عصر روز جمعه دانشمند هسته ای ایران هدف جریان های تروریستی قرار گرفت. مهندس فخری زاده رئیس سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع که از سرآمدان هسته ای کشورمان محسوب می شد، در اقدامی غافلگیرانه از سوی هسته های ناشناس تروریستی در منطقه آبسرد شهرستان دماوند به درجه رفیع شهادت نائل شد. با توجه به جایگاه فخری زاده در دانش هسته ای کشورمان و اخیراً در حوزه مبارزه با کرونا و کیت های تشخیص این بیماری، در گفت و گو با دکتر "نوذر شفیعی" استاد ارشد روابط بین الملل، اهداف و برنامه های دشمن از این ترور را جویا شده ایم.
جایگاه شهید فخری زاده در دانش صلح آمیز هسته ای
نوذر شفیعی درباره جایگاه مهندس فخری زاده در دانش صلح آمیز هسته ای کشورمان گفت: صنعت هسته ای یک صنعت مادر و پایه در هر کشوری محسوب می شود. برای همین امروز همه کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به دنبال پیشرفت و تحول در حوزه فناوری های هسته ای هستند. دلیل این موضوع هم به این سبب است که از این صنعت مهم، محصولات متنوعی تولید و به مرحله بهره برداری می رسد.
در راه اندازی، توسعه و پیشبرد این صنعت، دو عنصر نیروی انسانی (اعم از دانش فنی) و منابع مالی گسترده لازم است. با عطف به این اهمیت این صنعت و تحریم کشور، پیشبرد برنامه هسته ای در کشور اهمیتی مضاعفی برای صنعت و اقتصاد کشور پیدا کرد و البته شرایط دشواری هم برای توسعه اش در کشور وجود دارد. در چنین شرایطی افرادی که بتوانند دانش هسته ای را تولید و این دانش را در مرحله بعدی به محصول تبدیل کنند؛ کار منحصر به فرد و با درجه اهمیت بالایی محسوب می گردد. اهمیت شهید فخری زاده به عنوان پدر دانش هسته ای کشورمان در یک چنین قالبی قابل تحلیل است. فخری زاده کسی بود که تحقیق و توسعه این دانش را در کشور به صورت هدفمند و علمی آغاز، توسعه و به نتیجه رساند.
ارتباط این ترور با روزهای پایانی عمر کاری ترامپ
این استاد ارشد روابط بین الملل در پاسخ به این سوال که؛ تقارن زمانی این ترور ناجوانمردانه را با روزهای آخر دولت تندرو ترامپ چگونه ارزیابی می کنید و چه ارتباطی از نظر شما در این خصوص وجود دارد؟ گفت: این پرسش از زوایای مختلفی نیازمند بررسی کارشناسی است. یک دیدگاهی در روابط بین الملل با عنوان خارجی سازی مساله مطرح است. منظور این است که هر زمان وقتی رهبر یا مقام سیاسی یک دولت قادر به حل چالش های داخلی اش نشده و به عبارتی با بحران کارآمدی مواجه شد، برای سرپوش گذاشتن بر خلأ های داخلی به سراغ ماجراجویی های خارجی با هدف معطوف ساختن توجهات از داخل به خارج می رود. انجام کارهای تحریک آمیز و چه بسا جنگ و درگیری می تواند به عنوان یک حربه از سوی چنین رهبرانی مورد استفاده قرار گیرد. واقعیت این است که امروز هم ترامپ و نتانیاهو با چنین شرایط و بستری مواجه اند. ترامپ بعد از سه سال تاکید بر استراتژی فشار حداکثری و تلاش برای به زانو در آوردن اقتصاد و تجارت ایران، امروز نظاره گر ناکامی رویکرد سیاسی خودش است. طبیعی است که ترامپ با عطف به آگاهی از شکست استراتژی اش و داشتن روحیه انتقام جو به دنبال ضربه زدن به جمهوری اسلامی ایران از مجراهای دیگر هم باشد.
از سوی دیگر باید در نظر داشت که امروز ترامپ تلاش دارد یک آمریکای درگیر با نظام بین الملل را به بایدن تحویل دهد. ایران یکی از مقاصد مهم ترامپ برای عملیاتی کردن این رویکردش است. به عبارتی بایدن در باتلاق ایران فرو رود و قادر به احیای برجام و مذاکرات با ایران نباشد. همین نگرش را نتایناهو در اسرائیل دارد. درگیری آمریکا با ایران به درجه ای برسد که از هر گونه بهبود روابط و احیای مذاکرات برجامی جلوگیری شود. نتانیاهو با این اعتماد به نفس به سمت اقدامات ایذایی علیه جمهوری اسلامی ایران می رود که هر گونه چنگ و درگیری احتمالی میان ایران و اسرائیل زمینه ساز مداخله آمریکا به طرفیت اسرائیل شده و این امر خود به افزایش پیچیدگی و تنش میان ایران و آمریکا منجر خواهد شد.
اقدام سیاسی، دیپلماتیک و حقوقی؛ خنثی کننده برنامه های دشمن
نوذر شفیعی درباره چگونگی پاسخ احتمالی ایران به ترور شهید فخری زاده گفت: ابتدا باید اشاره کنم که ماهیت جنگ ها در خاورمیانه از جنگ کلاسیک (دولت با دولت)، نیابتی (نیروهای نیابتی کشورها علیه هم) به سمت ترور چهره ها و ایجاد رعب و وحشت در کشور مقصد تغییر مسیر داده است. رویکرد ترور شخصیت ها مدت زمانی است در دستور کار صهیونیست ها برای پیشبرد اهداف شان در خاورمیانه قرار گرفته است.
برای همین تصمیمی که رژیم صهیونیستی برای ترور دانشمندان هسته ای کشورمان گرفته، یک اقدام کاملاً برنامه ریزی شده است. این تصمیم مسبوق به سابقه است و در سالهای نه چندان دور هم دانشمندان هسته ای کشورمان مثل "شهریاری" قربانی اقدامات شوم تروریستی دشمن شده اند. از این رو باید توجه داشت که در یک طرف قضیه، رژیمی است که با آگاهی دست به اعمال حرکت های تروریستی می زند در برابر دیگر جمهوری اسلامی ایران قرار دارد که قربانی تروریسم شده و به لحاظ تصمیمی در شرایط اضطرار و بحران قرار دارد. یعنی فشار زمانی و روانی روی تصمیم گیرندگان اصلی کشورمان بالاست. برای همین هر گونه واکنش در این شرایط باید به نوعی مدیریت شده باشد. مفهوم مدیریت بحران ناظر به چنین شرایطی است. اقدام استراتژیک و پاسخ در زمان و وقت مناسب، ضرورت تصمیم گیری در شرایط کنونی است. البته باید به این مساله هم اشاره داشت که کشورها بسته به منافع حیاتی و حساس شان دست به اقدام و عمل می زنند. پاسخ به هر کدام از این منافع، متفاوت است. شهید فخری زاده به عنوان دانشمند برجسته هسته ای کشور در دسته منافع حساس کشورمان قرار دارد. لزوماً قدرت ها برای منافع حساس شان وارد درگیری جدی نمی شوند.
در منافع حساس موقع شناسی و زمان شناسی درست برای ضربه زدن به دشمن، شرط است و باید با تدبیر و عقلانیت و در زمان مناسب که برای کشور هزینه سازی نشود، اقدام مناسب صورت گیرد. به موازات این امر، اقدام سیاسی، دیپلماتیک و حقوقی می تواند خنثی کننده برنامه های دشمن باشد. البته اقدامات خوبی طی روزهای اخیر در سطح دولت و وزارت خارجه انجام شده و بسیاری از کشورها، این اقدام تروریستی را محکوم کرده اند؛ برآیند این امر باعث شده که این بستر ذهنی هم خود به خود شکل گیرد که دانشمند هسته ای ایران که در امر مبارزه با کرونا در حال خدمت رسانی به مردم بوده؛ هدف حمله تروریستی قرار گرفته است و این امر باعث نمی شود که روزی که ایران به اقدام دشمن پاسخ می دهد، دشمن به دنبال فضاسازی منفی علیه کشورمان باشد.
نظر شما