خبرگزاری ایلنا گفت وگویی را با دیاکو حسینی مدیر برنامه مطالعات جهانی مرکز بررسیهای راهبردی ریاست جمهوری منتشر کرد و نوشت: به نظر میرسد بخش زیادی از مباحثی که ممکن است در این دوره از انتخابات مطرح شود، موضوع برجام و تحریمها باشد. همه نامزدها یا دستکم بخش زیادی از آنها مواضع روشنی در رابطه با تحریمها و برجام در گذشته داشتهاند که این مواضع برای آنها غیر قابل عدول است چرا که بارها تکرار شده و مواضعشان برای افکار عمومی روشن شده است.
معتقدم که روابط ایران با کشورهای جهان، خصوصا غرب و در تعادل با شرق میتواند به یک موضوع جدید در رقابتهای انتخاباتی بدل شود و باید همه نامزدها در این موضوعات با یکدیگر بحث کنند که اگر احیانا انتقادی به برجام داشتند، چه جایگزینی برای آن ارائه میدهند. این افراد میتوانستند در گذشته صرفا با نقد که معمولا نیز پشتوانهای نداشت، صرفا از برجام انتقاد کنند اما در موضع رقابتهای انتخاباتی، این نقد کافی نیست و باید همه افراد روشن کنند که اگر برجام یا شیوه دستیابی به آن را موثر نمیدانند چه جایگزینی ارائه خواهند کرد.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با اشاره به اینکه در آستانه احیای برجام هستیم، گفت: امروز فشار بر ایران شکست خورده است و احتمالا به زودی بهش قابل توجهی از تحریمها رفع خواهد شد که با احتساب این شرایط کار برای نامزدهای منتقد و مخالف برجام سخت خواهد شد.وی در واکنش به سخنان یکی از نامزدهای ریاست جمهوری مبنی بر اداره کشور در شرایط تحریم نیز گفت: بیان کردن چنین سخنانی در تبلیغات و سخنان یک طرفه بسیار ساده است اما واقعیت این است که وقتی این ادعاها با دلیل و برهان به چالش کشیده میشود بلافاصله بیپشتوانه بودن آن آشکار خواهد شد.
حسینی در پاسخ به این سوال که برخی سیاست نگاه به شرق با رابطه با همسایگان را به عنوان جایگزین برجام مطرح میکنند، آیا اساسا بدون به سرانجام رسیدن برجام، ایران امکان تمرکز بر این سیاستها را خواهد داشت یا خیر، گفت: معتقدم شرایط ما در دولت ترامپ جواب این سوال را به روشنی مشخص میکند؛ در این دوره تحریمهای شورای امنیت نتوانست مجددا در قبال ما اعمال شود و در عوض کشور با سیاست یکجانبه «فشار حداکثری» روبرو شد که علیرغم یکجانبه بودن، تقریبا همه کشورها از جمله روسیه و چین نیز در بخشهایی از آن تبعیت کردند. این مساله نشان داد که با وجود تحریمهای آمریکا، حتی دوستان ایران نیز امکان برقراری رابطه عادی تجاری با ما را نخواهند داشت و راههای دشواری مانند دور زدن تحریمها که آن هم ریسک بالایی دارد و یک مسکن موقتی است میتواند مورد استفاده قرار گیرد و طبعا این میزان تجارت از راه دور زدن تحریمها نمیتوان برای کشوری به عظمت ایران با هشتاد میلیون جمعیت و دارای برنامهای توسعهای تطابق داشته باشد.
با وجود تحریمها، ما تجربه این را داشتیم که نه فقط کشورهای چین و روسیه بلکه کشورهای همسایه ما هم در تجارت عادی با ایران مشکل داشتند و از آن امتناع میکردند چرا که به شدت تحت تاثیر اقتصاد آمریکا هستند؛ بنابراین فکر نمیکنم این ایده که ما میتوانیم به رغم تحریمها کشور را اداره کنیم، با شرق رابطه داشته باشیم، با همسایگان رابطه داشته باشیم و ضعف ناشی از تحریم را جبران کنیم با واقعیتهایی که تجربه کردهایم مطابقت ندارد.
نظر شما