مسجد محیطی برای تمرین جمعی اخلاق قرآنی است

به گزارش گروه فرهنگی ایرنا از ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور، حجت‌الاسلام محمدجواد حاج‌علی‌اکبری روز سه شنبه در آیین رونمایی از مجموعه تفسیر همراه گفت: ملت ما در بخش‌های مختلف مرتبط با قرآن از تلاوت گرفته تا حفظ و کارهای مربوط به پژوهش و تفسیر و بالاتر از آن در عرصه عمل به قرآن همواره مجاهدت داشته و اساسا ریشه‌های قرآنی دارد.

امام جمعه تهران اضافه کرد: نسبت به قرآن و حق‌گذاری از این نعمت عظمای الهی کارهای بسیاری انجام شده است اما اگر بخواهیم برای امت و جامعه اسلام‌ مان در نسبت با قرآن عنوانی را انتخاب کنیم باید بگوییم که انقلاب اسلامی بهار قرآنی برای ملت و البته امت اسلامی بود.

عذر تقصیر به پیشگاه قرآن ببریم

وی افزود: انسان حقیقتا به شوق می‌آید که این اقدامات را مشاهده می‌کند اما با این همه باز هم نسبت به کارهایی که می‌توانستیم در این سال‌ها انجام دهیم و آنچه که پیش روی ماست، فاصله تا هدف وجود دارد و نسبت به ساحت قرآن و عترت تاخیر فراوانی داشته و مجاهدت‌ها کافی نبوده است، به بیان دیگر باید به پیشگاه قرآن و پیامبر(ص) عذر تقصیر ببریم.

امام جمعه تهران با اشاره به تربیت ۱۰ میلیون حافظ کل قرآن به عنوان یکی از منویات مقام معظم رهبری اظهار کرد: وقتی معظم له این چنین هدف‌گذاری می‌کنند، مسئولیت بزرگی بر عهده آحاد جامعه خواهد بود. این مهم نیازمند یک حرکت ملی فراگیر، جدی و با برنامه است؛ از یک سو می‌توان گفت که این حق ملت ما است که چنین قله‌ای را فتح کند و از سوی دیگر با سابقه قرآنی بودن و اهل بیتی بودن این جامعه، رهبری به درستی به استعدادها و سرمایه‌ها اشاره و این هدف گذاری را داشتند، بنابراین کار بزرگی پیش رو داریم و زمانی که سخن از حفظ به میان می آید باید اقدامات متعددی از جمله در عرصه تدبر و فهم قرآن کریم صورت پذیرد.

وی افزود: از این جایگاه است که باید به سمت مساجد برویم چراکه مسجد خانه قرآن است. کارویژه و کارکرد اصلی مسجد انس با کلام الهی، فهم کلام الهی و درک مقاصد الهی و همچنین محیطی برای تمرین جمعی اخلاق و رفتار قرآنی است. این هدف‌گذاری‌های بزرگ در مورد قرآن کریم در جمهوری اسلامی ایران در سطح وسیع و از طریق کارگزاران عرصه مسجد به ویژه ائمه جماعات، حمایت مجموعه‌های مختلف فرهنگی به ویژه آموزش و پرورش امکان‌پذیر است چراکه آموزش و پرورش مرکز تجمع استعدادها و امیدهای آینده ماست.

هدف گذاری قرآنی برای رسیدن به عمل قرآنی است

حاج‌علی‌اکبری ادامه داد: بر اساس منطق اهل‌بیت(ع) که برگرفته از سنت نبوی(ص) و مبتنی بر وحی الهی است، هدف‌گذاری قرآنی عبارت است از عمل و همه اقدامات از جمله تلاوت، قرائت، زیباخوانی، کتابت، حفظ و انس و تفسیر و تدبر در قرآن باید مقدمه‌ برای رسیدن به عمل قرآنی باشد و این دقیقا همان چیزی است که مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی) نیز مکرر به آن تاکید کرده‌اند؛ یعنی عالی ترین ارتباط امت و قرآن در زیست قرآن تجلی می‌یابد.

وی افزود: آبادسازی مساجد به معنای دقیق و فنی کلمه با کارکردهای قرآنی مساجد است، یعنی احیای کار قرآنی، میانبر و یک اصل برای عمران و آبادانی معنوی مساجد است و از مصادیق مهجوریت‌زدایی از قرآن، تمرکز مساجد بر آن است. به بیان دیگر این ارتباط دوجانبه است و فعالیت‌های قرآنی سبب عمران و آبادی مساجد می‌شود و هم به مهجوریت زدایی از قرآن کمک می‌کند.

رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور ادامه داد: تلاوت، زیباخوانی، کتابت و علوم مختلف مرتبط با قرآن همگی مقدماتی هستند تا انسان به عمل به قرآن برسد. هرکسی می‌خواهد سالم حریم انسانیت شود باید در پرتو نور قرآن کریم سیر کند و صفت نور قرآن را به قلب‌اش برساند و در این میان اگر به ساحت تفکر در قرآن برسد قلبش آکنده از نور و توامان عمل او قرآنی خواهد شد.

مراحل تکاملی طرح تلاوت نور

وی با اشاره به طرح تلاوت نور در مساجد گفت: با اجرای این طرح که به همت ستاد فهما و همراهی کانون‌های مساجد سراسر کشور برگزار شد ارتباط خوبی میان قرآن و مسجد برقرار شد. امروز طرح پربرکت تلاوت نور به خوبی جا افتاده است و یک دلیل به این مساله بر می گردد که بین قرآن به عنوان کتاب الله و مسجد به عنوان بیت الله نسبت ذاتی وجود دارد؛ لذا در هر مسجدی جماعتی باشد یک صفحه از قرآن هم تلاوت می‌شود.

حاج علی اکبری ادامه داد: این طرح اکنون مراحل تکاملی را طی می‌کند و ما نیز در مرکز رسیدگی به امور مساجد روند مذکور را دنبال کرده و به سمت ترجمه نیز حرکت کردیم، بر این اساس هم یک صفحه از آیات قرآن و هم ترجمه آن در مساجد خوانده می‌شود که این رویکرد به روند کار تفسیری و تدبری کمک می‌کند.

وی تصریح کرد: امروز باید بیش از گذشته در سطح مساجد روی فهم و تدبر در قرآن سرمایه‌گذاری شود؛ کاری که در ستاد کانون های مساجد با تدوین و انتشار «تفسیر همراه» انجام شد در واقع تکامل حرکت‌های ترجمه و منبرهای تلاوت و تشویق فعالیت‌های تفسیری در مساجد با تکیه بر آیات تلاوت شده در طرح تلاوت نور، به شمار می‌رود.

حاج علی اکبری افزود: تفکر، تعقل و تدبر هر سه تعابیر قرآنی هستند. در این ساحت، عقل، بارور و شکوفا شده و معرفت انسانی رونق می‌گیرد و زمینه برای عمل پایدار قرآنی و همچنین اخلاق شایسته قرآنی فراهم می‌شود، بنابراین باید در این عرصه هدف‌گذاری صورت پذیرد که اقدام ستاد فهما (فرهنگ و هنر مساجد ایران) در ارایه این مجموعه که در فهم و تدبر آیات همراه با تلاوت نور تمرکز دارد، شایسته تقدیر است.

وی گفت: مجموعه «تفسیر همراه»‌ کاری ارزشمند و گامی در راستای عمومی‌سازی فهم و تدبر قرآن است، این کار با هدف پیاده کردن قرآن در عمل، از نظر روشی رویکرد تازه‌ای را ارایه و همچنین انتخاب‌های بهتری داشت که به نظر می رسد به دلیل رویکرد جمعی کار باشد، ضمن اینکه پردازش مضامین آیات در این اثر نیز خود به تنهایی کاری جالب و ابتکاری است.

ویژگی تفسیر همراه ارائه آیاتی منتخب با موضوع سبک زندگی است

حجت‌الاسلام حبیب رضا ارزانی رئیس ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور گفت: بسیاری از آیات منتخب با سبک زندگی در این تفسیر ارایه شده که می‌تواند مورد استفاده خانواده‌ها باشد.

وی به طرح تلاوت نور اشاره و از حجت‌الاسلام حمیدرضا ارباب سلیمانی به عنوان آغازگر این طرح قدردانی کرده و افزود: اکنون بیش از ۳۰ هزار مسجد هر شب یک صفحه از قرآن را در قالب این طرح تلاوت می کنند و خروجی این طرح بعد از گذشت سال‌ها، تفسیر همراه است که امروز رونمایی می شود.

ارزانی به بخشی از فعالیت‌های این ستاد از جمله طرح ملی ایران قوی اشاره کرد و گفت: بیش از ۵۰۰ هزار نفر در این طرح ملی در بستر فضای مجازی شرکت کردند، با توجه به شیوع کرونا استقبال قابل توجهی از طرح شد و اعضای کانون‌ها در قالب سه شبستان فرهنگ، هنر، نوآوری و ۱۲ رواق در زیست‌بوم بچه‌های مسجد به رقابتی مومنانه پرداختند.

وی با بیان اینکه در این طرح به صورت ویژه به حوزه کارآفرینی توجه شد، افزود: بیش از یک دهه است که مقام معظم رهبری(مدظله العالی) به صورت خاص نسبت به مساله کارآفرینی بیانات متعدد و ویژه‌ای دارند؛ این طرح ملی در واقع منجر به ایجاد رقابت مومنانه‌ای در سطح بچه‌های مسجد و در زیست‌بومی به نام بچه‌های مسجد شد.

ارزانی ادامه داد: بیش از ۲۶ هزار کانون فرهنگی هنری در سامانه بچه‌های مسجد عضویت داشته و فعالیت‌های خود را در رواق‌های مختلف ثبت کرده و بر اساس امتیازاتی که کسب می‌کنند طبقه‌بندی می‌شوند که سقف آن ۲۰ هزار امتیاز است.

وی از عضویت بیش از دو میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور خبر داد و افزود: پس از ماه مبارک رمضان فعالیت‌ها و اقدامات ستاد فهما متمرکز بر حوزه کیفی‌سازی می شود به این معنا که بر اساس استان، منطقه و روستایی که هر کانون واقع شده است فعالیت‌ها تعریف می‌شوند؛ برای مثال اگر کانونی نیاز به آموزش تکنیک حرفه‌ای دارد آموزش می‌بیند، همچنین ارتباط کانون را با بزرگان آن عرصه برقرار می کنیم. 

آیین رونمایی از تفسیر همراه (تفسیر کوتاه آیات قرآن مجید) صبح امروز (سه‌شنبه) در ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور برگزار شد. در این آیین ۳۰ جلد در قطع پالتویی و چهار جلد در قطع وزیری از طرح تلاوت نور شامل تفسیر و ارایه نکات از یکی از آیات منتخب در هر صفحه از قرآن کریم که به خط عثمان طه  نگارش شده، ذیل طرح ملی تلاوت نور، در آستانه سالروز ولادت امام حسن مجتبی(ع) رونمایی شد.