دریامحوری سرمایه‌گذاری پرجاذبه در هرمزگان

استان هرمزگان در طول تاریخ تمدن ایران از استان‌های تاثیرگذار و بندرعباس مهم‌ترین بندرفعلی ایران گذرگاه تجارت ایران با جهان و مسیرهای ترانزیتی کشورهای آسیای میانه با روسیه و قفقاز است از همین رو هرگونه سرمایه گذاری درحوزه دریا منجربه سود آوری می شود.

این استان با۱۰۳ هزارکیلومتر مربع شامل خشکی ودریا و جزیره هاهشتمین استان کشور است که افزون بر یک میلیون و ۷۰۰ نفر جمعیت دارد و از جنوبی‌ترین نقاط ایران است که در حاشیه شمالی خلیج فارس از نظر موقعیت جغرافیایی در یک منطقه ایده آل از نظر پرورش گونه‌های دریایی قرار گرفته است.

استان هرمزگان با ۲۲ بندر صیادی «با سعیدو، درگهان، بندرصلخ، سوزا، رمچاه در قشم، کنگ، بستانه و و حسینه بندرلنگه، کوهستک و خورآذینی سیریک، چیروئیه، زیارت و جوادالائمه پارسیان، لاوان، کلاهی میناب، گوگسر و کوه مبارک و خور جاسک، خمیر، باهنرو پشت‌شهر بندرعباس و بندرصیادی هرمز» و بهره‌مندی از ۴هزارو۵۰۰ فروند شناور صیادی، صید سالانه افزون بر۲۷۰هزار تن انواع آبزی، ۳۰درصد بندرهای صیادی و ۳۶ درصد صید انواع آبزیان کشور را به خود اختصاص داده که این آمارها نشان از جایگاه و اهمیت فعالیت‌های شیلاتی این استان در کشور دارد.

فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف هرمزگان متنوع می‌باشد اما در بخش شیلات، صید و صیادی و پرورش آبزیان یکی از راه‌های تبدیل فرصت‌ به ثروت به ویژه در قالب طرح‌های سرمایه‌گذاری شیلاتی در استان هرمزگان است.

از طرفی زنجیره تولید، سرمایه گذاری و اشتغال موجود در هرمزگان موجب شده در راستای توسعه فعالیت این استان توانمندی در زمینه پرورش میگو و ماهی در قفس در دستورکار مسوولان قرار گیرد و بخشی از ظرفیت‌ های دریایی از جمله آبزی‌پروری به مرحله اجرا درآمده‌ که توجه و سرمایه‌گذاری در این زمینه‌ می‌تواند تحولات اقتصادی را در این صنعت برای استان و کشور به ارمغان آورد که اثرات آن سالیان سال ادامه داشته باشد.

درسال «تولید ، پشتیبانی‌ها ومانع زدایی‌ها» توجه به شکوفایی و رونق اقتصاد دریا محور از محورهای اصلی توسعه هرمزگان محسوب می‌شود و از همین رو پرورش ماهی و میگو و تجارت از طریق دریا در راستای تحقق این اقتصاد در دستور کار شیلات و جهاد کشاورزی قرار دارد.

پیشتازی هرمزگان در پرورش ماهی در قفس

در ایران سابقه زیادی در طرح«پرورش ماهی در قفس» ثبت نشده، اما پرورش این نوع آبزی از سال‌های ۱۳۶۱ با پرورش ماهی در قفس در سد« دز» استان خوزستان به صورت آزمایشی آغاز و در سال ۱۳۶۴ تولید آن در این دریاچه شروع شد و در سال ۱۳۶۹ نیز با بسته شدن قراردادی بین شیلات ایران و یک شرکت نروژی در دریای خزر و دریای عمان شکل جدی‌تری به خود گرفت و طرح پرورشی آن در استان هرمزگان به ظرفیت ۱۸۰ تن اجرا شد و همچنان ادامه دارد.

تا دیروز یک صیاد باید با شناور به دنبال ماهی در دریا بود و حتی ماهی چندانی نیز به تور او نمی‌آمد به تعبیری با صید ماهیان جنوب توسط کشتی‌های بزرگ صید به صیادان خرده پا نمی‌رسد، اما صید ماهی در قفس به روش علمی و تضمین شده که صیادان با رهاسازی بچه‌ماهی در قفس‌ها در یک دوره خاص ۶تا ۸ماهه پس از بالغ شدن ماهیان یکجا برداشت می‌کنند، در سال‌های اخیر به ویژه روزنه‌های امید را در دل صیادان این منطقه روشن کرده است.

پرورش ماهی درقفس در استان هرمزگان که امروز در بین استان‌های ساحلی این نوع صید مقام نخست در اختیارصیادان است، علاوه بر اینکه تجارتی پرسود و کم‌هزینه محسوب می‌شود، به عنوان یکی از فرصت‌های مناسب سرمایه‌گذاری درحوزه شیلات محسوب می‌شود که به صورت آزمایشی از سال ۸۶ در جزیره هنگام و بندر آفتاب اجرایی شد.

درحال حاضر استان هرمزگان سالانه ۴هزار و ۵۰۰ تن ماهی پرورشی در دریا تولید می‌کند که ۵۰ درصد تولید ماهیان پرورشی در کشور را شامل می شود  که صد البته سهم هرمزگان با وجود داشتن سواحل طولانی و دسترسی به آبهای آزاد بسیار ناچیز است.

رییس گروه پروش ماهیان دریایی شیلات هرمزگان دراین باره گفت: این استان به واسطه گستردگی دریا و جزیره‌ها و وجود ۵۳ واحد قفس علاوه بر صیدهای عادی و استخرهای پرورش آبزیان درساحل، در تولید پرورش ماهی در قفس در کشور پیشرو است.

ایرج قایینی در گفت‌وگو با ایرنا افزود: در چندساله اخیر طرح پرورش ماهی در قفس به عنوان شاخص ارزیابی فعالیت‌های شیلاتی و مهم‌ترین طرح اقتصاد مقاومتی شیلات محسوب می‌شود.

وی ادامه داد: این طرح علاوه بر اشتغال جامعه صیادی در آبزی‌پروری موجب کاهش برداشت از ذخایر طبیعی آبزیان می‌شود و نقش موثری در حفظ این ذخایر خواهد داشت.

رییس گروه پروش ماهیان دریایی شیلات هرمزگان یادآورشد: بازسازی ذخایر آبزیان نقش مهمی در ایجاد اشتغال پایدار صیادان ایفا کرده اما با توجه به اینکه این ذخایر درخطر نابودی قرار گرفته، توجه به این موضوع بسیار مهم است.

قایینی عنوان کرد: یکی از برنامه‌های اولویت‌دار در راستای حفظ ذخایر طبیعی آبزیان دریایی به مشارکت تعاونی‌های صیادی در اجرای آن اشاره کرد و افزود: در سال‌های اخیر با افزایش صید بی‌رویه و کاهش ذخایر برخی آبزیان، لزوم توسعه طرح‌های مرتبط با پرورش ماهی در قفس در هرمزگان دوچندان شده است.

بندرلنگه؛قطب اصلی پرورش ماهی در قفس کشور

بندرلنگه مهم‌ترین قطب رشد پرورش میگو و ماهی در قفس در کشور و صادر کننده اصلی صدف‌‎های خوراکی در خلیج‌فارس است.

این شهرستان علاوه بر اینکه در حوزه کشتی سازی و خطوط کشتی‌رانی ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری مناسبی دارد، به عنوان مسیر ترانزیتی غرب هرمزگان نقش جدی در اقتصاد هرمزگان ایفا می‌کند و باید برای ایجاد صنعت فرآوری میگو و ماهی در آن کار جدی انجام شود ضمن اینکه باید از صید بی قاعده در این شهرستان نیز با جدیت جلوگیری شود.

درحال حاضر شهرک صنعتی بندرلنگه رونق زیادی ندارد که به اعتقاد کارشناسان دلیل آن ایجاد نشدن ارزش افزوده در بخش شیلات است که با اجرا شدن آن این شهرک نیز رونق می‌گیرد.

از طرفی شهرستان بندرلنگه با برخورداری از ۶۰هزار تن ظرفیت تولید ماهی در قفس می‌تواند در آینده‌ای نزدیک به یکی از قطب‌های تولید ماهیان دریایی تبدیل شود.

آذرماه سال ۹۷ مرکز نرسری (بزرگترین مزرعه پرورش ماهی در دریای خاورمیانه در منطقه گرزه شهرستان بندرلنگه) با سرمایه‌گذاری افزون بر ۳۹۰ میلیارد ریال وظرفیت تولید افزون بر ۱۰ میلیون قطعه بچه ماهی شانک و سوف دریایی به بهره‌برداری رسید و عملیات کارخانه فرآوری و مرکز تکثیر این مزرعه نیز آغاز شد.

از دیگر ظرفیت‌های مهم شهرستان بندرلنگه در توسعه طرح‌های پرورش ماهی در قفس در این شهرستان می‌توان به نصب قفس‌های پرورش ماهیان دریایی با ظرفیت ۵۰۰ تن در بندر صیادی چیروئیه اشاره کرد که به همت صیادان و متخصصان جوان انجام شده و علاوه بر جلوگیری خروج ارز از  کشور، هزینه‌های آن نیز نسبت به مشابه خارجی با ۵۰ درصد کاهش همراه بوده است.

آغاز آبگیری آزمایشی مجتمع پرورش میگوی هزار هکتاری حسینه بندرلنگه توسط بخش خصوصی نیز از دیگر ظرفیت‌های شیلاتی است که با زیرکشت رفتن ۴۰۰ هکتار آن افزون بر هزار و ٢٠٠تن میگو تولید خواهد شد که زمینه اشتغال ۳۰۰ نفر را فراهم می‌سازد.

مدیرکل شیلات هرمزگان در این باره گفـت: با اقدام‌های انجام شده در زمینه افزایش ظرفیت تولید ماهی در قفس، بندرلنگه، کنگ، چیروییه و پارسیان در آینده‌ای نزدیک به یکی از قطب‌های تولید ماهیان دریایی تبدیل شوند.

عبدالرسول دریایی در گفت وگوبا ایرنا با اشاره به آغاز به‌کار طرح بهسازی بازوی غربی بندرصیادی کنگ،ادامه داد: این طرح از محل اعتبارات ملی افزون بر ۳۷۰ میلیارد ریال انجام می‌شود و درحال حاضر این بندر به حدود ۳۰۰ فروند شناوری صیادی و افزون بر ۲ هزار صیاد خدمات رسانی می‌کند.

به گفته وی، خدمت رسانی هرچه بیشتر در بنادر صیادی استان به جامعه صیادی در دستور کار شیلات هرمزگان قرار دارد و در تلاش هستیم در قالب طرح‌های پیشنهادی ۱۴۰۰ و با تامین اعتبار لازم، توسعه و ساماندهی بندر صیادی حسینه در دستور کار قرار گیرد.

۵۰هزارمیلیارد ریال برای راه‌اندازی پرورش میگوی بندرلنگه سرمایه گذاری می‌شود

رایزنی نهایی برای عملیاتی شدن بزرگ‌ترین طرح پرورش میگوی کشور با سرمایه‌گذاری ۵۰ هزار میلیارد ریال در مهرگان بندرلنگه خرداد ماه امسال انجام شد.

استاندارهرمزگان در نشست مشترک بررسی روند جذب سرمایه‌گذار برای راه‌اندازی طرح پرورش میگوی بندرلنگه با اعضای هیات مدیره شرکت شهرک‌های کشاورزی کشور افزود: با راه اندازی این طرح، سالانه نزدیک به ۸۰ هزار تن محصول تولید خواهد شد و زمینه اشتغال مستقیم بیش از پنج هزار و ۴۰۰ نفر را فراهم می‌شود.

به گفته فریدون همتی، موسسه اقتصادی کوثر وابسته به بنیاد شهید برای اجرا و بهره‌برداری از سایت ۹ هزار و ۳۷۰ هکتاری پرورش میگوی مهرگان اعلام آمادگی کرده است.

ضرورت احیا ماهی خاویاری دربوموسی

بوموسی؛ این شهرستان سوق الجیشی که مجموعه‌ای از جزیرهای کشور در استان هرمزگان است، ۹۷ کیلومتر خط مرزی دارد و بیش از ۴۰ درصد صادرات نفت جهان از کنار آن می‌گذرد.

شهرستان بوموسی از مجموعه جزیره های بوموسی، تنب بزرگ، تنب کوچک، سیری، فارور و فاروان تشکیل شده و بیشتر مردم بومی این منطقه به فعالیت‌های صید و صیادی اشتغال دارند.

امام‌جمعه بوموسی روز دوشنبه ۱۴ تیر در دیدار رئیس دانشگاه آزاد اسلامی هرمزگان اظهارداشت: در این جزیره شیلات و ماهی‌گیری رواج دارد که باید در این زمینه سرمایه‌گذاری شود.

حجت‌الاسلام محمد پاک‌نژاد در این دیدار افزود: می‌توان با بررسی و مطالعات بیشتر به عنوان تولیدکنندگان پرقدرت محصولات با کیفیت دریایی از موانع اقتصادی پیش رو عبور کرد و به قطب صنایع بزرگ شیلاتی در منطقه تبدیل شد.

رضا پوربابایی، فرماندار بوموسی نیز با اشاره به ظرفیت‌های بزرگ این جزیره درحوزه دریا گفت: سرمایه‌گذاری درحوزه اقتصاد دریامحور می‌تواند آینده روشن و تضمین شده‌ای را برای منطقه ترسیم کند.

رییس دانشگاه آزاد هرمزگان نیز راه‌اندازی صنایع دریامحور را راهی برای توسعه رونق اقتصادی در جزیره ابوموسی عنوان کرد و گفت: این جزیره باید با حفظ استانداردهای زیست‌محیطی و ذخیره‌گاه‌های طبیعی دریا به منبع بزرگ اقتصادی و تولیدات شیلاتی و دریایی مبدل شود.

احسان کامرانی، از پیگیری و طرح توسعه دریامحور در جزیره بوموسی خبر داد و بیان داشت: صید ماهی خاویاری و استفاده آن در این شهرستان زیاد است اما چون برنامه ریزی درستی انجام نشده، میزان آن کاهش یافته که می‌توان با سرمایه‌گذاری اصولی، صادرات خاویار را در این شهرستان را افزایش داد.

جایگاه "شهر نخل و خرما" در تولید و پرورش آبزیان

حاجی‌آباد معروف به "شهر نخل و خرما" با حدود ۶۶ هزار نفر جمعیت در فاصله ۱۶۰ کیلومتری شمال بندرعباس یکی از شهرستان‌های هرمزگان هرچند از مناطق ساحل و منابع آبی شیرین دور می‌باشد، اما علاقه‌مندان و فعالان حوزه شیلاتی از سرمایه‌گذاری در بخش پرورش آبزیان آب شیرین و لب شور نیز غافل نمانده است.  

آبان ماه سال گذشته(۹۹) برای نخستین بار برداشت ماهیان خاویاری از نوع "استرلیاد" دریک مزرعه کشاورزی در حاجی‌آباد آغاز شد.

تولید بچه ماهیان استرلیاد سه سال پیش با حمایت دفتر بازسازی و حفاظت از ذخایر ژنتیکی شیلات ایران از مرکز بازسازی و حفاظت از ذخایر ژنتیکی ماهیان خاویاری شهید دکتر بهشتی -گیلان برای بررسی امکان پرورش اینگونه ارزشمند در شرایط اقلیمی هرمزگان به استخرهای پرورش ماهیان خاویاری در شهرستان حاجی‌آباد منتقل شد.

امکان‌سنجی پرورش ماهی خاویاری در شهرهای غیرساحلی، استفاده چندمنظوره از منابع آب شیرین، افزایش بهره‌وری و فعال‌سازی ظرفیت‌های جدید توسعه آبزی‌پروری استان همراه با کشاورزی، ایجاد تنوع گونه‌ای در پرورش آبزیان، افزایش بهره‌وری و تولید و معیشت کشاورزان از مزیت‌های اجرای طرح پرورش ماهی خاویاری است.

مدیرکل شیلات هرمزگان برخورداری شهرستان حاجی‌آباد از رودخانه‌ها، زمین‌های باتلاقی مستعد پرورش آبزیان، استخرهای ذخیره آب کشاورزی منطقه و سدهای آبخیزداری شهرستان را از ظرفیت‌های زیرساختی آبزی‌پروری این شهرستان عنوان کرد.

عبدالرسول دریایی در گفت‌وگو با ایرنا گفت: برداشت ماهی خاویاری پرورشی از حاجی‌آباد و در روستاهای جایین و طارم از موفقیت‌های مهم این شهرستان در حوزه آبزی‌پروری است.

وی ادامه داد: کیفیت و ضریب تولید ماهیان تولید شده در حاجی‌آباد بسیار بالاتر از حد مناسب و نقطه قوتی برای صنعت آبزی‌پروری در این شهرستان است.

به گفته دریایی، بخش مرکزی حاجی آباد، باغات، منطقه شهدادی، سیرمند و فارغان از منطقه‌های مستعد آبزی‌پروری دراین شهرستان هستند.

نقش هرمزگان در صادرات آبزیان

استان هرمزگان رتبه نخست پرورش ماهی را در کشور دارد و سال ۹۸ نیز پنج هزار و ۹۰۵ تن ماهی در قفس در استان هرمزگان تولید شد.

مدیرکل شیلات هرمزگان دی ماه سال گذشته نیز در نشست با رییس نمایندگی وزارت امور خارجه در بندرعباس گفت: هرمزگان رتبه اول صادرات آبزیان به کشورهای آسیایی و اروپایی را دارد که باید به بازارهای جهانی (قاره های آفریقا و آمریکا) نیز گسترش یابد.

به گفته عبدالرسول دریایی، با تلاش‌های صورت گرفته شیلات این استان در زمان شیوع ویروس کرونا نیز صادرات قابل توجهی به کشورهای آسیایی و اروپایی داشت و توانست رتبه اول کشور را به خود اختصاص دهد.

وی گفت: در حال حاضر  آبزیان به صورت منجمد و خشک صادر می‌شود و آبزیان تازه با توجه به نیاز مصرف در بازارهای داخلی، به کشورهای دیگر صادر نمی‌شود.

رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان درهرمزگان هفتم تیر امسال در نشست مدیرکل شیلات با سرکنسول قزاقستان در بندرعباس اظهارداشت: خلیج‌فارس یکی از دریاهای غنی از نظر تنوع گونه ای زیست محیطی انواع آبزیان است.

مهرداد بازرگان ادامه داد: به دلیل فضای مناسب برای پرورش انواع آبزیان مثل ماهی،میگو، خرچنگ (باهدف صادرات)، لابستر و گونه‌های مختلف آبزیان دارای ارزش اقتصادی است که این مهم سبب شده هرمزگان در زمینه صید و صیادی، پرورش آبزیان، فرآوری و بسته بندی گونه های دریایی تجربه ای درخشان داشته باشد.

وی افزود: افزون بر ۳۰ سال روی پرورش میگو فعالیت می‌کنیم و دارای یک رکورد بسیار خوبی در تولید میگو هستیم که این مهم می تواند یکی از محورهای خوب برای دو طرف باشد.

بارزگان از تجارت و سرمایه گذاران قزاقستانی‌ها در استان هرمزگان استقبال کرد و گفت: شرکت‌های ایرانی دارای کد بازارهای اروپا هستند و با داشتن ای سی کد نیاز به هیچ‌گونه بررسی سابقه شرکت نسبت به وارد کردن محصول مورد نظر به بازار اروپا ندارند.

هرمزگان تامین کننده نیازهای شیلاتی قزاقستان

مدیرکل شیلات هرمزگان نیز با بیان اینکه این استان می‌تواند تامین کننده نیازهای شیلاتی قزاقستان باشد، خواستار ایفای ارتباطات فراملی اقتصادی اتحادیه های شیلاتی شد.

دریایی گفت: در بخش پرورش آبزیان دریایی، پرورش جلبک، پرورش ماهی دریایی یا ماهی در قفس و پرورش میگو در مجموع ا۵۵ هزار تن در استان هرمزگان تولید شده است.

وی افزود: استان هرمزگان با تولید آبزیان پرورشی به رغم تامین مصرف بازارهای داخلی، سالانه بالغ بر ۷۰ هزار تن محصولات آبزی مانند ماهی یال اسبی که در داخل کشور مصرف نمی‌شوند به کشورهای اروپایی، آسیایی، کشورهای حوزه خلیج‌فارس و روسیه صادر می کند.

جایگاه هرمزگان در تولید و صادرات میگو

سابقه پرورش میگو به استان بوشهر برمی‌گردد و برای نخستین بار محققان موسسه علوم شیلاتی کشور توانستند با وارد کردن میگوی وانومی این صنعت را در کشور شکل دهند.

صنعت پرورش میگو یکی از مهم‌ترین صنایع درآمدزا با ارزش اقتصادی بالا در جایگاه بالایی قرار دارد و با توجه به ظرفیت خوب صادراتی این صنعت، میگوی پرورشی یکی از موضوع‌های مهم در آبزی‌پروری این استان به شمار می‌آید.

پرورش دهندگان میگو در این استان بخشی مهم از تولید خود را به کشورهای حوزه خلیج‌فارس و کشورهای آسیایی و اروپایی صادر می‌کنند.

سایت‌های تیاپ شمالی و جنوبی میناب، سایه‌خوش و مقام در بندرلنگه و هنگام در قشم از جمله سایت‌های بهره‌برداری شده پرورش میگو با مجموع ۲هزارو ۷۳۷ هکتار(سطح مفید قابل کشت) در سال ۹۲ هستند و از سایت‌های دارای زیرساخت آماده و توسعه جدید پرورش میگو نیز می‌توان به  سایت‌های سیریک، حسینه بندرلنگه، یکدار جاسک و کولغان بندرعباس اشاره کرد که سهم مهمی در کشت، نگهداری و برداشت انواع آبزیان دارند.

در شهرستان بندرعباس نیز درحال حاضر افزون بر ۱۷۰ میلیون قطعه بچه میگو ذخیره سازی شده که همگی از گونه وانامی هستند.

پرورش میگو در ۲ هزارو ۸۳۰هکتار درقالب ۱۵سایت

افزون بر ۲ هزار و ۸۳۰ هکتار از زمین‌های پرورش میگو در هرمزگان با ۱۵ سایت و ۲۳۹ مزرعه زیر کشت رفته و هم اکنون ۱۷ مرکز تکثیر میگو در این استان فعال می‌باشد که یک هزار و ۴۰۰ میلیون قطعه بچه میگو تولید کرده‌اند و از این تعداد ۳۲۰ میلیون قطعه به استان‌های دیگر صادر شده است.

استاندارهرمزگان در نشست اخیر با شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان هرمزگان اظهارداشت: بر اساس برنامه‌ریزی صورت گرفته برای تولید ۱۰۰ هزار تن میگوی پرورشی تا سال ۱۴۰۰ در این منطقه هدف‌گذاری شده است.

فریدون همتی ادامه داد: طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده، تا پایان برنامه ششم توسعه باید به تولید ۲۰۰ هزار تن میگوی پرورشی درهرمزگان برسیم.

وی تصریح کرد: با رسیدن به رقم تولید ۲۰۰ هزار تن میگوی پرورشی در هرمزگان تنها از این طریق بیش از یک میلیارد دلار صادرات خواهیم داشت و این نشان می‌دهد که پرورش میگو یک ظرفیت عظیم در راستای ارزآوری و اشتغال و دارای مزیت‌های اقتصادی فراوان برای هرمزگان است.

استاندار هرمزگان درخصوص اجرای طرح‌های پرورش میگو نیز گفت: اولویت ما به کارگیری نیروهای بومی استان برای اشتغال در این طرح‌هاست و طبق برنامه‌ریزی صورت گرفته ساکنان روستاها با تشکیل تعاونی های مختلف در این طرح‌ها مشارکت می‌کنند.

همتی ۳۱ خرداد امسال درحاشیه آیین افتتاح ۲۱ طرح در جزیره کیش نیز گفت: درحال حاضر نزدیک به ۹ هزار هکتار سطح زیرکشت میگو در هرمزگان عملیاتی شده است و بیش از ۱۰ هزار هکتار دیگر نیز در دست احداث است که تا پایان مردادماه امسال ۲ هزار هکتار از این میزان به بهره‌برداری می‌رسد.

به گفته وی، سایت جدید ۹ هزار هکتاری پرورش میگوی در مهرگان شهرستان بندرلنگه نیز با سرمایه گذاری ۴۰ تا ۵۰ میلیارد ریالی بخش خصوصی در مراحل پایانی واگذاری قرار دارد که می‌تواند بزرگترین سایت پرورش میگوی ایران باشد.

استاندار هرمزگان، میزان تولید میگوی پرورشی در این استان را حدود ۳۲ هزار تن اعلام و پیش بینی کرد تا پایان سال ۱۴۰۰ میزان تولیدات این استان به ۵۰ هزار تن و تا پایان سال ۱۴۰۱ به حدود ۱۰۰ هزار تن برسد.

تولید لارو مورد نیاز صنعت تکثیر میگو

مدیرکل شیلات هرمزگان معتقد است: تامین میگو مولد عاری و مقاوم در برابر بیماری از اهمیت ویژه‌ای برای صنعت تکثیر و پرورش میگو برخوردار است و تداوم حرکت در صنعت تکثیر و پرورش نیازمند توجه و کار تحقیقاتی است.

دریایی مهرماه سال گذشته(۹۹) در کمیته فنی تکثیر میگوی شیلات هرمزگان در جمع  رئیس پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان، مدیرکل دفتر امور میگوی آبزیان آب شور سازمان شیلات ایران و جمعی از نمایندگان سازمان شیلات ایران اظهارداشت: استفاده از تجربیات شکست‌های کشورهای دیگر در صنعت تکثیر و پرورش میگو دلیلی برای نیاز به ورود میگو مولد عاری از بیماری است.

وی گفت: واردات مولد میگو و رفع موانع آن نیز با محوریت بخش خصوصی و در موزات آن حرکت در مسیر خود کفایی در تولید مولد میگوی سالم و عاری ازبیماری باید هرچه سریع‌تر عملیاتی و تحقق یابد  .

مدیرکل شیلات هرمزگان با بیان اینکه در حال حاضر ۸۵ درصد مولد میگوی موردنیاز در صنعت پرورش میگوی جهان به صورت وارداتی از کشورهای آمریکا و تایلند تامین می‌شود، افزود: در این خصوص ۳ مجوز برای راه اندازی مرکز اصلاح نژاد و میگوی عاری از بیماری صادر شده است.

دریایی، ایجاد طرح‌های پرورش میگوی مولد یا مادر و تخم‌گذار که از اصلی‌ترین حلقه بنیادی پرورش میگو و به ویژه تولید میگوی مولد عاری از بیماری و مقاوم به بیماری که در سطح جهان به spf شناخته می‌شود را از فعالیت‌های مهم و دارای ظرفیت سرمایه‌گذاری این صنعت عنوان کرد.

فرصت‌های سرمایه‌گذاری هرمزگان برای تولید کرم خونی

تولید کرم خونی که در تعذیه میگوی مولد مورد استفاده قرار می‌گیرد از جمله فرصت‌های سرمایه گذاری در صنعت تکثیر و پرورش میگو محسوب می‌شود و به دلیل اهمیت تجاری و اقتصادی نرئیس، تلاش های زیادی در راستای تولید انبوه این موجود صورت گرفته است.

کرم خونی یا کرم نرئیس از جمله موجوداتی هستند که پروتئین و اسیدهای چرب بسیار بالایی دارند و به عنوان غذایی ویژه برای مولدین میگو در مراکز تکثیر و پروش میگو کاربرد دارد.

مدیرکل شیلات هرمزگان دی ماه سال گذشته(۹۹) در بازدید از نخستین مرکز درحال ساخت تکثیر و پرورش کرم خونی کشور در بندرعباس گفت: کرم خونی یکی از نهاده‌های مهم و تاثیرگذار در تغذیه مولد میگو است و بدون شک با راه‌اندازی این مرکز شاهد بهبود کیفی و کمی در صنعت تکثیر و پرورش میگو خواهیم بود.

دریایی با بیان اینکه واردات هر کیلوگرم کرم خونی در حال حاضر افزون بر سه میلیون ریال هزینه دارد، بیان داشت: راه اندازی این مرکز علاوه بر تامین نیاز کشور از خروج ارز نیز جلوگیری خواهد کرد.

مدیرکل شیلات هرمزگان ابرازامیدواری کرد که با نتیجه‌بخش بودن پیشرفت‌های مورد انتظار در این صنعت شاهد خودکفایی و حتی صادرات فرآورده‌های کرم خونی به دیگر کشورهای نیازمند باشیم.

وی از استان هرمزگان به عنوان استان پیشرو در نوآوری و توسعه فعالیت‌های نوین آبزی پروری نام برد وادامه داد: این استان گام‌های خوبی در تکثیر و پروش آبزیان و فعالیت‌های شیلاتی برداشته است و فعالیت‌های اخیر در حوزه‌های شیلاتی همچون پرورش ماهیان خاویاری، تکثیر و پروش جلبک، ماهی در دریا و کرم خونی نشان از نوآوری و پویایی در شیلات هرمزگان دارد.

هرمزگان، مستعد در پرورش جلبک‌های دریایی

از ۲ هزار سال پیش تاکنون جلبک‌های دریایی به عنوان موجودات مهم دریایی در علم پزشکی شناخته شده و به صورت مستقیم و غیرمستقیم در تغذیه انسان و تولید مواد شیمیایی مختلف به کار می‌روند.

در حال حاضر بهره‌برداری از جلبک‌ها در ابعاد صنعتی، کشاورزی، دارویی و غذایی بسیار گسترش یافته و فن‌آوری مدرن برای تولید و بهره‌برداری از آنها در کشورهای صنعتی و پیشرفته جهان مورد استفاده قرار می گیرد.

جلبک‌ها یا همان گیاهان دریایی کاربرد وسیعی در تامین مکمل‌های غذایی و دارویی برای انسان و دام دارند و در پژوهش‌های زیستی، تصفیه آب و تامین غذا برای آبزیان پرورشی نیز نقش ایفا می کنند و امروز هرمزگان مستعدترین استان برای سرمایه‌گذاری پربازده به منظور پرورش این محصول است.

کارشناسان حوزه تحقیقاتی شیلاتی از خورها و سواحل گلی و ماسه‌ای با قدرت آبگیری بالا به عنوان بهترین مکان جهت تولید و پرورش جلبک نام برده و معتقدند بهترین زمان در برای پرورش طبیعی این گیاه در هرمزگان چهار ماه در سال، یعنی اوایل دی تا پایان فروردین ماه است.

سواحل هرمزگان از جمله "سواحل بوستانو" که در ۱۵ کیلومتری غرب شهر بندرعباس به عنوان زیستگاه اصلی جلبک دریایی (گیاه دریایی) در این استان نام برده می‌شود، به عنوان مناسب‌ترین مکان برای تولید و پرورش جلبک دریایی هستند.

خلیج فارس شامل جزایر متعددی است که این جزیره‌ها از لحاظ سواحل صخره‌های ماسه‌ای و مرجانی متفاوت هستند و در سواحل جزر و مدی این جزایر جلبک‌های دریایی زیادی وجود دارد.

اولین مطالعات درباره جلبک‌های دریایی خلیج فارس مربوط به سال ۱۴۵۴ می باشد که در آن شش گونه از خانواده جلبک‌های قهوه‌ای و سه گونه از خانواده جلبک‌های قرمز سواحل جزیره خارک معرفی شده است.

بیشترین مطالعات درباره جلبک‌های دریایی خلیج فارس در ایران، سال‌های ۱۹۰۴ و ۱۹۰۰ میلادی انجام گرفت که ۱۴۹ گونه از جلبک‌های دریایی سواحل خلیج فارس شناسایی شد و از این تعداد ۱۵۳ گونه مربوط به جلبک‌های سبز، قهوه‌ای و قرمز بوده است.

بررسی کارشناسان شیلات در هرمزگان در سال‌های اخیر که در قالب طرح‌های تحقیقاتی انجام شده بیانگر آن است که این استان از شرایط لازم را برای تولید و پرورش انواع جلبک برخوردار است.

در یک دهه گذشته با بهره گیری از تجارب بعضی از کشورهای پیشرو و برتر در تولید جلبک از جمله ایتالیا، هند و ژاپن، چند طرح تحقیقاتی در زمینه پرورش جلبک دریایی به صورت آزمایشی در شرق این استان انجام شده است.

از طرفی آزمایش‌های انجام شده روی مواد استحصالی از جلبک پرورشی «پرسیکا» نیز برتری سواحل هرمزگان در زمینه پرورش و تولید جلبک را نسبت به دیگر نقاط کشور ثابت کرده است.

امروزه از جلبک‌ها بین ۴۰ تا ۵۰ نوع محصول با کاربری‌های مختلف در زمینه تولید مواد غذایی، بهداشتی و دارویی استفاده می‌شود و طبق آزمایش‌هایی که اداره شیلات هرمزگان به دست آورده، از هر چهار کیلوگرم جلبک خیس یک کیلوگرم جلبک خشک و از هر ‎۱۰ کیلوگرم جلبک خیس نیز می‌توان یک کیلوگرم «آگار» که در صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی کاربرد و متقاضیان فراوانی دارد، استفاده کرد.

براساس تحقیقات انجام شده از هر هکتار مزرعه و یا کانال انتقال آب پرورش میگو در هرمزگان طی یک دوره ۴۵ روزه نزدیک به ۲۰ تن جلبک دریایی تر، تولید و برداشت کرد که این رقم در کشور اندونزی که از دمای مناسب‌تری برخوردار است به حدود ۵۰ تن می‌رسد.

شناسایی ۵۰ گونه جلبک دریایی در هرمزگان

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان گفت: ۳۴۷ جلبک در این استان شناسایی شده که ۵۰ گونه آن صنعتی و دارویی است.

عبدالحمید حاجبی در گفت‌وگو با ایرنا افزود: تاکنون ۳۴۷ گونه جلبک شناسایی شده که در هرباریوم اختصاصی جلبک‌های دریایی این مرکز نگهداری می‌شود و از این تعداد، ۱۶۷ گونه جلبک قرمز، ۷۹ گونه جلبک سبز، ۸۰ گونه جلبک قهوه‌ای، ۱۵ گونه جلبک سبزآبی و ۶ گونه جلبک دیاتومه است.

وی افزود: همچنین ۴۴ طرح تحقیقاتی و دانشجویی در رابطه با موضوعات مختلف جلبک‌ها شامل، ۱۳ گیاه شناسی جلبک‌ها، ۷ طرح مطالعات اکولوژیک، ۱۲ طرح اثرات دارویی و مواد مؤثر جلبک‌ها، ۹ طرح کشت و پرورش جلبک‌ها و طرح تأثیر جلبک به عنوان اثرات کودی این گیاه دریایی انجام شده است.

به گفته حاجبی، از سال ۹۲ نیز طرح ملی تدوین خانواده‌های جلبکی آب‌های دریای خلیج فارس و دریای عمان با تلفیق مطالعات تاکسونومی مدرن و کلاسیک انجام و در استان‌های هرمزگان، بوشهر و سیستان و بلوچستان اجرا شده است.

این متخصص رشته بیولوژیک ادامه داد: جلبک‌ها از مرز بوشهر تا مرز پاکستان با هدف نمونه‌های جلبکی منطقه جمع آوری و شناسایی می‌شود و روش شناسایی آن به صورت مطالعات بر اساس شکل ظاهری و خصوصیات مولکولی است.

ربیعی عنوان کرد: حاصل این مطالعات شناسایی دقیق‌تر گونه‌های جدید برای خلیج فارس و دریای عمان بوده است که هر پنج سال یکبار تمدید می‌شود.

اخیرا نیز پژوهشگران گروه زیست‌شناسی دانشکده علوم و فنون دریایی دانشگاه هرمزگان با ساخت یک کرم حاوی عصاره نوعی جلبک قهوه‌ای، توانایی محافظت نوری یا SPF آن را مورد بررسی قرار دادند.

یافته‌های این مطالعه، تابستان سال جاری به صورت مقاله علمی با عنوان «نقش فلورتانن مشتق‌شده از جلبک قهوه‌ای به عنوان عامل محافظت‌کننده در برابر اشعه ماورای بنفش و استرس اکسیداتیو» در مجله طب دریا، منتشر شده است.

استان هرمزگان با ۲ هزار و ۲۰۰کیلومتر مرز آبی و دریایی با ۱۳ جزیره بیش‌ترین فعالیت صید و صیادی در کشور را دارد و با ۳۱۳ هزار تن در سال رتبه اول صید و صیادی کشور را به خود اختصاص داده است.

هرمزگان با داشتن هزاران هکتار زمین مستعد در طول یک هزار و ۴۰۰ کیلومتر مرز خاکی و همچنین جزایر چهارده‌گانه آن در خلیج فارس و دریای عمان علاوه بر ایجاد اشتغال هزاران نفر از متقاضیان فعالیت‌های شیلاتی می‌تواند زمینه‌های سرمایه‌گذاری و صادرات در تولید و پرورش آبزیان را فراهم سازد.

اما استانی که ۱۰۳هزار کیلومتر مربع مساحت دارد و از این میزان ۷۶هزار کیلومتر مربع آب خشکی و۳۱هزار کیلومتر مربع آن دریا و جزیره‌ها را تشکیل داده، برای هر بخش طرح‌های خاصی نیاز به تعریف و اجرا دارد، هرچند که البته تلاش‌های خوبی در حوزه طرح‌های سرمایه‌گذاری صورت گرفته اما برخی ازاین طرح‌ها با نیاز استان متناسب‌سازی نشده و لازم است برای جلوگیری از هدررفت بودجه‌ها و اعتبارات، مطالعات بهتری برروی آن‌ها صورت بگیرد.