بایدن در مسیر اصلاح جهانی که ترامپ ساخت

به گزارش خبرنگار ایرنا، دونالد ترامپ رئیس جمهوری که کمتر دو ماه دیگر کاخ سفید را ترک خواهد کرد در طول چهار سال ریاست جمهوری خود مناسبات جهان را دچار شکاف و دوگانگی کرد. سال‌های حضور ترامپ دورانی هشداردهنده بود که از شکننده بودن معادلات بین‌الملل حکایت می‌کرد. او با خروج از پیمان‌ها و توافقنامه‌های بین‌المللی مناسبات جهانی را دچار آشفتگی کرد، تا جایی که حتی متحدان آمریکا نیز اعتماد خود را به این کشور از دست دادند.

خروج از توافق هسته‌ای با ایران تنها یک نمونه از اقدامات ترامپ بود که در کنار تحریم‌ها و کمپین فشار حداکثری مردم ایران را با مشکلات زیادی مواجه کرد. اگرچه مسئولان کشور ما تلاش کردند که در طول ریاست جمهوری او مشکلات را صبورانه مدیریت کنند. اما صدماتی که در این سال‌ها به ایران وارد شد انکار ناپذیر است کما اینکه وزارت خارجه این کشور با بی‌شرمی تمام از وارد شدن خسارت ۷۰ میلیارد دلاری به اقتصاد ایران خبر داده است.

 با این حال یکی از بزگترین ‌آسیب دیدگان از سیاست‌های ترامپ خود آمریکا بود که وجهه خود را به میزان زیادی از دست داد. ترامپ با خروج از پیمانها و توافقات بین المللی نه تنها خود را به عنوان سیاستمداری بی مسئولیت نشان داد بلکه  بی اعتمادی جهانی به آمریکا را نهادینه کرد.  

حالا به نظر می رسد جو بایدن رئیس جمهور منتخب آمریکا عمق آسیب‌هایی که ترامپ در حوزه سیاست خارجی وارد کرده را دریافته است. او در گفت و گو با شبکه «ام اس ان بی سی» گفته است که به رغم حضور چهره‌های آشنا در بین اعضای کابینه‌اش، دولت او به مثابه ادامه دولت باراک اوباما نخواهد بود، چرا که آمریکا اکنون با جهان کاملا جدید مواجه است.

بایدن در پاسخ به این سوال که بسیاری از چهره‌هایی که برای دولت خود معرفی کرده است، چهره‌های آشنایی هستند و منتقدان می‌گویند، دولت آینده، دولت سوم باراک اوباما خواهد بود، گفت: دولت آینده، دولت دور سوم باراک اوباما نخواهد بود. چرا که با جهانی کاملا متفاوت با دوره دولت اوباما- بایدن مواجهیم. دونالد ترامپ بسترها و زمینه‌ها را تغییر داده است و راهبرد «آمریکا اول» عملا به «آمریکای تنها» بدل شده است.

تلاش دولت ترامپ برای ادامه تحریم تسلیحاتی ایران و شکستی که به دلیل مخالفت متحدان آمریکا و دیگر کشورها از جمله چین و روسیه خورد علنا نمایش «آمریکای تنها» به جهانیان بود موضوعی که بایدن به خوبی آن را درک کرده است و باید برای آن چاره‌ای بیندیشد.

بایدن باید تلاش کند تا حیثیت و آبروی آمریکا و هم پیمانی‌های خارجی‌اش را بازگرداند. او مجددا تلاش خواهد نمود تا تاثیر گذاری وزارت امورخارجه و کارمندان عالی رتبه آن را به روال سابق بازگردانده و کسانی که مجبور به ترک این وزارتخانه و ترک شغلشان شده‌اند را دوباره به مناصب‌شان بازگرداند تا جایگاه این نهاد در سیاست خارجی را ارتقا بخشد.

تخلف از دستورالعمل‌ها و هنجارهای دیپلماتیک در طول چهار سال حکومت ترامپ کم نبوده است. ترامپ با اقداماتش در سیاست خارجی از متحدان اروپایی خود دور شد در عوض رهبران دیکتاتور را مورد ستایش قرار داد او عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور مصر را «دیکتاتور محبوب من» نامید و از رویکرد نظامی عربستان در یمن و محمد بن سلمان ولیعهد سعودی در پرونده‌های مختلف حقوق بشری از جمله قتل فاجعه بار جمال خاشقچی دفاع کرد.

بایدن نامزد پیروز دموکرات ها در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در مبارزات انتخاباتی خود علنا اعلام کرده که در سیاست خارجی او جایی برای دیکتاتورهای محبوب ترامپ وجود ندارد بایدن اعلام کرده که در روابط خود با عربستان تجدیدنظر خواهد کرد. او در تبلیغات انتخاباتی‌اش‌ بر رعایت حقوق بشر در عربستان بارها تاکید کرد.

کتاب «مورد خطرناک: دونالد ترامپ» نظر ۲۷ روانشناس برجسته آمریکایی درباره شخصیت رئیس جمهور آمریکا را ارائه می‌دهد. بسیاری از سیاستمداران و مفسران، ترامپ را دیوانه می‌نامند یا به سلامت روانی وی شک دارند. در این کتاب متخصصان سلامت روان این ادعا را بررسی می‌کنند و در نهایت نتیجه می‌گیرند که به هر کس که به اندازه ترامپ از نظر ذهنی ناپایدار باشد، نباید اختیار زندگی و مرگ و ریاست جمهوری را به او داد.

جو بایدن رئیس جمهور منتخب آمریکا در پاسخ به پرسشی در خصوص پیام معرفی اعضای دولت او، گفت: پیام این است؛ بازگشت آمریکا. اما بایدن در این مسیر با مشکلات زیادی روبرو خواهد شد. شاید بتوان گفت انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهوری آمریکا بخشی از اشتباهات سیستم انتخاباتی این کشور است. اما قطعا جمهوری خواهانی که او را به عنوان نامزد خود در سال ۲۰۱۶ انتخاب کردند بی تقصیر نیستند.