رسیدگی به گزارش‌های مردمی از تخلفات رسانه‌های صوت و تصویر

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، آیین رونمایی از سامانه نوین پایش مردمی «ساپرا» با حضور نمایندگانی از قوه قضاییه، مرکز ملی فضای مجازی و کارشناسان سواد رسانه‌ای، در ساترا برگزار شد.
معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا در ابتدای این مراسم در خصوص این سامانه اظهار کرد: رونمایی از سامانه ساپرا اتفاق مهمی در بحث فعال‌سازی ابزارهای تنظیم‌گری صوت و تصویر فراگیر است. 
«علی سعد» افزود: تعداد محتواهایی که روزانه در رسانه‌های صوت و تصویر بارگذاری می شود بسیار زیاد است و امکان اینکه یک سازمان یا رگولاتور بتواند تمام این محتوا را پایش مداوم کند، وجود ندارد.
وی تاکید کرد: سامانه ساپرا این امکان را به کاربران می‌دهد که در صورت مشاهده هرگونه تخلف در رسانه های صوت و تصویر فراگیر را از طریق این سامانه به سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی (ساترا) گزارش دهند و ساترا نیز در اسرع وقت پیگیر حقوق کاربران خواهد بود.
سعد در خصوص اهمیت رگولاتوری و تنظیم‌گری در حوزه فضای مجازی اظهار کرد: تحقیقات در سال ۲۰۱۹ در انگلیس نشان می‌دهد که ۷۰ درصد کاربران بزرگسال فضای مجازی، مطالبه ورود نهاد تنظیم‌گر به حوزه فضای مجازی را دارند. این آمار در سال ۲۰۱۸، حدود ۶۰ درصد بوده است که نشان می دهد مطالبه کاربران فزاینده بوده است.
معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا تاکید کرد: این موضوع نشان می‌دهد حفاظت و صیانت از فرهنگ و ارزش‌های فرهنگی در فضای مجازی یک مطالبه و دغدغه جهانی است.
سعد با بیان اینکه روزانه شاهد بارگذاری تعداد بالایی از محتوا روی پلتفرم‌ها هستیم، تاکید کرد: این حجم از محتوا اگر با نظارت و حمایت کاربران همراه نباشد عملا ساماندهی و پایش این حوزه و رسیدن به یک فضای مجازی سالم ممکن نخواهد بود.

توجه به اصل محرمانگی در سامانه ساپرا
«احمد آذرسا» سرپرست اداره کل توسعه شبکه تنظیم‌گران اجتماعی ساترا نیز در ادامه این جلسه اظهار کرد: در اداره کل دو رویکرد اساسی وجود دارد؛ رویکرد اصلی «هم‌تنظیم‌گری» است. بر این اساس، ما با همکاری و کمک سازمان های مردم نهاد و اقشار و افرادی که در این حوزه موثر هستند به عنوان یک واسطه بین حاکمیت و مردم عمل خواهیم کرد تا یک فضای مجازی پاک را با همراهی کاربران ایجاد کنیم.
وی رویکرد دیگر را «تنظیم‌گری اجتماعی» دانست و با بیان اینکه این رویکرد ما را مستقیما به کاربران وصل می کند، اظهار کرد: در بحث تنظیم‌گری اجتماعی ما به دنبال بستری بودیم که ما را به کاربران متصل کند. امروز سامانه ساپرا این بستر را فراهم کرده که کاربران در ایجاد یک فضای مجازی پاک مشارکت کنند.
سرپرست اداره کل توسعه شبکه تنظیم‌گران اجتماعی ساترا با تاکید بر اینکه در خصوص ضرورت ایجاد سامانه های پایش مردمی در دنیا بسیار بحث شده است، گفت: سامانه دریافت گزارش‌های نهاد رگولاتوری آفکام در انگلیس و فاروس در فرانسه دو نمونه بارز سامانه پایش مردمی در دنیا هستند. ما سعی کردیم ساپرا تخصصی‌تر و جامع‌تر طراحی شود.

 آذرسا در ادامه افزود: سامانه ساپرا انحصارا در حوزه صوت و تصویر فراگیر است و تلاش شده به گونه‌ای طراحی شود که زبان و لحن آن برای کاربر خانگی قابل فهم باشد. در کنار آن فضای کاربری مجزایی را طراحی کردیم که مختص ناظران ویژه است. 
وی در خصوص این بخش توضیح داد: این بخش مختص متخصصین حوزه فضای مجازی است که می توانند یک رده بالاتر از کاربر خانگی با ما مشارکت کنند. گزارش های دریافتی از ناظران ویژه به دلیل تخصصی که در این حوزه دارند در فرایندی متفاوت رسیدگی می شود لذا در زمانی بسیار کوتاه تر رسیدگی خواهند شد.
وی با تاکید بر اینکه اصل مهم در این سامانه محرمانه بودن گزارش های دریافتی و ضروری نبودن درج اطلاعات شخصی کاربران است، اظهار کرد: ساترا بعد از دریافت گزارش، ابتدا تخلفات به رسانه مورد نظر ابلاغ می شود، در صورت اصلاح از سوی سایت، به کاربر در این خصوص اطلاع داده می شود در غیر این صورت، با کمک قوه قضاییه سعی می کنیم قانون به درستی اجرا شود.
سرپرست اداره کل توسعه شبکه تنظیم‌گران اجتماعی ساترا همچنین تاکید کرد: آنچه در این سامانه برای ما اهمیت دارد تخلفات محتوایی، نقض مالکیت فکری، محتواهای جعلی، تخلفات تبلیغات و... است. 

آمادگی قوه قضاییه برای همکاری با ساپرا
در ادامه این جلسه، مدیرکل مشارکت های مردمی و سرمایه اجتماعی قوه قضاییه اظهار کرد: در اوایل سال جاری دستورالعمل مشارکت نهادهای مردمی از سوی ریاست محترم قوه قضاییه ابلاغ شد و در دستور کار معاونت پیشگیری از وقوع جرم قرار گرفت. من معتقدم رونمایی از سامانه ساپرا کاملا در راستای اجرای این دستورالعمل است، چراکه از ظرفیت گروه های مردمی و سازمان های مردم نهاد و گروه های جهادی و انجمن های علمی بهره خواهد برد.
احمد هنری شعبانی افزود: در قوه قضاییه یک سامانه ارتباط مردمی وجود دارد به عنوان سامانه «سجام» که حدود ۲۰۰ هزار دیده بان در آن تعریف شده اند که کد شناسایی دارند و کاملا محرمانه بودن آن لحاظ شده است. از این رو قوه قضاییه و معاونت پیشگیری از وقوع جرم این آمادگی را دارند که گزارش های رسیده از طریق سامانه ساپرا به صورت برخط به سامانه سجام مرتبط شود و از این بستر رسیدگی صورت گیرد.

ساپرا سپر دفاعی خانواده‌ها در برابر آسیب‌های مجازی

 متخصص سواد رسانه‌ای و معاون کودک و نوجوان موسسه تبیان نیز که به نمایندگی از سازمان های مردم نهاد در این جلسه حضور داشت، اظهار کرد: ما امروز در یک جنگ نابرابر در فضای رسانه های جدید قرار داریم. قربانی اصلی این جنگ کودکان و نوجوان هستند و نوک پیکان آسیب ها را خانواده‌ها متحمل می شوند.
«حسین حق پناه»با تاکید بر اینکه سامانه پایش مردمی ساپرا قرار است به نوعی سپر دفاعی خانواده‌ها در برابر این آسیب‌ها باشد، اضافه کرد: از این رو می توان این سامانه را به نوعی اورژانس اجتماعی مجازی در حوزه رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر دانست که خانواده ها  می‌توانند در صورتی که در حوزه تربیت رسانه ای فرزندان خود با مشکل یا تخلفی مواجه شدند از طریق این سامانه مطرح کنند.
حق پناه در پایان رونمایی از سامانه ساپرا را یک گام مهم در جهت تحقق تقویت رسانه‌ای  در خانواده و صیانت از کودک و نوجوان در فضای مجازی دانست.
گفتنی است سامانه پایش مردمی پیشتر به صورت آزمایشی فعال بوده و از امروز به صورت رسمی از طریق آدرس sapra.ir به شکایات کاربران رسیدگی می‌کند.