بایدن مسیر بازگشت به برجام را اصلاح کند/فشار حداکثری شکست خورد

به گزارش ایرنا، جو سیرینسیون روز پنج‌شنبه در یادداشتی که در تارنمای ریسپانسیبل استیتکرفت نوشت، افزود: مشکلی در سیاست رئیس جمهوری جو بایدن درباره ایران رخ داده است و دلیل آن روشن نیست. بایدن تا زمانی که مسیر خود را اصلاح نکند، خطر از دست دادن توافق حیاتی و بازگرداندن دو کشور در مسیر جنگ؛ دقیقاً در زمانی که می‌خواهد به بحران‌های داخلی متعدد دورن آمریکا بپردازد، وجود دارد.

وی ادامه داد: بایدن در نخستین ماه ریاست جمهوری خود به سرعت آسیب زننده‌ترین سیاست‌های دونالد ترامپ در مورد آب و هوا، مهاجرت، مراقبت‌های بهداشتی و بسیاری دیگر را تغییر داد اما او سیاست ترامپ درباره ایران را دست نخورده باقی گذاشته است. وی تمام تحریم‌های سنگین ترامپ را حفظ کرده و مبادلات دیپلماتیک بین دو کشور را که در سال‌های گذشته دولت اوباما- بایدن معمول بود، تمدید نکرد.

این کارشناس مسایل ایران اضافه کرد: در حقیقت، بایدن همچنان به کارزار نافرجام " فشار حداکثری" ترامپ ادامه می‌دهد و دیوار سکوت بین دو کشور را دست نخورده نگه می‌دارد. چرا؟ از نظر منطقی و قانونی، بایدن باید به توافقنامه ای که خودش کمک کرده است که به عنوان برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام معروف است، نمی‌پیوندد.

سیرینسیون یادآور شد: بحران کنونی با ایران از زمانی آغاز شد که ترامپ از توافق چندجانبه خارج شد. سپس بایدن با انتقاد شدید از اقدام ترامپ، آن را "یک بحران خودساخته" خواند که "ایالات متحده، منطقه و جهان را از امنیت کمتری برخوردار می‌کند".

وی اظهار کرد: تیم بایدن - با شروع ریاست جمهوری خود، از طریق جیک سالیوان مشاور امنیت ملی، آ نتونی بلینکن وزیر خارجه، راب مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، وندی شرمن قائم مقام تعیین شده وزیر خارجه، کالین کال معاون وزیر دفاع و دیگران، بسیار توانایی و عمیقا در مورد ایران آگاه است.

این تحلیلگر مسایل خاورمیانه عنوان کرد: آنها می‌خواهند هم ایران و هم آمریکا را به توافقنامه ای که برنامه هسته‌ای ایران را کاهش داده، و آن را برای یک نسل مسدود و تحت دقیق‌ترین سیستم بازرسی قرار داده است، برگردانند. همانطور که بایدن گفت "توافق ایران برنامه هسته‌ای ایران را در یک جعبه قرار داد."

سیرینسیون با بیان اینکه ایران تا زمان خروج ترامپ از برجام در سال ۱۳۹۷، به طور کامل به توافق پایبند بود، خاطرنشان کرد: ایران بیش از دو سوم سانتریفیوژهای عملیاتی خود را برداشته، به جز یک مقدار اورانیوم با غنی سازی کم صادر کرده، لوله راکتور پلوتونیوم خود را را با بتن پر کرده و تمام امکانات خود را زیر دوربین و بازرسی‌ها، مهر و موم کرده بود.

وی با یادآوری اینکه پس از خروج ترامپ از برجام، ایران یکسال منتظر ماند، افزود: سپس آنچه را که می‌گوید گام‌های جبرانی در دور شدن از توافق برداشت، اما بارها و بارها تاکید کرد که پس از بازگشت ایالات متحده به توافق با لغو تحریم‌های ترامپ، بلافاصله این مراحل را معکوس خواهد کرد.

این تحلیلگر اندیشکده کوئینسی ادامه داد: در طول مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری، به نظر می‌رسید که برنامه بایدن برای پیوستن سریع به برجام است، زیرا او به سرعت به سایر توافقنامه‌های مهمی که ترامپ خارج شده بود، پیوست. در طول انتقال، تیم او به احتمال زیاد برنامه‌ای برای انجام این کار تهیه کرده است اما در ماه اول، آنها هیچ پیشرفتی نداشته‌اند.

سیرینسیون اضافه کرد: نظریه اصلی خود را در مورد "انطباق با انطباق" با اصطلاح مبنی بر اینکه ایران پیش از حرکت آمریکا، ابتدا باید به تعهدات خود به طور کامل پایبند شود، رد و بدل کردند. این گونه‌ای از "مدل لیبی" جان بولتون است. طرف مقابل قبل از اقدام ایالات متحده باید همه کارها را انجام دهد.

وی خاطرنشان کرد: ممکن است تیم بایدن باور داشته باشد که این رویکرد "اهرم فشار" را فراهم می‌کند و می‌تواند از دیوار به اصطلاح "تحریم" که توسط مشاوران فریبکار ترامپ برای جلوگیری از بازگشت بایدن به توافق ایجاد شده است، به عنوان فشار برای وادار کردن ایران به امتیازات برنامه هسته‌ای یا سایر موارد استفاده کند.

این کارشناس مسایل ایران با یادآوری اینکه این اقدام «یک دام است»، تصریح کرد: اهرم به دو روش کار می‌کند. ایران با حرکات خاص خود به هر حرکت ترامپ پاسخ داد و چرخه خطرناکی ایجاد شد. در ۷ فوریه، رهبر معظم ایران آیت الله علی خامنه‌ای گفتند که تصمیم "نهایی و برگشت ناپذیر" تهران این است که فقط پس از لغو تحریم‌های ایالات متحده به تعهدات خود، برگردند. در ۲۳ فوریه، ایران با اجرای قانونی که توسط پارلمان ایران تصویب شده، دسترسی بازرسان هسته‌ای به برخی از تأسیسات ایران را کاهش می‌هد، احتمالا گام دیگری را از این توافق بردارد.

سیرینسیون افزود: در این بازی مرگبار مرغ هسته‌ای، بایدن ممکن  است باور کند که اگر ابتدا حرکت کند، ضعیف به نظر می‌رسد. مشاوران وی احتمالاً از تاکتیک‌های فشار ایران عصبانی شده اند. آنها همچنین تحت فشار برخی از حامیان مالی و محافظه‌کاران در حزب دموکرات همچون رابرت منندز رئیس کمیته روابط خارجی سنا، برای مجازات ایران قرار دارند.

وی ادامه داد: بلینکن وزیر خارجه آمریکا ممکن است نگران باشد که حرکت سریع به سمت ایران می‌تواند حدوداً ۱۲ گزینه پیشنهادی بایدن که به تأیید سنا نیاز دارند را به خطر بیندازد. دولت ممکن است بخواهد از یک مساله تفرقه‌انگیز جلوگیری کند، در حالیکه تمرکز آن بر جلب ۵۰ رأی برای یک طرح حیاتی نجات کووید است. برخی هم ممکن است معتقد باشند که بایدن اگر منتظر انتخابات ایران در ماه ژوئن شود که احتمالاً یک دولت تندروتر را به قدرت برساند، می تواند توافق بهتری داشته باشد.

این تحلیلگر مسایل ایران اضافه کرد: همه ملاحظات سیاسی معتبری هستند. اما بایدن نمی‌تواند ایران را به راحتی متوقف کند. اوقات بر وفق مرادش نیست. موارد زیادی وجود دارد که می‌تواند اشتباه باشد و تعداد زیادی خرابکار در هر دو کشور که می‌خواهند توافق را بکشند. هرچه بیشتر منتظر بماند، احتمال وقوع حادثه‌ای در جنگ‌های خاورمیانه همچون حملات اسرائیل به سایت‌ها و پرسنل ایرانی بیشتر است.

سیرینسیون با یادآور حمله راکتی به پایگاهی در اربیل عراق، اظهار کرد: چنین اقداماتی می‌تواند درگیری گسترده‌تری را در پی داشته باشد. تنها راه مشخص دوری از جنگ، بازگشت سریع به توافقنامه ای است که از یکی از این جنگ‌ها جلوگیری کرده است.

وی با اشاره به یادداشت سردبیران لس آنجلس تایمز که "بایدن اصرار دارد که ایران باید کاملا به انطباق خود برگردد ،" گفت: به نوشته آنها "اما برای او اشتباه است که فقط منتظر بماند تا قبل از اینکه جدی بودن خود را برای حفظ توافق به ایران نشان دهد".

این کارشناس مسایل خاورمیانه اظهار کرد: تایمز می گوید "بایدن باید به رابرت مالی مجوز دهد ... کانال ارتباطی با تهران را باز کند. ایالات متحده همچنین باید پیشنهاد [جواد] ظریف وزیر امور خارجه ایران مبنی بر اینکه ایالات متحده و ایران اقدامات هماهنگ منجر به بازگشت به انطباق کامل و معکوس شدن تلاش ترامپ برای رد کردن برجام، به طور جدی بررسی کنند. "

سیرینسیون با اشاره به یادداشت فرید زکریا در واشنگتن‌پست مبنی بر اینکه بایدن باید جسور باشد، افزود: وی در این یادداشت نوشت که "دموکرات‌ها باید به خاطر داشته باشند که وقتی از سیاست خارجی ترسیده باشند، هرگز پیروز نخواهند شد."

وی با بیان اینکه زکریا هم چون بسیاری از کارشناسان مسایل ایران سردرگم شده است، به نقل از این مجری سی ان ان ادامه داد: بسیاری از مقامات بایدن به مذاکره در مورد توافق ایران کمک کردند و سخت گفتند که این بهترین توافقی است که ایالات متحده می‌تواند انجام دهد، آیا آنها نظر خود را تغییر داده اند؟

این کارشناس موسسه کوئینسی با اشاره به نظرسنجی واشنگتن پست از کارشناسان خاورمیانه که ۷۵ درصد آنها گفتند بازگشت به برجام احتمال دستیابی ایران به سلاح اتمی را تا دهه آینده کاهش می‌دهد، یادآور شد:  تنها ۲ درصد گفتند که با بازگشت، احتمال بیشتری دارد. ۶۷ درصد گفتند که بازگشت فوری به توافق قبل از پرداختن به سایر موضوعات، در خدمت منافع امنیت ملی ایالات متحده است. فقط ۲۳ درصد می‌خواستند به سمت "توافق بزرگ" بروند.

سیرینسیون تصریح کرد: بزرگترین خطر سیاست دونالد ترامپ درباره ایران این بود که دو طرف درگیر جنگی می‌شدند که هیچ یک از دولت‌ها نمی‌خواستند. اکنون بزرگترین خطر سیاست جو بایدن این است که دو طرف می‌توانند توافقی را که در واقع هر دو دولت می‌خواهند، از بین ببرند.