سرمایه های خدادادی گلستان به درختان سرخدار و جنگل های هیرکانی دامنه های جنوبی و ماهیان خاویاری دریای خزر و جزیره آشوراده محدود نمی شود و خوان گسترده پروردگار برای گلستاننشینان در اعماق چند هزار متری دشت های وسیع هیرکان با فعالیت چندین گلفشان به عنوان یک اثر زمین گردشگری پرطرفدار گسترش یافته است .
زمین گردشگری یا ژئوتوریسم نوعی طبیعت گردی بر پایه دانش زمین شناسی است که گردشگران علاوه بر حظ بصری و تماشای مناظر و چشم اندازی های بدیع، امکان شناخت و مطالعه رخدادهای طبیعی و چگونگی پیدایش و ساختار آنها را دارند.
برای یک ژئوتوریست، هدف کوهنوردی یا تپه نوردی نیست و سفر به اینگونه مکان ها برای شناخت و مطالعه پدیده اعم از کوه، تپه و دره و چگونگی پیدایش و ساختار آن است.
ساماندهی گِلفشان های گلستان به عنوان جاذبه های زمین گردشگری یکی از برنامه های جدی و محوری ستاد اقتصاد مقاومتی گلستان طی چند سال اخیر است و آنان تلاش می کنند این پروژه را در مدت زمان باقیمانده تا عمر دولت دوازدهم به پیشرفت مطلوبی برسانند و با آگاه سازی و آشنایی بیشتر مردم با پدیده های زمین گردشگری، این صنعت را توسعه دهند.
گلستان دارای سه گِلفشان (محل خروج گِل همراه با گاز از زمین) با نامهای قارنیارق در شرق گمیشان، نفتلیجه در شمال شرق گمیشان و اینچه در شمال آق قلا است.
گلفشان های گلستان پدیدههای زنده و کمیاب زمینشناسی هستند که تنها نمونه مشابه داخلی آن در سواحل دریای عمان و چابهار گزارش و مشاهده شده است.
به تاکید کارشناسان با برنامه ریزی مدون و بهره مندی از خواص درمانی گلفشان ها می توان گردشگران را به سمت این جاذبه ناشناخته و منحصر بفرد استان گلستان فراخواند.
هر چند در سنوات گذشته کارشناسان به ارزش های تفریحی و تفرجی و درمانی گِلفشان های گلستان اشاره کرده اند اما نبود سرمایهگذاری در حوزه ژئوتوریسم سبب شد تا امکان بهره کافی از این فرصت کم نظیر تحقق نیابد.
در زمان حاضر بهره برداری از گلفشان های استان گلستان محدود به ساکنان بومی می شود و آنها سالها است از این عارضه طبیعی برای درمان بیماری هایی مانند دردهای مفاصل و ستون فقرات و سفتی مفاصل، بیماری های عصبی، مراحل اولیه تنگی عروق و انقباضات عضلانی استفاده می کنند.
بنا بر گفته کارشناسان زمین شناسی، یکی از ویژگی های منحصر به فرد پدیده های ژئوتوریسمی، اسرار آمیز و پیچیدهبودن مباحث مرتبط با زمین برای علاقه مندان به این حوزه است.
علاقه مندان و گردشگران این گونه پدیده ها نیز با گردشگران معمولی متفاوت هستند به طوری که ژئوتوریسم ها ماندن در اقامتگاه های محلی و روستایی را نسبت به هتل های شیک و مجهز ترجیح می دهند.
یکی دیگر از اصول مهم در زمین گردشگری، آشنایی مردم با قابلیت های ژئوتوریسم و آموزش دادن مردم به اهمیت این امر است و در کنار آموزش باید به طور همزمان زیرساخت های لازم برای جذب گردشگر فراهم و زمینه اطلاع رسانی و اقامتی گردشگران ایجاد شود.
ژئوتوریسم امروزه مخاطبان بسیاری پیدا کرده که این امر موجب می شود تا گردشگران و علاقه مندان ضمن بازدید از پدیده های زمین شناختی، با مبانی پیدایش آنها آشنا شوند.
طرح ساخت استراحتگاه، آلاچیق و مجتمع رفاهی و تفریحی برای گردشگران و بازدیدکنندگان از گل فشانهای گلستان و اطراف آن نیازمند اعتباری بیش از میزان تخصیصی است.
در همین راستا معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با تهیه مستندی تلاش کرد جذابیت های طبیعی ژئوتوریسم با محوریت زمین گردشگری و زمین شناسی گل فشان های گلستان را به تصویر بکشد.
مستند "گِل فشان، جوش و خروش زمین" سومین قسمت از مجموعه "رخساره زمین" است که توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ساخته شده است.
در این مستند از گل فشان نفتلیجه (دریای صورتی) و گلفشان قارنیاریق (در زبان محلی به معنای شکم پاره) در منطقه گمیش تپه و گل فشان اینچه در شمال منطقه آق قلا به عنوان جاذبههای منحصربه فرد زمین گردشگری ایران سخن گفته شده است.
مشاور عالی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و مدیر طرح توسعه نوآوریها و فناوریهای حوزه زمین شناسی، معدن و صنایع معدنی معاونت علمی در آیین رونمایی از این مستند گفت: پیش از تهیه این مستند برخی از فعالان این عرصه اعتقاد داشتند که گل فشان های این منطقه غیر فعال شده اند در صورتی که مستند جوش و خروش نشان داد که گل فشان های گلستان همچنان به فعالیت دارند.
کامبیز مهدیزاده با تاکید بر اهمیت زمین شناسی و ژئووریسم در توسعه کشور اظهار داشت: هیچ برنامه مدونی در خصوص زمین گردشگری و ژئوتوریسم وجود ندارد.
گلستان از جاذبه های طبیعی متنوعی برخوردار است اما نبود سرمایهگذاری در حوزه اکوتوریسم سبب شده تا امکان بهره کافی از این فرصت کم نظیر تحقق نیابد.
نظر شما