خط و نشان کرونا برای خوشنویسان آذربایجان‌شرقی

به گزارش ایرنا، بسیاری از ابعاد زندگی مردم دنیا و ایران طی هشت ماه شیوع کرونا دست‌خوش تغییر شده و این بیماری محدودیت‌های گسترده‌ای در زندگی روزمره اقشار مختلف مردم ایجاد کرده است.

در این میان آثار مخرب کرونا بر فعالیت های فرهنگی و هنری به دلیل اولویت بُعد اقتصادی، مغفول مانده و کمتر مورد توجه قرار گرفت؛ تاثیراتی که در درازمدت می‌تواند بسیار زیان‌بارتر از ضربه اقتصادی ناشی از کرونا باشد.

به گزارش ایرنا، اوایل اسفند سال گذشته که بیماری کرونا در کشورهای مختلف دنیا از جمله ایران شایع شد، در راستای جلوگیری از شیوع بیشتر آن، بسیاری از مشاغل در بخش های مختلف اقتصادی، فرهنگی، هنری و اجتماعی تعطیل شدند تا زمینه اجرای طرح های مبتنی بر فاصله گذاری اجتماعی محقق شود.

هنر خوشنویسی به عنوان یکی از شاخه های اصیل هنر ایرانی نیز که طرفداران بسیاری در اقصی نقاط کشور از جمله آذربایجان شرقی دارد، از تاثیرات مخرب کرونا برکنار نماند و فعالان این شاخه، اعم از هنرمندان و هنرآموزان، در هشت ماه گذشته به دلیل سایه سنگین کرونا، در مسیر خود  با دشواری های پرشماری در قالب ممنوعیت برگزاری کلاس های حضوری، برگزاری نمایشگاه و گردهمایی های رایج  برای هم افزایی و تبادل اندیشه و تجربه مواجه بوده اند.

گفته می شود فعالان هنر خوشنویسی آذربایجان شرقی در این مدت، علاوه بر دشواری های فوق الذکر، از قبل محدودیت های کرونایی، دهها میلیون تومان ضرر مالی متحمل شده اند.

شیوع ویروس کرونا موجب کاهش آمار هنرجویان خوشنویسی شد

رئیس انجمن خوشنویسی تبریز به ایرنا گفت: تأثیر کرونا در تمام جوامع قابل مشاهده بوده و هیچ  کشور، جامعه یا قشری به دور از این تأثیر نبوده ولی نحوه مدیریت در مقابله با این بیماری متفاوت است.

استاد یونس نصیری افزود:  با شیوع کرونا و به منظور رعایت پروتکل های مربوطه مدتی کلاسهای آموزشی انجمن تعطیل شد و به ناچار کلاس ها را در فضای مجازی ادامه دادیم با علم بر اینکه هیچ وقت کلاس مجازی با کلاس حضوری قابل مقایسه نیست و این مصداق « به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل » است.

وی با بیان اینکه با این اوضاع هنرجویان انجمن کاهش یافته و در امتحانات انجمن خوشنویسی نیز این کاهش را نشان داده، افزود: این شرایط ضرر جبران ناپذیری برای انجمن خوشنویسی تحمیل کرد.

رئیس انجمن خوشنویسی تبریز اظهار کرد: علاوه بر  تأثیر حضور فیزیکی هنرجویان در کلاس های انجمن، تعطیلی نمایشگاه ها و کارگاههای خوشنویسی نیز  بر مشکلات این انجمن افزود.

نصیری با اشاره به این که از این تعطیلی و در خانه ماندن ها می توان استفاده بهینه کرد ادامه می دهد: از این فرصت می توان برای مطالعه و یادگیری هنر مخصوصاً هنر خوشنویسی که هنر ملی و اختصاصی کشورمان است استفاده بهینه کرد.

وی با بیان اینکه با شیوع کرونا و با اعلام پروتکل ها از طرف وزارت بهداشت انجمن اقدام به طراحی و ساخت حفاظی بین اساتید و هنرجویان کرده است افزود: ضدعفونی کلاسها، تهیه مواد ضدعفونی و توزیع ماسک از دیگر اقدامات این انجمن در برگزاری کلاس ها به صورت حضوری است.

نصیری افزود: جهت رعایت فاصله اجتماعی، بر روی صندلی ها بین هنرجویان علائمی نصب شده است.

رییس انجمن خوشنویسی تبریز گفت: با توجه به تعطیلی کلاس ها و کاهش هنرجویان، این انجمن نیازمند کمک نهادهای ذیربط برای تداوم فعالیت های خود است.

نصیری ادامه داد: تنها منبع درآمد انجمن دریافت شهریه از هنرجویان و آزمون ها بوده و این انجمن با  مشکلات بوجود آمده از دوران کرونا برای پرداخت حقوق کارکنان و اجاره ساختمان با مشکل مواجه است. 

وی گفت: در این مدت  لغو برنامه ها و نمایشگاه های « پروین اعتصامی» در اسفند سال گذشته، «کتابت اربعین با همکاری شهرداری منطقه ۸»، «دیدار از پیشکسوتان در هفته خوشنویسی»، «کوهپیمایی در هفته خوشنویسی»، «نمایشگاه به مناسبت چهلم درگذشت استاد رسام»، «نمایشگاه به مناسبت هفته خوشنویسی»، «دیدار اعضای انجمن خوشنویسی با مسئولین شهری»، «برگزاری کارگاه خوشنویسی به مناسبت روز ملی شعر و ادب»، «برنامه دومین حضور اعضای انجمن در روستای هلق از توابع سیه رود زادگاه استاد حاج میرزاطاهر خوشنویس کاتب قرآن» که به علت شیوع کرونا لغو شد. 

فضای مجازی می تواند کمک حال اساتید در دوران کرونا باشد 

نایب رییس انجمن خوشنویسان تبریز نیز به ایرنا گفت: کرونا بر روی تمام هنرها و صنف ها تأثیر منفی بر جای گذاشته است، اما اساتید خوشنویسی از طریق فضای مجازی و آنلاین با هنرجویان خود بطور مستمر کار کرده اند و لحظه ای از فعالیت باز نمانده اند.

استاد رسول جدیدالاسلام افزود: انجمن خوشنویسی با رعایت پروتکل های بهداشتی و حفظ فاصله به آموزش و تعلیم علاقمندان و هنرجویان می پردازد.

وی با بیان اینکه بطور معمول هرگاه در نقطه ای از جهان حادثه ای رخ دهد ستادی تشکیل می شود و این ستاد به حادثه دیدگان و جبران مالی آنان کمک می کند، اظهار کرد: لذا انتظار می رفت که مسئولین دلسوز مملکتی نیز ستادی تشکیل داده و به کمک خسارت دیدگان بیایند که اقدام اساسی در این زمینه انجام نشده و امید است این ستاد تشکیل و  به آسیب دیدگان کمک کنند.

جدیدالاسلام ادامه داد: شدت گرفتن اوضاع کرونا خیلی از برنامه های انجمن را که با هفته خوشنویسی مناسبت داشت، از جمله مراسم های خوشنویسی و دیدار از بزرگان این هنر اصیل اسلامی و آئین های مختلفی که نیاز به فضای باز و دسته جمعی داشت لغو کرد.

وی اظهار کرد: امید است با بهتر شدن اوضاع محیطی و از بین رفتن کرونا بتوان به فعالیت و تلاش در زمینه های فوق ادامه داد.

هنر خوشنویسی از تبعات شیوع کرونا مصون نماند

مسئول آموزش انجمن خوشنویسی تبریز نیز می گوید: همانطوری که کرونا تأثیر منفی بر وضعیت اجتماعی و اقتصادی کشور بر جای گذاشته بر جامعه خوشنویسی نیز تأثیر منفی زیادی داشته است.

استاد کاظم کاظمی، با بیان اینکه انجمن خوشنویسی متحمل تأثیرات منفی وضعیت کرونا شده است می افزاید: با توجه به اینکه هنرجویان نمی توانند با اطمینان خاطر در کلاس های انجمن ثبت نام و حضور یابند آمار شرکت کنندگان در کلاس ها کاهش چشمگیری داشته است.

وی اظهار می کند: با تعطیلی کلاس ها بعضی از هنرجوها علاوه بر اینکه از یادگیری هنر مورد علاقه شان محروم می شوند در برخی موارد نیز متحمل لطمات روحی نیز می شوند.

مسئول آموزش انجمن خوشنویسی تبریز می گوید: انجمن درآمدی از هیچ ارگان یا سازمانی ندارد و تنها منبع درآمدش از ثبت نام هنرجویان و برگزاری امتحانات خوشنویسی است که آن هم بعلت شیوع بیماری تقریباً به کف یا به پایین ترین حد رسیده است.

کاظمی، ادامه می دهد: زمانی که ستاد کرونا برای پیشگیری از شیوع این بیماری مراکز آموزشی را تعطیلی اعلام کرد، انجمن بطور کامل تعطیل شده بود.

وی تهیه دیوار شفاف حائل بین مدرس و هنرجو را از مهمترین اقدامات انجمن اعلام کرده و یادآوری می کند: تهیه ماسک و مواد ضدعفونی کننده و قرار دادن آنها در کلاسها و رعایت فاصله اجتماعی از اقدامات این انجمن برای جلوگیری از شیوع کرونا است.

مسئول آموزش انجمن خوشنویسی تبریز می گوید: اکثر برنامه هایی که در سال گذشته در مناسب های خاصی انجام می شد مانند برگزاری نمایشگاه ها، کارگاه های خوشنویسی و برنامه های جنبی مانند کوه پیمایی دسته جمعی اعضای انجمن و دومین حضور اعضای انجمن در روستای هلق از توابع سیه رود زادگاه استاد حاج میرزاطاهر خوشنویس کاتب قرآن در پی شیوع کرونا لغو شد.

کاظمی، ادامه می دهد: برای هفته خوشنویسی انجمن در نظر داشت که نمایشگاه خوشنویسی به سه مناسبت(سالگرد استاد شهریار، چهلم استاد رسام و هفته خوشنویسی) برگزار کند که به علت شرایط خاص فعلی قرار شد تا نمایشگاه به صورت مجازی برگزار شود.

ادامه روند شیوع کرونا مانع از اشاعه و نشر هنر خوشنویسی می شود

مدرس انجمن خوشنویسان تبریز نیز در گفت و گو با ایرنا با بیان اینکه متاسفانه تأثیری که کرونا بر وضعیت هنر خوشنویسی گذاشته به نظر قابل جبران نیست، گفت: شیوع این بیماری از سویی موجب شد تا هنرجویان کمتر در کلاس های هنری خوشنویسی حاضر شوند و در انجمن، محیط های آموزشگاهی و حتی در مدارس از اشاعه و نشر این هنر مقدس محروم شدیم و از طرفی در برپایی نمایشگاه های مختلف و برگزاری کارگاه ها و سایر فعالیت های خوشنویسی کاستی هایی بروز کرد.

استاد کاظم گیتی نورد، افزود: انجمن در رعایت پروتکل های بهداشتی و با ابتکارات خاص آموزشی در بخش فاصله گذاری اجتماعی، چینش صندلی های کلاس، ایجاد بخش حفاظ و آموزش در فضای مجازی بطور آنلاین و دیگر فعالیت های آموزشی مانند برگزاری امتحانات اقدامات مفیدی انجام داده است.

وی اظهار کرد: هنرجویان و اساتید خوشنویسی به عنوان سفیران و اشاعه دهندگان این هنر از مسئولین و متولیان این هنر انتظار دارند که در بخش اشاعه و شناساندن مفاخران این هنر، رسانه ای کردن و اهمیت بخشی به این بخش حتی در زمینه خط تحریری و خودکاری به کمک انجمن خوشنویسی بیایند.

گیتی نورد، ادامه داد: با ادامه این روند مردم از هنر رفته رفته فاصله گرفته و نسبت به فرهنگ، تمدن، هنر و هنرمندان خویش بیگانه شده و این هنر و سایر هنرهای ظریف و سنتی مانند سایر هنرهای گذشتگان که متاسفانه فقط آثاری محدود در موزه ها بجای مانده است به دست فراموشی سپرده شود.

خط ایرانی بخشی از هویت افراد جامعه بوده و پرداختن به فعالیت های هنری و بخصوص خوشنویسی باعث تاثیرات عمیق در روح و روان و همچنین ایجاد آرامش در درون افراد می شود. هنر خطاطی و خوشنویسی با قدمت ۳ هزار ساله از ابتدای خلقت با انسان همراه بوده و قدمت آن به قبل از اسلام می رسد و بعد از اسلام نیز خوشنویسی بیشتر با خط کوفی رواج داشت. خوشنویسی هنری اسلامی بوده و در خون ایرانیان وجود دارد که علاوه بر نقش اطلاع رسانی آن به عنوان یک نوع رسانه جمعی از زیبایی خاصی برخوردار است.

انجمن خوشنویسی تنها انجمن فعال در این شهر بوده و دارای بیش از ۳۰۰ عضو فعال در زمینه خوشنویسی است، هنر خوشنویسی از مراحل مقدماتی، متوسط، خوش، عالی، ممتاز و فوق ممتاز و استادی تشکیل شده که فراگیری هر یک از آن ها نیاز به زمان و علاقه هنرجو دارد. از سال ۶۴ پس از شورایی شدن انجمن خوشنویسی فعالیت های این انجمن رشد یافت و در طول این مدت بیش از ۱۰۰ خوشنویس فوق ممتاز، ۳۵۰ ممتاز و ۷ نفر با درجه استادی در آن تربیت یافتند.