تصویرسازی حقوق بشری اوتاوا و ادعاهایی که رنگ باخت

به گزارش خبرنگار ایرنا، کانادا در مجامع بین المللی تلاش می کند تا تصویری حامی حقوق بشر از خود نشان بدهد. این کشور به صورت دائم، علیه نقض حقوق بشر در کشورهای مختلف بیانیه می‌دهد و دیگران را محکوم می کند اما به نظر می رسد این رویکرد نه صرفا با انگیزه‌های واقعی حقوق بشری، بلکه با هدف ارائه یک برند در جامعه بین المللی انجام می‌شود اما کشف گورهای دسته جمعی تصویر سازی اوتاوا را به شدت زیر سوال برده و تصویر این کشور را در جامعه جهانی مخدوش کرده است. کشف گورهای دسته جمعی بومیان در این کشور تازه‌ترین رسوایی حقوق بشری اتاوا است.

کانادا در رویکردی سیاسی و با هدف فشار بر ایران پیشگام ارائه قطعنامه های حقوق بشری علیه ایران بوده است. این کشور سال گذشته پیشنهاد تصویب قطعنامه ضد حقوق بشری علیه ایران را در کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل ارائه کرد. به موجب این قطعنامه پرونده حقوق بشری ایران برای یک‌سال دیگر مفتوح باقی ماند. این اقدام البته با واکنش ایران مواجه شد.

سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه طرح قطعنامه حقوق بشری در سازمان ملل متحد توسط دولت کانادا و تکرار ادعاهای بی‌اساس مبتنی بر گزارش‌های غیرواقعی و ساختگی را فاقد وجاهت قانونی و غیر قابل قبول دانست.

حالا با کشف گورهای دسته جمعی بومیان کانادایی این کشور باید پاسخگوی مجامع بین المللی در مورد نقض گسترده حقوق بشر در کشور خود باشد. دولت کانادا ۸ خرداد ماه اعلام کرده که گور دسته‌جمعی ۲۱۵ کودک بومی در یک مدرسه شبانه‌روزی را کشف کرده است. مدرسه کملوپس با هدف جداسازی کودکان بومی از خانواده و تدریس زبان انگلیسی به آنها به جای زبان مادری و فرهنگ بومی، توسط کلیسای کاتولیک در سال ۱۸۹۰ راه‌اندازی و در سال ۱۹۷۸ تعطیل شد. کودکان قربانی که برخی از آنها سه ساله بوده‌اند، بیشتر از افراد جامعه بومی «سِپواخِمپ» هستند. دستکم ۱۵۰ هزار کودک در اینگونه مدارس مذهبی حضور داشتند و کمیسیون حقیقت و آشتی ۲۰۱۵ آن را «فرهنگ نسل کشی با هدف بومی‌ها در کانادا» توصیف کرده است.

پس از چند هفته در منطقه‌ای در استان ساسکاچوان کانادا در نزدیکی یکی از مدارس شبانه‌روزی کاتولیک برای کودکان بومی، دوباره صدها گور بی‌نام و نشان کشف شده است. فدراسیون جوامع بومی مستقل کانادا با اعلام این خبر و با اشاره به اجسادی که هیچ کجا ثبت نشده‌اند، گفته است که کشف این شمار از گورهای بی‌نشان و هویت تاکنون سابقه نداشته است. حفاری‌ها در استان ساسکاچوان در غرب کانادا انجام شده است. احتمال می‌رود که بسیاری اجساد دفن شده، اجساد کودکان باشد.

یکی از رهبران بومیان کانادا در این مورد گفت: رهبران بومیان کانادا کشف این گورها را حاکی از وقوع یک جنایت علیه بشریت و تجاوز به حقوق بومیان کانادا ارزیابی می‌کنند. آن‌ها از دولت و کلیسا تقاضای همکاری کرده‌اند و گفته اند تنها جرم قربانیان این است که بومی متولد شده اند.

جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا در فراری رو به جلو خواستار مسئولیت پذیری کلیسای کاتولیک این کشور در پرونده کشف یک گور دسته‌جمعی شامل بقایای اجساد ۲۱۵ کودک بومی شد. وی با انتقاد از مواضع کلیسای کاتولیک درباره این موضوع، گفته است اگر کلیسا اسناد مرتبط با مدرسه شبانه‌روزی مسیحی که این گور در آنجا کشف شده را منتشر نکند، دولت علیه کلیسا شکایت می‌کند.

پاپ فرانسیس روز ۱۶ خرداد بدون اشاره به سخنان ترودو در مورد خبر «شوکه‌کننده» کشف گور دسته‌جمعی دانش‌آموزان بومی در مدرسه تحت نظارت کلیسای کاتولیک در کانادا، ابراز «تاثر و اندوه» کرد اما از پوزش‌خواهی کلیسای کاتولیک در این مورد خودداری کرد.

کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل متحد هم از دولت کانادا و واتیکان خواسته‌اند تحقیقات جدی درباره کشف این گور دسته جمعی انجام دهند. این کارشناسان از دولت کانادا خواستند تحقیقات مشابهی را درباره سایر مدارس بومیان انجام دهد.

اما این اتفاق تنها مورد نقض حقوق بشر در کانادا نیست. در سال ۲۰۱۸ یک نهاد دولتی در کانادا گزارش داد هنوز هم خطر مرگ یا مفقود شدن زنان بومی کانادا ۱۲ برابر بیشتر از سایر زنان است. از سوی دیگر در گزارش سال ۲۰۱۸ دیده‌بان حقوق بشر هم با اشاره به وضعیت نابسامان بومی‌های کانادا تصریح شده این اجتماعات مجبورند برای تهیه آب آشامیدنی خود، آب را بجوشانند. گزارش‌های دیگر نشان می‌دهد ۴۰ درصد از مردمان بومی کانادا، به دلیل سوء تغذیه و عدم دسترسی به غذای مناسب، دچار دیابت نوع ۲ شده‌اند.

گزارشی نیز در سال ۲۰۱۹ توسط «لیلانی فرها»، گزارشگر ویژه سازمان ملل تهیه شد و او نسبت به وضعیت مسکن بومیان در شمال کانادا هشدار داد. به گفته لیلانی فرها  بومیان کانادا به احتمال زیاد از نظر مسکن نامناسب و پیامدهای بهداشتی منفی رنج می‌برند، آن‌ها با میزان بالایی از بی‌خانمانی روبه‌رو هستند و در برابر اخراج‌های اجباری، زمین خواری و اثرات تغییرات آب و هوایی بسیار آسیب‌پذیر هستند.

نکته قابل توجه آنکه در درمان کرونا نیز بومیان در ردیف آخر قرار دارند چنانچه گزارشی که در سال ۲۰۲۰ توسط موسسه «Statscan» منتشر شده نشان می‌دهد که در پاندمی کرونا، بیش از یک سوم افراد بومی از پسِ هزینه‌های اساسی خود بر نمی‌آیند.

علاوه بر بومیان حقوق مهاجران نیز در این کشور نقض می شود دیدبان حقوق بشر و عفو بین الملل در تازه ترین گزارش خود اعلام کردند که کانادا سالانه هزاران نفر از جمله معلولین را به علت مهاجرت با شرایط تبعیض آمیز زندانی می‌کند. عفو بین الملل از وضعیت وخیم مهاجران در بازداشتگاه‌های کانادا خبر داده و براساس اسناد و مدارک اعلام کرده که مهاجران در بازداشتگاه‌ها به طور مرتب با دستبند و زنجیر بسته می‌شوند و هیچ ارتباطی با دنیای خارج ندارند.

وضعیت بومیان در کانادا بیان‌گر این حقیقت است که ادعاهای بشردوستی دولت‌مردان این کشور بیشتر یک ژست و نقاب ظاهری برای پنهان‌سازی حقایق جاری در این کشور است.