انگیزه صهیونیست‌ها از تنش‌زایی در خلیج فارس

در دوره چهارساله «دونالد ترامپ»، نخست وزیر رژیم اشغالگر قدس هرچند خود را در سایه حمایت‌های مطلق کاخ سفید می‌دید و توانست در سایه روندهای مربوط به «معامله قرن» خودنمایی کند اما «بنیامین نتانیاهو» در دوره جدید با فضایی تازه روبرو است.

از دید برخی ناظران مسائل منطقه، نتانیاهو نه می‌تواند مشابه دوره ترامپ رفتار کند و نه اقتضائات زمانی را مشابه دوره ریاست‌جمهوری «باراک اوباما» می‌بیند که به رغم تحریکات شدید صهیونیست‌ها، سعودی‌ها و جمهوریخواهان تندرو برجام منعقد شد. از این منظر می‌توان انتظار داشت که تل‌آویو سیاست‌هایی متفاوت با قبل را در دایره خصومت‌ورزی با تهران دنبال کند.

اندیشکده راهبردی «الفکر» مستقر در استانبول که در سال ۲۰۱۳ تاسیس شده و برپایه ادعای خود یک نهاد تحقیقاتی مستقل و غیرانتقاعی  است، در گزارشی رویکردهای تل‌آویو در دوره جدید را محور بررسی خود قرار داده است. به نوشته تحلیلگر این اندیشکده انفجار کشتی تجاری وابسته به شرکت صهیونیستی هلیوس ری «Helios Ray Ltd» در روز ۲۶ فوریه (هشتم اسفند)، نشانه‌ای از فاز جدید تنش‌ها میان تهران و تل آویو  در آب‌های خلیج فارس بود.

روایتی از تلاش‌های جدید تل‌آویو برای ضربه‌زدن به تهران

این اندیشکده در گزارش خود می‌نویسد: از زمان خروج آمریکا از توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۸، دامنه تنش‌ها در آب‌های خلیج فارس و تحرکات نظامی در منطقه افزایش یافته است. در کنار ناوگان آمریکا در آب‌های خلیج فارس و دریای عمان، رژیم صهیونیستی قصد حضور در آب‌های منطقه را دارد. همچنین، پس از ترور «محسن فخری زاده» دانشمند هسته‌ای در ۲۷ فوریه ۲۰۲۰ این رژیم امکانات نظامی خود را به حال آماده باش در آورده است.

روزنامه «وال استریت ژورنال» آمریکا هم مدعی شده در اواخر سال ۲۰۱۹ صهیونیست‌ها قصد تعرض به دست کم ۱۲ نفتکش ایرانی را داشته‌اند.

در کنار همه این تنش‌ها باید به تقابل دو طرف در منطقه شامات یعنی سوریه و لبنان اشاره کرد.

رژیم صهیونیستی همچنین همواره مدعی حرکت جمهوری اسلامی به سمت تسلیحات هسته‌ای بوده و آمادگی خود را برای هرگونه اقدامی در این زمینه اعلام کرده است.

«بنی گانتس» وزیر جنگ صهیونیست‌ها اوایل ماه مارس در مصاحبه‌ای با با شبکه «فاکس نیوز» گفته در حال بروزرسانی طرح‌هایی برای حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران است و این رژیم برای اقدام نظامی به طور مستقل آماده است. وی همچنین به صدها هزار موشک حزب الله اشاره کرد و از آمادگی این رژیم را برای حمله به اهداف حزب الله در طول مرزهای لبنان سخن گفت.

صهیونیست‌ها بارها از تصمیم خود را برای ایجاد یک ائتلاف امنیتی شبیه ناتو مقابل ایران سخن گفته‌اند. در این زمینه «رادیو اسرائیل» از نشست سری عبدالله دوم پادشاه اردن و بنی گانتس وزیر دفاع رژیم صهیونیستی برای مذاکره درباره طرح همکاری امنیتی برای مقابله با ایران پرده برداشت. همچنین این رسانه اعلام کرد شماری از مسوولان بلندپایه کشورهای عربی با همتایان صهیونیست خود در این باره مذاکره کرده اند که در راس آنها مذاکره تلفنی نتانیاهو و «سلمان بن حمد ال خلیفه» ولیعهد بحرین و مکالمه تلفنی «گابی اشکنازی» وزیر امور خارجه تل‌آویو با «عبدالله بن زاید ال نهیان» وزیر امور خارجه امارات است.

دلایل و پیامد تنش‌ها

در بخش دیگری از مرکز مطالعات راهبردی الفکر می خوانیم: در نتیجه ناآرامی ها در شماری از کشورهای منطقه و نبود طرح عمل مشترک میان کشورها برای مقابله قاطعانه با تهدیدهای امنیتی، رکود نقش رژیم های عربی در حمایت کشورهای منطقه در برابر افزایش دخالت خارجی، امنیت کشورهای عربی و مرزهای آن با حمله مستقیم یا حمله جریان های هواداران دشمنان روبرو شده است. این در حالی است که ایران با پایبندی به تقابل با اسرائیل و اثبات خود به عنوان حامی اسلام و مدافع مقدسات اسلامی توانسته است در مناطق عربی نفوذ کند. در مقابل تحرکات رژیم صهیونیستی هم برای افزایش عادی سازی روابط با شماری از کشورهای عربی گسترش یافته و این رژیم تلاش کرده تا همه این کشورها این رژیم را به رسمیت بشناسند. بلکه از طریق ائتلاف سازی ها و هماهنگی ها بتواند وحدت عربی را برهم زند و محور بودن قضیه فلسطین را از اولویت ها خارج سازد.

با وجود افزایش دامنه تنش ها طرف‌های تقابل از درگیری مستقیم پرهیز دارند و موضوع اصلی دستیابی به دست برتر در منطقه است.

منطقه خاورمیانه شاهد تحولات اساسی در روابط سیاسی خود با رژیم صهیونیستی است که با آغاز توافق «کمپ دیوید» میان مصر و رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۷۸ آغاز و پس از آن در سال ۱۹۹۴ معاهده صلح میان اردن و رژیم صهیونیستی امضا شد و این روند گسترش پیدا کرد و در پایان سال ۲۰۲۰ شماری از کشورهای خلیج فارس و کشورهای عربی روابط خود را با رژیم صهیونیستی عادی ساختند. این وضعیت سبب از بین رفتن رویکرد عربی یکپارچه درباره مسائل سرنوشت ساز و دفاع از سرنوشت مشترک کشورهای عربی منطقه می شود.

در بخش پایانی گزارش مرکز مطالعات راهبردی الفکر آمده است: با وجود دور از ذهن بودن امکان درگیری فراگیر، تقابل به وضعیت کنونی ادامه خواهد یافت. در این میان کشورهای منطقه باید به جای تکیه بر ائتلاف سازی های موقت با طرف خارجی که تنها به فکر منافع خود است در مسیر فعال سازی طرح عربی مشترک و هماهنگی دوباره گام نهند تا ثبات کشورهای منطقه و منافع ملی آن ‌ها را تامین کنند.

این اندیشکده توصیه کرده کشورهای خلیج فارس باید بر مذاکره کنندگان اروپایی درباره پرونده هسته ای فشار وارد کنند تا کشورهایی چون عربستان سعودی را در توافق جدید وارد کنند.