به گزارش ایرنا، در سال‌های پس از انقلاب اسلامی، روابط تهران و کشورهای منطقه خلیج فارس با فراز و نشیب زیادی همراه بوده و گاهی به کاهش سطح روابط دیپلماتیک ایران با تعدادی از آنها و قطع روابط با تعدادی دیگر منجر شده است. آخرین مورد از کاهش سطح روابط (ابوظبی) و قطع روابط (ریاض و منامه) با برخی از کشورهای منطقه به سال ۱۳۹۴ باز می‌گردد و علی رغم همه تلاش‌های مصالحه جویانه ایران، این وضعیت تا امروز تداوم داشته است. هر چند حمله تعدادی از عوامل خودسر در ایران به سفارت‌خانه و سرکنسولگری عربستان در تهران و مشهد بهانه‌ای در دستان ریاض و ابوظبی برای قطع یا کاهش سطح روابط قرار داد، ولی تنش‌ها در روابط با این کشورها بخاطر مخالفت جدی آنها با روند رو به جلوی گفتگوهای هسته ای ایران با ۱+۵، آغاز شده بود. اعدام روحانی شیعه عربستانی و کشتار حجاج ایرانی به‌واسطه بی مبالاتی و سوء مدیریت عواملی ذیربط سعودی در دو حادثه منا و سقوط جرثقیل، از عوامل دیگر این تنش بودند. البته هیچ اطمینانی وجود ندارد که خود ریاض یا دیگر دشمنان ایران در طراحی یا هدایت حملات انجام شده به سفارت و کنسول‌گری عربستان در ایران نقش ایفا نکرده باشند.
بعد از توافق ایران با کشورهای ۱+۵ تحت عنوان برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، ریاض و ابوظبی در کنار رژیم صهیونیستی بیشترین تلاش را برای به بن بست رساندن آن آغاز کردند. این تلاش‌ها با روی کار آمدن ترامپ در آمریکا به ثمر رسید و رژیم تروریستی آمریکا با خروج غیرقانونی از برجام در اردیبهشت ۱۳۹۷ و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، سیاست فشار حداکثری علیه مردم ایران را در پیش گرفته، جنگ اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و درمانی علیه مردم کشورمان را تدارک دید. سیاستی که جنایت علیه بشریت به حساب می آید چرا که پاندومی کرونا هم موجب توقف آن نشد و برای ضربه زدن هر چه بیشتر به مردم ایران، از آن سوء استفاده شد. علاوه بر این‌ها ریاض و ابوظبی با فراخوانی نیروهای بیگانه به منطقه خلیج فارس در مسیر بی ثباتی، ناامنی و به خطر افتادن صلح، گام برداشتند.
با وجود همه این خباثت‌ها، نگاه کشورمان به عملکرد کشورهای منطقه خلیج فارس، چون گذشته همراه با اغماض بوده است. ایران همیشه دست دوستی به‌سوی آنها دراز کرده و به‌دنبال ایجاد ترتیبات امنیتی منطقه‌ای با هدف رفع نگرانی‌های خودساخته کشورهای منطقه و نتیجه ایجاد صلح، ثبات و امنیت در منطقه بوده است. ارایه پیشنهادهای مسالمت‌جویانه منتهی به ابتکار صلح هرمز یا طرح صلح امید، نشان از رویکرد دوستانه و حسن نیت ایران در قبال کشورهای عربی منطقه دارد.
براساس باور جمهوری اسلامی ایران و اعلام رسمی این باور، ثبات و امنیت منطقه‌ای خریدنی نیست و تنها همکاری کشورهای منطقه موجب برقراری صلح، ثبات و امنیت در منطقه می‌شود. این در حالی است که کشورهای بیگانه بخاطر منافع اقتصادی، امنیتی و سیاسی خود مسیر دیگری را پیش روی ریاض و ابوظبی گذاشته و با پیگیری و تشدید سیاست ایران هراسی، مانع از تفکر منطقی سران جاه‌طلب این کشورها شده‌اند. فروش کلان تسلیحات نظامی به کشورهای منطقه همراه با سود سرشار و سوء استفاده‌های امنیتی، تنها در سایه وجود تنش در منطقه امکان پذیر بوده است.
با شکست ترامپ در انتخابات اخیر آمریکا، به‌نظر می رسد پومپئو وزیر نفرت پراکن او و برخی دیگر از مقامات جنگ طلب آمریکا، آخرین تلاش‌های خود را برای تشدید ناامنی و بی ثباتی در منطقه می‌کنند. بنابر گزارش آکسیوس: در حالی که تنها ۱۰ هفته تا پایان دولت ترامپ باقی مانده، مقامات این دولت با هماهنگی تل‌آویو و چند کشور عربی حاشیه خلیج فارس در حال پیش برد طرحی برای اعمال رشته‌ای طولانی از تحریم‌ها علیه ایران هستند. در این راستا، «الیوت آبرامز» نماینده دولت ترامپ در امور ایران سفر دوره‌ای خود را به منطقه با ورود به تل آویو آغاز کرده است.
هرچند جمهوری اسلامی ایران آمادگی برخورد با هرگونه ماجراجویی از جانب رژیم تروریستی آمریکا طی دوران باقی مانده از حاکمیت ترامپ با همراهی نتانیاهو، بن سلمان و بن زاید را دارد، ولی می‌داند که همراهی سران منطقه با بیگانگان هرگز به نفع آنها نخواهد بود. پیام توئیتری دکتر ظریف وزیر امور خارجه کشورمان ضمن گوشزد واقعیات ژئوپلتیکی، بار دیگر نشان از حسن نیت دولت جمهوری اسلامی ایران در قبال کشورهای منطقه علی رغم سابقه تاریک آنان در برخورد با کشورمان است: «ترامپ رفت؛ ما و همسایگانمان ماندیم. تکیه به بیگانگان امنیت نمی‌آورد، بلکه امید را بر باد می‌دهد. دست‌های خود را برای همکاری جهت تحقق منافع مشترک مردم و کشورهای‌مان دراز می‌کنیم. ما همه را به گفت‌وگو دعوت می‌کنیم، چون تنها راه پایان دادن به اختلافات و تنش‌هاست. همه با هم برای ساخت آینده‌ای بهتر برای منطقه‌مان.»
کارشناس روابط بین‌الملل
نظر شما