فرار به جلوی کانادا برای رهایی از اتهامات حقوق بشری

به گزارش ایرنا؛ کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل روز چهارشنبه ۱۸ نوامبر (۲۸ آبان) به پیشنهاد کانادا با تصویب قطعنامه ای علیه ایران نسبت به آنچه نقض شدید حقوق بشر در ایران نامید، ابراز نگرانی کرد. در این قطعنامه ضمن اشاره به اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر در اکتبر ۲۰۱۷ و به اصطلاح استقبال از کاهش اعدام های مربوط به جرایم مرتبط با مواد مخدر، ایران را متهم به نقض میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی کرده است.

اقدام کانادا در پیشنهاد این قطعنامه ضد ایرانی در حالی است که اتاوا چندی است به صورت جدی به دلیل بی توجهی به حقوق بشر و نژادپرستی سیستماتیک مورد انتقاد گسترده قرار گرفته است. ضمن آن که ایران دقیقاً از موضعی که باید مورد تقدیر بین المللی قرار گیرد(مبارزه موثر با قاچاق بین المللی مواد مخدر و تقدیم هزاران شهید در مسیر این مبارزه)، تقبیح می شود زیرا به اذعان همگان جمهوری اسلامی ایران پرچمدار مبارزه با مواد مخدر در جهان بوده و با پرداخت هزینه هایی گزاف و ممانعت از ترانزیت مواد مخدر، امنیت و سلامت را به کشورهای غربی از جمله جوانان کانادا هدیه کرده است.

به گزارش اداره کل اطلاع رسانی و امور سخنگویی وزارت امور خارجه، سفیر ایتالیا در تهران به عنوان حافظ منافع کانادا سه شنبه ۲۷ آبان ماه از سوی مدیرکل آمریکای وزارت امور خارجه فراخوانده شد و مراتب اعتراض کشورمان به رفتارهای ضدحقوق بشری دولت کانادا و ریاکاری آنها در ارتباط با رعایت حقوق شهروندی و کنسولی اتباع ایرانی مقیم این کشور به وی ابلاغ شد.

به نظر می رسد تلاش کانادا برای تصویب چنین قطعنامه هایی در محافل بین المللی پوششی برای فرار از انتقادات گسترده ای است که علیه این کشور به دلیل نقض آشکار حقوق بشر انجام می شود. به اعتراف مقامات اوتاوا، کانادا به صورت سیستماتیک درگیر نژادپرستی است. چندی پیش رئیس دستگاه دیپلماسی کانادا اذعان کرده بود: «در کانادا نیز به رغم شهرت آن در برخورداری از چندین فرهنگ و مزیت تلقی شدن این تنوع فرهنگی، نژادپرستی سیستماتیک وجود دارد».

چندی قبل روزنامه فرانسوی لوفیگارو نیز به نقل از «جاستین ترودو» نخست وزیر کانادا بیان کرده بود: نژادپرستی سیستماتیک تمام نهادهای کانادا، دولت و تشکیلات پلیس را فرا گرفته است.

 اقدام پلیس کانادا به قتل جوان بیست و شش ساله به نام «شانتل مور» در خانه‌اش به ضرب گلوله و نیز به قتل رساندن بومیان کانادایی از جمله کشته شدن یک زن بومی کانادا موجی از اعتراضات در این کشور را به دنبال داشته است. به نحوی که «گلن هر» از رهبران بومیان کانادا با انتشار بیانیه‌ای تصریح کرده بود: نژادپرستی بیش از ۲۰۰ سال است که در اینجا بیداد می کند.

سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به اقدام اخیر کانادا اظهار داشت: دولت کانادا به تعهدات خود پایبند باشد و از استانداردهای دوگانه در گفتار و عمل دست بردارد. زمینه‌های همکاری زیادی وجود دارد. با این حال رویکرد دولت کانادا در این سال‌ها مخرب بوده است.

رئیس قوه قضاییه نیز با اشاره به قطعنامه ضد ایرانی حقوق بشر سازمان ملل که با هدایت کانادا و حمایت رژیم صهیونیستی و آمریکا و برخی کشورهای اروپایی صادر شده است، اظهار داشت: امروز بر همگان ثابت شده غربی ها از قطعنامه ها به عنوان ابزاری سیاسی علیه کشورهای مستقل استفاده می کنند.

وی همچنین با اشاره به برخورد دوگانه غربی ها با عملکرد جمهوری اسلامی ایران در مبارزه با قاچاق مواد مخدر، گفت: سازمان ملل از سویی از عملکرد ایران در مبارزه با مواد مخدر تقدیر می کند و می گوید صداقت شما در این زمینه بیشتر از دیگر کشورهاست و در این راه خسارت های مالی و جانی زیادی متحمل شدید اما از سوی دیگر علیه ما قطعنامه می دهند.
رئیسی با بیان این که اگر ایران راه ترانزیت مواد مخدر را باز بگذارد، تمام اروپا و آمریکا را مواد مخدر فرا می گیرد، افزود: جوانان ما با ازخودگذشتگی در برابر قاچاق مواد مخدر و باندهای قاچاق می ایستند و ما قربانی این مسأله هستیم و این که به جای تقدیر علیه ما قطعنامه می دهند، پدیده عجیبی است.

باقری کنی، معاون امور بین‌الملل و دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه نیز ضمن اشاره به ارسال نامه‌ای برای دبیرکل سازمان ملل متحد اظهارداشت: کانادا که بانی قطعنامه حقوق بشری علیه ملت ایران است به طور سیستماتیک ناقض حقوق بشر است؛ زیرا حاکمیت در کانادا، بومیان را که صاحبان اصلی سرزمین کانادا هستند، از حقوق اولیه و بدیهی خود محروم کرده و مهاجران اروپایی را بر آنها مسلط کرده است.

وی همچنین نشان کرد: خشونت علیه زنان و دختران کانادایی به حدی است که سازمان های حقوق بشری از آن به «نسل کشی» تعبیر کرده‌اند.

ایران، پرچمدار جبهه بین‌المللی مبارزه با قاچاق مواد مخدر؛ تقبیح به جای تقدیر!

تلاش برخی کشورها همچون کانادا در کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای تصویب قطعنامه ضد حقوق بشری علیه ایران دقیقاً از همان منظری است که جمهوری اسلامی ایران فداکارانه به کمک جامعه بین المللی شتافته است. در گزارش های بین­ المللی در مبارزه با مواد مخدر،  همواره از تلاش ­های ایران در این زمینه تقدیر شده است و جمهوری اسلامی ایران به عنوان خط مقدم جبهه مبارزه با مواد، طی سالیان متمادی هزینه های جانی و مالی و هزینه های اجتماعی فراوانی در راه مبارزه با قاچاق مواد مخدر صرف کرده و هزاران نفر از مرزبانان و نیروهای مبارزه با قاچاق مواد مخدر ایران در این راه به شهادت رسیده اند.

 جمهوری اسلامی ایران به دلیل همسایگی با افغانستان و قرار گرفتن در مسیر ترانزیت مواد مخدر به اروپا، همواره خط مقدم جبهه مبارزه با این پدیده شوم بوده کمک های بین المللی که در این زمینه به ایران پرداخت می شود، در مقایسه با هزینه های گزافی که ایران در این جبهه می پردازد، ناچیز است.

همانگونه که رئیس قوه قضاییه در واکنش به این اقدام کانادا که با هدایت کانادا و حمایت رژیم صهیونیستی و آمریکا و برخی کشورهای اروپایی صادر شده است، اظهار داشت: سازمان ملل از سویی از عملکرد ایران در مبارزه با مواد مخدر تقدیر می کند و می گوید صداقت شما در این زمینه بیشتر از دیگر کشورهاست و در این راه خسارت های مالی و جانی زیادی متحمل شدید اما از سوی دیگر علیه ما قطعنامه می دهند.
ایران با تقدیم بیش از سه هزار و ۸۰۰ شهید و ۱۲ هزار جانباز در راه مبارزه با مواد مخدر پرچمدار مبارزه با مواد مخدر در سراسر جهان است که تقریباً همه­ نهادهای بین ­المللی به این امر معترف هستند. در گزارش سال ۲۰۲۰ مدیر اجرایی دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل آمده است که ۹۰ درصد تریاک،  ۲۶ درصد هرویین و ۴۸ درصد مرفین در سطح جهانی از سوی ایران کشف می‌شود. همچنین سال گذشته، به گفته­ دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر، نیروهای مقابله‌ای کشورمان موفق شدند تا ضمن اجرای ۲۳۱۹ عملیات و درگیری مسلحانه علیه اشرار، قاچاقچیان و شبکه‌های بین‌المللی عرضه، قاچاق و ترانزیت مواد مخدر و انهدام ۱۸۸۶ باند، گروه و شبکه­ فعال محلی، منطقه‌ای و بین‌المللی، حدود ۸۱۵ تن از انواع مواد مخدر و روان‌گردان‌ها از جمله ۳۶ تن هروئین و مرفین و ۷۴ تن حشیش را کشف و از چرخه­ جهانی تجارت غیرقانونی مواد مخدر خارج کنند.

به دنبال اثرات مخرب مواد مخدر و قاچاق آن بر روی سلامتی، امنیت و حاکمیت، نخستین کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با مواد مخدر در سال ۱۹۶۱ میلادی تصویب و پس از آن کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر و داروهای روان­گردان مصوب۲۰ دسامبر ۱۹۸۸ میلادی تصویب شد که جمهوری اسلامی ایران به هر دوی این کنوانسیون ­ها پیوسته است.

بدیهی است اگر ایران روزی دست از مبارزه در این مسیر بردارد قاچاق مواد مخدر چه بلایی بر سر جوامع غربی خواهد آورد.

کانادا و نقض اصل رعایت مقتضیات حقوق بین الملل

گرچه دولت ها در وهله نخست ملزم به پذیرش بیگانگان نیستند اما متعاقب پذیرش آن ها در خاک خود از منظر حقوق بین الملل ملزم به رعایت حداقل حقوق در قبال آن ها هستند. در واقع بنا بر عقیده اکثر علمای حقوق بین الملل، اصول حقوق بین الملل اقتضا دارد که دولت ها حداقل حقوق را برای بیگانگان به رسمیت بشناسند.

برخی متفکران نیز اصول پنجگانه ای به عنوان حداقل تعهدات دولت ها نسبت به حقوق بیگانگان معرفی کرده اند که عبارت است از : ۱- اعطای حقوق به بیگانگان به میزانی که برای زندگی فردی اشخاص لازم و ضروری است؛ ۲- احترام به حقوق مکتسبه ای که بیگانگان بر طبق قوانین موضوعه خویش تحصیل کرده اند ۳- شناسایی حقوقی که لازمه احترام به شخصیت افراد است ۴- حق مراجعه بیگانگان به محاکم و ۵- حمایت از بیگانگان در برابر ضرر و زیان مادی و معنوی
بدون تردید بی توجهی دولت کانادا به حقوق اولیه بیش از ۴۰۰ هزار ایرانی ناقض بدیهیات و اصل رعایت حداقل حقوق بیگانگان از سوی کاناداست. در واقع محرومیت این تعداد ایرانی مقیم کانادا از دریافت خدمات کنسولی طی چند سال گذشته و به دنبال قطع روابط دو کشور؛ مستلزم توجه جدی دولت کانادا و تضمین برخورداری آنها از حقوق شهروندی و دریافت تسهیلات کنسولی است.

 
کانادا و نقض اصول حاکم بر روابط و همکاری های سازنده بین المللی

موضوع تبدیل شدن کانادا به بهشت امن مفسدان اقتصادی و مجرمان مالی دنیا و شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت تعقیب، دستگیری و استرداد مجرمینی نظیر محمودرضا خاوری که به دلیل اختلاس ۲/۶ میلیارد دلاری در این کشور به سر می برد، که از دیگر موضوعات اعتراض ایران به حافظ منافع کانادا بوده است، مساله ای جدی است که دولت کانادا باید مسئولانه تعهدات بین المللی خویش را در قبال نهادهای بین المللی و سایر کشورها دنبال کند.

همکاری کشورها با اینترپل (سازمان بین المللی پلیس جنایی) جهت استرداد مجرمین یکی از بدیهیات احترام به اصول حاکم بر روابط بین المللی در جهان معاصر است. با توجه به اینکه خاوری در لیست هشدار قرمز اینترپل قرار دارد انتظار از کشوری چون کانادا به عنوان یکی از مدعیان دفاع از حقوق بشر تمکین به درخواست اینترپل در این قضیه و رعایت حقوق شهروندان ایرانی است.

 به رغم تاکیدات اسناد بین ­المللی متعدد مبنی بر لزوم حفظ همکاری بین ­المللی میان دولت ­ها از جمله قطعنامه ­۲۶۲۵ مجمع عمومی سازمان ملل متحد تحت عنوان اعلامیه­ مربوط به اصول حقوق بین ­الملل ناظر به روابط دوستانه و همکاری میان دولت­ ها مطابق منشور مصوب ۲۴ اکتبر ۱۹۷۰ میلادی، که کشورها را فارغ از تفاوت­ های موجود میان نظام فرهنگی، سیاسی و اجتماعی آن­ها به حفظ صلح و امنیت بین ­المللی و همچنین تسهیل ثبات اقتصادی بین ­المللی و رفاه همگانی به همکاری وفق مقررات منشور فراخوانده،  اقدامات کانادا در نقض تعهدات بین المللی کشورها به ویژه در موضوع عدم همکاری این کشور با اینترپل در قضیه خاوری به نحوی از انحا نقض قطعنامه فوق محسوب می گردد.

همچنین ماده (۲) اساسنامه اینترپل در مقام بیان اهداف این سازمان، با اشاره به اعلامیه جهانی حقوق بشر بر تضمین و توسعه همکاری های متقابل تاکید کرده است که از این منظر اقدام کانادا همخوانی چندانی با آن ندارد حال آنکه کانادا همچون ایران وفق ماده (۴۵) اساسنامه اینترپل و ضمیمه (۱) آن متعهد و ملزم به آن است.

در مجموع به نظر می رسد مقامات اوتاوا به جای تاسی و تبعیت از استانداردها و رفتارهای دوگانه در نظام بین المللی با حسن نیت بیشتری به حقوق اتباع سایر کشورها احترام گذارده و حقوق بشر را به معنای واقعی کلمه رعایت کنند.