نقطه پایان خطاهای بهداشتی کرونا کجاست؟

این خطاها در بیشتر موارد طی «تجمع‌ها» و «ترددها» تکرار می‌شود و شاید ستاد مقابله با کرونا نیز محدودیت‌های جدی‌تر را به دلیل تکرار همین اشتباه‌ها و عادت داشتن برخی از مردم به سبک زندگی قبل از شیوع کرونا، اعمال می‌کند.

تشخیص این اشتباه‌ها و تکرار نکردن آنها در حقیقت دروازه ورود به سبک زندگی ایمن در برابر کروناست؛ همان سبک زندگی موثری که مسوولان و مدافعان سلامت آن را از مردم انتظار دارند زیرا مردم اصلی‌ترین پایه مقابله با اپیدمی این ویروس به شمار می‌روند و اگر کمک و مشارکت آنان نباشد، هیچکسی در هیچ سطحی از مسوولیت نمی‌تواند کار به جایی ببرد.
وقتی عده‌ای اندکی وظایف و مسئولیت‌هایشان را انجام نمی‌دهند، چاره‌ای جز تشدید محدودیت باقی نمی‌ماند.

نکته‌ای که فرمانده قرارگاه عملیاتی ستاد مبارزه با کرونا نیز بر آن تاکید دارد و می‌گوید: مردم ما هنوز نسبت به قرنطینه آموزش کافی ندیده‌اند؛ هیچکس راضی به ایجاد محدودیت نیست اما وقتی عده‌ای اندکی وظایف و مسئولیت‌هایشان را انجام نمی‌دهند، چاره‌ای جز تشدید محدودیت باقی نمی‌ماند.

«عبدالرضا رحمانی فضلی» تاکید می‌کند: مبتلایانی که در بیمارستان بستری نمی‌شوند، از این پس با نرم‌افزار «ماسک» و با کمک وزارت ارتباطات از طریق تلفن همراه‌شان رصد می‌شوند.

بنابر آنچه که گفته شد به نظر می‌رسد بخش قابل توجهی از اشتباه‌های تکراری در مواجهه با کرونا که به انتقال این ویروس منجر می‌شود، ناشی از پایین بودن سطح آگاهی است و رفع آنها صرفا به آموزش از طریق تولید محتوای رسانه‌ای و تغییر تدریجی در سبک زندگی نیاز دارد.

لااقل در اتوبوس و مترو سخن نگوییم
کارشناسان معتقدند اگر به هر دلیلی فاصله اجتماعی به هم ریخت، لااقل سخن نگوییم زیرا ریزذره‌های دهان که گاهی برای چندین دقیقه و تا فاصله دو سه متری روی هوا می‌ماند، ممکن است به ویروس کرونا آلوده باشد.

وسایل نقلیه عمومی همچون اتوبوس، مترو و تاکسی از جمله مکان‌هایی است که مسافران آنها در فاصله نزدیک به هم قرار می‌گیرند و به همین دلیل «محمود ترفع»، مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران می‌گوید: مسافران اتوبوس برای حفظ سلامت خود و سایر شهروندان از صحبت کردن با دیگران یا برقراری تماس تلفنی در اتوبوس خودداری کنند.

این شیوه را می‌توان به عنوان یک راهکار عملی در کنار استفاده از ماسک، برای مقابله با ویروس کرونا در محافل عمومی دیگر در پیش گرفت؛ به ویژه در شرایط فعلی که ستاد مقابله با کرونا مجبور به اعمال محدودیت‌های ۲ هفته‌ای از اول آذرماه شده است.

دستفروشان مترو اگر مبتلا باشند به دلیل صحبت کردن با صدای بلند و پخش ریزذره‌های دهان آنان در فضا، می‌توانند بخش اعظمی ار مسافران یک واگن را به صورت دسته جمعی گرفتار کنند

البته در این خصوص موضوع دستفروشانی که مدام در داخل مترو تهران کالای خود را با صدای بلند تبلیغ می‌کنند و دور می‌گردند، به میان کشیده می‌شود؛ همانانی که اگر مبتلا باشند می‌توانند بخش اعظمی ار مسافران یک واگن را به صورت دسته جمعی گرفتار کنند و مسوولان باید جدی‌تر از قبل نسبت به مقابله با این پدیده بپردازند. 

دورهمی و مسافرت تا مدتی ممنوع
سفر برون‌شهری و دورهمی در تعطیلات آخر هفته موجب تجمع و گاهی ابتلای گروهی به کووید۱۹ می‌شود و از جمله خطاهای تکراری است که مسوولان را به اعمال محدودیت‌های تردد وامی‌دارد اما با این وجود، شماری از افراد در پایان هر هفته صحنه‌هایی از سفر خود را استوری می‌کنند.

تا جایی که سرهنگ «نورالله خادم»، رئیس پلیس راه تهران روز گذشته، شنبه با اشاره به محدودیت‌های ۲ هفته‌ای آذرماه، اعلام کرد: مسافران پایتخت از مقابل پاسگاه آزادراه تهران- شمال به تهران بازگردانده می‌شوند و تردد در این دو هفته برای شهروندان تهرانی در آزادراه تهران - شمال ممنوع است.

تاکنون نیز هشدارهای زیادی در مورد تاثیر سفر بر شیوع کرونا از طریق رسانه‌های ارتباط جمعی به مردم منتقل شده و با این وجود، به نظر می‌رسد در این خصوص کفه تراز به سمت توجیه سنگینی می‌کند و برخورد قاطع با متخلفان ضروری است.

زیرا سفر کردن «تجمع چندین ساعته در داخل خودرو با فاصله نزدیک» و «خستگی و ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن» را به دنبال دارد و هر یک از این موارد می‌تواند در ابتلا به کووید ۱۹ موثر باشد و از سوی دیگر نیز هرچه مراودات انسانی بیشتر شود، احتمال ابتلای تعداد بیشتری از افراد افزایش می‌یابد.

پرهیز از دورزدن قانون

نخستین روز از تعطیلی دو هفته‌ای اصناف غیرضروری در حالی با مشارکت قابل توجه بازار تهران سپری شد که تعداد بسیار معدودی از اصناف برای دورزدن قانون به بهانه‌های مختلف اقدام کردند. 

برخی‌ها با تعویض کالاهای ویترین و ظاهرسازی تلاش کردند که مغازه خود را جزو اصناف ضروری و گروه یک جا بزنند؛ غافل از اینکه ناظران تعزیرات حکومتی در صورت مراجعه، بر اساس پروانه کسب با آنان رفتار خواهند کرد. 

برخی دیگر نیز به بهانه‌هایی چون تمیزکاری، انبارگردانی و موارد مشابه، کرکره مغازه‌ها را تا نیمه بالا نگاه داشتند و از این طریق تلاش کردند کسب و کار غیرضروری خود طی روز گذشته را توجیه کنند.   

فرهنگ صحیح استفاده از ماسک را یاد بگیریم
دانش ما در صورتی که در زمینه استفاده از ماسک ناقص باشد، نتیجه استفاده از آن چندان اثربخش نخواهد بود به ویژه آنکه شرایط سخت زمستان و بارندگی هم به آن اضافه شود؛ ماسک زدن تا حدی دارای اهمیت است که چندی پیش استفاده از آن از در منزل اجباری شد و حتی سازمان جهانی بهداشت نیز نسبت به اهمیت آن واکنش نشان داد و توصیه‌هایی را در سطح جهانی مطرح کرد.

بر اساس این توصیه‌ها «افراد برای استفاده از ماسک باید به رعایت مواردی همچون ضدعفونی کردن دست‌ها قبل از لمس کردن ماسک، بررسی ماسک از نظر سلامت، نبود فاصله بین ماسک و صورت، پوشاندن کامل دهان، بینی و چانه و پرهیز از لمس کردن ماسک توجه کنند».
مدام دستایمان را در حالی که از وضعیت بهداشت آنها بی‌خبر هستیم، به ماسک نزنیم

همچنین برای برداشتن ماسک از صورت توجه به نکاتی همچون ضدعفونی کردن دست‌ها قبل از برداشتن ماسک، برداشتن ماسک از قسمت بند، دور کردن ماسک از مقابل صورت، قراردادن ماسک در کیسه تمیز برای استفاده مجدد در صورت اطمینان از سالم بودن آن، شست‌وشوی روزانه ماسک با مواد شوینده و شستن دست‌ها بعد از برداشتن ماسک ضروری است.

طبق توصیه‌های بهداشت جهانی، افراد باید در استفاده از ماسک خانگی از انجام کارهای اشتباهی همچون استفاده از ماسک‌های آسیب‌دیده، شل و گشاد و قرار دادن ماسک زیر بینی پرهیز کنند.

دکتر علیرضا فاطمی، عضو هیات علمی گروه بیماری‌های عفونی و گرمسیری دانشگاه شهید بهشتی تهران نیز نسبت به استفاده از ماسک‌های خیس با شروع فصل سرما و بارندگی‌ها هشدار می‌دهد و می‌گوید: در روزهای بارانی از ماسک خیس استفاده نکنید.

او درباره زمان اثرگذاری استفاده از ماسک‌های معمولی نیز توضیح داد: زمان استفاده از ماسک های سه لایه معمولی حداکثر سه تا چهار ساعت است و زمانی که ماسک مرطوب‌تر شود، مدت استفاده از ماسک کوتاه‌تر خواهد شد.

دکتر فاطمی درباره ماسک‌های فیلتردار یا N۹۵ نیز بیان می‌کند که این ماسک‌ها از ماسک‌های سه لایه ضخیم‌تر بوده و حداکثر زمان استفاده از این ماسک‌ها در صورتی که مرطوب نشده باشد، هشت ساعت است.

عضو هیات علمی گروه بیماری‌های عفونی و گرمسیری دانشگاه شهید بهشتی تهران: هر نوع ماسکی چنانچه از صورت برداشته شد، به صورت مجدد نباید استفاده شود؛ حتی اگر زمان استفاده از آن کمتر از یک ساعت باشد.دکتر فاطمی با اشاره بر این موضوع که استفاده از ماسک‌های استاندارد به میزان قابل‌توجهی می‌تواند از انتقال ویروس جلوگیری کند، تاکید دارد که اگر به کیفیت و استاندارد ماسک شک دارید، می‌توانید برای تاثیرگذاری بهتر از ۲ ماسک به صورت همزمان استفاده کنید یا در غیر اینصورت یک دستمال کاغذی داخل ماسک قرار دهید.

گرچه کرونا طی ماه‌های گذشته سبک زندگی بسیاری از مردم را دچار دگرگونی کرد اما این تغییر گویا شرایط لازم برای کنترل این ویروس را فراهم نکرده و موج سوم کرونا با قدرت بیشتر در حال تاخت و تاز در پایتخت است.

تغییر سبک زندگی برای کنترل ویروس کرونا از طریق به چالش کشیدن خطاهای تکراری امکانپذیر خواهد بود و مرور این اشتباه‌ها نه تنها سطح دانش مردم را افزایش خواهد داد، بلکه زمینه را برای کاهش حجم کاری مدافعان سلامت فراهم خواهد کرد.