یکشنبه سرنوشت‌ساز آمریکای جنوبی؛ انتخابات مهم سه کشور

به گزارش شنبه ایرنا از خبرگزاری کوبایی پرنسا لاتینا،  پرو پس از تحولات بسیار در طول پنج سال گذشته، چشم امید به انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی فردا یکشنبه دوخته تا از طریق فرآیند رأی‌دهی، با روی کار آمدن دولتی پایدار و باثبات به بحران سیاسی ناشی از برکناری و استعفای سه رئیس جمهور در این کشور پایان دهد.

نارضایتی عمومی نسبت به مدیریت ناکارآمد و رسوایی‌های فساد مالی روسای جمهور قبلی در طول این دوره پنج‌ساله، بارها مردم را در جهت مطالبه راهکارهای اقتصادی به خیابان ها کشاند. اعتراضاتی که به دولت «پدرو پابلو کوزینسکی»، «مارتین ویسکارا» و یک هفته پس از آن به ریاست جانشین وی «مانوئل مرینو» پایان داد.

به این ترتیب، پس از اعتراضات گسترده، سرانجام مردم پرو فردا یکشنبه (۱۱ آوریل برابر با ۲۲ فروردین)  برای انتخاب رئیس جمهور آینده خود از میان ۱۸ نامزد انتخاباتی که سودای ریاست جمهوری ۵ سال آینده را در سر می پرورانند، به پای صندوق های رأی خواهند رفت تا او را به جای «فرانسیسکو ساگاستی» رئیس جمهوری موقت پرو بنشانند.

«فرانسیسکو ساگاستی» در ۲۷ آبان ۱۳۹۹، پس از گذشت یک هفته از تظاهرات خیابانی و بحران سیاسی در پرو، سرانجام به عنوان رئیس‌جمهوری موقت این کشور انتخاب شد تا در میان کشمکش‌های کنگره برای انتخاب رئیس دولت موقت، قدرت این کشور را تا ۲۸ ژوئیه ۲۰۲۱ (ششم مرداد ۱۴۰۰) و روی کارآمدن دولت جدید به دست بگیرد.

در میان نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری پرو، نام «ورونیکا مندوزا» و «پدرو کاستیّو» از دو حزب چپگرای ترقی خواهان «با هم برای پرو» و «پروی آزاد» برجسته است که رویکرد سیاسی هر دو در مقابل بقیه نامزدهای راستی و حامی سیاست‌های نئولیبرالیستی مانند «کِیکو فوجیموری»، «رافائل لوپز آلیاگا» و «هرناندو د سوتو» قرار می گیرد.

همچنین ۲۵ میلیون شهروند دارای حق رأی پرویی روز یکشنبه همزمان با انتخاب رئیس جمهوری آینده، ۱۲۸ نماینده مجلس آتی را برای پارلمان تک مجلسی این کشور برمی‌گزینند.

چشم آمریکای لاتین به انتخابات ریاست جمهوری اکوادور دوخته شده است

مردم اکودور نیز روز یک شنبه در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری، بین «آندرس آرائوس» از حزب امید ترقی خواهان و «گیرمو لاسو» از حزب میانه راستگرا رئیس جمهور آینده خود را انتخاب می‌کنند.

اگرچه «رافائل کورّه آ» رئیس جمهوری اثرگذار سابق اکوادور در این دور از انتخابات حضور ندارد، اما حمایت او از آرائوس اقتصاددان چپگرا که به دنبال یکپارچه سازی آمریکای لاتین و حفظ حاکمیت کشورهاست، سیل آراء بسیاری از مردم را به سوی آرائوس گسیل داشته است.

در طرف دیگر کارزار ریاست جمهوری، لاسو پس از تجربه سه بار حضور در رقابت های انتخاباتی قرار دارد که برنامه های سیاسی حزب راست سنتی را پیش خواهد برد.

با وجود اینکه تمامی نظر سنجی‌ها آندرس آرائوس را برنده آتی انتخابات پیش رو می دانند، اما برخی با اقدامات جناحی و استفاده از شیوه های غیر دمکراتیک برآنند تا از ورود یک کاندیدای چپ گرا به کاخ ریاست جمهوری جلوگیری کنند.

در پی اقدامات تحریک‌آمیز جریان مخالف در اکوادور، برخی مقامات از جمله رافائل کورّه آ و همچنین سازمان های بین‌المللی ضمن هشدار درباره احتمال وقوع کودتا، فراخوان مداخله نظامی در انتخابات این کشور را محکوم کردند.

«یاکو پرز» یکی از نامزدهای دور پیشین انتخابات اکوادور که در پی بازشماری مجدد آراء از راهیابی به دور دوم انتخابات بازماند، با ادعای تقلب، خواست که نتیجه دور اول انتخابات باطل اعلام شود و همزمان از کمیسیون مبارزه با فساد این کشور خواسته تا نیروهای نظامی نیز در پای صندوق های رأی حضور یابند.

اما شاید جدی ترین تهدید برای جلوگیری از انتخاب آندرس آرائوس، اتخاذ همان شیوه اتهام زنی است که با سوء استفاده از قانون، از ورود «لولا داسیلوا» رئیس جمهوری چپگرای سابق برزیل به انتخابات برای مدت چهار سال جلوگیری کرد. اگرچه تبرئه وی از تمام اتهامات در ماه گذشته، مسیر ورود او به انتخابات سال آینده (۲۰۲۲) برزیل را هموار کرد.

به تازگی در اکوادور طی یک اتهام مسخره اما خطرناک مدعی شده اند که کمپین آرائوس کمک های مالی قابل توجه از ارتش آزادیبخش کلمبیا دریافت کرده است. این اتهام واهی برای اولین بار در یک هفته نامه دست راستی کلمبیایی به نام سمانا انتشار یافت. این اتهام کوتاه مدتی پس از انتشار دیگر مورد توجه قرار نگرفت اما به دنبال آن ویدیویی انتشار یافت که در آن یک نفر با ماسک ادعا می کند که عضو چریک های کلمبیا است و خواستار حمایت از آندرس آرائوس در انتخابات آتی می گردد. این ویدیو در سطح ملی و بین المللی نتیجه ای جز استهزا و خنده نداشت. روزنامه گاردین در گزارشی، به نقل از  یک پرنده شناس، اعلام کرد که صدای شنیده شده از یک پرنده در این ویدیو متعلق به یک نوع کمیابی است که در اکوادور است و در کلمبیا این نوع پرنده وجود ندارد.

با این همه، به گفته کارشناسان پیروز انتخابات هر کسی که باشد، با چالش های دشوار و پیچیده ای برای خارج کردن کشور از رکود اقتصادی مواجه خواهد شد.

«اِمیر سادر» جامعه شناس و کارشناس سیاسی برزیلی می گوید: پس از «لنین مورنو» رئیس جمهوری فعلی اکوادور که با حمایت کورّه آ برای تداوم رویکرد مقاومت در برابر سلطه طلبی ایالات متحده بر سر کار آمد، اما با خیانت به حزب چپ، به سیاست های شکست خورده راستگرا روی آورد، در حال حاضر چشمان قاره آمریکا به سمت اکوادور دوخته شده است.

پس از اعلام نتایج دور نخست انتخابات که در هفتم فوریه (۱۹ بهمن) برگزار شد، به دلیل اختلاف بسیار اندک نسبت آراء میان دو کاندیدای دوم و سوم «گیرمو لاسو» و «یاکو پرز»، شورای انتخابات اقدام به بازشماری مجدد آرا کرد و به این ترتیب برخلاف اعلام نتایج قبلی، این بار لاسو به عنوان برنده دوم دور نخست و رقیب «آندرس آرائوز»، به دور دوم انتخابات راه یافت و همین موضوع جنجال بسیاری در کشور به راه انداخت. زیرا پرز و لاسو به پیشنهاد گروه اپوزیسیون، حاضر به ائتلاف نشده و به این ترتیب کشور را با خطر مخالفت‌های طرفداران دو نامزد با نتایج اعلام شده مواجه کردند.  

آمریکای لاتین متاثر از کودتاهای بسیار در پی انتخابات سال های گذشته، که اغلب با مداخلات برخی دولت های خارجی از جمله آمریکا روی داده است، به طور معمول در پی برگزاری انتخابات، در حالت هشدار از وقوع مجدد کودتا به سر می برد؛ چرا که طبق تجربه تاریخی، طرح کودتاها اغلب پس از برگزاری انتخابات و اعلام نتایج، با ادعای تقلب در انتخابات از سوی گروه مخالف و به تحریک بیگانگان در این کشورها اجرا شده است.

در دور اول انتخابات ریاست جمهوری اکوادور، ۱۳ میلیون شهروند این کشور روز هفتم فوریه (۱۹ بهمن) برای انتخاب رئیس‌جمهوری، معاون ریاست جمهوری و ۱۳۷ عضو مجلس این کشور آمریکای لاتین برای یک دوره پنج ساله (۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵) در شرایط شیوع ویروس کرونا در مراکز رای‌گیری حاضر شدند.

شبکه تلویزیونی فرانسه هفته گذشته با اشاره به اهمیت انتخابات آتی اکوادور نوشت: در کنار پیروزی «لوئیس آرسه» رئیس جمهوری بولیوی همسو با «اوو مورالس» رئیس جمهوری چپگرای سابق این کشور، وجود «آلبرتو فرناندز» چپگرا بر مسند ریاست جمهوری آرژانتین و تثبیت قدرت چاویسم (طرفداران «هوگو چاوز» رهبر فقید چپگرای ونزوئلا) با پیروزی پارلمانی حزب حامی «نیکلاس مادورو» رئیس جمهوری این کشور، پیروزی «آندرس آرائوس» در دور اول انتخابات ریاست جمهوری اکوادور که حاکی از بازگشت «رافائل کورّه آ» رئیس جمهور چپگرای پیشین این کشور است، حزب چپ آمریکای جنوبی بازگشت به عصر طلایی قدرت خود را انتظار می کشد. حال باید دید آیا برزیل هم در سال ۲۰۲۲ به جرگه آنها خواهد پیوست یا نه.

در بولیوی قدرت حزب مورالس تقویت می‌شود

بولیوی نیز فردا به استقبال دور دوم انتخابات محلی برای انتخاب  می رود. پس از برگزاری انتخابات محلی ۷ مارس (۱۸ اسفند) با وجود پیشتازی جنبش به سوی سوسیالیسم (MAS) طبق نظرسنجی‌های انجام شده از میان ۳۴۰ نامزد انتخابات شورا و شهرداری، اما به دلیل نزدیکی آراء، انتخابات به دور دوم کشیده شد.

جنبش به سوی سوسیالیسم (ماس) حزبی سوسیالیستی در بولیوی است که در سال ۱۹۷۷میلادی تاسیس شده و تحت رهبری «اوو مورالس» رهبر حزب چپگراست. این حزب از سال ۲۰۰۶ پس از انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۵ قدرت را در این کشور آمریکای لاتین در دست گرفته و فقط با کودتای ۲۰۱۹ و استعفای اوو مورالس، رئیس جمهوری سابق بولیوی وقفه ای در حاکمیت آن ایجاد شد.

«اوو مورالس» رهبر حزب سوسیالیسم پس از انتخابات دور اول، ضمن قدردانی از مردم برای حمایت از نامزدهای فراملی این نهاد سیاسی خاطرنشان کرد: نتایج آراء کسب شده تنها برتری کاندیداها را نشان نمی دهد بلکه نشان دهنده این است که بولیوی همچنان به سیاست های اجتماعی جنبش ماس امیدوار است.

پیروزی «لوئیس آرسه» در انتخابات ریاست جمهوری ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰(۲۷ مهر)، نشان از اعتماد دوباره مردم بولیوی به «جنبش به سوی سوسیالیسم» و حاکمیت دوباره این حزب تحت رهبری اوو مورالس، رئیس جمهوری مستعفی بود که آینده بولیوی را از نفوذ و مداخلات ایالات متحده آمریکا در این کشور نجات داد.

«اوو مورالس» رهبر جنبش به سوی سوسیالیسم و رئیس جمهوری پیشین بولیوی، پیشتر درباره تاثیر پیروزی لوئیس آرسه در انتخابات ریاست جمهوری بولیوی و آندرس آرائوس کاندیدای انتخابات ۲۰۲۱ اکوادور، ابراز امیدواری کرد که دوران انسجام و همبستگی کامل گذشته (در دوره ریاست چاوز در ونزوئلا، همزمان با کریشنر در آرژانتین و لولا داسیلوا و رافائل کورّه آ به ترتیب در برزیل و اکوادور) به آمریکای لاتین بازخواهد گشت.