"سیره" و "مغازی" یا به‌عبارت‌دیگر تاریخ زندگی حضرت محمد بن عبدالله (ص) سالهاست که موردتوجه مستشرقین قرارگرفته و تاکنون بر پایه ذوق، سلیقه و مطابق بینش و گرایش‌های سیاسی و اجتماعی خود به تدوین و تألیفات در این عرصه پرداخته‌اند. به‌گونه‌ای که امروز انبوه بی‌شماری از نوشته‌های مختصر و مفصل به زبان‌های مختلف در گوشه و کنار جهان وجود دارد که به بررسی، گزارش و تحلیل زاویه‌ای از زوایای خاص زندگی رسول خدا پرداخته‌اند.
شرق شناسان با روش‌شناسی‌های خاص مانند روش پدیدارشناسی به سیره و سبک زندگی پیامبر اسلام توجه کرده و بر اساس احادیث مستند و غیر مستند به ارزیابی و تحلیل آن نشسته‌اند و نوعا این برداشت‌ها بدون توجه به زمینه‌ها و مناسبات حاکم بر جامعه عصر نبوی و اقتضائات و شرایط محیطی بوده است و بر همین اساس مستشرقان مدعی اموری چون آسیب‌ها و ضعف‌ها در سیره و سبک زندگی پیامبر گرامی شده‌اند.
طی چند قرن اخیر، مطالعات پیرامون رسول گرامی اسلام نسبت به قبل از آن شاهد رشد و پیشرفت چشمگیری شده و محققان و پژوهشگران زیادی از ملیت‌ها و مذاهب مختلف کتبی را در این زمینه تألیف نموده‌اند که برخی از محتوای این آثار مستشرقان و وقایع‌نگارها باشخصیت واقعی پیامبر اسلام ناسازگار و در تضاد کامل است.
وارد شدن برخی از احادیث و روایات غیر صحیح در منابع اسلامی اهل سنت به‌هیچ‌عنوان مورد تائید اندیشمندان جهان اسلام نمی‌باشد. این قبیل روایات که در کتب روایی و تاریخ سیره وجود دارد به دستاویزی برای مستشرقان برای حمله به رسول اکرم (ص) و تعالیم آسمانی دین اسلام تبدیل‌شده است.
برای احیای سیره صحیح نبوی؛ شیعه و سنی باید در کنار هم و بر اساس منابع متقن دو مذهب، کتب حدیث و سیره‌نویسی رسول خدا را بازسازی نمایند. بزرگان و حوزه‌های علمیه شیعه و سنی در این برهه رسالت بزرگی بر دوش دارند چراکه وجود پیامبر گرامی اسلام مایه وحدت و همدلی همه مذاهب اسلامی است و دفاع از ایشان وظیفه کل متفکران مسلمان است.
ازاین‌رو مراکز و بزرگان حوزوی شیعه و سنی نباید اجازه دهند که در جامعه اسلامی و در دنیای غرب افراد مختلف از مذاهب گوناگون بدون ارائه مدرکی مستدل و صحیح نظری را ارائه و آن مطلب غیر صحیح را در جامعه رواج دهد.
معیار شناخت سیره پیامبر بزرگ اسلام آیات قرآن کریم و روایات موافق با آیات الهی است . قرآن به‌عنوان کتاب هدایت و برنامه متعالی، پاسخگوی نیازهای انسان معاصر با معرفی الگوهای الهام‌بخش و نشان‌دهنده راه سعادت و شقاوت بشری است. قرآن کریم پیامبر گرامی (ص) را کامل‌ترین الگو و اسوه حسنه همه انسان‌ها در همه دوران معرفی می‌کند تا آنان که در جستجوی حق و حقیقت و رستگاری هستند در پیمودن را کمال، از ایشان پیروی کنند.
در طول تاریخ سیره نویسان و مورخان اسلامی اهتمام و عنایت ویژه‌ای به تدوین سیره زندگانی آن حضرت نشان داده‌شده است چنان‌که مکاتب و سبک‌های گوناگونی در این زمینه به وجود آمده و آثار و کتبی پرشماری را به قلم طبع آراسته‌اند که هرکدام از آنها به بخشی از زندگانی و سیره رسول اکرم(ص) با روش‌شناسی خاص خود پرداخته است.
اشکال بزرگ سیره نگاری در تاریخ اسلام
یکی از اشکالات مهم و بزرگ سیره نگاری در تاریخ اسلام این است که حدیث نگاران مسلمان همواره به جمع‌آوری متون دینی مانند فقه، تفسیر، کلام و حدیث بودند و به ۴۰ سال اول زندگی پیامبر گرامی اسلام اهتمام زیادی نداشتد. از سوی دیگر منابع حدیثی نیز علی‌رغم تلاش بزرگان و نویسندگان صحیح بخاری و مسلم، دارای روایات ضعیف و موهونی می‌باشند.
در طول تاریخ، همواره مورخان اسلامی در کنار پاسخ‌گویی به شبهات و سؤالات جدید عصر خود، نظریات پیشینیان را درباره سیره و تاریخ بزرگان دینی مانند پیامبر اسلام را مورد وارسی و رصد تیزبینانه قرار می‌دادند و در اثر تحولات فکری که براثر آگاهی‌های جدید و مناسبات حاکم بر جوامع بشری شکل می‌گرفت با نقل‌قول‌های موهون و ضعیف درباره سیره و سنت حضرت محمد بن عبدالله(ص) برخورد کرده و ابهامات به وجود آمده را با دلایل و مستندات صحیح علمی و روایی پاسخ می‌گفتند.
امروز هم یکی از وظایف اصلی مراکز علمی تاریخ و سیره شیعه و سنی، پالایش دیدگاه‌های موهوم و رد احتمالات ضعیف است. بنابراین بازاندیشی میراث فرهنگی سیره پیامبر(ص) و سیره‌نویسی و تدوین سبک زندگی پیامبر مطابق با نیاز جوامع اسلامی و انسانی ضروری است
از راهکارهای عملی برای صیانت از سیره نبوی تشکیل و تأسیس "مجمع جهانی سیره شناسی پیامبر بزرگ اسلام" است. در این مجمع باید قوی‌ترین سیره نویسان و حدیث شناسان مذاهب اسلامی حضورداشته باشند تا ضمن پالایش، نقد و ارزیابی عالمانه سبک زندگی ایشان اقدام به تألیف یک موسوعه جامع پیرامون سیره رسول مکرم اسلام نمایند که در آن تمام شبهات موجود در سیره نبی مکرم اسلام(ص)به‌ویژه اشکالات مستشرقان با مستندات صحیح تاریخی و روایی پاسخ‌داده‌شده باشد.
پس از کشته شدن یک معلم تاریخ در پاریس که تصاویر موهن از پیامبر اسلام (ص) را در کلاس‌های درس به نمایش می‌گذاشته، امانوئل مکرون ضمن حمایت از انتشار چنین تصاویری، به بهانه آزادی بیان تاکید کرد که کشورش به پشتیبانی از انتشار این تصاویر ادامه خواهد داد.
در پی این رفتار مکرون، تجمع هایی اعتراضی و پویش های مردمی نسبت به سخنان وی درباره آزادی بیان، حق چاپ و انتشار تصاویر موهن از پیامبر اسلام در کشورهای اسلامی به راه افتاد. مکرون همچنین با انتقادها و محکومیت‌های گسترده مقام‌ها و شخصیت‌ها در سراسر جهان مواجه شده است.
نظر شما