به گزارش خبرنگار ایرنا، ایران و آمریکا روزهای پرتنشی را سپری می کنند. ترامپ در حالی که حدود دو هفته دیگر باید کاخ سفید را ترک کند، هنوز هم دست از اقدامات شکست خورده خود علیه ملت ایران برنداشته و دست و پا می زند تا به زعم خود پروژه خودخوانده استفاده از مکانیسم اسنپ بک را اجرا کند.هر چند کسی دیگر اعتنایی به ترامپ و خواسته های غیر منطقی ترامپ نمی کند. با این حال روابط خارجی آمریکا و به تبع آن روابط این کشور با ایران از دو هفته دیگر احتمالا وارد مسیر جدیدی خواهد شد. دو کشور باید خود را آماده کنند تا تصمیمات دشوار دیپلماتیک بگیرند. با وجود آنکه جو بایدن، رئیسجمهوری ایالاتمتحده تا کنون چندین بار از تصمیمش برای بازگشت به برجام سخن گفته است اما این تمامی ماجرا نیست دولت جدید آمریکا باید تحریم های ایران را بی قید و شرط لغو کند. در واقع بازگشت به برجام تنها با لغو تمامی تحریم هایی معنادار خواهد شد که طبق برجام باید لغو می شدند بعلاوه تحریمهایی که ترامپ در چهار سال اخیر به هر دلیل علیه ملت ایران اعمال کرده است. این اقدام از سوی آمریکا امتیازی محسوب نمی شود بلکه تنها عمل به تعهداتی است که با خروج غیر قانونی از برجام معوق شده و بر زمین مانده بود.
طی هفته ها و ماههای اخیر برخی از کارشناسان غربی و آمریکایی گفته اند که آمریکا باید بخشی از تحریم ها را به عنوان اهرم فشار برای گفت و گوهای آتی در مورد موشک های بالستیک ایران نگه دارد. موضوعی که قطعا با مخالفت جمهوری اسلامی روبرو خواهد شد و دوشنبه شب هم سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه خواست که غربیها اساسا فکر چنین مذاکراتی را از سر بیرون کنند.
از سوی دیگر بایدن میداند که جمهوریخواهان و حتی برخی از اعضای حزب دموکرات از برجام در دوران اوباما و تصویب آن در سال ۱۳۹۴ رضایت نداشتند و اکنون نیز با بازگشت بی قید و شرط به آن مخالفت خواهند کرد. «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی بایدن گفته است که بعد از بازگشت به توافق هستهای با تهران، باید درباره برنامه موشکهای بالستیک ایران گفت و گو انجام شود. موضوعی که جزو خط قرمزهای ایران است.
با توجه به خروج یک جانبه آمریکا از برجام در دولت دونالد ترامپ و با وجود آنکه تهران به تمام تعهدات خود عمل کرده بود، این حق ایران است که خواستار بازگشت فوری و بدون شرط و شروط از سوی آمریکا به برجام و لغو تمامی تحریم ها باشد. روشن است که ایالات متحده آمریکا با بازگشت خود به برجام تنها به تعهدات بین المللی خود بازگشته است تعهدی که در دوران باراک اوباما آن را پذیرفته اما در دولت ترامپ از آن خارج شد و اکنون اگر این کشور به برجام بازگردد به وظیفه بین المللی خود عمل کرده است.
علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان در این خصوص در صفحه توییترش نوشت: جنگ ادراکی آمریکا برای بزرگنمایی موضوعی بیارزش چون بازگشت این کشور به برجام، فرجامی نخواهد داشت. لغو کامل و قطعی کلیه تحریمها، تنها گزینه واشنگتن برای بازگشت از راهبرد شکست خورده فشار حداکثری ترامپ است.
سیاست فشار حداکثری سیاستی شکست خورده است که ترامپ با اعمال آن نتوانست به هیچ یک از اهداف خود برسد اگرچه این سیاست هزینه و سختی های بسیاری برای کشور و مردم ایران داشت اما جمهوری اسلامی در مقابل آن مقاومت حداکثری را در پیش گرفت و با این مقاومت توانست کشور را به مدت دوسال جلو برده و ایستادگی کند.ایران در سالهای تجربه زیستن در شرایط تحریم را ولو با هزینه های زیاد آموخته است با این حال تسلیم زیاده خواهی های ترامپ نشد. با این حال به نظر می رسد اکنون هم دولت آینده آمریکا باید نه با زبان تهدید بلکه با زبان تکریم با ایران سخن بگوید و تعامل منطقی داشته باشد
در طول مناظرات انتخاباتی و تبلیغاتی جو بایدن بارها سخن از بازگشت آمریکا به برجام به میان آورد هرچند در رابطه با لغو تحریم های یکجانبه علیه جمهوری اسلامی سخنی گفته نشد با این وجود بدیهی است که بازگشت به برجام با رفع تحریمهای ایران موضوعیت می یابد.
عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه در گفتوگویی میگوید: اگر آمریکا برگردد، تمامی تحریمهایی که گذاشتهاند، باید برداشته شود، یعنی این نه شرط برجام و بلکه خود برجام است. حضور واشنگتن در برجام یعنی برداشتن همه تحریمهایی که به دلیل موضوع هستهای به مردم ایران تحمیل کردند. بنابراین، به طور طبیعی باید این اتفاق بیفتد که البته چالشهای دیگری هم هست که باید درباره آنها صحبت کنیم و شرایط بازگشت آمریکا به برجام را به گونهای که منافع مردم ایران تأمین شود، فراهم کنیم.
در این میان برخی از کشورهای غربی تمایل دارند پیش از بازگشت آمریکا به برجام و احیای این توافق و لغو تحریم های ایران، گفتوگوهای دوبارهای بین دو طرف انجام شود؛ در حالی که ایران بازگشت به تعهدات توافق امضا شده و نقض شده پیشین را از قدمهای اولیه برای هر گونه تعامل در این زمینه می داند و نمی خواهد برای اجرای آنچه منطبق با قوانین بینالمللی میبیند، پیششرط و تبصرهای بپذیرد. از دیدگاه مقامات ایران، امریکا باید وظایف خود را براساس قطعنامه ۲۲۳۱ انجام دهد پس از آن ایران هم تعهدات خود را طبق برجام انجام می دهد. این قدم اول است و نیازی به شرط و شروط ندارد.
اگر جو بایدن می خواهد که در مورد بحرانی که در دولت ترامپ با اعمال سیاست فشار حداکثری ایجاد شد به نتیجه مثبت برسد و این شرایط بحرانی را خاتمه دهد، باید با قاطعیت، مستقل و بدون در نظر گرفتن دیدگاه کشورهای ضد ایران در منطقه به برجام بازگردد و تحریم های ایران را لغو کند. در غیر این صورت این موضوع به کلافی سردرگم تبدیل خواهد شد که به سادگی قابل حل نخواهد بود.