حزب مورالس، انتخاب دوباره مردم بولیوی

به گزارش روز سه شنبه ایرنا، با گذشت کمتر از ۴۸ ساعت از پایان رای گیری انتخابات ریاست جمهوری بولیوی، براساس شمارش اولیه آرای صندوق‌ها «لوئیس آرسه» وزیر اقتصاد پیشین دولت مورالس و رهبر حزب «جنبش به سوی سوسیالیست» (MAS) با کسب بیش از ۵۰ درصد از آرای شمارش شده در دور نخست انتخابات این کشور پیروز شده و کرسی ریاست جمهوری بولیوی را تصاحب خواهد کرد.

در همین حال براساس این آمارهای غیر رسمی «کارلوس مسا» رئیس‌جمهوری اسبق بولیوی (۲۰۰۳- ۲۰۰۵) و رقیب مورالس در انتخابات پیشین، نامزد حزب جامعه مدنی با کسب ۳۰ درصد آرا در جایگاه دوم قرار خواهد گرفت.

اگر نتایج فعلی آرا تا پایان ادامه یابد این انتخابات بر خلاف پیش‌بینی‌های اولیه در دور نخست با پیروزی سوسیالیست‌ها پایان خواهد یافت.

براساس قوانین بولیوی، پیروزی نامزدها در اولین دور از رای گیری در این صورت مشخص می‌شود که نامزد انتخاباتی باید ۵۰ به علاوه ۱ درصد آرا را به دست آورد یا ۴۰ درصد از آرا را با حداقل ۱۰ درصد اختلاف با نفر دوم کسب کند. در صورتی که هیچ یک از نامزدها این شرایط را کسب نکند و انتخابات روز یکشنبه، برنده نداشته باشد، دور دوم انتخابات در تاریخ ۲۹ نوامبر (نهم آذر ماه) برگزار خواهد شد

سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه در پی برگزاری انتخابات در بولیوی اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران برگزاری انتخابات سراسری بولیوی در فضایی آرام و با مشارکت چشمگیر رای دهندگان را به مردم این کشور و منتخبان این رقابت های انتخاباتی تبریک عرض می نماید.

به دنبال تحولات یکسال اخیر در بولیوی که در نهایت به استعفا و پناهندگی «اوو مورالس» منجر شد، برخی معتقد بودند که آمریکای لاتین و به ویژه با گرایش های چپ باید خود را برای سرنوشتی مانند آنچه در بولیوی گذشت آماده کنند. حال آنکه با پیروزی دوباره سوسیالیست ها در بولیوی، مثلث جریان مخالف لیبرال‌ها در آمریکای لاتین که متشکل از کوبا، ونزوئلا و نیکاراگوئه بود، به یک چهار ضلعی بدل خواهد شد. اگرچه در حال حاضر دولت آرژانتین نیز تحت رهبری جریان چپ میانه رو اداره می‌شود.

نکته حائز اهمیت در مرور رویدادهای یکسال اخیر بولیوی و پیروزی احتمالی حزب مورالس اینکه اگرچه همزمان با برخی پارامترهای منطقه ای و بین المللی، نقش و سهم عوامل داخلی به خصوص تمایل مردم این کشور به تغییر ساختار سیاسی و بهبود وضعیت در کشورشان بیش از همه در به وجود آمدن این تحولات موثر بوده است اما اعتراض های ماه های گذشته مردم به دولت «جنینه آنیس» رئیس جمهوری موقتی که منتخب مردم نبوده و در مورد آخر، تایید دوباره حزب مورالس برای بازیابی قدرت، اداره امور و هدایت جامعه نه تنها به معنای فرصت دوباره ای برای احیای دموکراسی از مسیر جریان چپگرا در این کشور است بلکه به معنای نفی صریح سیاست های راست گرایانه دولت آنیس در تقویت روابط با آمریکا و رژیم صهیونیستی، خصوصی سازی و فروش دارایی های این کشور به شرکت های خارجی است.

همچنین نباید این امر را نادیده گرفت که قدرت گیری جریان چپگرا برای سران کاخ سفید که از هیچ تلاشی برای پایان دادن به حیات سیاسی چپ و حمایت از جریان مخالفان مضایقه نکرده است، قطعا خبری ناخوشایند خواهد بود. حمایت از جریان های مخالف برای واشنگتن با شعار حمایت از دموکراسی و آزادی، ترفند همیشگی آمریکای فرصت طلب بوده است.

با این تفاسیر باید دید مجموعه تحولات بولیوی آیا به تقویت و قدرت گیری جریان چپگرا در آمریکای لاتین فارغ از اقتضائات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و دیپلماتیک خاص هر کشور و به تبع آن محدود شدن دایره نفوذ کشورهای دیگر به ویژه آمریکا کمک خواهد کرد یا خیر.       

انتخابات روز یکشنبه بولیوی از دو منظر نیز جالب توجه بود؛ نخست اینکه مردم برای دومین بار برای تعیین رئیس‌جمهوری پای صندوق های رای رفتند و دوم اینکه این نخستین انتخابات در ۲۰ سال اخیر در بولیوی بدون حضور مورالس بود. تا پیش از این برای اوو مورالس، انتخابات همیشه لحظه پیروزی بوده است. از زمانی که وی از یک جنبش کارگری روستایی ظهور کرد و در اواخر ۲۰۰۵میلادی به ریاست جمهوری رسید، توانست با سخنرانی های سیاسی آتشین چهار بار پیاپی در انتخابات ریاست جمهوری به پیروزی دست پیدا کند و رکورد طولانی ترین ریاست جمهوری را در این کشور بزند.

مورالس به عنوان اولین رئیس‌جمهوری بومی این کشور، نقشی سمبلیک در موج چپ گرایی در کشورهای آمریکای لاتین داشته است.

روزهای تلخ و بی ثبات از آنجا گریبانگیر بولیوی شد که با حضور طولانی مدت «اوو مورالس» در جایگاه ریاست جمهوری بولیوی (۲۰۰۶- ۲۰۱۹)، فرسایش قدرت و ظهور فساد و شکل گیری قبض و بسط قدرت سیاسی همزمان با برخی پارامترهای منطقه ای و بین المللی سبب شد تا بستر برای شورش‌های اجتماعی و به دنبال آن برکناری مورالس فراهم شود

سیاست‌های رئیس‌جمهوری مستعفی بولیوی پیشتر سبب شده بود تا این کشور رشد اقتصادی نسبی را تجربه کند و سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای در امور اجتماعی و عمومی در دستورکار قرار گرفت که به کاهش نابرابری‌های اجتماعی منجر شد.

مورالس که این روزها کیلومترها دورتر از بولیوی و از خاک آرژانتین همچنان به تاثیرگذاری بر سیاست کشورش ادامه می‌دهد و برای بازیابی قدرت، با وجود اینکه خودش نامزد انتخابات نیست، امیدش را در انتخابات آینده ارزیابی می‌کند، در اظهاراتی کوتاه با اعلام خبر پیروزی لوئیس آرسه گفت: ما دموکراسی‌مان را بازیافته ایم. وی همچنین پس از اعلام نتایج اولیه انتخابات ریاست جمهوری بولیوی و پیشتازی نامزد هم حزبی او، اعلام کرد پس از پیروزی حزب خود به کشور باز می‌گردد.