«علی اکبر مرادی» روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، اظهار داشت: پنجمین دوره از این جشنواره با هدف حفظ و اشاعه موسیقی مقامی تنبور و دیگر آواهای کُردی، شناسایی استعدادهای جوان؛ تشویق و هدایت آنها به سوی فرهنگ و هنر بومی و مقابله با فرهنگ‌های بیگانه، قدردانی از اساتید و خدمتگزاران به فرهنگ و هنر کشور، تشویق و ترغیب خانواده‌ها در راستای توجه هر چه بیشتر به مسائل فرهنگی و هنری و ایجاد روحیه و نشاط اجتماعی در جامعه، برگزار می‌شود.
وی افزود: پنجمین جشنواره کهن آواهای تنبور و موسیقی کُردی در ۲ بخش مقامات تنبور و آواهای کردی برگزار می‌شود که بخش اول شامل مقام‌نوازی، مقام‌خوانی و بداهه‌نوازی و بخش دوم شامل سیاه‌چمانه، هوره و ترانه‌های کُردی کرمانشاهی است.
موسس خانه تنبور دالاهو در ادامه گفت: افراد از هفت تا ۲۷ سال در چهار رده سنی در این دوره از جشنواره حضور پیدا کردند.
مرادی توضیح داد: بخش تنبور جشنواره به خوبی مورد استقبال قرار گرفت و ۱۴۰ نفر شرکت کننده داشت اما بخش های سیاه چمانه، مور و آواهای قدیمی کُردی تنها ۲ شرکت کننده داشتند.
وی افزود: کاهش آمار شرکت کنندگان در بخش های مور و سیاه چمانه نشان می دهد که مردم و مسوولان توجه زیادی به این موسیقی های اصیل ندارند و این رشته های فرهنگی و کهن نفس های آخر خود را می کشند.
موسس خانه تنبور دالاهو در ادامه سخنانش توضیح داد: در سال ۹۷ اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمانشاه را ترغیب کردیم که همچون خانه تنبور خانه‌های سیاه چمانه را در نوسود و مور را در هرسین احداث کند که پس از آن اقدام موثری برای حفظ این ۲ رشته انجام نشد.
مرادی در رابطه با تامین هزینه برگزاری جشنواره کهن آواهای تنبور نیز گفت: قرار بود که ۲۵ میلیون تومان انجمن موسیقی ایران به این جشنواره کمک کند که تاکنون این موضوع محقق نشده است؛ با این حال تمام هزینه های جشنواره راه به صورت شخصی تامین می کنیم.
روستای «بان زلان سفلی» با جمعیتی در حدود ۲۰۰ تن از توابع بخش گهواره شهرستان دالاهو در حدود ۱۰۰ کیلومتری غرب شهر کرمانشاه واقع شده است.
شهرستان دالاهو با حدود ۴۰هزار نفر جمعیت در ۱۰۰ کیلومتری غرب کرمانشاه واقع شده است.
تنبور، سازی با ۶ هزار سال قدمت
به گزارش ایرنا تنبور یکی از قدیمی‌ترین سازهای ایران است که جنبهٔ عرفانی و مقامی دارد. این ساز از ۱۳ الی ۱۴ پرده تشکیل و ۲ الی سه سیم دارد؛ جنس کاسه و صفحهٔ آن از چوب توت و دسته‌اش از چوب گردو است. تنبور در مناطق یارسان‌نشین دارای تقدسی خاص است چنانچه نوازندگان قبل از شروع و در خاتمه دستانش را می‌بوسند.
اوج شکوه و عظمت تنبور در قرن پنجم هجری یعنی حضور در سپاه معروف و متشکل از نهصده شاه‌خوشین بوده و از آن زمان تاکنون در جای‌جای ایران، تنبور را ساز شاه‌خوشینی نیز نامیده‌اند؛ از یافته‌های باستان‌شناسان می‌توان ادعا کرد که این ساز قدمتی شش هزار ساله دارد و از اسناد مهم تاریخی مجسمه‌ای است در حوالی مقبره دانیال نبی (ع) واقع در شوش. شاید نتوان دقیقاً زمان اختراع این ساز را معین نمود، اما می‌توان گفت ساخت تنبور از قرن‌ها پیش از ظهور اسلام رواج داشته‌است.
تنبور کهن‌ترین ساز زهی زخمه‌ای است، به این معنا که اولین سازی می‌باشد که دسته‌ای بلند به همراه کاسه و وتر داشته‌است؛ در کارنامه اردشیر بابکان یکی از متون‌های پهلوی آمده که روزی اردشیر در ستورگاه نشسته بود و تنبور می‌زد و می‌سرود. در روایت‌های افسانه‌ای آمده که رستم در خوان چهارم تنبور می‌نواخته و مقام ته رز را به وی و مقام باریه را به باربد موسیقیدان دربار ساسانیان نسبت می‌دهند.
فارابی که در موسیقی الکبیر به‌طور گسترده در مورد تنبور و انواع آن و فواصل و کوک‌های آن توضیحات مفصل داده‌اند. ابن سینا، عبدالقادر مراغی و صفی الدین ارموی نیز از این جمله‌اند. در آثار شاعران بزرگ فارسی‌زبان از جمله شیخ جنید بغدادی، فردوسی، مولوی، منوچهری دامغانی، نظامی گنجوی، موسوی، حافظ، وحید قزوینی، بیدل دهلوی و وفا کرمانشاهی به کرات از تنبور سخن به میان آمده‌است.
نظر شما