انتخابات سرنوشت‌ساز ونزوئلا؛ صحنه رقابت حزب حاکم و مخالفان

به گزارش شنبه ایرنا از روزنامه ال پائیس اسپانیا، فردا یکشنبه پس از ماه ها تلاش و چالش سرانجام انتخابات پارلمانی ونزوئلا برگزار خواهد شد و مردم ونزوئلا برای تغییر و تحولی سرنوشت ساز در مسیر سیاست کشور به پای صندوق های رأی خواهند شتافت. ۶ دسامبر (۱۶ آذر) نویدبخش روزی مهم برای ونزوئلا خواهد بود که در آن مجلسی با تحولات و نمایندگان جدید به انتخاب آراء مردم، سرنوشت این کشور را به دست خواهد گرفت.  
مجلس ملی کنونی که اکثریت آن (۱۳۲ کرسی از ۱۶۶ عضو) را گروه موسوم به مخالفان ونزوئلا تشکیل می دهند از سال ۲۰۱۵ طی انتخابات پارلمانی قدرت را به دست گرفت.
 
انتخابات مجلس ونزوئلا، آزمونی برای مادورو و مخالفان 

سرانجام پس از ماه ها گفتگو بین حزب حاکم به ریاست نیکلاس مادورو و گروه مخالفان برای برگزاری  انتخابات مجلس به رغم کارشکنی های داخلی و خارجی و تحریم آن از سوی شاخه ای از گروه مخالفان،  در تاریخ تعیین شده خود در ۶ دسامبر(16 آذر) برگزار خواهد شد.  

نشریه ال پائیس درباره اهمیت نتیجه انتخابات برای هر دو گروه موافق و مخالفان مادورو نوشت: به باور برخی کارشناسان درصورتی که حزب حاکم بتواند مجددا کنترل مجلس ملی را به دست گیرد، (که از سال ۲۰۱۵ در دست مخالفان اداره شده) مسیر مادورو برای اجرای برنامه هایش و استحکام پایه های قدرتش هموار خواهد شد. در حالی که حزب مخالفان که با اختلافات بین اعضای خود روبروست، امید چندانی به نتیجه انتخابات در جهت منافع خود ندارد. اپوزیسیون که به دلیل ناکامی های داخلی تضعیف شده و حمایت مردمی را بیش از پیش از دست داده، با این انتخابات با خطر مجازات سیاسی روبرو خواهد بود.

این انتخابات که پیش بینی شده بیش از ۲۰ میلیون نفر از ملت ونزوئلا در آن شرکت خواهند کرد، چالشی بزرگ برای حزب طرفداران دولت و مخالفان محسوب می شود.  
انتظار می‌رود این انتخابات، کشور را به یک عملکرد سیاسی عادی برگرداند؛ از آنجا که مجمع ملی کنونی با نقض قانون اساسی در سال ۲۰۱۸ و همسویی با رویکرد استعماری آمریکا تحت حاکمیت مخالفان دولت اداره شده، همواره در مسیر برنامه های دولت در جهت توسعه و پیشرفت کشور اختلال ایجاد کرده است.  
«خورخه ارئاسا» وزیر امور خارجه ونزوئلا با ابراز امیدواری از تشکیل مجلس جدید، آن را پایانی بر عامل رنج های مردم از تحریم و محاصره اقتصادی خواند. وی با اشاره به ارتباط گروه مخالف حاکم بر مجلس از سال ۲۰۱۵ و آمریکا، آنها را مسبب تهاجم اقتصادی دشمن و اعمال تحریم ها بر ملت خواند و گفت: گروه راستگرای افراطی در اتحاد با دولت آمریکا به ریاست دونالد ترامپ، به زعم خود می پنداشتند که در حال ضربه زدن به «نیکلاس مادورو» رئیس جمهور بولیواری ونزوئلا هستند، اما در واقع این ملت ونزوئلا بودند که در معرض تهاجم و رنج های اقتصادی قرار گرفتند ...

آیا مخالفان شانسی برای پیروزی درانتخابات دارند؟
در ژانویه سال ۲۰۱۹ (دی ۱۳۹۷) خوان گوایدو، رئیس مجمع ملی ونزوئلا با شروع مجدد دولت مادورو، صحت انتخابات ریاست جمهوری را زیر سوال برد و خود را به عنوان رئیس‌جمهوری موقت ونزوئلا معرفی کرد، از آن زمان تاکنون بحران سیاسی بر این کشور حاکم شده است.

نیکلاس مادورو رئیس جمهوری ونزوئلا، با عفو ۱۱۰ رهبر مخالف سیاسی، در راستای ایجاد فضای مناسب و دمکراتیک برای شرکت تمامی احزاب، گامی مثبت در مسیر ثبات، آشتی ملی و امنیت در این کشور آمریکای لاتین برداشت که حاکی از پیروزی دولت مادورو در برابر جبهه سیاست‌های مداخله‌جویانه آمریکا در حمایت از مخالفان با هدف سرنگونی دولت مادورو بوده است.
دولت مادورو که از ماه ها قبل برای برگزاری این انتخابات در فضایی مسالمت آمیزتلاش می کرد، در واقع با استقبال از رهبران مخالف سیاسی، فضا را برای ورود گروه های مخالف به صحنه انتخابات و تضمین ثبات و مشروعیت انتخابات فراهم کرد. همچنین با آگاهی دادن به ملت ونزوئلا به کارشکنی های داخلی این گروه و پیوندهای نزدیک آنها با رویکرد خصمانه آمریکا آماده کرد.  
با شکاف به وجود آمده در جناج مخالفان دولت مادورو که پیش از این سرسختانه انتخابات را تحریم می کردند، اظهار تمایل برخی از آنها، برای شرکت در انتخابات پیش رو برای کسب کرسی های بیشتر در مجلس، به معنای عقب نشینی مخالفان دربرابر دولت مشروع مادورو بوده که زمینه پیروزی و موفقیت بیشتر گروه انقلابیون بولیواری در حمایت از مادورو را فراهم کرده است.  
از سوی دیگر شکافی که در اثر تدبیر و دعوت دولت مادورو از رهبران مخالف برای حضور در انتخابات، بین احزاب مخالف به وجود آمد، به حدی عمیق شد که برخی از گروه مخالفان از دیوان عالی دادگستری ونزوئلا خواستند به دلیل "فقدان قدرت قانونی"، با حذف مجلس ملی کنونی و تعیین کمیته جدید انتخابات موافقت کند که دادگاه عالی نیز به نفع آن حکم کرد.  
بنابراین حزب مخالفان که با اختلافات بین اعضای خود روبروست، امید چندانی به نتیجه انتخابات در جهت منافع خود ندارد. اپوزیسیون که به دلیل ناکامی های داخلی تضعیف شده و حمایت مردمی را بیش از پیش از دست داده، با این انتخابات با خطر مجازات سیاسی روبرو خواهد بود.
نیکلاس مادورو، رئیس جمهوری این کشور، چندی پیش با اطمینان از حضور گسترده مردم و طرفداران دولت در انتخابات ۶ دسامبر اعلام کرد درصورت برتری حزب مخالفان در این انتخابات پارلمانی، از سمت خود به عنوان رئیس جمهوری ونزوئلا استعفا خواهد کرد.  
با این وجود، عصر همان روز مجمع سازمان ملل با وجود تمام ادعاها و مخالفت های جهانی، مادورو را به عنوان تنها رئیس جمهور قانونی این کشور تا سال ۲۰۲۵ به رسمیت شناخت.  
  
روند برگزاری انتخابات پارلمانی ونزوئلا
قانونگذاران ونزوئلایی هر پنج سال انتخاب می‌شوند؛ آخرین انتخابات ۲۰۱۵ برگزار شد و نمایندگان مجلس آتی که فردا یکشنبه انتخاب می‌شوند، از ابتدای سال میلادی ۲۰۲۱ کار خود را برای یک دوره پنج ساله آغاز می کند.
براساس اصلاحیه جدید ستاد انتخابات ونزوئلا، با افزایش تعداد نمایندگان مجلس که در حال حاضر ۱۶۷ عضود دارد، از مجلس آینده به ۲۷۷ نفر افزایش خواهد یافت.
روش رأی گیری نیز به شکل رای گیری الکترونیکی جدیدی تغییر یافته که برای اهداف حسابرسی یک رسید کاغذی تولید می‌کنند.

در سیستم رأی گیری جدید، اثر انگشت رای دهندگان با هدف تایید هویت آنها اسکن شده و از رای دادن مجدد افراد جلوگیری می شود.
 با وجود برخی ادعاها از نکات قابل توجه این انتخابات می توان به حضور گروه ها و احزاب متعدد اشاره کرد: مشارکت ۱۰۷ گروه با پنج گرایش سیاسی (سه حزب راست گرا و دو تا چپگرا) اهمیت نتیجه این انتخابات را پررنگ تر می کند.  
این نخستین انتخابات برای جنبش بولیواری است که امید به دست گرفتن قدرت مجلس را در آن دارد. همچنین حزب کمونیست ونزوئلا نیز کاندیداهای خود را از سوی حزب جدید سیاسی با عنوان "گزینه انقلاب مردمی" در این انتخابات معرفی کرده است. این گروه به دلیل گرایش های ضدامپریالیستی در کنار مادورو ایستاده اند.
در سوی دیگر، حزب اپوزیسیون یا مخالفان ونزوئلا قرار دارند که البته پس از طرح عفو رهبران سیاسی از سوی مادورو دچار پراکندگی آشکاری شده اند. در یک طرف گروه نزدیک به خوان گوایدو قرار دارند که به شدت مخالف مادورو و خواهان تحریم انتخابات بوده اند. 

گوایدو تلاش زیادی برای حفظ وحدت حزب مخالفان ونزوئلا کرد، اما ماندگاری مادورو در قدرت با وجود مشکلات اقتصادی، همه‌گیری کووید-۱۹ و تحریم‌های آمریکا به افزایش ناامیدی بین پیروان این جنبش منجر شد و انتقادات علنی انریکه کاپریلس، فرماندار سابق میراندا، و ماریا کورینا ماچادو، فعال معروف مخالف مادورو، به جایگاه او ضربه زد.

او هیچ قدرت اجرایی یا نظامی موثری در داخل ونزوئلا ندارد، اما ایالات متحده و بیش از ۵۰ کشور دیگر او را "رئیس‌جمهور موقت" این کشور می‌دانند. گوایدو اعلام کرد که احزاب حامی او انتخابات مجلس را که قرار است روز ۶ دسامبر برگزار شود تحریم خواهند کرد، موضعی که باعث طرح انتقادات بسیاری علیه وی شد.

گوایدو همزمان با "مضحکه" خواندن انتخابات ۶ دسامبر، پیشنهاد برگزاری یک "رفراندوم مشورتی" در ادعا برای "بازگشت به دموکراسی" را نیز مطرح می‌کند. اما پرسش خیلی از کاربران شبکه‌های اجتماعی این است که او چطور می‌خواهد بدون در اختیار داشتن اهرم‌های رسمی قدرت چنین رفراندومی برگزار کند. 

با و جود اینکه برخی از احزاب مخالف با ادعای وجود تقلب در انتخابات پارلمانی ونزوئلا از شرکت در انتخابات سر باز زده‌اند، دیگر شاخه های مخالفان دولت گفته اند که به دنبال راه بهتری برای شرکت احتمالی در انتخابات هستند. از همین رو برخی تحلیل گران معتقد هستند که در میان صفوف مخالفان دولت ونزوئلا برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری ششم دسامبر شکاف عمیقی افتاده است.  

آمریکا که همواره با تحریم ها و اقدامات خصمانه از ۲۰۱۴ به دنبال سرنگونی دولت مادورو و نشاندن مهره موردنظر خود در این سرزمین آمریکای لاتین بود، از «خوان گوایدو» رهبر مخالفان و رئیس مجلس ملی قعلی حمایت کرد. و اقدامات مداخله جویانه خود را با اهداف استعماری و منفعت طلبانه در کشور آمریکای لاتین که آن را به عنوان حیاط خلوت خود می داند، در پیش گرفت و درخصوص انتخابات مجلس نیز بارها با کارشکنی ها و ادعاهای بی اساس در پی ممانعت از برگزاری آن برآمد.  
دولت آمریکا با تحریک گروه مخالفان اعلام کرد که این انتخابات را به رسمیت نمی شناسد و طی ادعایی واهی آن را تقلب انتخاباتی عنوان کرده و مدعی  شد برای برگزاری انتخاباتی آزاد با شرایط موردتایید بین المللی تلاش می کند.
از سوی دیگر متحدان اروپایی واشنگتن نیز با ادعای اینکه شرایط لازم برای برگزاری روند انتخاباتی شفاف، عادلانه و آزاد در کاراکاس برقرار نیست، در ماه اوت اعلام کرده بودند از فرستادن هیأت ناظران به ونزوئلا امتناع خواهند کرد.  
اما به نوشته دویچه وله، این اتحادیه روز پنج‌شنبه اعلام کرد که پیش از برگزاری انتخابات پارلمانی ونزوئلا در ماه دسامبر، نمایندگان خود را به ونزوئلا اعزام خواهد کرد.
نیکلاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا نیز در پاسخ گفته بود که تأخیر در انتخابات غیر ممکن است. با این وجود مسئولان اتحادیه اروپا مشخص نکرده اند که بر اساس چه اتفاقی در تصمیم خود تجدید نظر کرده اند
کشورهای اروپایی با دنباله روی از سیاست های قلدرمآبانه آمریکا، از سال ۲۰۱۸ دولت نیکلاس مادورو را به رسمیت نشناخته و در مقابل خوان گوایدو، رهبر مخالفان را به عنوان رئیس دولت قانونی ونزوئلا اعلام کرده اند.
در جریان بحران قانون اساسی در ونزوئلا، ارگان دیگری در مجلس قانونگذاری این کشور در سال ۲۰۱۷ شکل گرفت تا قانون‌اساسی ونزوئلا را بازنویسی کند و یک رئیس‌مجلس ملی برای آن برگزیده شد. از آن پس، دو مجلس قانونگذاری به‌طور موازی عمل می‌کنند، مجلس شورای ملی وابسته به مخالفان دولت و مجلس مؤسسان حامیان اصلی مادورو است.  

شورای ملی انتخابات ونزوئلا ضمن استقبال از ناظران بین المللی، اطمینان داد که همه چیز برای انتخابات پارلمانی ۱۶ آذر آماده است.

انتخاباتی که نمایندگان بیش از ۱۷ کشور جهان از جمله از کشورهای بلژیک، برزیل، کانادا، اسپانیا، ایران، فرانسه، آمریکا و...  برای انتخابات مجلس ملی ۲۰۲۰ این کشور به عنوان ناظر حضور خواهند داشت.