به گزارش روز جمعه بخش داده کاوی اداره کل پژوهش و بررسی های خبری ایرنا، نخستین بار نشریه «شارلی ابدو» ۶ سال پیش در روزهای پایانی دی ماه ۱۳۹۳ کاریکاتورهای پیامبر اسلام(ص) را منتشر کرد و در همان زمان نیز با واکنش مسلمانان در سراسر جهان روبرو شد اما گویی این روند هتاکی به بهانه آزادی بیان ادامه دارد به طوریکه انتشار دوباره کاریکاتورهای مجله «شارلی ابدو» از پیامبر اسلام(ص) نه تنها در هفته های گذشته منجر به دو حمله جداگانه در فرانسه شد بلکه این روزها ابعادی جهانی و دیپلماتیک پیدا کرده است.
ابعاد جهانی و دیپلماتیک این ماجرا از این نظر قابل تامل است که تاکید امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه بر عدم عقب نشینی کشورش از انتشار این کاریکاتورها باعث شده است تا بار دیگر بحث هایی بر سر حد و مرزهای احتمالی «آزادی بیان»، «توهین به مقدسات» و «لزوم تسامح» مطرح شود. مکرون در حساب توئیتری خود که به دو زبان انگلیسی و عربی منتشر شده، نوشت: «هیچ چیزی هرگز باعث نمی‌شود که عقب بنشینیم. ما به تمامی اختلافات با روحیه صلح احترام می‌گذاریم. هرگز سخنان تنفرآمیز را قبول نکرده و از بحث منطقی دفاع می‌کنیم. همواره در کنار کرامت انسانی و ارزش‌های جهانی خواهیم ایستاد».
از سوی دیگر شماری از کشورهای اسلامی در واکنش به توهین رئیس جمهور فرانسه به اسلام، کالاهای فرانسوی را تحریم کردند. کشورهایی از جمله ترکیه، امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه را به «بدرفتاری در قبال مسلمانان» متهم و از او به علت دفاع از کاریکاتورهای اهانت آمیز به ساحت مقدس پیامبر (ص) انتقاد کردند.اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه در پی اظهارات امانوئل مکرون رئیس‌جمهوری فرانسه درباره «لزوم دفاع از ارزش‌های سکولار در مقابل اسلام افراطی و کنترل بیشتر بر بودجه خارجی مساجد» گفته بود: «مشکل فردی به نام مکرون با اسلام و مسلمانان چیست؟ مکرون نیاز دارد که از نظر روانی درمان شود.»
در ایران و در واکنش به اظهارات توهین‌آمیز رئیس‌جمهور فرانسه درباره پیامبر(ص) رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز پیامی خطاب به جوانان فرانسوی منتشر کردند. متن توییت حضرت آیت الله خامنه ای که به زبان فرانسوی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، به شرح زیر است:
بسمه تعالی
جوانان فرانسه!
از رییس جمهور خود بپرسید: چرا از اهانت به پیامبر خدا حمایت می‌کند و آن را آزادی بیان می‌شمارد؟ آیا معنی آزادی بیان این است: دشنام و اهانت، آن هم به چهره‌های درخشان و مقدس؟ آیا این کار احمقانه، توهین به شعور ملتی نیست که او را به ریاست خود انتخاب کرده است؟
سوال بعدی این است که چرا تردید در هولوکاست جرم است؟ و اگر کسی چیزی در این‌باره نوشت باید به زندان برود اما اهانت به پیامبر آزاد است؟
پیش از این محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان نیزدر توییتی به زبان عربی به اهانت های اخیر به پیامبر اسلام (ص) واکنش نشان داد. وی در توییتی به زبان عربی نوشت: مسلمان قربانیان اصلی "گروه نفرت" هستند؛ نفرتی که قدرت های استعماری آن را بنا نهاد و مزدوران آن ها آن را نشر دادند. توهین به ۱.۹ میلیارد مسلمان و مقدسات آن ها به دلیل جنایت های زشت این افراطگرایان فرصت طلبی و سواستفاده از آزادی بیان است. این مساله سوخت افراط گرایی است. ظریف پیشتر این توییت را به زبان انگلیسی نیز داده بود و از نفرت پراکنی علیه مسلمانان انتقاد کرده بود.
غلامعلی حدادعادل عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز در توئیتی خطاب به امانوئل مکرون نوشت:حقیقت این است که قدرت و نفوذ هیچ کشوری در اروپا به اندازە فرانسه در قرن بیستم افول نکرده است. به نظر می‌رسد مکرون می‌کوشد با حرف‌های جنجالی و اهانت به مقدسات مسلمانان، فرانسه را از فراموش‌شدن حفظ کند.
بررسی های داده کاوی ایرنا نشان می دهد : نکته جالب در رصد فضای توییتری اینکه واکنش به اهانت فرانسوی ها و حمایت مکرون از توهین به پیامبر اسلام محدود به واکنش مسئولان نظام و شخصیت های سیاسی نشد و هشتگ muhammadforall# در ۵ روز منتهی به هفتم آبان پرطرفدارین هشتگ در توییتر فارسی شد. در ادامه به مصداق برخی توییت کاربران پرداخته شده است:
آدم: تو فرانسه حتی بازنشر کتابای یهودستیزانه ممنوعه چون طبق قانون نفرت پراکنی ممنوعه! اما زشت‌ترین توهین‌ها به پیامبر یک‌ونیم میلیارد مسلمان هم ازطرف دولتشون حمایت میشه هم مصداق آزادی بیانه! ۲۱۵۵ لایک
نیشــــــــــگون : ابوجهل هم مثل ماکرون فکر میکرد با تمسخر و تخریب میتونه جلوی اسلام رو بگیره، ولی جمعیت مسلمانان به ۱/۸ میلیارد نفر رسیده و تا سال ۲۰۵۰ دین اول جهان خواهد شد! فرعون ها نتونستن جلوی ولی خدا رو بگیرن، مکرون‌ها و ابوجهل‌ها که جای خود دارن :)) ۱۹۹۴ لایک
محمد شجاعی : توهین به پیامبر اسلام؛ دشمنی با خداوند و توهین به همه پیامبران الهی و پیروان آنان است. حمایت فرانسه و دول غربی از این جسارتها یعنی؛ آزادی بیان و عقاید و نیز شعار دموکراسی در غرب، دروغ است. آیا مطمئنید نتیجه‌ی این رفتار، گرایش بیشتر به اسلام نیست؟ ۱۷۰۵ لایک
مهدیاران : هراز گاهی به ساحت شما جسارت میکنند و میخواهند نور خدا را خاموش کنند. مشرکان نه دیروز و نه امروز نتوانسته و نمیتوانند این نور را خاموش کنند. پیام خدا را به ما رساندید که این نور کامل میشود با ظهور آخرین فرزندتان. ما در انتظار وعده خدا روزها را می‌شماریم. ۱۶۳۵ لایک
عطیه شاپوری :روزه ها و ماه ها می‌آید و می‌رود در حالی که اهانت کنندگان به رسول الله به نیستی دچار شده‌اند اما هم چنان در جهان صدایی به گوش می‌رسد و أشهد أن محمدا رسول الله.
محسن محسنی: آزادی بیان غربی ها بدون روتوش یعنی همین که بگذارید ما به پیامبرتان توهین کنیم شما چیزی نگویید اما اگر خدای نکرده درباره هولوکاست سوال بپرسید پدر شما را در می‌آوریم! ۱۱۴۸ لایک
در انتهای این گزارش نیز به تحلیل کمی و آماری داده های واکاوی شده بر اساس نمودار خطی طراحی شده پرداخته شده است:
تعداد کل توییت ها در بازه تعیین شده از دوم آبان تا هفتم آبان: ۱۰,۰۲۰
تعداد کل رسانه های بررسی شده: ۴,۵۱۸
تعداد لایک: ۲۱۰,۸۳۱
تعداد ریتوئیت ها: ۸۳,۴۸۸
در این نمودار خط افقی نشان دهنده روزها و خط عمودی تعداد مطالب منتشر شده را نشان می دهد. بدیهی است که فعالیت این آهشتگ در دوم آبان و در پی هتاکی به پیامبر اسلام(ص) آغاز شد و در روندی تقریبا یکدست در ششم آبان ماه و در واکنش به اظهارات حمایتی مکرون رییس جمهور فرانسه به اوج خود رسید. اگرچه پس از آن نمودار روند کاهشی خود را طی می کند اما این اجماع و اتحاد بر سر موضوع اعتقادی و مذهبی یکی از اتفاقات قابل تامل در فضای توییتر فارسی به شمار می آید.
نظر شما