تجربه کشورها از آموزش مجازی در دوران همه گیری

به گزارش ایرنا، کووید ۱۹ باعث تعطیلی بیشتر مدارس در سراسر جهان شده است به طوری که  بیش از یک میلیارد و 200 هزار دانش آموز از کلاس درس محروم مانده اند.

در نتیجه بحث آموزش تغییرات چشمگیری یافته وآموزش از راه دور و با استفاده از پلتفورم های دیجیتال انجام می شود.

در حالی که کشورها هر یک در مقاطع مختلفی از وضعیت ویروس کرونا بسر می برند، بیش از یک میلیارد کودک در ۱۸۶ کشور جهان تحت تاثیر بسته شدن مدارس به دلیل همه گیری بوده اند.

تغییر شکل ناگهانی کلاس های درس به آموزش مجازی در بسیاری از کشورهای جهان، برخی را به این فکر انداخته که "آیا روش آموزش آنلاین در دوران پس از همه گیری نیز باقی می ماند و این امر چه تغییری در بازار آموزش جهانی خواهد داشت؟"

حتی قبل از کووید-۱۹ نیز فناوری های آموزشی گسترده ای بکار گرفته شده بود به طوری که سرمایه گذاری تکنولوژی آموزشی در سال ۲۰۱۹ به ۱۸ میلیارد و ۶۶ میلیون دلار رسید و انتظار می رود این رقم تا سال ۲۰۲۵ به ۳۵۰ میلیارد دلار برسد.

استفاده از ابزارهای تدریس زبان، آموزش خصوصی در فضای مجازی، ابزار های ویدئو کنفرانس و نرم افزارهای آموزش آنلاین افزایش قابل توجهی از زمان آغاز کووید-۱۹ داشته است. این امر چه مفهومی در آینده تجربه آموزشی کشورها خواهد داشت؟

در حالی که برخی بر این باورند که تغییر ناگهانی و بدون برنامه ریزی به آموزش آنلاین بدون هیچ آموزشی و نیز با توجه به باند پهن ناکافی تجربه ضعیفی را به دنبال داشته است برخی دیگر بر این باورند که الگوی جدیدی از  آموزش ترکیبی ظهور خواهد کرد که منافع قابل توجهی دارد.

یک کارشناس آموزشی معتقد است که ترکیبی از فناوری اطلاعات در آموزش در آینده سرعت خواهد گرفت و آموزش آنلاین در نهایت به جزء جدایی ناپذیر آموزش مدارس در آینده تبدیل خواهد شد.

این امر درباره دانشگاه ها نیز صدق می کند و برخی از اساتید دانشگاه ها بر این باورند که می توانند به شکل موثرتر و کارامدتری با دانشجویان خود ارتباط برقرار کنند که این ارتباط از طریق ویدئو چت، کنفرانس های ویدئویی و به اشتراک گذاشتن و تبادل مطالب صورت می گیرد.

چالش های آموزش آنلاین

 تجربه جهانی نشان داده که آموزش از طریق مدارس مجازی باوجود مزایای آن چالش هایی نیز داشته است. برخی دانش آموزان فاقد دسترسی به اینترنت و فناوری های لازم برای مشارکت درآموزش دیجیتال هستند. البته وضعیت در  کشورهای مختلف جهان با توجه به وضعیت و سطح درامدی آنها متفاوت است. برای مثال بر اساس آمار سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) در حالی که ۹۵ درصد از دانش آموزان در سوئیس، نروژ و اتریش به رایانه برای استفاده در کارهای مدرسه دسترسی دارند، فقط ۳۴ درصد دانش آموزان در اندونزی از این امکان برخوردارند.

آیا تجربه کشورها از مدارس مجازی مثبت بوده است؟

برای کسانی که دسترسی به فناوری های آموزشی را دارند آموزش آنلاین موثر بوده است: برخی تحقیقات نشان می دهد که به طور متوسط دانش آموزان بین ۲۵ تا ۶۰ درصد  مطالب آموزشی در یادگیری آنلاین را کسب می کنند که این ارقام در آموزش حضوری ۸ تا ۱۰ درصد است. این امر عمدتا به دلیل آن است که در فضای اینترنت دانش آموزان سریع تر یاد می گیرند و آموزش الکترونیکی به ۴۰ تا ۶۰ درصد وقت کمتری نسبت به کلاس های درس سنتی نیاز دارد  زیرا دانش آموزان به فوریت و در همان مکان خود آموزش ببینند و هر وقت که بخواهند دوباره به آن باز گشته و مطالب را بازخوانی و مرور می کنند.

البته میزان موثر بودن آموزش آنلاین در بین گروه های مختلف سنی متفاوت است. به طور کلی دانش آموزان در سنین پایین تر زودتر حواسشان پرت می شود و از این رو به یک محیط سازمان دهی شده نیاز دارند و لازم است برای جلب مشارکت آنها از مجموعه ای از ابزارهای تعاملی تر استفاده شود.

تغییر فضای آموزشی همچنین تجربه جدیدی برای معلمانی بوده که سال ها تجربه حضور در کلاس را داشته اند. در واقع معلمان باید از فضایی که سالها تجربه آن را داشته اند به یک دنیای چالش برانگیز و ناشناخته جهان آنلاین و آموزش از راه دور و با فاصله اجتماعی تغییر مکان دهند.

در برخی از کشورها همچون آفریقای جنوبی، اداره اموزش پایه دستورالعملی را برای معلمان تدوین کرده که بر ایجاد محیط های آموزشی با استفاده از تکنولوژی تاکید می شود و در عمل این به معنای آن است که معلمان باید با کمک ابزارهای آموزشی مانند پلتفورم های آموزش الکترونیکی به این امر مبادرت ورزند.

اما این تجربه به آسانی بدست نمی آید متوسط سن معلمان در آفریقای جنوبی ۴۳ سال است و این بدین معنا است که آنها بیش از ۲۰ سال پیش آموزش معلمی دیده اند و ممکن است دانش آنها در زمینه آموزش مجازی که متفاوت از متد چهره به چهره در کلاس ها است، محدود باشد.

در هند ، بسیاری از ایالت ها از زمان تعطیلات تابستانی در ژوئن به پورتال های یادگیری الکترونیکی ارائه شده توسط دولت اعتماد کرده اند. این یک چالش بزرگ در کشوری  بوده که فقط ۱۱ درصد از خانوارها رایانه  و ۲۴ درصد امکان دسترسی به  اینترنت را  در سال ۲۰۱۸ داشته اند.

ترس از بازگرداندن دانش آموزان به مدارس و خطر افزایش همه گیری با توجه به تجربه برخی از کشورها، جهان را در فراگرفته است. فیلیپین دستور داده از حضور دانش آموزان در مدارس حتی با رعایت پروتکل ها تا زمان وجود واکسنی موثر خوداری شود. اما معلمان این کشور نیز ابراز نگرانی کرده اند که بسیاری از ۲۷ میلیون کودک در سن مدرسه در کشور در خانه های خود کامپیوتر و اینترنت ندارند.

در مجموع کوچ از آموزش حضوری در مدارس به آموزش آنلاین در کشورهای پیشرفته نسبت به کشورهای در حال توسعه تا حدودی آسان تر و نرم تر بوده است. اما تأمین زیرساخت ها و بودجه لازم برای تسهیل تدریس آنلاین ، به ویژه برای مدارس و دانشگاه های کشورهای در حال توسعه آسان نبود.

در حالی که بسیاری از مدارس و دانشگاه ها موفق به ترتیب دوره های آنلاین در مدت زمان کوتاهی شده اند ، برای کشورهای فقیر و در حال توسعه این روند چالش برانگیزتر و استرس زاتر بود. علاوه بر این ، حتی اگر دوره های آنلاین آماده و ارائه می شد ، بسیاری از دانش آموزان ودانشجویان به دلیل کمبود تجهیزات یا دسترسی به اینترنت قادر نبوده و نیستند به مطالب ارائه شده دسترسی پیدا کنند.

در کشورهای در حال توسعه ، مانند برخی از کشورهای عربی ، انتقال فوری به آموزش آنلاین بسیار چالش برانگیز بود، دلیل اصلی آن دو عامل اساسی است: امتناع از پذیرش سیستم های آموزش آنلاین و ضعف در اینترنت است.

واکنش به شرایط اموزش در دوران کرونا از کشوری به کشور دیگر متفاوت بوده و بر اساس زیرساختارهای آموزشی، اقتصادی و اجتماعی آنها تفاوت داشته است. عمده ترین چالش ها شامل محدودیت در زیرساختارها، مهارت کادر آموزشی، روند ارزیابی و آمادگی های مالی بوده است.

چنین مشکلاتی در کشورهای توسعه یافته ای مانند آمریکا، بریتانیا و برخی کشورهای اروپایی کمتر و در کشورهای در حال توسعه همچون بسیاری از کشورهای عربی بیشتر بوده است.