اجراهای خارجی در سایه تفاهم‌نامه‌های همکاری فرهنگی با کشورها میسر شد

سی و ششمین دوره از جشنواره بین المللی موسیقی فجر در حال برگزاری است و تا به امروز بیشتر اجراهای برنامه ریزی شده در بخش‌های داخلی و بین المللی از طریق فضای مجازی برای مخاطبان پخش شده است. این دوره از جشنواره موسیقی فجر به خاطر عالم‌گیری ویروس کرونا و لزوم رعایت پروتکل‌های بهداشتی از سوی تمام کشورها بر خلاف همه ادوار گذشته و شاید برای اولین و آخرین بار بصورت اجراهای از قبل ضبط شده عرضه شده است. این شکل از برگزاری جشنواره موسیقی فجر باعث شد تا قبل از آغاز آن همواره تردیدهایی نسبت به کیفیت برگزاری جشنواره وجود داشته باشد. 

به هر شکل از جشنواره ای که به اجبار و برای اولین بار به این صورت برگزار می‌شود نمی‌توان انتظاری ایده‌آل دشت اما با مرور اجراهای پخش شده تا به امروز می‌توان به جرات گفت که این جشنواره ( با توجه به شرایط خاص جهانی به دلیل عالم گیری کرونا )، دست کم در بخش بین الملل خود موفق شده تا انتظارات مخاطبان خاص خود را تا حدودی برآورده کند.

همین توفیق بهانه‌ گفت‌وگو با اردوان جعفریان دبیر بخش بین الملل سی و ششمین دوره از جشنواره موسیقی فجر شد.

جعفریان در باره چالش‌ های جدی این دوره از جشنواره موسیقی فجر در بخش بین الملل گفت: ما در این دوره با دو چالش بسیار سخت مالی و کرونایی روبرو بودیم. از طرفی بودجه اختصاص یافته به بخش بین الملل این دوره از جشنواره بسیار کم ( در حدود بودجه یک اجرای بین المللی متعارف) بود. یعنی تمام بودجه ای که ما برای بخش بین الملل این دوره از جشنواره دریافت کردیم چیزی معادل هزینه برگزاری یک اجرای بین المللی یک گروه بود.

در وهله اول با این بودجه اندک عملا برگزاری بخش بین المللی جشنواره غیر ممکن بود اما موفق شدیم با توجه به معضلات مالی پیش رو از حوزه های بیرونی مورد قبول کل سیستم حاکمیتی ایران جذب حمایت اعتبار کنیم.

وی در باره این حوزه‌های بیرونی گفت: بسیاری از مردم اطلاع ندارند که هر کشوری تفاهم نامه‌های همکاری فرهنگی با سایر کشور ها امضا می‌کند و این تفاهم نامه ها معمولا در سطوح بالای حاکمیتی منعقد می شود. کار مهمی که در این دوره از جشنواره انجام شد این بود که با استفاده از این تفاهم‌ها و راهکارهای مربوط از کشورهایی مانند ایتالیا و آلمان جذب حمایت کردیم.

دبیر بخش بین الملل سی و ششمین دوره از جشنواره موسیقی در پاسخ به این پرسش که چرا در بخش بین الملل ادوار مختلف جشنواره موسیقی فجر نگاه حداکثری به ژانرهای مختلف موسیقی نشده و عموما فضای بین الملل جشنواره موسیقی فجر متاثر از سبک JAZZ بوده است، گفت: در مجموع قوانین بالادستی امکان حضور هنرمندان بین المللی سبکهای نظیر راک و پاپ را نمی دهد و از طرف دیگر موسیقی هایی که بیشتر جنبه تجاری دارند هم جایی در جشنواره هایی مانند جشنواره موسیقی فجر ندارند.

وی در باره سیر کیفی بخش بین الملل در ادوار مختلف جشنواره موسیقی فجر گفت: دعوت از هنرمندان خارجی در جشنواره موسیقی فجر در همه دوره ها تابع چهارچوبهای خاص بوده و هست. اگر در دوره ای شاهد اتفاقات مثبت و خوبی بودیم باید بپذیریم که این اتفاقات متاثر از مدیریت فردی بوده است.

به گفته جعفریان، مهم ترین علت پر رنگ شدن سبک جز در جشنواره فجر این است که در ایران آموزش آکادمیک موسیقی JAZZ وجود ندارد و این خلا در فضای موسیقی ما کاملا احساس می‌شود. پس تلاش ما در بخش بین الملل جشنواره جذب الگوهای آموزشی و بعبارتی الگو سازی برای این سبک بوده که اتفاقا مخاطبان زیادی هم در ایران دارد.

اعراب و هندی‌ها در شناساندن موسیقی خود به جهان موفق تر از ما بودند

دبیر بخش بین الملل سی و ششمین وره جشنواره موسیقی فجر در ادامه گفت: بیشترین تلاش و تمرکز ما در این بخش این بوده که بتوانیم جشنواره موسیقی فجر را بستری برای معرفی موسیقی ایران در صحنه های بین المللی کنیم.

وی افزود: باید بپذیریم تا چندی قبل در جشنواره های بین المللی بخاطر شناخت ناکافی، عملا تفکیکی بین موسیقی اعراب و موسیقی شبه قاره هند و ایران وجود نداشت. اما چند سالی است که در جشنواره های بین المللی اعراب و هندی‌ها در زمینه شناساندن موسیقی خود به جهان موفق تر از ما عمل کرده اند.

 وی در خاتمه گفت: آنچه در جشنواره موسیقی فجر امسال شاهد آن بودیم گواه این مساله مهم بود که هنرمندان معتبر جهانی الزما رضایت قلبی برای حضور در رویداهای بین المللی آنلاین ندارند چون اولویت این چهره های بین المللی در جذب تماشاگر حداکثری در اجراهای زنده است. اما به هر شکل می‌توان ادعا کرد که با وجود دو چالش مهم محدودیت بودجه و شرایط جهانی کرونا امسال در بخش بین الملل شاهد افت کیفیت نبودیم.

سی‌وششمین جشنواره موسیقی فجر در یک نگاه

در سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر و در بخش غیر رقابتی ۱۰۰ گروه موسیقی در حوزه موسیقی دستگاهی، نواحی، کلاسیک و تلفیقی از طریق فراخوان ثبت نام کردند که در مرحله نخست ۶۱ گروه انتخاب شدند و در نهایت ۱۰ گروه برای اجرا به جدول جشنواره راه یافته اند.

با توجه به همه‌گیری ویروس کرونا و اضافه شدن بخش رقابتی، جدول برنامه ها تغییرات اجرایی نسبت به جشنواره های قبل دارد. بر اساس تقسیم‌بندی هیات انتخاب در هر بخش، ۴۰ درصد گروه‌ها از بخش فراخوان و ۶۰ درصد گروه‌ها با تایید هیات انتخاب به جشنواره دعوت شدند.

تجلیل از چهار هنرمند موسیقی کشورمان بانو ملیحه سعیدی و آقایان احمد علی راغب، حسن ناهید و محمدرضا اسحاقی گرجی از جمله برنامه‌های جنبی این دوره از مهم ترین رویداد موسیقی کشورمان خوهد بود.

این دوره از جشنواره از تاریخ ۲۸ بهمن ماه آغاز شده و تا کنون اجرای ۲۱ گروه و هنرمند ایرانی و خارجی از طریق مجازی پخش شده است.

سی و ششمین دوره از جشنواره موسیقی فجر در تاریخ ۴ اسفند ماه خاتمه خواهد یافت.