همزیستی روستاییان مریوانی با لک‌لک‌ها

به گزارش خبرنگار ایرنا، روستاهای حاشیه دریاچه زریبار مریوان از یک طرف به خاطر وجود جنگل‌های بلوط و از طرفی دیگر به خاطر نزدیکی به این دریاچه آب شیرین میزبان صدها قطعه لک‌لک‌ مهاجر هستند که در این فصل از مناطق جنوبی وارد این منطقه می ‌شوند.

البته ورود این مهمانان بهاری به این منطقه قصه تازه‌ای نیست و اهالی روستاهای حاشیه زریبار از گذشته‌ شاهد مهاجرت لک‌لک‌ها به این منطقه بودند و لک‌لک‌ها را نماد صلح و خوش اقبالی می‌دانند.

نکته قابل تامل این است که برخی از اهالی این روستاها هر سال قبل از برگشتن لک‌لک‌ها بر روی مکان‌های بلند و حتی با نصب تیرهای فلزی مخصوص شرایطی برای درست کردن لانه مهیا می کنند و مردم با آنها انس و نزدیکی دارند و می‌توان گفت همزیستی با این پرنده زیبا و مراقبت از آنها به فرهنگ مردمان این منطقه تبدیل شده است.

اینگونه به نظر می‌رسد که لک‌لک‌ها هم در این منطقه احساس امنیت می کنند و لانه سازی و جوجه آوری آنها در روستا و پروازهای مکرر آنها به دریاچه زریبار و برگشتن به لانه به یکی از جاذبه‌های گردشگری در این منطقه تبدیل شده است و قبل از شیوع ویروس کرونا در این فصل گردشگران زیادی برای تماشای لک‌لک‌ها به این منطقه سفر می کردند.

برای تهیه گزارش خبری از این مهمانان بهاری روستاهای حاشیه زریبار مریوان، راهی روستای "دره‌تفی" این شهرستان که به شهر لک‌لک‌ها مشهور است، شدم.

روستا "دره‌تفی" در ۱۵ کیلومتر غرب مریوان واقع شده است و همانند اسمش که به معنی دره توت‌ها است، دارای درختان توت زیادی است و چندین درخت کهنسال توت در این روستا وجود دارد اما اینک این روستا به خاطر حضور لک‌لک‌های مهاجر شهرت پیدا کرده است.

زیبایی و سرسبزی روستا در این فصل بسیار تماشایی است و لانه‌های لک‌لک‌های مهاجر در هر جای روستا به چشم می‌خورد در بالای درختان کهنسال بلوط و توت، تیرهای برق و صخرهای مرتفع سنگی و حتی در بالای مناره مسجد روستا هم لانه لک‌لک‌های مهاجر دیده می‌شود.

با یکی از اهالی روستای "دره‌تفی" که مردی ۶۰ ساله بود هم صحبت شدم او گفت: هر ساله شاهد ورود لک لک ها به روستایمان هستیم و از پدر و مادرم نیز شنیده ام که لک لک ها از قدیم الایام تاکنون هرساله به روستای ما مهاجرت می کردند.

وی که کاک محمد نام داشت افزود: مردم این روستا لک‌لک‌ها را دوست دارند و هرساله قبل از برگشتن آنها لانه های آنها را بازسازی کرده و به هیچ کسی اجازه نمی‌دهیم که برای این پرندگان مزاحمت ایجاد کند.

وی اضافه کرد: در ایام تعطیلات و روزهای دیگر گردشگران زیادی به روستای ما برای دیدن لک لک ها می آیند از این رو روستای "دره تفی" به شهر لک لک ها مشهور شده است.

وی اظهار داشت: مردم این روستا هرساله با آمدن بهار منتظر برگشتن لک لک ها هستند و وجود این پرنده را نماد دوستی، صلح و خوش اقبالی می دانند.

از کوچه‌های شیبدار روستا عبور می‌کردم و هر جا لانه لک‌لکی می دیدم جلو می رفتم و در این بالا و پایین رفتن در روستا با یکی از عکاسان آشنا شدم که سوژه وی هم لک‌لک‌های روستای "دره‌تفی" بود.

وی زیاد اهل حرف زدن نبود و هر از گاهی حضور لک‌لک‌ها را به تصویر می‌کشید و عکس را نشان من هم می داد، او هم دیدگاه جالبی در مورد لک‌لک‌های روستای "دره تفی" داشت و بر این باور بود که آنها محبت و صمیمیت مردم را حس می‌کنند.

وی افزود: رابطه خوب مردم با لک لک ها طوری است که این پرندگان آن را حس کردند و امنیت و آرامش را در این منطقه یافته اند به همین دلیل هرساله به این منطقه مهاجرت می کنند که بسیار زیبا و دیدنی است.

لک‌لک‌ها در این منطقه امنیت کامل دارند

برای من و شاید برای هر کسی دیگری که به این منطقه سفر می کند حضور لک‌لک‌ها و امنیت و آرامشی که این پرندگان زیبا در این منطقه دارند، می‌تواند جالب باشد و به همین دلیل خواستم این موضوع را با مسوولان محیط زیست مطرح کنم.

رییس اداره حفاظت محیط زیست مریوان در این خصوص اظهار داشت: هر ساله لک‌لک‌ها از اواخر اسفند به زیستگاه های شهرستان مریوان برگشته و تا اوایل شهریور مهمان منطقه بوده و در همین جا جوجه آوری می کنند.

ابراهیم همت‌بلند افزود: در مریوان لک لک پرنده ای شاخص و نام آشنا با ساکنین منطقه بوده و با مردم، گردشگران و کشاورزان مانوس شده و در کنار آنها احساس امنیت و آرامش دارند.

وی یادآور شد: این پرنده گان زیبا ارتباط اکولوژیکی بسیار مناسبی با اهالی منطقه دارند و مردم منطقه نیز قبل از برگشتن آنها اقدام به لانه سازی برای این پرندگان می کنند و لک‌لک‌ها  نیز لانه های پیش ساخته مردم این منطقه را بدون هیچ شک و دودلی قبول می‌کنند.

بیش از ۸۰۰ قطعه لک لک در روستاهای مریوان لانه سازی می کنند

رییس اداره حفاظت محیط زیست مریوان با بیان اینکه بیش از ۸۰۰ قطعه لک لک در این شهرستان لانه گزینی می کنند گفت: لک لک های سفید در تمام مناطق شهرستان مریوان حضور دارند ولی در سه نقطه در سه روستای اطراف دریاچه زریبار به صورت کلونی زندگی می کنند.

وی افزود: کلونی روستای "بیلو" با ۲۲۰ جفت بیشترین تعداد را دارد و بعد از آن کلونی روستای "دره تفی" با ۱۲۰ جفت و کلونی روستای "قلقله" نیز با ۴۵ جفت از کلونی های شاخص هستند که  لک‌لک‌ها در آنها زندگی می کنند.

همت بلند اضافه کرد: لک‌لک‌ها یکی از پرندگان بسیار مهم در کنترل آفات بوده و در ایجاد تعادل در جمعیت آبزیان، دوزیستان و پستانداران کوچک و حشرات نقش بسزایی دارند.

رییس اداره حفاظت محیط زیست مریوان یادآور شد:‌ یکی از عوامل اصلی و مهم تهدید این پرنده سیم های لخت انتقال برق است که سالانه تعداد زیادی از این پرندگان تلف می شوند.

وی گفت: اداره حفاظت از محیط زیست سالانه وضعیت سلامتی و زاد آوری لک‌لک‌های سفید را رصد و سرشماری کرده و تعدادی از جوجه ها را در لانه به منظور بررسی وضعیت مهاجرتی و مطالعه رفتاری حلقه گذاری کرده و حفاظت زیستگاه این پرندگان را در دستور کار دارد.

همت بلند ادامه داد: هر جفت از لک‌لک‌ها سالانه ۲ تا سه جوجه پرورش داده و در بعضی لانه ها چهار جوجه هم دیده شده است، غنای زیستی تالاب زریبار و دشت های مجاور امکان تغذیه هرچه بهتر و وفور منابع تغذیه ای را برای لک‌لک‌ها فراهم کرده و همین امر به همراه آرامش زیستگاه و عدم استرس باعث افزایش تعداد و موفقیت در زاد آوری  لک‌لک‌ها شده است .

لک‌لک سفید Ciconia ciconia پرنده‌ای به طول ۱۰۵ سانتیمتر است، این پرنده به‌وسیله پر و بال سفید، شاهپرهای بالی سیاه براق، گردن دراز، منقار و پاهای دراز برنگ سرخ و روشن به آسانی تشخیص داده می‌شود.

لک لک های سفید بر روی درخت‌ها و ساختمان‌ها می‌نشیند و در این حالت اغلب یک پای خود را جمع می‌کند، آرام و با تأنی راه می‌رود، در پرواز آهسته بال می‌زند و اغلب بالباز اوج می‌گیرد و در ارتفاع نسبتا زیاد پرواز می کند.

لک لک ها معمولا دارای سن متوسط ۲۰ سال بوده و در سه سالگی به سن بلوغ رسیده و بسته به شرایط تغذیه ای سالانه از یک تا پنج جوجه به دنیا می آورند، لک‌لک‌ها یک تیره از راسته لک‌لک ‌سانان هستند که گونه‌های مختلفی دارند.

دریاچه زریبار مریوان یکی از بزرگترین دریاچه‌های آب شیرین ایران و از معروفترین و زیباترین جاذبه‌های طبیعی غرب کشور است، ارتفاع دریاچه از سطح دریا ۱۲۸۵ متر و دور تا دور آن با کوه‌هایی با درختان بلوط و مراتع احاطه شده که جلوه زیبا به آن بخشیده است. طول این دریاچه ۵ و عرض آن ۱.۶ کیلومتر و عمق آن بطور متوسط در حدود ۳ متر (بین ۲ تا ۵.۵ متر) است.

شهرستان مریوان با جمعیت بیش از ۲۰۰ هزار نفری در فاصله ۱۲۰ کیلومتری از غرب سنندج مرکز استان کردستان واقع شده است.