پیشگیری از پوسیدگی دندان، نیازمند سیاستگذاری کلان کشوری است

رضا خانی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به مناسبت روز دندانپزشک و اهمیت بهداشت دهان و دندان، افزود: یکی از مهمترین زیر شاخه های پزشکی، بخش سلامت دهان و دندان است که ارتباط مستقیمی با سلامت عمومی بدن دارد و نقش مهمی در حفظ و ارتقای سلامت افراد جامعه ایفا می کند.

وی با بیان اینکه سلامت دهان، نشان از سلامت عمومی بدن دارد،افزود: بسیاری از مشکلات پزشکی و بیماری ها از طریق علائمی که در دهان پدیدار می شود، قابل تشخیص است که همین موضوع بر ضرورت رعایت بهداشت دهان و دندان تاکید دارد.

این دندانپزشک با اشاره به جایگاه بهداشت دهان و دندان در جوامع امروزی، گفت: بهداشت دهان و دندان از منظر شخصی و علمی از اهمیت والایی برخوردار بوده و با سلامت سایر اندام بدن مرتبط است.

خانی گفت: امروزه ارتباط بسیاری بین سلامت دهان و بیماری های سیستمیک مانند دیابت، کم خونی و خستگی مزمن کشف شده است به عنوان مثال کشیدن دندان و بی دندانی می‌تواند روی سلامت گوارش انسان به خصوص کودکان تاثیر بگذارد.

وی افزود: از نظر اجتماعی نیز، وضعیت دهان و دندان می تواند بر روی زندگی اجتماعی و کاری فرد موثر باشد به طوری که بسیاری از افراد به دلیل نداشتن دندان هایی سالم، مرتب و تمیز در جامعه گوشه گیر می‌شوند.

این دندانپزشک بیان کرد: بیماری های زیادی به دهان و دندان بستگی دارد و گسترش این بیماری ها، باعث به وجود آمدن رشته تخصصی به نام بیماری های دهان، فک و صورت شده است.

وی گفت: بیماری های دهان و دندان می تواند علل مختلفی داشته باشد که رعایت نکردن بهداشت یکی از همین علت ها است و به پوسیدگی های دندانی، بیماری های لثه، بیماری های عفونی و... منجر می شود.

دندانپزشک و رزیدنت جراحی لثه گفت: هر زخم، توده و ضایعه ای که در دهان مشاهده می شود، علت ها و درمان های مختلفی دارد و در صورت مشاده این ضایعات در دهان و بر طرف نشدن آنها طی دو هفته، باید به پزشک متخصص مراجعه کرد.

خانی ادامه داد: اهمیت سلامت دهان و دندان و به تبع آن کاهش شاخص پوسیدگی،  مساله ای حائز اهمیت است که باید به آن بیش از گذشته پرداخت.

وی اظهار داشت: هر دندانی که پوسیده می شود، وارد این شاخص می شود و بر اساس پیشرفت فیزیکی پوسیدگی، ممکن است، نیازمند هر یک از قسمت ها مانند ترمیم یا کشیدگی دندان ها شود.

خانی افزود: زمان بندی معاینه های دندان به صورت مستمر، می تواند در کاهش شاخص پوسیدگی موثر باشد. البته زمان بندی این معاینه ها بسته به وضعیت دهان و دندان در بین افراد، مختلف است.

این دندانپزشک قزوینی با تاکید بر سیاستگذاری کلان برای پیشگیری از پوسیدگی دندان، تصریح کرد: در واقع، کاهش شاخص پوسیدگی دندان و افزایش بهداشت دهان تنها به مطب های دندانپزشکی وابسته نیست و نیازمند سیاستگذاری های کلان است، هرچند که کارهایی مانند فلوراید تراپی و فیشورسیلانت دندان های آسیاب دائمی کودکان در مرکز بهداشت صورت گرفته است اما این اقدامات کافی نیست.

خانی با بیان اینکه رویکرد ما باید به سمت پیشگیری باشد و نگاه دندانپزشکی باید به جای درمان نگری به سمت جامعه نگری حرکت کند،ا فزود: لازم است از برخی کشورها مانند کشورهای حوزه اسکاندیناوی که در این زمینه خوب عمل کردند، الگو برداری کنیم، در این کشورها شاخص پوسیدگی دندان به صورت چشمگیری کاهش یافته است و تقریبا عملیاتی مثل کشیدن دندان و حتی عصب کشی به ندرت انجام می شود.

کاهش پوسیدگی دندان، نیازمند توجه نظام سلامت به مدارس و دانش آموزان است

خانی تصریح کرد: مهمترین راه حل کاهش پوسیدگی دندان، توجه نظام سلامت ما به مدارس و دانش آموزان است که به فرهنگ سازی، برنامه ریزی، صرف هزینه و تقویت نیروی انسانی کارآمد برای اجرای این برنامه نیاز دارد.

وی با اشاره به تاثیر مثبت فلورایدتراپی در مدارس و مراکز آموزشی، اظهار داشت: فلوراید، ینی است که بر روی پیشگیری از پوسیدگی دندان ها موثر است و باعث توقف پوسیدگی اولیه و سطحی دندان می شود از آنجایی که تاثیر فلورایدتراپی روی کودکان بیشتر از سایر گروه های سنی است با روش های مختلفی همچون دهانشویه فلوراید و وارنیش فلوراید توسط مراقبان سلامت و بهورزها در سطح شهرها و روستاهای کشور صورت می گیرد.

خانی با اشاره به شیوع کرونا و نگرانی شهروندان در مراجعه به مطب ها و درمانگاه های دندانپزشکی، تصریح کرد: دندانپزشک ها، قبل از شکل گیری بیماری کرونا، در زمینه کنترل عفونت در دانشگاه ها آموزش های لازم را می بینند و بیشتر از هر حوزه دیگری، با توجه به طبیعت مداخله درمانی دندانپزشکان با مساله ای به نام عفونت، اصول کنترل رو به خوبی رعایت می کنند.

وی افزود: آمارهای ارائه شده، حاکی از آن است که تعداد مبتلایان به کرونا در مطب های دندانپزشکی بسیار ناچیز بوده است به همین دلیل توصیه می شود، از ترس کرونا فرایند درمان به تعویق نیفتد.

خانی در پاسخ به این سوال که خدمات دهی مطب های تجربی دندانپزشکی توجیه علمی دارد؟ افزود: امروز دامنه علم دندانپزشکی، بسیار وسیع شده و رشته دندانپزشکی نیز، همچون سایر رشته های مادر به ۱۰ زیر شاخه تخصصی تبدیل شده است؛ تا چند سال پیش، پرکردن دندان با آمالگام، یکی از روش های خوب شناخته می شد اما امروز استفاده از موادی چون آمالگام، منسوخ شده و جای خود را به مواد جدید و پشرفته تری داده است به همین خاطر خدمات دهی مطب های تجربی در حوزه دندان هیچ توجیه علمی ندارد.

وی عنوان کرد: رعایت بهداشت در مطب های دندانپزشکی، یکی از مهمترین عامل کاهش بیماری های واگیر همچون ایدز و هپاتیت است که متاسفانه این موضوع در بسیاری از مطب های تجربی، رعایت نمی شود و درصد بالایی از مراجعان به این مطب ها، در معرض خطر جدی هستند.

خانی اشاره کرد: جامعه می تواند از ظرفیت دندانپزشک های تجربی، در انجام کارهای بهداشت دهان و دندان و پیشگیری از شاخص پوسیدگی استفاده کند، چراکه مداخلات درمانی توسط این عزیزان، توجیه منظقی ندارد.