هیچ برخوردی با آنها نمیشود؛ گویی دوبله به امان خدا رها شده است.
زارعی با بیان اینکه حمایت جدی از مجموعههایی که اعتبار قانونی و تخصصی دارند، ضروری است، گفت: افزوده شدن گروههای مختلف به یک انجمن که در هر شهر فعالیت میکند، نه به معنای انحصارگرایی که ضامن کیفیت و بقای هنر دوبله است؛ درواقع این تضمین، آنقدرها هم پیچیده نیست که قابل بحث و جدل باشد.
مدیرعامل انجمن دوبله و گویندگی شیراز اظهار کرد: در همه فعالیتهای هنری یک انجمن در هر شهر فعالیت میکند، مثـل انجمن موسیقی، انجمن عکس، فیلم و... و تعدد انجمنها نشانه ناآگاهی از شرایط و اصول و آییننامههاست.
وی افزود: منطقی است که توسعه گستره فعالیتها با تأسیس یک موسسه هنری امکان پذیر باشد؛ به دیگر سخن، موسسات فضای تولید را ایجاد میکنند و انجمن نیز زمینه گردهمایی فعالان و البته تربیت و رشد حرفهای آنان را فراهم میسازد.
تعدد انجمنهای دوبله و گویندگی باعث تشتت است
زارعی با اشاره به اینکه تعدد انجمنهای دوبله و گویندگی که موضوع آن اخیراً مطرح شده، باعث تشتت است، ادامه داد: این مساله باعث عدم اتحاد هنرمندان میشود؛ افزون بر این فعالیت در حوزه دوبله، شرایط ویژهای میخواهد و افراد صاحب دانش حرفهای در استان فارس و شهر شیراز در این عرصه، کمشمارند.
او ابراز داشت: تاکنون مسیر درستی برای اعطای مجوزهای قانونی در این هنر ایجاد نشده است؛ گرچه بهلحاظ قانونی نباید هیچگونه شک و تردیدی برای افزایش موسسات و فعالیت گروههای هنری وجود داشته باشد، بهتر است که گروهها صرفاً زیر نظر یک انجمن واحد فعالیت کنند.
به گفته مدیرعامل انجمن دوبله و گویندگی شیراز برخی رویه قانونی تخصصگرایی از سوی انجمن و حمایت از گروههای زیرمجموعه را مصداق انحصارگرایی میدانند؛ در حالی که چنین نیست، زیرا دغدغه جدی این مجموعه که باید به دغدغه مسوولان هم بدل شود، جلوگیری از فعالیت غیرقانونی و بدون تخصص است.
زارعی گفت: فعالیت گروههای دوبلاژ در شیراز و استان با حمایت این انجمن سبب میشود این گروهها بدون دغدغه و در کمال آرامش و در فضای قانونی فعالیت کنند و از سوی دیگر، اشتغالزایی از مسیر درست آن و به معنای واقعی صورت گیرد که باعث رونق در این عرصه میشود و همچنین بُعد فنی نیز لحاظ خواهد شد.
مدیرعامل انجمن دوبله و گویندگی شیراز نظارت حرفهای و حمایت مالی را از جمله وظایف انجمنهای هنری دانست و بیان کرد: تجربه نشان داده است که گروههای کوچک دوبله و گویندگی پس از مدتی از هم میپاشند؛ از سوی دیگر همواره دغدغه تداوم فعالیت و جلب سفارش وجود دارد که با همافزایی و دوری از موازیکاری در این حیطه میسر خواهد شد.
وی عنوان داشت: سال گذشته این انجمن با اعلام فراخوان در صفحه اینستاگرامی، از تمامی گروههای علاقهمند به دوبله در شیراز دعوت کرد که به دنبال آن، تعدادی از گروهها نیز تماس گرفتند، اما زمانی که اعلام شد که تأیید صلاحیت و استعلام از طریق مراجع مرتبط و به ویژه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و دیگر نهادها انجام میشود، تماس دیگری حاصل نشد.
شورای فنی دوبله و گویندگی بر روند اعطای مجوزها نظارت کند
زارعی پیشنهاد داد که برای ساماندهی این مسایل، بیش و پیش از هر چیز، قانونگرایی حاکم شود و مسوولان رودربایستیها را کنار بگذارند و بهصورت صریح به درخواستها رسیدگی کنند تا با انجام مصاحبه، تخصص و دانش نادیده گرفته نشود؛ برای این منظور نیز ابتدا باید چارچوبی را در قالب یک شورای فنی ترسیم شود.
مدیرعامل انجمن دوبله و گویندگی شیراز افزود: مدتی پیش درصدد ایجاد شورای فنی دوبله و گویندگی بودیم که متاسفانه نیمهتمام ماند، اما بهزودی دوباره برای آن اقدام خواهیم کرد، از این رهگذر، این شورا درباره مسایل حوزه دوبله و گویندگی تصمیمگیرنده خواهد بود و میتواند مشکلات بسیاری را ساماندهی کند.
وی با اشاره به اینکه سلیقه هنری جامعه به شدت نازل شده است، عنوان کرد: با چنین وضعیتی باید جایگاه نهادهای قانونی و فعالیتهای غیرقانونی و الزام رسانههای تعاملی به استفاده از مراکز مجاز طبق آیین نامهها و دستورالعملهای موجود، بهصراحت روشن شود تا اعتبار مجموعههای معتبر زیر سوال نرود و هنرمندان رسمی نیز از نظر مالی دغدغه کمتری داشته باشند.
این هنرمند عرصه دوبله با اشاره به اینکه تا پیش از تأسیس انجمن دوبله و گویندگی شیراز هیچکس چندان توجهی به این هنر نمیکرد، گفت: به محض آغاز به کار این مجموعه بسیاری دست به کار شدند و بدون آگاهی لازم آموزش و فعالیت در این حوزه را آغاز کردند که باعث آسیبهای جدی و عدم اعتماد مردم شده است.
اعطای مجوزهای هنری فنی و حرفهای، موازیکاری با وزارت فرهنگ و ارشاد است
مدیرعامل انجمن دوبله و گویندگی شیراز موازیکاری را از معضلات این عرصه خواند و گفت: در این زمینه، سازمان فنی و حرفهای با ورود به بخش هنری و صدور آسان مجوز آموزشگاه هایی مثل موسیقی و سینمایی باعث موازیکاری شده است؛ درحالیکه اگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی اصلی حوزه آموزشهای هنری شناخته میشود، چرا سازمان فنی و حرفهای در این زمینه ورود کرده و اگر متولی این سازمان است، پس چرا در عمل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تمام وظایف این حوزه را به این نهاد نمیسپارد.
وی افزود: نخستین گام در این زمینه باید تعیین تکلیف اعتبار مدارک و فعالیتهای فرهنگی و هنری فنی و حرفهای از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باشد؛ چراکه بهنظر میرسد قانون صدور مجوز آموزشگاههای هنری در این رشتهها از سوی سازمان یادشده عین بی قانونی است.
نظر شما