بلوغ زودرس، زنگ خطری که شنیده و دیده نمی‌شود

به گزارش ایرنا، بلوغ یک فرآیند بیولوژیک، روانی، اجتماعی و شناختی است و از بارزترین تظاهرات آن، رشد و تکامل خصوصیات ثانویه جنسی و همچنین تغییرات ساختار بدن و تکامل شناختی است.

بر اساس آخرین تحقیقات صورت گرفته در این خصوص، سن فرآیند بیولوژیک که به بلوغ زودرس منتهی می شوددکاهش یافته و از ۹ سال به ۶ سال رسیده است.

به طورکلی، بلوغ زودرس دارای علائم و نشانه های مشخصی است که عموما در دختران با علائم ظاهری و در پسران به‌صورت افزایش انرژی و تحرکات و جنب و جوش ظهور و بروز پیدا می کند.

توجه نداشتن به تغذیه کودکان، استفاده از مواد غذایی ناسالم، مصرف مکمل‌های دارویی غیرضروری مانند ویتامین‌ها و مینرال‌ها، عدم آگاهی خانواده و سیستم آموزشی کشور برای آموزش طبقه‌بندی‌شده مسائل جنسی برخی از عوامل پیش روی کودکان و نوجوانان به سمت بلوغ زود رس است.

خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) استان قزوین برای بررسی هرچه بیشتر این مساله با دکتر حمیده پاک نیت جراح و متخصص زنان و زایمان و همچنین عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوینگفت و گویی ترتیب داد که ماحصل آن در ادامه آمده است.

ایرنا: در خصوص فرآیند بلوغ و تغییرات فیزیکی و روانی کودکان و نوجوانان توضیح بفرمایید.

همانطور که می دانید تکامل جنسی یا بلوغ، به تغییرات  جسمی و جنسی، روانی و تغییرات شناختی در طی دوران کودکی و نوجوانی گفته می شود که علت وقوع آن،  ترشح  هورمون هایی به مشابه هورمون های بزرگسالی با غلظت متفاوت و در نتیجه  فعال شدن هیپوتالاموس، هیپوفیز غدامی و گناد های جنین، نوزاد و کودک است.

گاهی روند بلوغ در سنین کمتر از بازه طبیعی و همچنین بیشتر از بازه طبیعی رخ دهد که در هر ۲ صورت، برای کودکان و نوجوانان آسیب به شمار می آید.

ایرنا: چه طور متوجه ابتلای کودکان و نوجوانان به بلوغ زود رس و یا بلوغ دیر رس باشیم؟

اگرچه زمان و سرعت بلوغ در افراد مختلف متفاوت است اما حوادث ابتدایی بلوغ از یک الگوی قابل پیش بینی مانند رویش موی زائد، تغییر خلق و خو، تغییر سایز برخی اندام های بدن تبعیت می کند.

معمولا در زمینه هورمون شناسی و تولید مثل تحقیقات بی شماری در سراسر جهان صورت گرفته است اما  اینکه چه زمانی بلوغ شروع می شود؛ همچنان جزو سوالت بی پاسخ است.

البته سازمان بهداشت جهانی مواردی نظیر ژنتیک، سلامت کلی بدن، محیط اجتماعی، تماس های محیطی را از مهمترین عوامل بروز بلوغ معرفی کرده است.

معمولا کودکان چاق و کودکانی که در مناطق کم ارتفاع و مناطق شهری ساکن هستند، بلوغ زود رس را تجربه می کنند.

ایرنا: بلوغ زودرس و دیر رس منجر به چه مشکلاتی خواهد شد؟

مشخصه های ابتلای کودکان و نوجوانان به بلوغ زودرس و یا بلوغ دیررس بسیار مشهود و بارز  است و نیاز است خانواده ها به این موضوع مهم اهتمام ویژه داشته باشند و در صورت ممکن با کمک روانشناس بتوانند فرزندان خود را کنترل و در مواقع لزوم درمان کنند.  

مشکلات شایعی که ممکن است همراه با بلوغ در دوران کودکی و نوجوانی رخ دهد؛ می تواند کودک و یا نوجوان را به مرز افسردگی، بیقراری، بدخلقی، پرخاشگری پیش ببرد و منجر به بروز مشکلات تحصیلی شود.

گذر از دوران بلوغ به خصوص بلوغ زودرس برای نوجوانان بسیار سخت می باشد و لازم است خانواده با درک هرچه بیشتر و بهتر این موضوع به کنترل کودکان خود بپردازند.

علائمی مانند کم خونی، آکنه، مشکلات روانی و اجتماعی، نزدیک بینی شدید، خون ریزی های ناشی از عملکرد اختلالی رحمی در دختران و انواع عفونت ها و بیماری های آمیزشی مانند کلامیدیا از خطرناک ترین عواملی است که در بلوغ زود رس باید مورد توجه و آگاهی خانواده ها و همچنین نظام آموزشی قرار گیرد.

تمام کودکان و نوجوانانی زیر ۶ سال که تمام موهای زائد آن ها رشد کرده متحمل به بلوغ زود رس هستند.

البته بلوغ زود رس در دختران به نسبت پسران شایع تر است و تشخیص بلوغ زود رس در دختران نیز، به دلیل تغییر در سایز اندام ها مشهود تر می باشد.

ایرنا: وظیفه خانواده ها در مواجه با بلوغ زودرس فرزندان خود چیست؟ در خصوص درمان این معضل نیز توضیح بفرمایید

خانواده ها باید در اولین قدم پس از گمانه زنی بلوغ زودرس در فرزندان خود، آن ها را نزد پزشک متخصص جهت معاینه و بررسی بالینی ببرند.

به طور کلی بلوغ زودرس کاهش قد در کودکان می شود بنابراین بررسی های بالینی در تشخیص تعیین سن استخوانی کودک یا نوجوان به واسطه عکس از مچ دست چپ و پیگیری برای رشد خطی و قدی کودکان بسیار موثر است.

خانواده ها باید عوارض بلوغ زود رس را جدی بگیرند، این عوارض می تواند از رویش مو زائد تا تومورهای بدخیم  قسمت جمجمه باشد.

سر درد، تشنج، درد شکم و کلیه اختلالات هورمونی باید مورد توجه خانواده هایی که با فرزندان مبتلا به بلوغ زودرس مواجه هستند، قرار گیرد.

در بسیاری از موارد، افراد مبتلا به بلوغ زودرس و یا بلوغ دیر رس نیاز به درمان ندارند اما در صورتی که پس از انجام معاینات لازم و بررسی‌های آزمایشگاهی، پزشک درمان را توصیه کرد باید حتما برای جلوگیری از عوارض احتمالی بعدی و درمان بیماری زمینه‌ای و نیز دستیابی به قد مناسب در دوران بزرگسالی درمان مناسب زیر نظر پزشک و با پایش مکرر صورت بگیرد.