روسیه : ۹۰ درصد احیای برجام انجام شده اما تعهدات آمریکا باقی مانده است

به گزارش ایرنا از مسکو اولیانوف عصر روز یکشنبه به رسانه روسی گفت : مذاکرات احیای برجام در وین احتمالا حداقل ۱۰ روز دیگر و یا دیرتر آغاز خواهد شد.

میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات برجام  تصریح کرد: برنامه ایران برای تولید اورانیوم فلزی نتیجه مستقیم سیاست فشار حداکثری آمریکاست.

وی گفت : روسیه امیدوار است که واشنگتن در راستای احیای برجام از شکست های خود درس بگیرد؛ سیاست فشار کارساز نیست.  

اولیانوف اظهار داشت: اگر توافق بر سر احیای برجام حاصل شود، تحریم های اصلی ایران از جمله تحریم های نفتی احتمالا در ماه آگوست برداشته خواهد شد.  

اولیانوف در باره تاریخ جدید مذاکرات اظهار داشت: تا به امروز، هیچ کس، حتی طرف ایرانی، این را نمی داند. «این را می توان فهمید: یک رئیس جمهور جدید به تازگی در ایران انتخاب شده است، تیم جدیدی در حال آمدن است، آنها برای تصمیم گیری به زمان نیاز دارند. این مسئله برای جامعه ایران و تشکیلات بسیار مهم است. بحث های شدیدی وجود دارد. بنابراین جای تعجب نیست»

 وی گفت: ما با این فرض پیش می رویم که هرچه مذاکرات زودتر شروع شود، بهتر است. فکر می کنم  حداقل 10 روز دیگر باشد. 

 روسیه با احیای برجام چه چیزی بدست خواهد آورد؟

اولیانوف در جواب این سوال کامرسانت گفت: در اینجا دو بعد بین المللی و دو طرفه وجود دارد. اگر در مورد اول صحبت کنیم، در سیاست خارجی ما مسئله منع گسترش سلاح های کشتار جمعی جایگاه بسیار برجسته ای دارد. این یکی از اولویت های ما است. احیای برجام اطمینان از برنامه مسالمت آمیز برنامه هسته ای ایران را فراهم می کند، که ایران بدون شک حق آن را دارد.

نماینده دائمی روسیه در سازمان های بین المللی در وین، که رئیس هیئت روسی در مذاکرات برجام است، گفت: اگر "توافق هسته ای" قابل احیا باشد موفقیت چشمگیری در تقویت منع گسترش سلاح های هسته ای خواهد بود.

 میخائیل اولیانوف، افزود: اگر احیای برجام عملی شود ، راه برای گفت و گوی منطقه ای در مورد مسائل امنیتی  که در آن همه کشورهای خلیج فارس شرکت می کنند، باز می شود.

وی تصریح کرد: اکنون اوضاع در آنجا متشنج است. اما توجه ما به علاقه روزافزون کشورهای حاشیه خلیج فارس برای مقابله با این مسئله است و تلاشی که برای کاهش تنش ها ؛  برقراری روابط عادی  و  اعتمادسازی و امنیت وجود دارد.
  
اولیانوف تصریح کرد: «تکرار می کنم؛  اگر توافقاتی در مورد بازگرداندن فرصت های برجام حاصل شود، شانس پیشرفت در این مسیر به وضوح افزایش می یابد.

وی افزود: در مورد روابط دو جانبه، احیای برجام به معنای لغو بیشتر تحریم های اقتصادی و تجاری آمریکا علیه ایران است، به این معنی که کار تجارت روسیه با ایران به صورت دولتی و خصوصی راحت تر است. این نیز یک نکته اساسی است.»

 وی در مورد تعهدات آمریکا گفت: «من نمی توانم جزئیات مذاکرات را فاش کنم. اما برخی از موارد قبلاً به رسانه ها درز کرده است. به عنوان مثال، یکی از سوالات  کاملاً معقول : آیا تضمین هایی وجود دارد که اتفاقی که در زمان دونالد ترامپ اتفاق افتاد، تکرار نشود و نتایج فاجعه باری به همراه نداشته باشد؟ این مشکلاتی دارد.»

اولیانوف اظهار داشت که آمریکایی ها به این واقعیت اشاره می کنند که قانون آنها اجازه دادن هیچ تضمینی را نمی دهد. اصولاً من بارها و بارها در جلسات کمیسیون مشترک در مورد این صحبت کردم، در واقع ضمانت وجود دارد.  اگر یکی از طرفین شروع به بد رفتاری کند، طرف دیگر می تواند بلافاصله پاسخ دهد. اگر آمریکایی ها شروع کنند، به احتمال زیاد ایرانی ها دوباره در مسیر کاهش تعهدات خود در توافق هسته ای پیش می روند. و این برای همه از جمله آمریکایی ها بسیار ناخوشایند خواهد بود و بالعکس.  

وی اظهار داشت: امیدوارم آمریکایی ها بتوانند از شکست های خود درس بگیرند. از این گذشته، مخالفان توافق هسته ای، به ویژه در ایالات متحده، به مدت سه سال فرصت داشتند  تا اطمینان حاصل کنند که سیاست فشار حداکثر نتیجه ای دارد که دقیقاً برعکس آن اتفاق افتاد.

اولیانوف تصریح کرد: کار به جایی رسید که ایران برای اولین بار در عمل شروع به غنی سازی اورانیوم تا 60 درصد کرد و در حال حاضر تولید فلز اورانیوم غنی شده تا 20 درصد را آغاز کرده است.

وی افزود: «فکر نمی کنم کسی در ایالات متحده از این شرایط خوشحال باشد. اما این دقیقاً نتیجه مستقیم سیاست فشار حداکثری است که اتفاقاً تا امروز نیز ادامه دارد. دولت جدید ایالات متحده آمادگی دارد آن را کنار بگذارد، اما فقط در چارچوب توافق نامه های مربوط به احیای برجام - لغو تحریم ها در ازای بازگشت ایران به اجرای کامل تعهدات هسته ای خود.»

وی گفت: می خواهم یادآوری کنم که پس از خروج ایالات متحده از توافق و شروع سیاست فشار حداکثر، ایرانی ها صبر و حوصله فوق العاده ای نشان دادند و در طول سال به طور کامل به تمام تعهدات خود تحت برجام ادامه دادند. آنها فقط زمانی این اقدام را متوقف کردند که دولت ترامپ تلاش کرد تحریم نفتی را اعمال کند.

وی همچنین گفت: "من و همکارانم از کار با مذاکره کنندگان جدید آمریکایی در مذاکرات احیای برجام لذت می بریم. در زمان دولت دونالد ترامپ ،  گفت و گوی  عادی نادر بود. به نظر من آمریکایی ها موضع نسبتاً عملی و عموما متعادلی در این دوره داشته اند.

ما در چندین مورد با آنها اختلاف نظرهای اساسی داریم ، اما در کل آنها رویکرد تجاری را نشان می دهند که راه را برای دستیابی به توافق ها هموار می کند. من فکر می کنم که در درجه اول با وحدت هدف  و تمایل تمایل مشترک برای بازگرداندن "توافق هسته ای مثبت است.
 

طرحی برای احیای برجام تنظیم شده است

اولیانوف در پاسخ به این پرسش که آیا مذاکره کنندگان برجام در مذاکرات وین در مورد نقشه راه پیشنهادی کارشناسان روسیه برای احیای برجام کار کردند، گفت: من به این پرسش شما می توانم پاسخ مثبت بدهم و چنین طرحی وجود دارد اما هنوز مورد موافقت قرار نگرفته است. با این حال شاخص های آن به وضوح دیده می شود و چارچوب مفهومی آن برای همه قابل درک است.

نماینده دائم روسیه در سازمان های بین المللی در وین گفت: همه این طرح را درک می کنند اما در  طرح تنظیم شده باید جزییات را روشن کرد و چه طرفی و چه زمانی چه کارهایی را باید انجام دهد. طرف آمریکایی در این زمینه با مواردی در برابر ایران موافقت کردند. تهران هم در این عرصه موضع واقعبینانه ای دارد. نکته اصلی این است که روشن است که کدام گام ها را کدام طرف باید بردارد و در این مورد وضعیت کاملا روشن است.

اما در مورد استمرار و ترتیب اقدامات هنوز جای برای گفت و گو وجود دارد هرچند که بار دیگر تکرار می کنم شاخص های طرح وجود دارد و هیچ طرفی با آن مخالفت نمی کند.

اولیانوف در پاسخ به این پرسش که چه طرفی ایران یا آمریکا باید گام اول را بردارد، اظهار داشت: باتوجه به حساسیت این موضوع از پاسخ دادن به این سوال خودداری می کنم. بهتر است تا در این مورد نقطه نظر طرف روسی را بیان کنم. البته باید گام نخست را طرف آمریکایی بردارد. زیرا این آمریکا بود که در حرکتی بد و ناشایست از معامله هسته ای خارج شد و تقریبا همه آن را نابود کرده و همه جهان را با تحریم های فراملی خود به هراس واداشت.

امکان همکاری با دولت جدید آمریکا وجود دارد

دیپلمات روس در مورد دولت جدید آمریکا و امکان همکاری با آن گفت: من و همکارانم از کار با دولت جدید آمریکا خوشمان می آید. در دوره حکومت دونالد ترامپ بندرت گفت وگوی مناسب بین دو کشور انجام می گرفت. به نظر من آمریکایی ها موضع واقعبینانه و در مجموع سنجیده ای را اتخاذ کرده اند. 

اولیانوف گفت: ما با آمریکا در برخی موارد اختلاف داریم اما در کل طرف آمریکایی رویکرد جدیدی نشان می دهد که مسیر برای دستیابی به توافق را می گشاید. بنظر من این شرایط مثبت در این مورد در وهله اول با یک هدف توضیح داده می شود و آن اینکه تمایل مشترک برای احیای معامله هسته ای وجود دارد. 

ایده برجام پلاس رد شد 

نماینده روسیه در مذاکرات برجام در پاسخ به این پرسش که آیا ایده برجام پلاس و برجام تجدید شده بر روی میز مذاکره قرار دارد؟ اظهار داشت: به سوال قبلی شما در مورد سیاست و خط مشی آمریکا در مذاکرات برجام بازمی گردم. موضع واشنگتن نقش مهمی در رد ایده زیان بار برجام پلاس پیشنهاد شده ازسوی تروییکای اروپایی بازی کرد. 

وی افزود: اگر هدف چنین بود و برجام پلاس مطرح می شد، احیای برجام و اضافه کردن تعهدات به آن به جایی نمی رسید و مذاکرات شروع نمی شد. طرف آمریکایی این وضعیت را درک کرد و از وسوسه تحمیل خواسته های جدید تا پیش از آغاز مذاکرات صرف نظر کرد.در شرایطی که روسیه و چین با طرح برجام پلاس مخالفت کردند شرکای اروپایی ما موضع معقولانه تری را اتخاذ کردند. 

اولیانوف گفت: به همین خاطر از ابتدای مذاکرات توافق و تفاهم شفاهی وجود داشت که هدف مذاکرات، احیای برجام در شکل اولیه نه چیزی کمتر و نه بیشتر است. اما در واقع شاهدهستیم که به غیر از ما و چین همه تلاش می کنند که موردی را از برجام کاهش داده یا به آن اضافه کنند. ما در این شرایط مجبور می شویم یادآوری کنیم که این گونه اقدامات از چارچوب اهداف توافق شده برای مذاکرات خارج می شود و در آینده نیز این گونه رفتار خواهیم کرد. 

کاهش تعهدات ایران نتیجه فشار حداکثری آمریکا بود

نماینده روسیه در مذاکرات برجام در مورد کاهش تعهدات ایران در پاسخ به فشار حداکثری دولت ترامپ و اعمال تحریم های جدید در مورد تهران گفت: ما همواره از انتقاد شدید از ایران خودداری کرده و می دانستیم که ایران با این اقدامات به سیاست نامناسب فشار حداکثری آمریکا واکنش نشان می دهد. 

وی افزود: ما طبق شیوه متداول شده در مورد خودداری ایران از انجام تعهدات خود در معامله هسته ای از اصطلاح تاسف خوردن استفاده می کنیم. اما در زمان حاضر زمینه برای نگرانی وجود دارد. چنین به نظر می رسد که ایران بسیار دور می رود. برای نخستین بار در بین کشورهای غیرهسته ای مورد غنی سازی 60 درصد اورانیوم و تولید اورانیوم فلزی پیش آمده است. ما هر قدر زودتر برای احیای برجام به توافق برسیم سریعتر می توانیم این مساله را برطرف کنیم. 

اولیانوف گفت: آنچه که مربوط به شفافیت می شود این هم نتیجه سیاست فشار حداکثری و اقدامات خرابکارانه در سایت هسته ای نطنز و قتل دانشمند هسته ای ایران است. ایران به این اقدامات واکنش نشان داده و سطح همکاریها با آژانس بین المللی انرژی اتمی را کاهش داد.

وی افزود: در این مورد هم نتایجی بدست آمد که کاملا برعکس با ان چیزی بود که عاملان این اقدامات ماجراجویانه به ان امید بسته بودند. این اقدامات بجای اینکه برنامه هسته ای ایران را متوقف کنند به سوی توسعه بیشتر هدایت کردند که تولید دستگاه های سانتریفوژ جدید و موارد دیگر از آن جمله بود. 

دیپلمات ارشد روس خاطرنشان کرد: ایران گام بزرگی در عرصه هسته ای برداشت و سطح شفافیت برنامه هسته ای خود و راستی آزمایی و بازرسی های آژانس بین المللی انرژی اتمی را مطابق قانون جدیدی که سال گذشته در مجلس شورای اسلامی تصویب شد، کاهش داد. 

وی در پاسخ به این پرسش که آیا روسیه راههای نزدیکی مواضع ایران و آمریکا در معامله هسته ای را جستجو می کند؟ اظهار داشت: همینک شرکای غربی ما در مورد بسر آمدن مدت اعتبار توافق فنی موقت که در جریان سفر رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران در ماه فوریه گذشته بدست آمد و مربوط به کار دوربین های فیلمبرداری در سایت های ایران می شود، بسیار ناراحت هستند.

  وی ادامه داد: طرف ایرانی در ماه ژوئن بطور رسمی از تمدید این توافق خودداری کردند. بنظر من نیازی به بزرگنمایی کردن این مساله وجود  ندارد. به یک شرط و آن اینکه دوربین های فیلمبرداری مدار بسته در سایت های هسته ای ایران به کار خود ادامه دهند و محتویات آنها حفظ شود. باتوجه به اظهارنظرهای مقامهای ایرانی، این چنین خواهد بود.

اولیانوف گفت: بویژه می خواهم خاطرنشان کنم که فیلمبرداغری و حفظ فیلم های دوربین ها، نه فقط به نفع آژانس بین المللی انرژی اتمی بلکه ایران است. بدون این اقدام در اذهان مقامهای آژانس درباره برنامه هسته ای ایران نکات ابهام جدید بوجود می آمد و سوال هایی در مورد ایران بروز می کرد که پاسخ دادن به آن برای تهران دشوار بود. 

در مورد مسائل پیش آمده در نیروگاه بوشهر مشاجره نمی کنیم

نماینده روسیه در مذاکرات برجام در پاسخ به این پرسش که چرا باتوجه به اینکه ایران هزینه سوخت هسته ای تحویلی به نیروگاه بوشهر و ساخت بلوک دوم را به روسیه نمی پردازد، مسکو سیاست خود در مورد تهران را سخت تر نمی کند، گفت: بدگویی کردن شیوه معمول ما نیست و در این وضعیت (درباره نیروگاه بوشهر) نیز این گونه رفتار نمی کنیم. فقط می توانم بگویم که مساله واقعا وجود دارد و طرف ایرانی وجود آن را می پذیرد. 

وی افزود: چندی پیش دکتر علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در مجلس این کشور این مساله را برای نمایندگان مجلس تشریح کرد. من اطلاع دارم که شرکت روس اتم این شرایط را در کار خود درنظر می گیرد. اما باید به این نکته توجه داشت که اگر بتوانیم در مورد احیای معامله هسته ای به توافق برسیم به احتمال زیاد بخش اساسی تحریم های آمریکا تا ماه اوت لغو خواهد شد. 

وی گفت: ایران می تواند آزادانه نفت تولیدی خود و کالاهای دیگر را صادر کند. درنتیجه در خزانه این کشور وجوه قابل توجهی جمع خواهد شد. این مبالغ باید در وهله اول برای تسویه بدهی ها که واقعا به سطح قابل توجهی رسیده است، مصرف شود.

اولیانوف درباره آثار اورانیوم پیدا شده در اماکن اعلام نشده در ایران و امکان دستیابی به پیشرفت در این زمینه در همکاری تهران و آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: این مساله متاسفانه در دو سال گذشته عامل تنش زا در کار شورای حکام آژانس بوده است. این مساله بویژه باتوجه به این که موضوع قابل توجهی نیست و بسیار مهم محسوب نمی شود، ناخوشایند است.  

وی ادامه داد: برای همه معلوم است که در این باره گزارش هایی از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی منتشر شد و در اوایل قرن جاری میلادی ایران موارد انحراف از توافقنامه پادمان های آژانس داشت و بطور سری به فعالیت های هسته ای پرداخت. اما این گونه فعالیت های ایران 15-17 سال پیش و قبل از آنکه علنی شود متوقف شد. این فعالیت های هسته ای ایران چندان موفقیت آمیز نبودند.  

نماینده روسیه در مذاکرات برجام گفت: آثار اورانیوم در ایران که توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی و پس از مطالعه به اصطلاح آرشیو نتانیاهو کشف شد به مساله ای تبدیل شد که برزگنمایی شده بود. آنطور که تصور می شود دبیرخانه آژانس بدون ارجاع به شورای حکام، نیاز به رفع ابهام در مورد این مسائل از کانال دوجانبه با طرف ایرانی و نیز با طرف دیگر (اسراییل) داشت.   

وی افزود: این مساله هیچ ریسکی ازنظر انتشار سلاح هسته ای ندارد و هیچکس نمی تواند ادعا کند که چنین ریسکی وجود دارد. 

 اولیانوف در پاسخ به سوال که توافقنامه پادمان ها در مورد تضمین های برای آژانس بین المللی انرژی اتمی وجود دارد که باید اجرا شود و ایران به سوالات پاسخ دهد گفت: البته 20 سال پس از این رویدادها (فعالیت های هسته ای سری ایران)، ایجاد تصویری روشن از آن عملا ناممکن است. ما باتوجه به وضعیت مشابه دیگر می دانیم که این هدف دست نیافتنی است.

وی خاطرنشان کرد: اما به همه سوالات باید پاسخ داد. پاسخ هایی که آژانس بین المللی انرژی اتمی را متقاعد کند و آژانس هم به نوبه خود اگر دلیلی برای ریسک برای انتشار سلاح اتمی وجود ندارد، نباید بیش از حد زیاد توجه خود را به این موارد تمرکز کند 

مقام روس گفت: به این ترتیب در این وضعیت همه باید تا حد معینی انعطاف و عقل و منطق داشته باشند. ناخوشایند است که با چنین مسائل جزئی، اقدامات در مورد ایران دشوار می شود و در مواردی شرکای غربی را به سویی سوق می دهد که شروع به صحبت درباره مطرح کردن آن در شورای حکام و صدور قطعنامه در این مورد می کنند. 

وی افزود: اگر این مساله رخ دهد، واکنش ایران قابل پیش بینی خواهد بود. اگر کسی تصویب یک قانون مجلس ایران را کم می داند ممکن است قانون دوم تصویب شود و همه این اقدامات، وضعیت را به بن بست می کشاند. باید گفت که روسیه در جلوگیری از سیر اوضاع در چنین سناریوی منفی نقش پیشرو بازی می کند. ما بارها در گذشته در این زمینه موفق بودیم.