آخرین تحلیل‌ها از وضعیت نظامی و سیاسی افغانستان

به گزارش روز شنبه ایرنا، مقامات بلند پایه نظامی و سیاسی آمریکا طی یک ماه اخیر همزمان با آغاز خروج نظامیان خود از این کشور بصورت گسترده در مورد از هم پاشی نظام، فروپاشی ارتش و پیشروی نظامی گروه طالبان سخن گفته اند که فضای رسانه‌ای و مجازی در افغانستان را مملو از تحلیل‌های منفی در مقابل دولت این کشور ساخته و باعث تشدید بی سابقه جنگ نیز شده اند.

مارک میلی فرمانده ارتش آمریکا چند روز پیش در مجلس سنای آن کشور وضعیت آینده افغانستان را غیر قابل پیش بینی خوانده و گفته بود که هرنوع احتمال وخامت اوضاع در افغانستان وجود دارد.

با چنین تحلیل‌ها و تبلیغاتی در هفته اول ماه می، براساس گزارش رسانه‌ها در افغانستان روزهای خونینی را پشت سر گذاشته و نبردهای سنگین بین جنگجویان طالبان و ارتش افغانستان در ۳۰ استان این کشور ادامه دارد اما در استانهای هلمند، بغلان، غزنی  فراه جنگ‌های خونینی رخ داده است و جنگجویان طالبان در این استان‌ها پیشروی هایی نیز داشته اند.

وزارت دفاع افغانستان میانگین تلفات طالبان را در این روزها یکصد نفر اعلام می کند و باور دارد که این گروه موفق به تصرف شهرهای این کشور نخواهد شد.

«رحمان رحمانی» یکی از نویسندگان افغانستان به نقل از اداره بازرسی ویژه آمریکا در امور بازرسی افغانستان نوشته است که بر اساس آن خروج هزاران نیروی قراردادی یا پیمان کاران  دفاع خارجی از افغانستان می تواند برای نیروهای افغانستان ویرانگرتر از خروج سربازان آمریکایی باشد.

جان ساپکو مدعی شده است که بیش از ۱۸ هزار قرار دادی از جمله شش هزار آمریکایی و هفت هزار قراردادی کشورهای دیگر در افغانستان فعال بودند.

این قراردادی ها صد در صد کار نگهداری از بالگردهای‌های نیروی هوایی افغانستان و هواپیماهای انتقالاتی  ۱۳۰ C را انجام می دادند.

این ارزیابی نشان می دهد که بدون این قراردادی‌ها هیچ یک از هواپیماهای ارتش افغانستان برای بیش از چند ماه نمی ‌توانند به عملیات خود ادامه دهند.

«مارک میلی» فرمانده ستاد مرکزی ارتش آمریکا نیز دیروز در نشستی در آمریکا گفته است که برای پشتیبانی از نیروی هوایی افغانستان که برای نگهداری، تعلیم و بازسازی به حضور آمریکا متکی است، چاره ای اندیشیده نشده است.

وی افزوده است که خروج قراردادی‌های آمریکایی و کشورهای خارجی دیگر طبق برنامه خروج سایر نیروهای آمریکا انجام می شود.

اما رحمان رحمانی آگاه مسائل نظامی و سیاسی افغانستان می گوید که هم زمان با چنین تبلیغات گسترده علیه نیروهای افغان آنها در ۳۰ استان افغانستان مشغول نبردهای سنگین با طالبان هستند و در برابر انبوه تبلیغات گسترده غربی مبنی بر فروپاشی نظام و نیروهای امنیتی پس از خروج نیروهای خارجی و تبلیغات روانی پاکستان و طالبان قرار دارند.

وی می افزاید: هیچ نیرویی در موجودیت چنین سطح گسترده چالش‌های روانی و فیزیکی دوام نخواهد آورد؛ آنهم در شرایطی که طالبان روز به روز از لحاظ سیاسی تقویت می ‌شوند. اما نیروهای امنیتی افغانستان نه تنها دوام آورده‌اند، بلکه دستاوردهای چشم‌گیر داشته ‌اند.

وی از مردم و سیاستمداران افغانستان خواسته است که به حمایت گسترده از ارتش و نیروهای امنیتی ادامه دهند و نگذارند تبلیغات زهراگین خارجی‌ها و برخی کشورهای منطقه ارتش را تضعیف کند.

ژنرال جاوید کوهستانی یکی از آگاهان سیاسی افغانستان نیز در این رابطه در صفحه فیسبوک خود نوشته است که مجبورم این مهم را که نمی خواستم بنویسم با شما مطرح کنم.

وی نوشته است: براساس اطلاعات دقیقی که دارم آمریکایی ها بعد از ماه سپتامبر هیچگونه حمایتی از جنگ در افغانستان نمی کنند و تنها حقوق ماهیانه نیروهای افغان را برای مدت کوتاه می پردازند اما سایر خدمات قطع می‌شود.

وی افزوده است که از جمله فراهم سازی خدمات فنی، مهمات و لجستیک قطع خواهد شد که ممکن تا آن زمان چیزهایی اتفاق بیفتد که هنوز متوجه نشده ایم.

اما شماری دیگر شدت این درگیری‌ها را به خاطر نشست استانبول می دانند که طالبان می خواهد با پیشرفت در میدان جنگ در نشست استانبول امتیاز بگیرند.

«عتیق‌الله امرخیل» آگاه نظامی و سیاسی افغانستان گفته است که مقام‌های دولتی همه تلاش‌های‌ خود را به راه‌حل سیاسی متمرکز ساخته اند در حال که طالبان گزینه نظامی را در دست دارند.

وی می افزاید: نیاز است نیروهای امنیتی پیش از برگزاری نشست استانبول و آغاز تحرک طالبان، در نقاط اساسی کشور از جمله قندهار، فراه، هلمند، ارزگان، بدخشان و بغلان عملیات‌ قوی راه اندازی کنند و آن را تحت کنترل کامل درآوردند.

به گفته امرخیل برخلاف آن اما اکنون طالبان این گزینه را در دست دارند.

وی تأکید می کند که در کنار تلاش برای راه حل سیاسی باید بر گزینه نظامی تمرکز شود زیرا نشست استانبول به دستادرد نظامی نیازمند است.

در چنین وضعیتی که خارجی‌ها افغانستان را ترک می کنند، این همسایه‌ها هستند که از آینده جنگ و صلح این کشور متاثر می شوند و آنها از جمله جمهوری اسلامی ایران باید اوضاع را با دقت زیر نظر داشته باشند.

جمهوری اسلامی ایران می تواند در چنین شرایطی با همکاری پاکستان و کشورهای آسیای میانه در روند صلح افغانستان و تشویق طرف‌های جنگ برای صلح نقش مهمی بازی کند.

«محمدحسن جعفری» یکی از آگاهان سیاسی افغانستان باور دارد که همسایه‌های افغانستان از جمله ایران می توانند در چنین شرایطی نقش اساسی ایفا کنند و نگذارند باردیگر افغانستان در یک جنگ ویرانگر دیگر غرق شود که پیامدهای آن برای توسعه و پیشرفت منطقه مهم است.

به باور وی، ایران باید فعالانه وارد میدان شود و طرف‌های جنگ افغانستان را به صلح تشویق کند و با همکاری پاکستان اجازه ندهد خلاء حضور غرب بار دیگر افغانستان را به دهه ۹۰ عقب ببرد که پیامد آن برای همسایه‌ها نیز سنگین خواهد بود.

به گفته جعفری، اکنون بیش از ۲۰ گروه تروریستی در افغانستان فعالیت می کند و با آغاز یک جنگ دیگر هیچ کشوری از حضور آنها در افغانستان و قدرت گرفتن دوباره آنان در امان نخواهد ماند و طی ۲۰ سال تروریست‌ها منتظر چنین روزی بودند.

این آگاه سیاسی افغانستان هشدار می دهد که کشورهای آسیای میانه نخستین کشورهایی هستند که از حضور تروریست های مربوط به منطقه خود آسیب خواهند دید.