تنوع‌زیستی با سرعت بی‌سابقه‌ای در حال زوال است

به گزارش ایرنا، اسکندر زند روز دوشنبه در نخستین همایش تنوع زیستی که به صورت آنلاین برگزار شد، افزود: تنوع زیستی همه اشکال حیات را که طی قرن ها تکامل یافته اند را شامل می شود که با از بین رفتن آن دو اتفاق می افتد یکی اینکه انعطاف پذیری کم می شود دوم اینکه بسیاری از مجموعه هایی که آن را تشکیل می دهند از خدمات آن بی بهره خواهند شد، در واقع نابودی و تخریب اکوسیستم باعث می شود از خدمات ارزشمند آن بی بهره شویم که بر این اساس در ۵۰ سال اخیر تنوع زیستی به صورت جدی مورد توجه کشورها قرار گرفت و در سال ۱۹۹۲ دولت ها دور هم جمع شدند و کنوانسیون تنوع زیستی تشکیل شد، ایران نیز در سال ۱۳۷۵ به عضویت این کنوانسیون درآمد.

وی اظهار داشت: همه فعالیت های کنوانسیون تنوع زیستی با تصمیمات تمام بخش های ذینفع انجام می شود و تهیه گزارش تنوع زیستی ایران یکی از این فعالیت ها است که امروز در پایان همایش رونمایی می شود.

زند به برنامه های «آیچی» اشاره کرد و گفت: «آیچی» دارای ۲۰ هدف استراتیک است اما هیچ کدام از آنها تحقق کامل نیافت و فقط ۶ هدف از جمله مدیریت گونه های زیستی، توسعه مناطق حفاظت شده و گسترش پایگاه های علمی به  صورت نسبی تحقق یافته است.

کنوانسیون تنوع زیستی در دهمین کنفرانس متعاهدین به کنوانسیون  که در سال ۲۰۱۰ در آیچی در ناگویای ژاپن برگزار شد، پنج هدف کلی راهبردی که در مجموع دربرگیرنده ۲۰ هدف فرعی است ، برای سال های ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ در نظر گرفته شد که این اهداف را اهداف تنوع زیستی آیچی می نامند.

اسکندری به ارزیابی اهداف ملی آیچی در کشورها اشاره کرد و افزود: گزارش کشورها حاکیست که سه درصد اهداف ملی آیچی در کشورها با توجه به اهداف بین المللی آیچی بیش از انتظار بود و ۵۱ درصد نرخ پیشرفت چندانی نداشته اند و هدف مورد نظر را تامین نمی کنند و فقط ۲۳ درصد از اهداف آیچی با اهداف ملی کشورها همسو بوده است.

وی اظهار داشت: به رغم اینکه به اهداف آیچی نرسیدم اما حدود ۱۰ مورد کار مهم صورت گرفته است و در مجموع جهت گیری ها امیدوارکننده است یکی اینکه تقریبا ۱۰۰ کشور ارزش تنوع زیستی را در برنامه های خود گنجاندند، افزایش قابل توجهی در وسعت مناطق حفاظت شده از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۹ صورت گرفت به طوری که از ۱۰ درصد به ۱۵ درصد وسعت زمینی و ۳ درصد مناطق ساحلی افزایش یافت و کاهش گونه های در معرض انقراض است، در واقع اگر این اقدامات صورت نمی گرفت انقراض گونه هایی مانند پرندگان ۲ تا ۴ برابر بیشتر می شد. 

مسوول کنوانسیون تنوع‌زیستی گفت: تجارب دهه اخیر که باید به کار ببریم نیاز به تلاش مجدانه از جمله اتخاذ رویکردهای یکپارچه و جامع ؛ تقویت جوامع محلی و افزایش سطح تعامل ذینفعان، لزوم تقویت استراتژی ها، تهیه برنامه اقدام ملی، تدوین چشم انداز اهدف منجسم، ارتقای بلند پروازی در تعهدات ملی و توجه به سازگار شدن با طبیعت است.

همچنین محمد مدادی مدیر کل دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: نخستین همایش تنوع زیستی با همکاری سازمان محیط زیست و پژوهشکده محیط زیست و توسعه پایدار برگزار شد، فرایند همایش از یک سال پیش آغاز شد و قرار بود اول خرداد همزمان با روز جهانی تنوع زیستی برگزار شود اما به علت شیوع ویروس کرونا محقق نشد و امروز به صورت مجازی برگزار شد.

وی افزود: بعد از اعلام فراخوان ۸۸ مقاله به دبیرخانه همایش رسید که بعد از داوری ۶۶ مقاله پذیرفته شد که از این تعداد ۲۵ مقاله به صورت سخنرانی و ۴۱ مقاله به صورت پوستر ارائه می شود که ۲۰ مقاله امکان حضور در همایش را نیافتند که نشان از دقت در پذیرش مقالات دارد.

دبیر نخستین همایش تنوع زیستی ادامه داد: همایش در چهار رویکرد اصلی شامل حفاظت از تنوع زیستی، بهره برداری پایدار از تنوع زیستی، شناخت و معرفی تنوع زیستی و آموزش تنوع زیستی و ۱۶ محور کار خود را آغاز کرد، همچنین هشت کارگاه آموزشی طراحی شد که از روز گذشته در حال برگزاری است و تا چهارشنبه (۲۳ مهر) ادامه دارد، همچنین اولین کتاب برتر تنوع زیستی نیز معرفی خواهد شد که بر این اساس ۱۹ عنوان کتاب به دبیرخانه ارسال شد که بعد از داوری ۶ عنوان انتخاب شد.  

در ادامه همایش کتاب های «عنکبوت ها و عقرب های ایران»، «طبیعت گردی با گیاهان ایران»، «ماهیان آبهای داخلی ایران»، «دوزیستان ایران»، «پروانه های ایران» به عنوان کتاب های برتر تنوع زیستی و کتاب «مارهای ایران» به عنوان کتاب برگزیده معرفی و مورد قدردانی قرار گرفتند.