سیاست خاورمیانه‌ای بایدن به نفع چین تمام می‌شود

«بنیاد دفاع از دموکراسی ها» (FDD) به عنوان یک اتاق فکر آمریکایی که به اتخاذ رویکردهای ضد ایرانی معروف است در تحلیلی در زمینه سیاست های خاورمیانه ای دولت «جو بایدن» آورده است سیاست هایی که وی در مورد خاورمیانه اتخاذ می کند زمینه را برای برآورده شدن منافع بیشتر برای چین آماده می سازد.  

در بخش هایی از این گزارش می خوانیم:

دولت جو بایدن متحدان عرب واشنگتن در خلیج فارس را در وضعیت هشدار قرار داد است زیرا از ۲۰ ژانویه که وی وارد کاخ سفید شد تصمیمات گوناگونی را اتخاذ کرده است که به این متحدان لطماتی را وارد کرد و در مقابل موقعیت تهران را در منطقه تقویت کرده است. اما در واقعیت طرفی که در بلندمدت سود می برد چین است.

دولت بایدن با وعده بازگشت به توافق هسته ای که برنامه جامع اقدام مشترک نامیده می شود، دوره ریاست جمهوری خود را آغاز کرد حال آنکه بیشتر کشورهای عربی خاورمیانه و اسرائیل با آن مخالف هستند.

دولت جدید در کاخ سفید فروش تسلیحات به امارات متحده عربی و عربستان را به سرعت متوقف کرد که اقدامی مهم در مسیر قطع حمایت آمریکا از ائتلاف سعودی در جنگ علیه یمن و مقابله با حوثی ها به شمار می رود .

علاوه بر این واشنگتن در دوره بایدن این گروه حوثی را از فهرست سازمان های تروریستی وزارت خارجه خارج کرد. نام حوثی ها تنها چند روز قبل از خروج ترامپ از کاخ سفید در این فهرست قرار گرفته بود که بایدن آن را تغییر داد.

 دولت باراک اوباما سیاست تنش زدایی را در قبال ایران در پیش گرفت و هدف وی این بود که برای آمریکا فرصت پرداختن به مسائل آسیا و چین به جای خاورمیانه را ایجاد کند.

چین، بزرگترین شریک تجاری کشورهای حوزه خلیج فارس  

چین بزرگترین شریک تجاری کشورهای منطقه خاورمیانه است و این کشور تقریبا نیمی از نفت خود را از طریق خلیج فارس تامین می کند. در ۲۵ سال گذشته، تجارت میان بیشتر کشورهای حاشیه خلیج فارس به اندازه ای رشد کرده و از سطح روابط آن ها با آمریکا هم بالاتر رفته است. این تحرکات اقتصادی، دیر یا زود، پویایی نظامی و سیاسی در میان متحدان و شرکا را تغییر خواهد داد. در هر صورت فاصله گرفتن رئیس جمهور بایدن از عربستان سعودی و امارات متحده عربی ممکن است این فرایند را تسریع کند.

چین به نفت خلیج فارس وابسته است و طبق آمار بانک جهانی و ادراه کل گمرک چین، در ۲۵ سال گذشته هم ارزش نفت وارداتی چین و هم سهم کشورهای حاشیه خلیج فارس از بازار چین رشد چشمگیری داشته است. در سال ۲۰۲۰ چین ۱۷۶ میلیارد دلار نفت خام وارد کرد که بیشتر از ۸۲ میلیارد دلار آن از خلیج فارس بود. به طور متوسط از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ کشورهای حاشیه خلیج فارس تقریبا نیمی از نفت وارداتی چین را تامین کرده اند. 

البته مهمترین شرکای تجاری چین در منطقه عربستان و امارات هستند و عراق نیز منبع انرژی نوظهوری برای چین به شمار می رود. تغییر دولت در آمریکا و ریاست جمهوری بایدن سیاست ترامپ در خلیج فارس را تغییر داد. خط مشی های ترامپ در راستای تمایلات انزواطلبانه و بازگرداندن نیروهای نظامی و کاهش روابط اقتصادی واشنگتن با منطقه تنظیم شده بود. در این چارچوب همه این مسائل فرصتی را به پکن عرضه کرده اند تا خلاء به وجود آمده در منطقه خاورمیانه را پر کند. البته چنین فرصتی در منطقه ای با درگیری های فرقه ای فراوان، چالش هایی را نیز به همراه می آورد.

دولت اوباما عقب نشینی خود از خاورمیانه را با این توجیه اجرایی کرد که ایالات متحده نیازمند چرخش نگاه و اقدامات به سمت آسیا است. به نظر می رسد دولت بایدن نیز در همین مسیر گام بر می دارد اما عقب نشینی کاخ سفید از خاورمیانه ممکن است ارتقای جایگاه جهانی چین را تقویت کند.

*«بنیاد دفاع از دموکراسی  ها» اندکی پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ تاسیس شد و هدف خود را انجام تحقیقاتی کاربردی با استفاده از کارشناسان سیاسی، اطلاعاتی، نظامی، دانشگاهی و رسانه ای اعلام کرده است. این اندیشکده که در اتخاذ سیاست های ضدایرانی بسیار معروف است و دیدگاه های تندی را علیه کشورمان ارئه می دهد، از نظر حزبی به نومحافظه کاران آمریکا نزدیکی بیشتری دارد .

*انتشار این مطلب به معنای تائید محتوای آن نیست.