«نوشتن»، تمدن بشر را به امروز منتقل کرده است

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، ششصد و دهمین شب از شب های فرهنگی بخارا، عصر دیروز پنجشنبه دهم تیر ماه، به رونمایی از مجموعه کتاب‌های چگونه می نویسم اختصاص یافت.

کاظم رهبر، دبیر مجموعه کتاب های چگونه می نویسم، به معرفی کتاب ها و روند شکل گیری آن پرداخت و گفت: هدف از تهیه و انتشار این کتاب‌ها، ارایه مطالب کاربردی در حوزه های مختلف نوشتن برای علاقه مندانی است که می خواهند به طور حرفه ای به نویسندگی بپردازند.

بهروز بهزادی، روزنامه نگار پیشکسوت، با اشاره به نگاه ارزشمند کاظم رهبر گفت: کتاب ها یکی از نشانه های خوش فکری او است و به عقیده من برای اهل فن که می خواهند بنویسند، این کتاب ها بسیار کارآمد است. افرادی که در این کتاب ها سخن گفته اند، اهالی قلم بوده اند و اصولی را رعایت کرده اند و قواعد آن برای همه مشخص شده است، البته این جدا از خلاقیت است که به خود شخص برمی گردد. این کتاب ها باعث می شود در نوشتن، نگاهی گسترده تر داشته باشند و بتوانند اثر بهتری خلق کنند.

بهزادی با اشاره به جدیدترین نسخه از مجموعه چگونه می نویسم که به سفرنامه های معاصر اختصاص دارد، گفت: افرادی که در این کتاب متون شان آمده است، حاصل سالها تجربه است و این تجربه به ما کمک می کند که چگونه سفرنامه بنویسیم.

این روزنامه نگار، با اشاره به سفرهایی که رفته است گفت: بخشی از سفرنامه های من به عنوان پاورقی منتشر شده است و در این زمینه تجربه هایی دارم، بهترین کار این است که دیگران ندانند که شما در حال نوشتن سفرنامه هستید که حالت عادی آنها به هم نخورد و نقش بازی نکنند. سفرنامه نویسی نگاه را دقیق می کند که بتوانند نظم داشته باشند. مثل خاطره نویسی می توان سفرنامه نوشت و این یادداشت ها به سند تبدیل می شود. این که چگونه به سفر نگاه کنیم که قابل نوشتن باشد، آموختنی است.

وی با بیان این که کسانی که می خواهند بنویسند، باید آموزش ببینند، گفت: آموزش دانشگاهی، یادگیری تجربی در حین کار و نیز مطالعه راه هایی هستند که می توانند، به یک نویسنده بگویند، چه بنویسد و چگونه بنویسد.

زبان، مهم ترین اختراع است 

عباس عبدی، جامعه شناس، روزنامه نگار و پژوهشگر، با اشاره به اندیشه ارسطو و این که انسان، حیوان ناطق است، گفت: ناطق بودن را به صحبت کردن نباید محدود کرد، توانایی اندیشیدن و استفاده از کلمات به عنوان نشانه و نیز در کنار هم آوردن آن، بخش های مهمی از این ناطق بودن، هستند.

وی زبان را مهم ترین اختراع بشر دانست و افزود: بعد از آن خط و عدد و نوشتار هستند ولی انچه ما از تاریخ بشر می دانیم، در ساخت است و نوشتار و تصویر که از فهم و شعور انسان حکایت می کند. ما صدای کوروش را نمی شناسیم و صدای داوود را نشنیده ایم با این که می دانیم صدای خوبی داشته است، تصویری هم از زیبایی های یوسف باقی نمانده است، اما نوشته هایی داریم که از این موارد به ما می گویند، مثل مزامیر داوود، منشور کوروش و...، آنچه تمدن بشر را به امروز منتقل کرده است، نوشتن بوده است.

عبدی ادامه داد: نوشته و کتابت بسیار کار سختی است و در عین حال ساده است و به نوعی سهل و ممتنع است، وقتی به گذشته نگاه می کنم اگر چیزهایی که می خواستم بگویم را نمی نوشتم، هیچ چیزماندگاری نداشتم، نوشتن در فرآیند اندیشیدن هم به کمک می آید. ما با پدیده ویژه ای مواجه هستیم اما در ایران نوشتن به معنی اندیشیدن اموزش داده نمی شود، و نمی تواند جذاب باشد.

این استاد دانشگاه افزود: برای دانش آموزان ما، ریاضی جذاب تر از تاریخ است، چون تاریخ را به شکلی آموزش می دهیم که هیچ افزوده ای برای زندگی امروز ندارد و مساله ایدئولوژیک و فقط اعداد و ارقام می شود. حتی در سوال هم می گویند چه سالی را بازگو کند نه این که علت را بیابد و برای آن ها تحلیلی بنویسد. برای درس انشا افراد باید درست نوشتن را یاد بگیرند، نه این که چه بنویسند، موضوع نوشتن هر شخص متفاوت است. من فکر می کنم ما نیاز به تغییر در آموزش داریم.

عبدی گفت: ادبیات هر شخص مثل اثر انگشت او متفاوت است و با لحن آن باید تفاوت ها دیده شوند، من نوشته های خودم را در بر اساس ادبیات به سادگی تشخیص می دهم. ما می توانیم سبک های متفاوتی برای نوشتن داشته باشیم و از خلاقیت باید استفاده کنیم. آشنا شدن با سبک های مختلف چه در نوشتن، چه در زندگی، یک اتفاق مهم است، دانش مهمی است که می تواند برای خیلی ها آموزنده باشد.

نوشتن، زیست نویسنده را تغییر می‌دهد

علی اکبر زین العابدین، با اشاره به روایت درمانی، با نوشتن، گفت: ما تا پیش از این هم کارهایی داشتیم اما نه تنها در کتاب ها و حتی در کارگاه ها، همه روی داستان نویسی متمرکز بوده ایم اما نوع نوشتن متفاوت از داستان نویسی است. امروز بیشتر ارتباطات امروز ما در حوزه نوشتن است، دو مهارت در جامعه با شبکه های اجتماعی اهمیت پیدا کرده است، یکی عکاسی و دیگری نوشتن که راه هایی را باز کرده است که بسیاری نوشته های شخصی را مثل یک نویسنده حرفه ای منتشر کرده اند و کم کم به کتاب تبدیل شده است و جای خود را در نشریات نیز باز کرده است.

 این نویسنده کودک و نوجوان، افزود: خاصیت این مجموعه این است که از داستان نویسی فراتر رفته است و جهان نوشتن را بزرگتر کرده است، این که آدم های امروز چه راه ساده ای را در پیش دارند که به درمان خودشان بپردازند و نوشتن زیست نویسنده را تغییر می دهد. مخاطب ما که می خواهد بنویسد با خواندن این کتاب ها می تواند با چگونه نوشتن بزرگترین نویسندگان روبه رو شود و هم ذات پنداری کند.

زین العابدین ادامه داد: نوشتن درمانی، یکی از راه هایی است که ذهن و زندگی را نظم می دهد، یک نفر کار خود را برای نوشتن آغاز می کند، اوایل کار ما که اضطراب ها و خشم های فروخورده داریم، اول از همه نقاط تاریک را می بینیم و می نویسیم، ابتدا مشکلات را می گوییم و به طور ناخودآگاه، بازخوانی می کنیم، می بینیم که دست بر روی زخم ها گذاشته ایم. کم کم در نوشته ها، یک نقطه درخشان، یک پدیده یگانه پیدا شد، ذهن ما در شرایط عادی خود را صفر و صد توصیف می کند، وقتی می گویم من چیزی هستم که آن برچسب در ذهن من باقی می ماند اما وقتی می نویسیم، جداسازی ایجاد می شود و می توانیم از این دیدگاه ها جدا شویم. تعریف من این نیست که اگر در روزهای اخیر مضطرب بوده ام، پس این اضطراب خود من است و حتی از رویدادهای خوب هم فاصله می گیرم. در این کتاب ها مطرح می شود که نویسندگانی، نوشتن را درمان خود می دانند.

فریبا خانی، روزنامه نگار و داستان نویس، نیز با توضیح ناداستان گفت: این گونه، مستند است و نویسنده در برابر اطلاعاتی که به مخاطب می دهد باید پاسخگو باشد، گزارش های مطبوعاتی نباید تخیل داشته باشد، ناداستان به روایت هایی گفته می شود که شخصیت ها و رویدادهای آن وجود دارد. ناداستان های مختلفی مثل خاطره نویسی، سفرنامه نویسی، یادداشت ها و... داریم. در ایران هم از دوره ناصری، زنان هم به نوشتن ناداستان پرداخته اند. برخی بهترین نوع نوشتن را ناداستان نویسی می دانند اما برخی دیگر آن را زیر مجموعه ادبیات نمی دانند و معتقدند که باید جداگانه بررسی شود. 

وی ادامه داد: بورخس می گوید جوری بنویسید که بلدید، هر نوعی از نوشتن که ما آن را می شناسیم، بهتر راه برای نوشتن ماست.  

به گزارش ایرنا، کتاب‌های چگونه می‌نویسم، حاصل بیش از یک دهه کار کاظم رهبر، روزنامه‌نگار است که برای تهیه این مجموعه، از گفت‌وگو با نویسندگان برجسته تا ترجمه و گردآوری مطالب کاربردی در حوزه‌های مختلف نوشتن اقدام کرده است.

 این مجموعه با آثاری از نویسندگانی مانند: مسعود بهنود، عباس عبدی، احمد محمود، جواد مجابی، محمود دولت‌آبادی، پری صابری، اسماعیل خلج، محمد چرم‌شیر، بهروز غریب‌پور، خسرو سینایی، منوچهر طیّاب، حسن کامشاد، سیروس علی‌نژاد، احمد زیدآبادی، سرگه بارسقیان، فریبا خانی، عیسی امیدوار، محمود زندمقدم، منصور ضابطیان، رضا امیرخانی، مهدی حجوانی و… منتشر شده که هریک تجربه‌های ویژۀ خود را از نوشتن در حوزه‌های روزنامه‌نگاری، داستان‌نویسی، نمایش‌نامه‌نویسی، فیلم‌نامه‌نویسی، نویسندگی خلاق، زندگی‌نامه‌نویسی و سفرنامه‌نویسی بیان می‌کنند.

این مجموعه توسط انتشارات کتاب خورشید به چاپ رسیده است.