گیلان در حاشیه دریای خزر، مرز جمهوری آذربایجان و نزدیک به بازار اوراسیا با داشتن بنادر فعال و مرزهای زمینی، دریایی و ریلی با خارج از کشور، موقعیت مناسبی برای توسعه صادرات غیرنفتی در کشور دارد و برنج، چای، زیتون، گیاهان دارویی، بادام زمینی و کیوی از محصولات با کیفیت این استان به شمار می آیند و فعالیت شبانه روزی گمرکات آن، زمینه صادرات کالاهای غیرنفتی و بخصوص محصولات کشاورزی استان های مجاور را نیز فراهم کرده است.
هدفگذاری ۶۰۰ میلیون دلار صادرات غیرنفتی برای سال جهش تولید
استاندار گیلان در اردیبهشت ماه ۹۹ از برنامه ریزی و هدفگذاری برای ۶۰۰ میلیون دلار صادرات کالای غیر نفتی از استان طی امسال خبر داده بود و با اعلام اینکه در سال گذشته این هدفگذاری ۵۰۰ میلیون دلار بوده و انتهای سال به بیش از ۵۸۰ دلار رسیده، نسبت به تحقق میزان صادرات مدنظر در سال ۹۹ ابراز امیدواری کرده بود.
به گفته ارسلان زارع، در سال ۹۸ با وجود مشکلات متعدد و تحریم ها رشد ۱۶ درصدی صادرات و ۷۴ درصدی درآمد گمرکات استان را شاهد بودیم اما در سالی که به نام جهش تولید مزین شده، تمام بخش های اقتصادی کشور رشد تولیدات را نشانه گرفته اند و باید برای تحقق هدف صادرات غیر نفتی استان که رقمی دست یافتنی است، تلاش کنیم.
دورنمای صادرات کالاها از استان گیلان در اوایل سال جاری در حالی ترسیم می شد که به واسطه شیوع کرونا برخی از مرزهای کشور بسته بود، اما استاندار گیلان اظهار کرد که بنادر انزلی و آستارا با تمام ظرفیت فعال هستند و مرزهای این استان یک روز نیز بسته نمی شود و صادرات از مرزهای گیلان روند افزایشی نیز دارد.
وی با اشاره به مازاد تولید برخی اقلام در گیلان، نزدیکی استان به بازارهای اوراسیا را ظرفیت خوبی برای صادرات دانسته و ضرورت تکمیل زیرساخت ها از جمله پروژه های راه آهن و تکمیل کریدور ریلی شمال - جنوب برای تحقق ترانزیت ۱۰ میلیون تن کالا و بهره مندی استان از آن را خاطر نشان کرده بود. از این رو استاندار بر حذف بخشی نگری در دستگاه ها، تعامل و همکاری سازمان ها با تولید کنندگان و صادر کنندگان تاکید می کرد.
افزایش ۴۶ درصدی صادرات غیرنفتی
مرزبانان اقتصادی گیلان با بهره برداری به موقع و هدفمند از بنادر و مرزهای استان همیشه نمودار صادرات کالاها را در حالت بالارونده نگه داشته اند و حتی در شرایطی که گیلان به عنوان دومین استان در ابتلا و شیوع کرونا بود، گمرکات استان در انجام رویه های تجاری و اقتصادی تعلل نشان نمی داد.
ناظر گمرکات گیلان: در دوره اوج شیوع کرونا در حالی که اغلب مرزهای کشور بسته بود، مرز آستارا به صورت شبانه روزی فعال بود و گیلان با استفاده از ظرفیت مرزهای خود از اول سال جاری تا پایان دی ماه، ۴۶ درصد افزایش صادرات و ۳۳ درصد افزاش واردات را نسبت به زمان مشابه سال قبل تجربه کرده است.
ناظر گمرکات گیلان بر این موضوع صحه گذاشت و گفت: امسال در دوره اوج شیوع کرونا در حالی که اغلب مرزهای کشور بسته بود، مرز آستارا به صورت شبانه روزی فعال بود و گیلان با استفاده از ظرفیت مرزهای خود از اول سال جاری تا پایان دی ماه ۴۶ درصد افزایش صادرات و ۳۳ درصد افزایش واردات را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کرده است.
به گفته ابوالقاسم یوسفی نژاد، بیشتر واردات به گیلان مربوط به کالاهای اساسی بوده است و این امر در شرایط تحریم های ظالمانه نه تنها نمره منفی تلقی نمی شود بلکه تلاش برای تامین مایحتاج و کالاهای اساسی مورد نیاز جامعه و خنثی کردن تحریم هاست.
او مرزهای سه گانه زمینی، دریایی و ریلی آستارا را از ظرفیت های منحصر بفرد گیلان در تجارت خارجی دانست و اظهار کرد: آستارا با فعالیت شبانه روزی گمرکات در مرزهای سه گانه بیش از ۸۰ درصد صادرات غیرنفتی گیلان را به خود اختصاص داده و از ظرفیت تجارت خارجی بالایی برخوردار است.
ناظر گمرکات گیلان صدور کد گمرکی منطقه ویژه اقتصادی بندر آستارا را اتفاقی مبارک دانست و ابراز امیدواری کرد به دنبال صدور این کد، فعالیت های اقتصادی منطقه ویژه بندر آستارا رونق روزافزون یابد و با تکمیل پروژه های ریلی استان و اتصال کامل کریدور شمال - جنوب، هدف های اقتصادی گیلان در کشور و منطقه اوراسیا بیشتر از قبل محقق شود.
صادرات گیلان تا پایان سال از مرز ۶۰۰ میلیون دلار می گذرد
رونق تجارت خارجی در مرزهای گیلان، مسئولان امر را نه تنها به تحقق هدفگذاری ۶۰۰ میلیون دلار صادرات غیرنفتی در سال جاری امیدوار کرده بلکه گذر از این رقم را نیز قابل دستیابی می نماید و مدیران اقتصادی استان بر این باور هستند که این امر در ماه های پایانی سال تحقق خواهد یافت.
مدیرکل گمرک آستارا: از ۶۰۰ میلیون دلار صادرات غیرنفتی که برای گیلان در سال جهش تولید هدفگذاری شده بود، تا اول بهمن ماه ۵۹۱ میلیون دلار محقق شده و با توجه به روند ادامه صادرات و ترانزیت کالاها، پیش بینی می شود تا پایان سال، میزان صادرات از مرز ۶۰۰ میلیون دلار عبور کند.
مدیرکل گمرک آستارا در این راستا می گوید: از ۶۰۰ میلیون دلار صادرات غیرنفتی که برای گیلان در سال جهش تولید هدفگذاری شده بود تا اول بهمن ماه ۵۹۱ میلیون دلار محقق شده و با توجه به روند ادامه صادرات و ترانزیت کالاها پیش بینی می شود تا پایان سال، میزان صادرات از مرز ۶۰۰ میلیون دلار عبور کند.
بنا بر اذعان کریم رسولی از ۵۹۱ میلیون دلار صادرات غیرنفتی گیلان در سال جاری ۴۶۱ میلیون دلار سهم مرزهای سه گانه آستاراست و میزان صادرات از مرزهای این شهرستان نسبت به سال گذشته ۵۵ درصد افزایش داشته است.
او میزان واردات کالاها از مرزهای آستارا را نیز ۱۳۳ میلیون دلار اعلام کرد و افزود: اغلب این کالاها از نوع مایحتاج اساسی مردم بوده و ۵۰ درصد آن از مرز ریلی و با استفاده از ظرفیت راه آهن آستارا - آستارا بین ایران و جمهوری آذربایجان وارد شده است.
وی با اعلام تردد هفت هزار واگن قطار در این مسیر ریلی در سال جاری گفت: کالاهای این واگن ها در بارانداز راه آهن آستارا تخلیه و بارگیری شده و با ۲۱ هزار دستگاه کامیون به مناطق مختلف ایران حمل و نقل شده و در اصل حمل و نقل ترکیبی در این شهرستان روی داده است بنابراین بعد از اتصال ریل آستارا به رشت و تکمیل کریدور شمال - جنوب کالاها از جنوبی ترین بنادر به آستارا با ریل منتقل خواهد شد.
مدیرکل گمرک آستارا ترانزیت کالاها را ظرفیت مهم دیگری در مرزهای این شهرستان دانست و اعلام کرد: با وجود اینکه هنوز راه آهن آستارا به راه آهن رشت متصل نشده، امسال در سه مرز آستارا ۷۰۰ میلیون دلار ترانزیت داخلی و خارجی کالا ثبت شده است.
به گفته وی، ۱۰۰ درصد رویه های گمرکی در مرزهای زمینی، دریایی و ریلی آستارا انجام می شود و گمرک این شهرستان با حداقل نیرو و فعالیت شبانه روزی رتبه سوم تعداد ثبت اظهار بارنامه و رتبه دوازدهم صادرات را در بین ۹۵ گمرک کشور دارد.
تلاش برای برچیدن موانع صادرات
حضور بخش خصوصی فعال کشور در بازارهای جهانی بخصوص در بازار بزرگ اوراسیا فرصت مغتنمی برای صادرات کالاها و ارزآوری است و از این رو استاندار گیلان تشکیل کمیته ای ذیل شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی را برای شناسایی مقررات مخل صادرات ضروری می داند.
استاندار گیلان معتقد است که باید با اتخاذ تدابیری درست و اصولی، از خروج بخش خصوصی ایران از بازارهای جهانی بطور جدی ممانعت شود و در این رابطه بر ارائه بسته های تشویقی و حمایتی به فعالان حوزه صادرات، تشکیل میز کالایی محصولات کشاورزی و بر ثبت و برندسازی برخی محصولات محلی نظیر زیتون تاکید دارد.
ارسلان زارع معتقد است که باید با اتخاذ تدابیری درست و اصولی از خروج بخش خصوصی ایران از بازارهای جهانی بطور جدی ممانعت شود و در این رابطه بر ارائه بسته های تشویقی و حمایتی به فعالان حوزه صادرات، تشکیل میز کالایی محصولات کشاورزی و بر ثبت و برندسازی برخی محصولات محلی نظیر زیتون تاکید دارد.
وی راه اندازی حمل و نقل کانتینری به ویژه کانتینرهای یخچالی از آستارا تا آستراخان در حوزه دریای خزر را از عوامل توسعه هدف های اقتصادی و صادراتی استان دانسته و بر تداوم فعالیت آن خط صادراتی تاکید کرده است.
اسماعیل میرغضنفری فرماندار بندر انزلی نیز توسعه صادرات غیرنفتی را از اولویت های دولت اعلام کرده و با اشاره به وجود سرعت گیرهای متعدد در راه های اصلی گیلان و بخصوص انزلی و اعتراض فعالان بخش حمل و نقل به آن، بهسازی و ایمنی راه ها را برای تسهیل و تسریع صادرات لازم دانسته است.
وی عنوان کرده است متاسفانه با همه تلاش های سازنده سازمان بنادر و دریانوردی، ناوگان پشتیبانی حمل و نقل آن فرسوده است و اگرچه اقداماتی در این خصوص انجام شده، اما تلاش ها باید برای حصول نتایج بهتر افزایش یابد.
عباس صابر فرماندار آستارا نیز نبود تیرپارک در پایانه بار این شهرستان برای اسکان و ساماندهی رانندگان کامیون های ترانزیت و صادرات کالا را از مشکلات این حوزه می داند و با اعلام تعیین قطعه زمینی در پشت پایانه برای ساخت تیرپارک، ابراز امیدواری کرده که با ساخت آن از معطلی کامیون ها در مرز آستارا کاسته شود.
با توجه به بسترهای مناسب تجارت خارجی در مرزهای گیلان، ظرفیت ها و توانمندی های اقتصادی این استان برای خنثی کردن تحریم ها و افزایش رونق تجارت خارجی و سهم یابی بیشتر از بازار اوراسیا روز به روز نمایان تر می شود، بنابراین میدانی فراخ برای تجار و بازرگانان مهیا شده تا به عنوان سربازان و افسران نبرد اقتصادی ایفای نقش کنند.
از سوی دیگر بسترهای سرمایه گذاری در پروژه های اقتصادی گیلان نیز بنا بر اذعان مسئولان، فراهم است و سرمایه گذاران و کارآفرینان می توانند با تزریق ثروت و سرمایه خود در مناطقی نظیر منطقه ویژه اقتصادی بندر آستارا، علاوه بر سودآوری، زمینه اشتغال جوانان را فراهم کنند.
اکنون که مسئولان نیز در صدد رفع موانع تجارت خارجی در گیلان هستند، تولیدکنندگان نیز باید با افزودن بر کیفیت جنس و بسته بندی محصولات خود، جدی تر از قبل به بازار رقابت وارد شوند، تا سال به سال جهش های تولید و توسعه را در گیلان سرسبز و ایران سرفراز تجربه کنیم.
گزارش از عیسی پاشاپور
نظر شما