به گزارش ایرنا، نزدیک به یک سال پیش سردار سپهبد قاسم سلیمانی و یارانش در بغداد به دست نیروهای آمریکایی و با فرمان مستقیم شخص دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در یک اقدام تروریستی به شهادت رسیدند. این اقدام تروریستی در حالی که با اعتراض و واکنش های شدید داخلی و خارجی روبرو شد، واکنش بسیاری از سیاستمداران و صاحبنظران بینالمللی را نیز برانگیخت و نوشتارهای فراوانی در نشریات بینالمللی در مورد فرمانده وقت نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و پیامدهای ترور او منتشر گردید.
۱۳ دی پارسال و ساعاتی پس از آنکه سردار سلیمانی و ابو مهدی المهندس معاون سازمان نیروهای مردمی عراق به همراه ۸ نفر دیگر از همراهانشان در مسیر فرودگاه بغداد به دستور دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا و با شلیک پهپادهای وزارت دفاع این کشور (پنتاگون) ترور شده و به شهادت رسیدند، سیلی از واکنشهای جهانی به این عملیات تروریستی صحنه سیاست بینالمللی را در بر گرفت.
نانسی پلوسی، رئیس دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا اعلام کرد که دولت ترامپ برای بهکارگیری نیروی نظامی علیه ایران مجوز نداشته و بدون مشورت با کنگره دست به چنین اقدامی زده است. او افزود که این حمله احتمالاً آمریکا را با خطراتی مواجه خواهد کرد. پلوسی ضمن تأکید بر اینکه نباید با اقدامات تحریکآمیز و نامناسب، جان سربازان آمریکایی را بیش از این به خطر انداخت، خواهان حفاظت از جان و منافع آمریکاییها شد.
تام یودال سناتور ایالت نیومکزیکو گفت: ترامپ ملت ما را به آستانه یک جنگ غیرقانونی با ایران بدون موافقت کنگره میکشاند. تصویب تبصره دوحزبی ما در جلوگیری از جنگ مغایر قانون اساسی ما با ایران فوریت دارد. کنگره باید گام فوری بردارد.
کریس مورفی سناتور ایالت کنتیکت هم اقدام پنتاگون را ترور نامید و گفت: توجیه این اقدام آن است که حملات بیشتر ایرانیها متوقف شود. وی افزود: یکی از دلایلی که به طور کلی مقامات سیاسی خارجی را ترور نمیکنیم این است که معتقدیم این اقدام، کشتن آمریکاییها را افزایش خواهد داد نه کاهش. این مسئله باید نگرانی جدی، واقعی امشب ما باشد.
الیزابت وارن سناتور ایالت ماساچوست هم افزود: این حرکت بیپروا، تنش با ایران را افزایش میدهد و احتمالاً باعث کشتار بیشتر و درگیری جدیدی در خاورمیانه میشود. وی تأکید کرد: اولویت ما باید جلوگیری از جنگ پرهزینه دیگری باشد.
جو بایدن هم با اظهارات مشابه دیگر دموکراتها، اقدام دولت ترامپ در ترور سردار قاسم سلیمانی را انداختن دینامیت در انبار باروت دانست و گفت: قطعاً این اقدام، عکس توجیه جلوگیری از حملات بیشتر عمل خواهد کرد.
برنی سندرز، سناتور ایالت ورمونت این حمله را عامل نزدیک شدن آمریکا به جنگی فاجعهبار در خاورمیانه دانست که ممکن است به قیمت جان انسانها و تریلیون ها دلار هزینه تمام شود. سندرز با اشاره به وعده انتخاباتی ترامپ در مورد خاتمه دادن به جنگهای بیپایان، نوشت که با این اقدام آمریکا را در مسیر جنگ دیگری قرار خواهد گرفت.
تیم کین، سناتور ایالت ویرجینیا خواستار سلب اختیارات جنگی ترامپ شد. کین درباره اقدام ترامپ در خارج کردن آمریکا از توافق هستهای با ایران گفت: تصمیم ترامپ برای پاره کردن یک توافق کارساز دیپلماتیک و آغاز مجدد ستیزهجوییها با ایران ما را به آستانه جنگی دیگر در خاورمیانه کشانده است. کارزار فشار حداکثری ترامپ، ثبات منطقه را کمتر و ما را از متحدان کلیدیمان دور کرده و دشمنانمان را گرد هم آورده است. کنگره باید جلوی ترامپ را از کشاندن آمریکا به ورطه یک جنگ غیرضروری دیگر در خاورمیانه بگیرد.
آدام شیف، نماینده ایالت کالیفرنیا در مجلس آمریکا گفت که کنگره اجازه ترور سلیمانی را به ارتش آمریکا نداده است. شیف گفت: کنگره اجازه ترور او را نداد و مردم آمریکا جنگ با ایران نمیخواهند. اکنون باید همه گامهای لازم را برای محافظت از نیروهایمان در برابر تشدید ناگزیر تنشها و مخاطرات برداریم.
تولسی گابارد نماینده ایالت هاوایی در مجلس آمریکا نیز با انتقاد شدید از تصمیم ترامپ برای ترور و شهادت سردار قاسم سلیمانی گفت: از آنجا که این اقدام جنگی بدون هیچ گونه مجوز یا اعلام جنگ از سوی کنگره صورت گرفته در نتیجه نقض صریح قانون اساسی آمریکا است.
گابارد تأکید کرد: این حمله (ترور سردار سلیمانی) اقدامات متقابل را تشدید کرده و پاسخ جدی ایران را به همراه خواهد داشت و ما را بیشتر و بیشتر در این باتلاق فرو خواهد برد. من بارها و مدتها پیش گفتهام که جنگ با ایران باعث میشود، جنگ در عراق و حتی افغانستان مانند پیکنیک به نظر برسد.
استفان والت استاد بینالمللی دانشگاه هاروارد هم با انتقاد از اقدام جنایتکارانه آمریکا در ترور فرمانده ارشد نظامی ایران، نوشت: تنها تصور کنید چگونه ما واکنش نشان میدادیم، اگر برخی از دشمنان ما یکی از فرماندهان ستاد مشترک یا معاون وزیر خارجه یا امنیت ملی را ترور میکرد. وی ادامه داد: سؤال کلیدی این است که آیا هوشمندانه است که آمریکا هنجارهای بینالمللی موجود علیه کشتن مقامات خارجی را از بین ببرد.
کالین کال عضو مشاوران شورای امنیت ملی دوران باراک اوباما هم نسبت به امنیت آمریکاییها در عراق ابراز نگرانی کرد و گفت: بین تلافی جویی احتمالی ایران و واکنش دولت عراق، ایمن نگهداشتن سفارت آمریکا در بغداد بسیار مشکل خواهد بود. وی افزود: خالی کردن آن (سفارت آمریکا در بغداد) در روزهای آتی دور از ذهن است، عراق اهمیت دارد و شراکت استراتژیک با این کشور اکنون بسیار به خطر افتاده است.
مارک فیتزپاتریک مقام پیشین وزارت خارجه آمریکا هم ترور شهید سلیمانی را به طور مشخص حرکت به سمت افزایش جنگ نامتقارن بدون یک راهبرد توصیف کرد و افزود: این امر باعث میشود که ایالاتمتحده ناگزیر عراق را ترک کند. نتیجه جنگ نامتقارن هرچه باشد، پیروزی ایران خواهد بود.
دیوید یعقوبیان استاد تاریخ دانشگاه ایالتی کالیفرنیا به ایرنا گفت: برنامهریزی برای ترور سردار قاسم سلیمانی از سوی نو محافظهکاران و صهیونیستهایی صورت گرفت که اداره سیاست خارجی آمریکا را در دست دارند، اما این اقدام میتواند برای دونالد ترامپ گران تمام شود. وی افزود: نو محافظهکاران و صهیونیستها که اداره سیاست خارجی ایالاتمتحده را در دست دارند، سالها است که به دنبال جنگ با ایران هستند.
جوزف نای استاد برجسته دانشگاه هاروارد گفت: ترامپ فرمان اجراییای که در سال ۱۹۷۶ و پس از جنگ ویتنام به امضای جرالد فورد رئیسجمهوری وقت آمریکا رسید را زیر پا نهاد. نای گفت: بهطور نمونه اگر آمریکا پاسخی نظامی داده بود، باز قابلقبولتر بود، اما اینکه شما یک ژنرال و فرمانده عالی را در یک کشور ثالث و اینکه با کشور مبدأ در جنگ نیستید، ترور میکنید، در حقیقت شخص رئیسجمهوری، فرمان اجرایی جرالد فورد را که پس از جنگ ویتنام امضا شد و بر اساس آن، نباید در خارج از مرزها فردی را ترور کرد، زیر پا نهاده و آن را ابطال کرده است.
باربارا اسلاوین مدیر طرح آینده ایران و عضو ارشد اندیشکده شورای آتلانتیک نیز در مطلبی در خصوص ترور و شهادت سردار سلیمانی نوشت: رئیسجمهوری آمریکا با این اقدام خود فرصت دیپلماسی با ایران را از بین برد. وی افزود: وضعیت کنونی روابط آمریکا و ایران بسیار غمانگیز است و این وضعیت محصول یک سری اشتباهات راهبردی است. اسلاوین تأکید کرد ترامپ با ترور قاسم سلیمانی، تنش با ایران در منطقه را افزایش داد و هم اکنون دولت واشنگتن با ۸۰ میلیون شهروند ایرانی روبرو است.
میدیا بنجامین بنیانگذار گروه زنان صلح کدپینک به ایرنا گفت که ترور سردار سلیمانی و نگرانی از عواقب سیاست جنگطلبانه ترامپ موجب تصویب قطعنامه ضد جنگ با ایران در سنا با همراهی هشت سناتور جمهوریخواه شد. وی افزود: زمانی که نمایندگان و سناتورها در کنگره تناقضگویی مقامهای کاخ سفید درباره دلایل ترور سردار سلیمانی را دیدند، نگران شدند که دولت ترامپ آمریکا را وارد جنگی تازه و فرسایشی خواهد کرد. در موضوع ایران، افکار عمومی به شدت ضد جنگ است. مردم آمریکا نتیجه ۲۰ سال جنگ را در خاورمیانه و مهمتر از آن، در داخل آمریکا دیدهاند. میلیاردها دلاری که هزینه شده است و تلفات آمریکاییها را دیدهاند و متوجه شدهاند که این همه هزینه، میتواند بینتیجه باشد.
وزارت امور خارجه روسیه ضمن عرض تسلیت شهادت سردار سلیمانی در بیانیهای ترور فرمانده سپاه قدس را اقدامی ماجراجویانه خواند که منجر به تشدید تنشها در منطقه میشود. در ادامه این بیانیه آمده است: ژنرال سلیمانی صادقانه برای منافع ملی ایران تلاش کرد. این اقدام واشنگتن پیامدهای سنگین برای امنیت و صلح منطقه به همراه خواهد داشت.
ناتالیا پاکلونسکایا عضو کمیسیون امور بینالملل دومای روسیه از عدم مجازات آمریکا به خاطر به شهادت رساندن سردار قاسم سلیمانی فرمانده شهید نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی انتقاد کرد و گفت: آمریکا به خاطر برپا کردن مناقشه با ایران مجازات نشده است بنابراین ممکن است باز هم به خود اجازه چنین کاری را بدهند. نماینده دومای روسیه به شهادت رساندن سردار قاسم سلیمانی را اقدام تروریستی ارتش آمریکا خواند.
یوگنی پادوبنی خبرنگار نظامی روس سردار سلیمانی را قهرمان جنگ با داعش خواند که در قلعوقمع کردن این گروه تروریستی نقش مهمی ایفا نمود. وی افزود: فرمانده نیروی قدس برای ایران به مثابه پدر پیروزیها بر تروریستهای داعشی بود و در میان مردم ایران از محبوبیت زیادی برخوردار بود. پادوبنی در مورد اقدامات آمریکا خاطرنشان کرد: برای آمریکا سرنوشت میلیونها نفر از ساکنان منطقه کمترین ارزشی ندارد. هر رئیسجمهوری آمریکا باید جنگ ویژه خود را داشته باشد. این خبرنگار ترور سردار سلیمانی را تهاجم به ایران خواند و افزود: حتی اسراییل نیز به سلیمانی حمله نمیکرد.
دهها تن از مردم انگلیس در مخالفت با ترور سردار سپهبد قاسم سلیمانی و همراهانش در بغداد توسط ارتش آمریکا و اعتراض به عدم محکومیت این اقدام توسط دولت لندن، مقابل دفتر نخستوزیری دست به تظاهرات زدند. شرکتکنندگان در این حرکت اعتراضی، شعارنوشتههایی را در محکومیت سیاستهای جنگطلبانه دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا حمل میکردند.
جان مکدانل وزیر دارایی کابینه در سایه انگلیس از حزب کارگر در سخنانی، سیاست خارجی واشنگتن تحت رهبری ترامپ را امپریالیسم پرخاشگر توصیف کرد که باعث ایجاد بیثباتی در منطقه شده است.
جرمی کوربین رهبر وقت حزب کارگر انگلیس نیز ترور سردار شهید قاسم سلیمانی توسط ارتش آمریکا را عامل تشدید تنشها در خاورمیانه و بروز سانحه هواپیمای مسافربری اوکراین در تهران دانست. وی تأکید کرد که انگلیس به عنوان نیروی صلح در جهان بایستی از اجرای قوانین بینالمللی و اجرای عدالت حمایت کند و از کشوری که آن را نقض میکند - فارغ از اینکه قدرت جهانی باشد - حساب بکشد. این در حالی است که به گفته او، اثری از این رفتار در قاموس بوریس جانسون که بدون شرط از دونالد ترامپ حمایت میکند دیده نمیشود.
کمیسیون حقوق بشر اسلامی انگلیس در نامهای به آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل متحد از ترور سردار شهید قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و همرزمانش توسط آمریکا شکایت کرد. این نهاد انگلیسی اقدام آمریکا را گامی خطرناک و بر خلاف موازین بینالمللی توصیف کرد که نباید از سوی جامعه جهانی بیپاسخ بماند.
وزیر امور خارجه ونزوئلا با قدردانی از نقش نیروهای مسلح، سپاه پاسداران و شهید سپهبد قاسم سلیمانی در برقراری ثبات در منطقه، گفت: آمریکا با ترور سردار قاسم سلیمانی، اقدام خائنانهای انجام داد چراکه وی با تروریسم مبارزه میکرد. خورخه آرئاسا با اشاره به شهادت سردار سلیمانی از سوی آمریکا بر احترام به استقلال و حاکمیت ملی کشورها تأکید و اقدامات یکجانبهگرایانه و تحریمها علیه ایران را محکوم کرد.
وزیر دفاع ونزوئلا نیز در تماس تلفنی با سرتیپ امیر حاتمی همتای ایرانی خود گفت: سردار سپهبد سلیمانی با اقدام تروریستی امریکا تبدیل به میلیونها سلیمانی در جهان شد و ما در کنار ایران برای مبارزه با استکبار مبارزه خواهیم کرد. ارتشبد ولادیمیر پادرینو لوپز با تجلیل از سردار بزرگ سپاه ایران، سپهبد قاسم سلیمانی این شهید را انسانی شجاع و آزاده دانست که در قلب و روح آزادگان جهان جا دارد.
هیئت کارشناسی ارزیابی ترور سردار سپهبد قاسم سلیمانی از سوی آمریکا در مجلس آلمان، مشروعیت این اقدام را زیر سؤال برد. مجلس آلمان (بوندستاگ) با انتشار این ارزیابی نسبت به مشروعیت عملیات ترور سردار سلیمانی توسط ارتش آمریکا و همخوانی آن با حقوق بینالملل ابراز تردید کرد. در این ارزیابی آمده است که عملیات ترور سلیمانی توسط پهپادهای آمریکایی شروط یک ضربه نجاتبخش پایانی را برآورده نمیکند و به همین دلیل به نظر میرسد که ناقض حقوق بینالملل و منشور مدنی سازمان ملل در راستای برخورداری از حق زندگی است.
هشت نماینده مجلس از حزب چپگرای افراطی چپ آلمان نیز یک شکایت جنایی علیه آنگلا مرکل صدراعظم این کشور و وزیران کابینه او تنظیم کرده و آنها را به همدستی در ترور سردار قاسم سلیمانی فرمانده شهید نیروی قدس به دست آمریکا متهم کردند. شکایت این نمایندگان درباره پایگاه نظامی رامشتاین در غرب آلمان است که گفته میشود در آنجا از یک ایستگاه تقویت ماهوارهای برای کنترل پهپادهای آمریکایی در آسمان آفریقا و خاورمیانه استفاده میشود.
کارل بیلت نخستوزیر سابق سوئد از اقدام جنایتکارانه آمریکا در به شهادت رساندن سردار قاسم سلیمانی انتقاد کرد و گفت که این اقدام ترامپ، ضربه بر پیکر دیپلماسی بود. وی افزود: فراموش نکنید که اتحادیه اروپا بیش از یک دهه سرگرم تلاش بوده تا مانع تشدید تنش بین آمریکا و ایران شود. این تلاشها حتی در دوره دشوار ترامپ نیز ادامه یافت، اما اکنون (اقدام آمریکا در به شهادت رساندن سردار قاسم سلیمانی) تلاشهای دیپلماتیک را در تنگنا قرار خواهد داد.
اگنس کالامارد گزارشگر ویژه سازمان ملل اعلام کرد که ترور سردار قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس به احتمال زیاد قوانین بینالمللی از جمله قوانین حقوق بشر را نقض میکند. وی افزود که استفاده از پهپادها و دیگر ابزار برای ترور به هیچ عنوان قانونی نیست.
گوبر رونا حقوقدان و مشاور کمیته بینالمللی صلیب سرخ در یادداشتی تأکید کرد: ترور سردار قاسم سلیمانی در خاک عراق، از طریق محاکم حقوق بشری قابل پیگیری قضایی است. وی افزود: مطابق اصل حق توسل به زور، توسل به زور یا تهدید به توسل به زور توسط کشورها جز در مقام دفاع مشروع، کاملاً ممنوع است. این اصل ضمن ممنوع کردن مداخله در امور داخلی سایر کشورها، اصلی لازم برای محافظت از حق حاکمیت ملی هر کشور است؛ اصلی که توسط همه ملل جهان پذیرفته شده و پس از تدوین منشور سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۵ میلادی مبانی تدوین و تصویب قوانین بینالمللی بوده است. لذا وقتی اعمال زور توسط دولتی در چارچوب مرزهای ملی و بدون نقض حاکمیت ملی صورت میگیرد، بررسی ابعاد این اقدام در چارچوب قوانین حقوق بشر و قوانین درگیریهای مسلحانه قرار میگیرد.
روزنامه اسپانیایی لاوانگواردیا نوشت: سلیمانی ژنرال قدرتمندی بود که مسئولیت عملیات خارج از ایران سپاه پاسداران انقلاب را بر عهده داشت.
روزنامه اسپانیایی ال موندو در گزارشی با عنوان آمریکا ژنرال سلیمانی را در حمله پهپادی در فرودگاه بغداد به دستور ترامپ به قتل (شهادت) رساند نوشت که شهادت یکی از شخصیتهایی که در جامعه ایران حتی از سوی مخالفان قدرت به عنوان مردی مؤمن و مبارز در جبهه فشار خارجی از محبوبیت برخوردار بوده، توان دیپلماسی را به حداقل رسانده و رویارویی ایران و آمریکا را تسریع میکند.
این روزنامه در مطلب دیگری زیر عنوان ژنرال سلیمانی، مرد استراتژیست ایران نوشت، سلیمانی قهرمان دفاع مقدس و مهره اصلی ایران بود و متوقف ساختن داعش در عراق، تشکیل نیروهای توانمند برای نقش بر آب کردن نقشههای غرب و کشورهای خلیج (فارس) برای سرنگونی بشار اسد در سوریه برخی از اقدامات او به شمار میرود. محکومیت ترور ژنرال سلیمانی توسط روسیه و حمایت این کشور از ایران نیز خبر دیگری است که ال موندو به آن اشاره کرده است.
روزنامه ال پاییس اسپانیا در گزارشی به قلم پابلو گیمون از واشنگتن نوشت اقدام دولت واشنگتن در ترور یکی از بزرگترین و شناختهشدهترین چهرههای نظامی ایران، تنش در خاورمیانه را به اوج رسانده است. ال پائیس نوشت: ژنرال پرقدرت ایران قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران که بامداد جمعه گذشته در حمله پهپادی آمریکا در بغداد به شهادت رسید و وعده ایران برای گرفتن انتقام سخت، موجب افزایش قابل توجه تنش در خاورمیانه شده است. ال پاییس حاج قاسم سلیمانی را دومین مرد بزرگ ایران بعد از رهبر معظم انقلاب اسلامی توصیف کرد و نوشت: سلیمانی به یکی از نزدیکترین مردان به آیتالله خامنهای و قدرتمندترین شخص در داخل ساختار نظامی ایران تبدیل شد.
خبرگزاری اروپاپرس سردار سلیمانی را معمار حضور ایران در منطقه دانست و نوشت، او سالها برای ایجاد محور مقاومت که شامل ایران، عراق، سوریه، لبنان و یمن است تلاش کرد و معمار استراتژیست که در سالهای اخیر به ایران اجازه داد قدرت خود را در خاورمیانه افزایش دهد.
روزنامه لو فیگارو، ترور سردار قاسم سلیمانی فرمانده شهید نیروی قدس در حمله هوایی در بغداد را قمار بسیار خطرناک دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا عنوان کرد. این روزنامه فرانسوی با انتشار مقالهای نوشت: رئیسجمهوری آمریکا با تصمیم به ترور این مقام ارشد ایرانی، زمینلرزهای با عواقب بسیار جدی برای خاورمیانه به وجود آورد.
گاردین در مورد ترور سردار قاسم سلیمانی فرمانده شهید سپاه قدس نوشت: دونالد ترامپ با این اقدام بزرگترین اشتباه سیاست خارجی دوران خود را مرتکب شده است. به گزارش این روزنامه انگلیسی، رئیسجمهوری آمریکا که در وعدههای انتخاباتی ریاست جمهوری ۲۰۱۶ خود خواهان خروج نیروهای آمریکایی از جنگهای بیپایان بود، اما هم اکنون با ترور فرمانده ارشد سپاه ایران شرایط امنیتی منطقه را بر هم زده و ترور قاسم سلیمانی میتواند به جنگ آمریکا با متحدان ایرانی در خاورمیانه منجر شود.
روزنامه آمریکایی واشنگتنپست مایک پمپئو را طراح ترور سردار سلیمانی معرفی کرد و نوشت که وزیر امور خارجه آمریکا هفته گذشته چند بار در روز با دونالد ترامپ گفتوگو کرده بود؛ مذاکراتی که در تصمیم ترامپ برای صدور مجوز ترور فرمانده ارشد نظامی ایران به اوج خود رسید و اثرگذار بود. واشنگتنپست گزارش داد که ترور سردار قاسم سلیمانی نتیجه تلاش طولانی پمپئو برای انجام اقدام تهاجمی علیه ایران بود.
در ادامه گزارش واشنگتنپست آمده است: چراغ سبز حمله در نزدیکی فرودگاه بغداد نشاندهنده یک توفیق بوروکراتیک برای پمپئو است، اما مخاطرات جدیای نیز به همراه دارد: یک جنگ طولانی منطقهای دیگر در خاورمیانه، ترور تلافیجویانه نیروهای آمریکایی در سراسر جهان، وقفه در نبرد علیه داعش، انسداد راههای دیپلماتیک در مهار برنامه هستهای ایران و واکنش منفی گسترده در عراق.
نظر شما