رمزگشایی از یک «کد مهم» در توسعه چین

پنجمین نشست مجمع عمومی نوزدهمین کمیته مرکزی حزب کمونیست چین پیشنهادات «در روزهای ۲۶ تا ۲۹ اکتبر سال جاری در پکن برگزار شد. در این نشست کمیته مرکزی حزب کمونیست چین برای چهاردهمین برنامه پنج‌ساله توسعه ۲۰۳۵ مورد» اقتصادی، اجتماعی و چشم‌انداز و اهداف بلندمدت کشور تا سال تصویب قرار گرفت و به این ترتیب نقشه راه توسعه چین برای ۵ تا ۱۵ سال آینده ترسیم گشت.

تدوین و اجرای برنامه ملی پنج ساله توسعه اقتصادی، اجتماعی و چشم‌انداز و اهداف بلندمدت کشور، یکی از روش‌های مهم حزب کمونیست چین برای اداره و ساماندهی کشور و «کد» مهمی در مدیریت امور چین به حساب می‌آید. طی هفتاد سال پس از تاسیس جمهوری خلق چین و به ویژه در ایام پس از اجرای سیاست اصلاحات و درهای باز به این سو، چین در امور بلندمدت به تدوین راهبرد، درخصوص مسائل میان مدت به ارائه طرح‌ها و برای مباحث سالیانه به طرح‌ریزی برنامه‌هایی مدون پرداخته است.

همواره مسائل این سه حوزه در روندی تکاملی، همراه یکدیگر و به صورت متقابل و مکمل با هم در ارتباط بوده و در راستای تحقق توسعه پایدار، سریع و سالم اقتصاد و جامعه چین نقش بسزایی ایفا کرده‌اند. با مروری بر سیزده برنامه پنج‌ساله از زمان تاسیس جمهوری خلق چین درمی‌یابیم که مسیر فکری پایبندی به واقع‌گرایی، تحلیل دقیق تحولات داخلی و خارجی و تسلط بر قضاوت‌های مربوط به شرایط و احتمالات آینده همواره یکی از تجربیات مهم در امر تدوین این برنامه‌ها بوده است.

در شرایط پیچیده و متغیر بین‌المللی، اقتصاد چین همواره عملکرد استوار خود را محفوظ داشته و ساختار خود هم بهبود یافته است. در سال ۲۰۲۰ میزان تولید ناخالص داخلی چین برای نخستین بار از رقم ۱۰۰ تریلیون یوآن فراتر خواهد رفت؛ و در عین حال دستاوردهای عملی مبارزه چین با فقر توجه جهانیان را به خود جلب کرده است، روندی که در نتیجه آن ۵۵ میلیون و ۷۵۰ هزار فقیر ساکن درمناطق روستایی از دام فقر رها شده و به این ترتیب معجزه‌ای در تاریخ جهانی مقابله با فقر به وقوع پیوسته است.

در ادامه همین روند، سطح زندگی مردم چین به گونه‌ای قابل توجه رشد کرده و میزان اشتغالزایی در شهرها و استان‌ها از رقم ۶۰ میلیون نفر گذشته است؛ باز در ادامه همین فرآیند، بزرگترین ساختار بیمه تامین اجتماعی در جهان ایجاد شده و بیش از یک میلیارد و سیصد میلیون نفر تحت پوشش بیمه درمانی مرتبط با هزینه‌هایی اولیه درمانی قرار گرفته و در همین چارچوب در حدود یک میلیارد تن نیز تحت پوشش بیمه عمر قرار گرفته‌اند.

کسب دستاوردی استراتژیک و عظیم در مبارزه با فراگیری ویروس کرونا و تحقق نخستین نمونه کنترل و مدیریت فراگیری ویروس در جهان از سویی و از سرگیری کامل کسب و کارها از دیگر سو موجب شد تا چین به عنوان نخستین ساختار اقتصادی شاخص در جهان که پس از کرونا رشد اقتصادی مثبت را در کارنامه خود ثبت کرده، به جهانیان معرفی شود.

در حال حاضر، حرکت چین به مرحله توسعه کیفی و با کیفیت بالا تغییر جهت داده و در این فضا اموری چون مزیت‌های قابل توجه ساختاری، ارتقای کارآیی حاکمیتی، بهبود بلندمدت شرایط اقتصادی، مواد اولیه سرشار، همچنین منابع انسانی غنی، فضای گسترده بازار، شاخصه انعطاف‌پذیری در توسعه قدرتمند و ثباتی کلان در حوزه اجتماعی را محقق کرده است.

آغاز دوران «چهاردهمین برنامه پنج ساله»  در واقع ایامی است که در پس تحقق ایده جامعه مرفه چینی و عملی شدن اهداف تلاشگرانه صدساله نخست کشور رخ داده و با بهره‌گیری از این فضا، روندی جدید در ایجاد یک کشور مدرن سوسیالیستی در پیش گرفته خواهد شد تا کشور به سوی نخستین دوره پنج ساله از اهداف تلاشگرانه صدساله دوم بتازد و در این فرآیند چین را به دوران جدیدی از توسعه خود وارد شد.

چین در طول دوران «چهاردهمین برنامه پنج‌ساله» ضمن پایبندی جدی به جایگاه محوری نوآوری در مدرنیزاسیون، بر سرعت ساخت کشوری قدرتمند و دارای علم و فناوری خواهد افزود،  این افزایش سرعت همچنین شامل تسریع توسعه ساختار صنعتی مدرن، ایجاد بازار داخلی قوی نیز خواهد بود، ضمن آنکه تعمیق اصلاحات، ایجاد یک ساختار پیشرفته اقتصادی سوسیالیستی، اولویت بخشی به توسعه در مناطق کشاورزی و روستایی، ترویج جامع احیای فضاهای روستایی نیز از دیگر مشخصه‌های آن محسوب می‌شود.

در عین حال، سامان‌دهی فضاها و اراضی کشوری، ترغیب و عملیاتی‌سازی توسعه هماهنگ منطقه‌ای و شهرنشینی جدید؛ پیگیری رونق و توسعه در امور و محصولات فرهنگی و در عین حال ارتقای توان کشور در حوزه قدرت نرم و فرهنگی؛ پیگیری و عملیاتی سازی توسعه سبز و ارتقای شرایط همزیستی هماهنگ انسان و طبیعت، بهبود کیفیت زندگی مردم و بهبود سطح ساختارهای اجتماعی از دیگر اهداف این روند خواهد بود.

از دیگر سو، برنامه‌ریزی در راستای توسعه و امنیت و ایجاد چین با ضریب امنیت بالاتر همواره مورد نظر قرار خواهد داشت و در این چارچوب اقدامات لازم در راستای تسریع برنامه‌های مدرن‌سازی تجهیزات دفاعی و نظامی نیز در دستور کار خواهد بود تا از مجموع این فرآیند، ساختار یکپارچه کشوری مرفه با ارتشی قدرتمند محقق شود.

در این نشست همچنین اهداف بلندمدت تحقق نسبی مدرنیزاسیون سوسیالیستی تا سال ۲۰۳۵ مطرح شد. در آن زمان، حجم کلی اقتصاد چین و میزان درآمد سرانه جمعیت شهری و روستایی به سطح جدیدی خواهد رسید و بر پیشانی کشوری با خصیصه نوآوری در تمام و جوه ثبت خواهد گشت. در این دوران از قبل صنعتی‌سازی جدید، اطلاعاتی‌سازی، روندهای شهرنشینی و مدرن‌سازی در حوزه کشاورزی، موجبات ایجاد یک ساختار اقتصادی جدید فراهم آمده است.

در این ایام همچنین مسئله مدرن‌سازی سیستم و قابلیت حکمرانی ملی به صورت نسبی محقق گشته، حقوق مردم برای مشارکت برابر در امور و توسعه برابر به طور کامل تضمین گشته است؛ در این ایام در چین کشوری با حکمرانی کامل قانون ساخته شده و دولتی قانونمند و جامعه‌ای قانونمدار در جریان خواهد بود.

در این روزگار فرهنگ عامه ملت و سطح تمدن اجتماعی به بلندای جدیدی دست یافته و قدرت نرم فرهنگی نیز به گونه‌ای ملموس افزایش یافته است. این روزگار، روزگاری است که در آن شیوه زندگی و تولید سبز به گونه‌ای گسترده مورد توجه قرار گرفته و شرایط زیست محیطی به طور بنیادین با بهبودی اصولی مواجه گشته؛ از جانب دیگر، میزان سرانه تولید ناخالص کشور به مقدار متوسط کشورهای توسعه یافته رسیده و همسانی در بهره‌گیری از خدمات عمومی نیز به صورتی نسبی محقق شده است.

در همین فرآیند است که شکاف و اختلافات مربوط به ساکنان مناطق شهری و روستایی به میزان قابل توجه کاهش خواهد یافت. زندگی مردم زیباتر گشته و توسعه همه جانبه انسانی و رفاه مشترک تمام ملت به گونه‌ای مشخص و واضح با پیشرفتی ملموس مواجه گشته است.

در این نشست همچنین مسئله گشایش سطح بالا در مواجه با جهان خارج به طور ویژه مطرح گشت که این موضوع به ایجاد موقعیت و فرصتی جدید برای تحقق همکاری‌های برد برد منجر خواهد شد.

چین گشایشی عمیق‌تر از قبل در عرصه‌هایی به مراتب فراخ‌تر و با حوزه‌هایی به مراتب گسترده‌تر در مواجهه با جهان خارج را پیگیری و اجرایی خواهد کرد. با اتکا بر بازار گسترده داخلی خود، همکاری‌های بین‌المللی و عملیاتی‌سازی فضای برد برد و منافع متقابل تحقق خواهد کرد.

چین نسبت به ایجاد یک ساختار باز اقتصادی جدید با قابلیت گشایشی به مراتب بیش از قبل اقدام خواهد کرد و بر این اساس به گونه‌ای همه جانبه سطح گشایش اقتصادی خود در برابر جهان خارج را ارتقا خواهد داد و از رهگذر این اقدامات تسهیلاتی را در حوزه تجارت و سرمایه‌گذاری فراهم خواهد کرد و در عین حال توسعه نوآورانه تجاری را به پیش خواهد برد ضمن آنکه با پیشبرد سازندگی مشترک ابتکار «یک کمربند یک جاده» توسعه با کیفیت بالا را پیگیری خواهد کرد و همزمان به گونه‌ای مثبت به مشارکت در امر اصلاح ساختار حاکمیت اقتصادی جهان نیز خواهد پرداخت.

چین همواره به مفاهیم صلح ،توسعه، همکاری و برد برد پایبند بوده و به طور فعالانه در مسیر ایجاد روابط بین المللی جدید و جامعه با سرنوشت مشترک بشری گام برداشته است . در جریان 40 سال پس از اصلاحات و درهای باز، ملت چین همواره با آغوش گشوده، با جهان همکاری کرده  و به گونه ای مستمر طی سال های متمادی در عرصه رشد اقتصاد جهانی ایفای نقش نموده که این حضور از میزان 30 درصدی نیز فراتر رفته و به همین دلیل، امروز چین به یکی از منابع و عوامل اصلی ثبات و حرکت دهنده در رشد اقتصادی جهان مبدل گشته است. پکن به گرمی از حضور و بهره برداری مشترک تمام کشورهای دوست از جمله ایران از فرصت ها و منافع سرشار توسعه در چین استقبال می نماید.

سفیر جمهوری خلق چین در ایران