آنچه مسلم است و می‌توان در مورد ترکیب، آرایش و چینش کابینه گفت اینکه کابینه دولت سیزدهم تقریبا میانه‌رو و غیرسیاسی هستند و بیشتر با رویکردی کارکردی و عملکردی انتخاب شده‌اند. البته اینها صرفا وزرای پیشنهادی رییس‌جمهور هستند و اینکه به وزارتخانه مربوطه راه پیدا کنند یا خیر به بررسی صلاحیت آنها در کمیسیون‌های مربوطه مجلس و رای اعتماد نمایندگان ملت به آنها بستگی دارد. باید دید مجلس از در تعامل با دولت وارد خواهد شد یا از همین ابتدا برخی اختلافات بروز خواهد کرد. در این میان بررسی تارنماها و خبرگزاری‌های داخلی نشان می‌دهد که رسانه‌های داخلی در آستانه کار دولت سیزدهم به بررسی جنبه های مختلف این اتفاق مهم پرداخته اند.
رسانه های اصلاح طلب
سایه روشن‌های کـابیـنه رئیسی
روزنامه آرمان ملی با درج مطلبی آورده است: درست از زمانــی که رئـیس‌جمهـور منتخب با رای مردم مشخــص شد و آقای رئیسی به ریاست‌جمهوری رسید، همه نگاه‌هــا به کابینه احتمالی دولت سیزدهم دوختــه شــد. جایی که هر یک از جریان‌ها، احزاب و گروه‌های حامی رئیسی درصدد بودند که برای خود در کابینه او سهمی دست‌وپا کنند. با این‌حال نخستین بیانیه رئیس‌جمهور منتخب آب پاکی را روی دست همه جریانات و گروه‌هــا ریخت که هیچ خیال خامی برای کابینه، تاثیر و فشار بر رئیس‌جمهور و سهــم‌خواهی نداشته باشند. رئیسی بارها بر این نکته تاکــید کــرد که وامــدار هیچ حزب، گروه و جریانی نیست و کاراکتــر شخصیتی او نیز ثابت کرده که اهل باج‌دادن بــه هیچ جریانی نیست. همین مساله نیز باعث شد که برخی جریانات درصدد فشار بر رئیس‌جمهور برای تغییر در تصمیمات گرفته شده بر آیند تا جایی که شنیده شد عده‌ای از نمایندگان مجلس اینگونه با رئیس‌جمهور مواجه شده‌اند که اگر در چینش کابینه با مجلس مشورتی صورت نگیرد، آنها نیز در جلسه رای اعتماد به نحوی از خجالت رئیس‌جمهور و وزرای پیشنهادی در خواهند آمد. با این حال حدس‌وگمان‌ها پیرامون کابینه سیدابراهیم رئیسی طی روزهای گذشته به اوج خود رسید و لیست‌هایی هم با عنوان لیست نهایی کابینه مطرح شد که در آن افراد مختلفی به‌عنوان وزرای پیشنهادی مطرح بودند. با این حال از آنجایی که تا روز گذشته لیست کامل وزرای پیشنهادی به مجلس ارائه نشده بود این گمانه‌زنی وجود داشت که احتمال تغییراتی دیگر در لیست اعلامی از سوی رئیس‌جمهور محتمل باشد، اما دیروز رسانه‌ها رسما لیست کابینه آینده را اعلام کردند تا به گمانه‌زنی‌ها در مورد گزینه‌های وزارتخانه‌ها پایان دهند.
اولویت اقتصادی دولت سیزدهم
این روزنامه همچنین در یادداشتی به قلم داریوش قنبری فعال سیاسی اصلاح‌طلب، نوشت: دولت آقای رئیسی مشکلات بسیاری پیش‌رو دارد؛ مسائلی که در دولت آقای روحانی هم وجود داشته‌اند. عوامل این مسائل و مشکلات را به‌لحاظ اقتصادی می‌توان به سه قسمت تقسیم کرد؛ یکی مسائل اقتصادی ناشی از تحریم‌هاست که در دوره دوم ریاست‌جمهوری آقای روحانی بازگشت، البته با قطعنامه‌های شورای امنیت در زمان آقای احمدی‌نژاد این تحریم‌ها برقرار شد و آقای روحانی در دوره اول ریاست‌جمهوری با برجام اثر اینها را از بین برد اما با تحریم‌های یکجانبه آمریکا دوباره این تحریم‌ها بازگشت و معیشت مردم و اقتصاد کشور را با مشکل جدی مواجه کرد. این یکی از مهمترین مسائلی است که الان دولت آقای رئیسی با آن مواجه است و من فکر می‌کنم بدون دیپلماسی فعال، که شر تحریم‌ها را از سر کشور کم کند، امکان موفقیت چندانی قابل تصور نیست. مسأله بعدی که عامل مشکلات اقتصادی در کشور ماست، موضوعی ریشه‌دار است و آن هم مسائل ساختاری اقتصاد ما است که سوء‌مدیریت‌ها را دربر می‌گیرد و ساختارهای ناصحیحی است که امکان توسعه اقتصادی را در کشور مختل کرده است. در این رابطه به‌نوعی تفکر اقتصادی حاکم بر کشور باید به شکل اساسی متحول شود و تا این تفکر اساسی متحول نشود، امکان توسعه وجود ندارد. طی دو سه سال اخیر و با تحریم‌های آمریکا علیه ایران نوعی نگاه منفی نسبت به سرمایه‌گذاران و سرمایه‌داران در کشور شکل گرفته و ظرف یک سال گذشته قوانین محدودکننده‌ای با نگاه منفی به سرمایه‌داران رخ داده که این وضعیت نمی‌تواند برای توسعه اقتصادی کشور مفید باشد. این وضعیت موجب فراری دادن سرمایه‌گذاران از کشور می‌شود. امروز بسیاری از فعالان اقتصادی در کشور دفاتر فعالیت‌های خود را به کشورهای دیگر منتقل می‌کنند یا قبلاً منتقل کرده‌اند؛ چه دلیلی دارد که این اتفاق بیفتد و فعال اقتصادی در کشور ما احساس امنیت و آرامش نکند؟ آقای رئیسی قول‌های فراوانی داده‌اند و اعلام کرده‌اند که سالانه یک میلیون شغل و یک میلیون مسکن ایجاد می‌کنند که فکر می‌کنم اگر هزینه ایجاد یک میلیون مسکن را به توسعه صنعت و مشاغل پایدار اختصاص دهند، مفیدتر خواهد بود. اگر شغل مردم و جوانان تأمین شود، به تناسب مسکن آنها نیز تأمین خواهد شد
همه وزیران
روزنامه اعتماد در گفت وگو با محمدعلی محسنی بندپی، عضو هیات رییسه فراکسیون اقلیت و ازجمله اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، آورده است: باتوجه به اینکه فهرستی که صبح دیروز منتشر شد، درواقع چندمین فهرستی است که طی روزهای گذشته و دست‌کم پس از برگزاری مراسم تحلیف منتشر شده و حتی به جز این فهرست که صبح چهارشنبه منتشر شد، شامگاه سه‌شنبه نیز فهرست دیگری رسانه‌ای شد که تاحدودی متفاوت بود، به نظرم بهتر است فعلا از قضاوت درباره گزینه‌های پیشنهادی پرهیز کنیم و منتظر بمانیم تا پس از آنکه فهرست نهایی رسما اعلام وصول هیات رییسه مجلس شد و اسامی وزرای پیشنهادی ازسوی ریاست مجلس در صحن علنی قرائت شد، با دقت بیشتر اظهارنظر کنیم. چراکه قانون روال و تشریفات اعلام وصول فهرست وزرای پیشنهادی به مجلس را تعیین کرده است. این‌طور که پیداست احتمالا فهرست نهایی شنبه اعلام وصول می‌شود و در اولین فرصت تشریفات قانونی قرائت اسامی وزرای پیشنهادی در صحن علنی مجلس انجام خواهد شد و آنچه پیرو این روند اعلام وصول شود، فهرست اصلی خواهد بود و نمایندگان نیز بر پایه آن، در کمیسیون‌های تخصصی مختلف روند بررسی کارنامه و برنامه وزرای پیشنهادی را آغاز خواهند کرد. به هر حال فهرست وزرای پیشنهادی باید ازجانب رییس‌جمهوری تقدیم مجلس و مشخصا هیات رییسه شود و قرار نیست اسامی در اختیار برخی نمایندگان قرار گیرد و هیات رییسه بی‌اطلاع باشد. به بیان دیگر تنها وقتی این فهرست رسمیت خواهد یافت که اسامی وزرای پیشنهادی ازسوی هیات رییسه واصل شده و در صحن قرائت شود؛ این‌طور که پیداست شنبه لیست نهایی اعلام خواهد شد و نمی‌دانم چرا چنین شرایطی رقم خورد. به هرحال انتهای هفته گذشته و همزمان با برگزاری مراسم تحلیف، یکی از اعضای هیات رییسه مجلس از انتشار اسامی وزرای پیشنهادی در نخستین روز هفته جاری خبر داد که چنین نشد، سپس گفتند یکشنبه اعلام می‌شود. بعد اعلام شد دوشنبه و سپس گفتند سه‌شنبه منتشر می‌شود تا اینکه بالاخره دیروز شاهد انتشار اسامی به این شکل غیررسمی بودیم.
تحلیل کابینه پیشنهادی سیزدهم از نگاه یک فعال سیاسی
ایرج ندیمی در گفت‌و گو با خبرگزاری ایسنا درباره وزرای پیشنهادی برای کابینه سیزدهم اظهار کرد: در ارتباط با لیست پیشنهادی رئیس جمهور موضوعات قابل بحث و بررسی وجود دارد. ابتدایی‌ترین موضوع این است که بعضی‌ها سابقه وزارت یا معاونت در کارنامه‌شان را دارند اما بعضی‌ها متاسفانه فاقد سابقه اجرایی مشخصی هستند. این موضوع قابل درک است چراکه مهم است وزرا با حوزه معاون اول همکاری بالایی داشته باشند. این فعال سیاسی از سوی دیگر به چند جوان معرفی شده در کابینه نیز اشاره و ابراز عقیده کرد که این افراد بر اساس جوانی‌شان متاسفانه سابقه کاری مشخصی ندارند. چهره‌های این کابینه از سه یا چهار استان اصلی برگزیده شدند؛ استان‌های فارس، همدان، خراسان و تهران. همچنین از جهت عدم استفاده از زنان و اقوام کمبودهای کابینه مشهود است؛ این دولت به نمایندگانی برای ارتباط با این اقشار نیاز دارد. از جهت شرایط ویژه ای که کشور با آن روبه‌رو است؛ نیاز داریم کابینه در بخش اقتصادی که مهمترین موضوع روز است، وزرای قدرتمندی داشته باشد. اکثرا افراد این حوزه‌ها دارای سابقه وزارت و معاونت بودند که بسیار خوب است. در باب برخورد مجلس این احتمال می رود که نمایندگان با یکی دو تا از چهره‌های معرفی شده تعامل برقرار نکنند؛ چراکه برخلاف انتظارشان از آقای رئیسی بود؛ بنابراین من فکر می کنم چند تا از این چهره ها در مجلس به مشکل بر می‌خورند. ما در کابینه معرفی شده با ترکیبی از افرا باتجربه و بی تجربه مواجهه هستیم که باید با جالش هایی مثل تحریم و کرونا رو به رو شوند. از نظر سیاست خارجی وزیری قوی و با تجربه معرفی شده است اما ایشان بین جهان عرب و غرب قرار گرفتند و کارشان سخت است. از نظر وزار ت کشور گزینه پیشنهادی هم خوب است؛ وی وزیر اسبق بوده و فعالیتش در حوزه‌های نظامی و سیاسی برای تعامل با نیروهای انتظامی و استان‌ها خوب است. معرفی این کابینه شگفتی نیافرید اما در اندازه فراجناحی و متخصص بودنش خوب بود.
تک‌جنسیتی بودن کابینه پیشنهادی، خلاف ژست انتخاباتی رئیسی است
محمود صادقی در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا در خصوص کابینه پیشنهادی دولت سیزدهم، اظهار کرد: به نظر من کابینه پیشنهاد شده صرف‌نظر از تک تک افراد، کابینه‌ای قوی نیست. با توجه به شرایط فعلی که نیازمند نیروهای باتجربه در حوزه اقتصاد، سیاست خارجه و بهداشت بودیم، لازم بود افرادی به کار گرفته شوند تا بتوانند مسأله تورم، تحریم و کرونا را حل کنند که به نظر می‌رسد این چهره‌ها، چهره‌هایی نیستند که بتوانند به طور فوری اقدام ویژه‌ای انجام دهند. به طور کلی کابینه برای حل مسائل کلیدی کشور بسیار مهم است اما در مجموع گزینه‌ها، گزینه‌هایی قوی نیستند البته انتظار بیش از این نباید داشت. بخشی از این افراد وابسته به آستان قدس، تشکیلات ستاد اجرایی فرمان امام و بخشی وزرای دولت نهم و دهم هستند؛ یعنی خواستگاه کابینه دولت سیزدهم از این دو حوزه است.
پیشنهادی آموزش و پرورش را نمی‌شناسم
علی اصغر فانی وزیر سابق آموزش و پرورش در گفت‌وگو با خبرنگزاری ایلنا در واکنش به انتخاب حسین باغگلی به عنوان وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش اظهار داشت: بنده آقای حسین باغگلی را نمی‌شناسم، زیرا خیلی تجربه کاری در آموزش و پرورش نداشته که او را بشناسم. من همه افرادی که در آموزش و پرورش سابقه مدیریت داشتند را می‌شناسم، اما آقای باغگلی را نمی‌شناسم. وزیر آموزش و پرورش باید میان فرهنگیان محبوبیت و مقبولیت داشته و به جایگاه مقام معظم رهبری، سیاست‌های دولت و رئیس جمهور اعتقاد داشته باشد و همچنین فرهنگ سازمانی آموزش و پرورش را بشناسد. وزیر آموزش نباید در مصاحبه‌هایش بگوید ما حقوق معلمان را اضافه کرده‌ایم، معلمان از این جمله بسیار ناراحت می‌شوند یا برخی مواقع حق التدریس را بعد از ۶ ماه پرداخت و سپس اعلام می‌کنند که حق التدریس معلمان را پرداخت کردیم، بعد معلمان انتقاد می‌کنند مگر جاهای دیگر که حقوق می‌دهند آن را اعلام می‌کنند که شما این کار را می‌کنید؟ از این رو وزیر آموزش و پرورش باید فرهنگ سازمانی را بشناسد و متناسب با آن صحبت کند. وزیر آموزش و پرورش باید بتواند آموزش و پرورش امروز را تحلیل کند یعنی بداند نقاط ضعف و قوت آن چیست و چه تهدیدها و فرصت‌هایی در آموزش و پرورش است، لذا باید بتوان آموزش و پرورش را تحلیل کند و متناسب با تحلیل، برنامه عمل بدهد و اولویت‌ها را تعیین کند. اول باید اعتماد فرهنگیان را نسبت به خودش جلب کند یعنی اگر بین شخص وزیر و فرهنگیان یک اعتماد متقابل نباشد یقینا او موفق نخواهد شد.
سهم‌خواهی از رئیسی ظلم به ملت است
احمد کریمی اصفهانی در گفت وگو با نامه‌نیوز اظهار داشت: سهم‌خواهی از رئیسی و فشار وارد کردن به او ظلم به ملت ایران است؛ ملتی که رئیسی را انتخاب کرده‌اند تا دولتی متخصص، ولایت‌مدار و انقلابی روی کار آید». بعد از این آقای رئیسی مسئولیت تمام تصمیم‌های قوه مجریه را دارد. او است که در پیشگاه مردم قسم خورده است، او است که مشروعیت ریاست‌جمهوری‌اش را با تنفیذ رهبری به دست آورده و او است که باید به مردم پاسخ دهد و این گروه‌های سهم‌خواه اگر مشکلی در کار پیش آید کجا خواهند بود؟ آیا جواب انتخاب یک وزیر ناکارآمد را می‌دهند؟ آقای رئیسی که مانند رؤسای جمهور گذشته به محض روی کار آمدن نگفت مخروبه‌ای را تحویل گرفته‌ام. او آمده است تا بدون گلایه‌های مستمر کار کند. او مرد کار است؛ پس بهتر است تمام گروه‌های سهم‌خواه بگذارند تا او کارش را بکند. نه پایداری، نه شورای وحدت، نه شورای ائتلاف و نه هیچ گروه دیگری دینی بر گردن رئیسی ندارد و بهتر است همه سیاسی‌ها این موضوع را بدانند. من با هیچ اسمی کاری ندارم اما یک قاعده کلی را می‌دانم که در کشور قحط‌الرجال نیست که دولت بخواهند نماینده‌ها را وزیر کند. بهتر است نمایندگان به نمایندگی خود بپردازند و دولت هم از آنها استفاده نکند.
رسانه های اعتدال گرا
دست خالی رقبا از کابینه سیزدهم
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، ابراهیم رئیسی سرانجام پس از یک هفته از مراسم تحلیف، لیست کابینه پیشنهادی‌اش را به مجلس ارائه کرد و رسانه‌ای شد. لیستی که میانگین تجربه وزرایش آنچنان بالا نیست و برخی از آنها کمترین سابقه اجرایی دارند. اما این لیست چند نکته در خود داشت. نخست اینکه از بین رقبای رئیسی در انتخابات هیچکدام در لیست پیشنهادی حضور ندارند. پیش از این گمانه‌زنی‌هایی درباره حضور قاضی‌زاده هاشمی برای وزارت بهداشت می‌شد و از گزینه‌های قوی این وزارتخانه بود؛ اما با انتشار فهرست وزرای پیشنهادی معلوم شد که قاضی‌زاده هاشمی جایی در این لیست ندارد و در عوض گزینه‌ای آمده که از مخالفان سرسخت واکسن‌های انگلیسی و آمریکایی است و حتی نسبت به واکسن‌های موجود در سبد کوواکس هم شک و تردید دارد. دی ماه سال گذشته، بهرام عین‌اللهی گزینه وزارت بهداشت رئیسی و جمعی دیگر متشکل از زاکانی، مرندی، زهره الهیان و ... در نامهای به روحانی خواستند که از ورود واکسن‌های انگلیسی و آمریکایی جلوگیری کند. به غیر از قاضی‌زاده هاشمی، سعید جلیلی رقیب دیگر رئیسی در انتخابات بود که البته در نقش پوششی ظاهر شد و در روز آخر به نفع رئیسی کنار کشید. وزارتخانه‌ای‌که برای جلیلی حدس زده می‌شد، وزارت خارجه بود که اینگونه نشد؛ گرچه این احتمال کم بود. اما حضور علی باقری معاون جلیلی در زمان شورای‌عالی امنیت ملی در برخی دیدارهای دیپلماتیک ظریف پس از انتخابات شایعات پیرامون وزیر شدن این نایب بر حق جلیلی را پررنگ‌تر کرد؛ تا اینکه سرانجام در روزهای منتهی به معرفی وزرا، حضور حسین امیرعبداللهیان در دیدارهای دیپلماتیک رئیسی و ظریف، معلوم کرد که گزینه وزارت خارجه چه کسی است. محسن رضایی دیگر رقیب رئیسی بود که او هم جایی در لیست رئیس دولت سیزدهم نداشت.
یــاران رئیســی
روزنامه ایران در گزارشی آورده است: جوانگرایی، نوگرایی، تعهد انقلابی، تخصص و تجربه کار اجرایی. اینها، مجموع ویژگی‌های کابینه پیشنهادی رئیس جمهوری به مجلس شورای اسلامی است، ویژگی‌هایی که ترکیب آنها زمینه‌ساز انسجام و هماهنگی کابینه سیزدهم در «دولت مردمی، ایران قوی» شده است. به عبارت دیگر، با نگاهی به اسامی وزرای پیشنهادی، می‌توان در هرکدام، یک یا چند مورد از ویژگی‌های برشمرده را دید، خصلت‌هایی که با قرارگرفتن در کنار هم، شاکله دولت مردمی و نیز زمینه تحقق تحول مدنظر رئیس جمهوری را فراهم خواهد کرد، تحولی که مورد انتظار مردم در انتخابات ۲۸ خرداد بوده است. روز گذشته درحالی آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری در نامهای به محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی فهرست وزرای دولت سیزدهم را برای اخذ رأی اعتماد به مجلس معرفی کرد که مطالبه رهبر معظم انقلاب از دولت و مجلس، تشکیل سریع دولت بوده است. از این رو، نامه روز گذشته رئیس جمهوری را می‌توان گامی در تحقق این هدف دانست، بویژه اینکه پیش از این دو رکن مهم کابینه، یعنی معاون اول رئیس جمهوری و رئیس دفتر رئیس جمهوری نیز از سوی آیت‌الله رئیسی منصوب شده بودند. انتظار می‌رود مجلس یازدهم نیز همراستا با تحولات و انتظارات جامعه، ضمن حفظ ساختار کابینه پیشنهادی در مسیر تشکیل سریع دولت حرکت کند، آن هم در شرایطی که برخی از چهره‌های معرفی شده برای کابینه، خود از همکاران مجلسی‌ها و دارای سوابقی روشن در عرصه تقنینی هم هستند. البته در کنار ارائه فهرست وزرا به مجلس، رئیس جمهوری در حکمی مسعود میرکاظمی را به عنوان معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه منصوب کرد. به این ترتیب، در صورت طی فرایندهای مربوط به رأی اعتماد از سوی مجلس، مردم در کمترین زمان شاهد شکل‌گیری و فعالیت دولت سیزدهم خواهند بود، دولتی که در شرایط کرونایی و دشواری‌های اقتصادی، مأموریت‌ها و وظایف سنگینی را بر دوش دارد. از قضا همین وظایف و مسئولیت‌ها است که شکل‌گیری دولت در کمترین زمان را ضروری ساخته است. به‌رغم این، مروری بر سوابق تحصیلی و اجرایی وزرای پیشنهادی، گزاره مورد اشاره نخست برای کابینه را تأیید می‌کند. راکه ۱۴ عضو کابینه دارای مدرک تحصیلی دکتری، ۴ نفر دارای مدرک تحصیلی مهندسی و یک نفر نیز دارای مدرک علمی اجتهاد است. همچنین جوان‌ترین عضو کابینه ۴۰ سال دارد و مسن‌ترین وزیر نیز تنها ۶۳ سال دارد. این اعداد و ارقام، نشان می‌دهد، میانگین سن وزرا در دولت سیزدهم ۵۲ سال است. این ویژگی‌ها به همراه این واقعیت که نامهای پیشنهادی، چهره‌هایی سیاسی، اما غیرجناحی محسوب می‌شوند، خصلت ویژه‌ای به کابینه سیزدهم داده است. غیرجناحی بودن کابینه به این معنی که امروز نمی‌توان اعضا را سهمیه این یا آن جناح در دولت دانست. طبیعتاً می‌توان انتظار داشت که برخوردها، درون یا بیرون مجلس، با چنین کابینه‌ای نیز غیرجناحی باشد تا فرصت تحقق اهداف و اجرای برنامه‌ها فراهم شود.
رسانه های اصولگرا
عبرت‌های ۸ ساله برای دولت جدید
روزنامه جام جم در گزارشی آورده است: دولت‌ها می‌آیند و می‌روند و مجموعه کنش‌ها و عملکردهای هشت ساله آنها از وعده‌های محقق نشده، تصمیمات نابجا و رفتارهای ناصواب گرفته تا اقدامات مثبت و عملکردهای خاطره سازشان، همه و همه می‌شود یک پرونده قطور عبرت آموز برای بعدی‌ها که اگر به آن اعتنا شود و سرلوحه تصمیمات و اقدامات شان قرار گیرد، چه بسا کژکارکردی‌ها و سوءرفتارها اصلاح و نتیجتا سوءتفاهم بین دولت و ملت به کمترین حد خود تنزل پیدا کند. اما اینجا ایران است! تاریخ پر فراز نشیب این سرزمین پر است از تکرار تجربه‌های تلخ. گویی حافظه تاریخی ما مردم برای ثبت عبرت‌ها و پرهیز از تکرار آن خوب عمل نمی‌کند. صدها مقطع تاریخی و نقطه عطف را می‌توان در پیشینه سیاسی و اجتماعی برشمرد که صرفا به‌خاطر فراموشی گذشته‌ها و گذشتگان، محکوم به تکرار آنها شده‌ایم. راه دوری نرویم؛ همین تجربه ۴۰ساله بعد از انقلاب اسلامی را مرور کنیم؛ قریب هشت دولت روی کار آمده‌اند و هر کدام چشم بر تجربه‌های گران قبل از خود بسته‌اند و باز تکرار تجربه. باز از فاصله نزدیک‌تر موضوع را ببینیم؛ هشت سال اخیر دولت روحانی با یک بسته پر و پیمان از تجربه‌ها و درس‌های عبرت آموز در پیش روی ماست. این «ما» که می‌گوییم هم مردم مدنظر است هم دولت جدید و هم مفهوم کلان حکمرانی. نویسنده این گزارش اگر جای رئیس جمهور جدید بود، حتما تیم خبره و کارشناسی را مامور می‌کرد تا در اسرع وقت در گپ وگفت با صاحب‌نظران و اندیشمندان و حتی کارگزاران دولت قبل و دولت‌های قبل، فهرستی از تجربه‌ها و درس‌های ذی‌قیمت و عبرت ساز را احصا کرده تا لااقل بخشی از مسیر آینده از همین تجربه‌ها ترسیم شود.
اولویت های دولت رئیسی
روزنامه رسالت در گزارشی نوشت: مدت‌هاست که مردم از مشکلات اقتصادی به ستوه آمده‌اند. از اینکه قیمت‌ها ثبات ندارد و لحظه‌ای نرخ مواد غذایی و کالاهای ضروری افزایش می‌یابد، اتفاق ناخوشایندی است که مردم به آن گله‌مند هستند. واقعا این نوع گلایه‌ها بحق است و نباید نسبت به آن موضع گرفت. هرچند آستانه تحمل مردم افزایش داشته اما اقتصاد و معیشت مسئله‌ای است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت یا به زبان طنز در خصوص آن سخن گفت. مردم از اینکه طی این سال‌ها دولت‌ها نتوانسته‌اند، تورم را مهار کنند و برای تناسب میان دخل‌وخرج زندگی آنها چاره‌ای بیندیشند ناراحت هستند. مردم انتظار نداشتند رئیس‌جمهورشان در خصوص افزایش قیمت بنزین بگوید از این افزایش قیمت بی‌خبر بوده یا اینکه انتظار ندارند، معاون اول رئیس‌جمهور، ارزی را تخصیص دهد که بعدها منشأ رانت و فساد شود. اینکه می‌گویند دولت سیزدهم مسیر بسیار سخت و دشواری را پیش رو دارد، واقعا بیراه نیست. خرابی‌هایی که دولت تدبیروامید به بار آورده، چنان زیاد است که دولت رئیسی باید از جان و دل تلاش کند تا این ویرانه‌های اقتصاد را ترمیم و از نو بسازد. همان‌طورکه حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی در روز مراسم تنفیذ خود گفته است؛ کشور با بیش از ۴۴ درصد تورم، رشد نقدینگی ۶۸۰ درصدی، سه برابر شدن بدهی‌های دولت از سال ۹۴ و کسری بودجه ۴۵۰ هزارمیلیاردی مواجه است که این آمار نشان‌دهنده شرایط نامناسب اقتصادی مردم است. شرایط اقتصادی به حدی ناراحت‌کننده است که رهبر معظم انقلاب اسلامی از رئیس‌جمهور جدید خواسته‌اند هرچه سریع‌تر کابینه خود را تشکیل دهد و اولویت نخست کاری او، حل مشکل معیشتی مردم باشد. وقتی رهبر معظم انقلاب به رئیس دولت سیزدهم توصیه می‌کنند اولویت نخست او، تشکیل کابینه و حل مشکلات معیشتی باشد، این بدین معنی است که ابتدا سیدابراهیم رئیسی باید وزرای شایسته و جهادی را به کار گیرد و دوم اینکه دولت جدید نباید وقت خود را به حواشی و موضوعات بی‌ارزش یا کم‌ارزش تلف کند.
سایه روشن تیم اقتصادی کابینه رئیسی
به گزارش روزنامه فرهیختگان، بعد از اعلام‌وصول لیست کابینه دولت سیزدهم در مجلس، روزمه، عملکرد و سابقه افراد پیشنهاد شده در کمیسیون‌های تخصصی ظرف مدت یک هفته بررسی شده و بعد از آن نیز مراحل گرفتن رای اعتماد به صورت علنی آغاز خواهد شد. گمانه‌زنی‌های متفاوتی در مورد کابینه دولت سیزدهم شده بود و بعد از اعلام این لیست، برخی از گزینه‌های جدی و محتمل حضور نداشتند و در عوض جای خود را به گزینه‌های دیگر داده بودند. فهرست وزرای پیشنهادی سیدابراهیم رئیسی برای اداره دولت سیزدهم، روز گذشته به صورت غیرعلنی به مجلس شورای اسلامی تقدیم شده است. هر چند تا زمانی که این لیست به صورت علنی در هیات‌رئیسه مجلس وصول نشود امکان تغییر وجود دارد، اما بعید است که ابراهیم رئیسی در این فرصت اندک و البته شرایط سخت چنین تصمیمی بگیرد. مثلث مهم اقتصادی این لیست؛ وزارت اقتصاد، سازمان برنامه‌وبودجه و بانک مرکزی است که هدایت این سازمان‌ها براساس آنچه که تحت عنوان لیست غیررسمی منتشر شده به ترتیب به آقایان احسان خاندوزی، مسعود میرکاظمی و اکبر کمیجانی سپرده شده است. از طرف دیگر وزارت راه و شهرسازی، وزارت نفت، نیرو، صمت، جهاد کشاورزی و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که وزارتخانه‌های مرتبط با امور اقتصادی و معیشتی مردم هستند نیز به ترتیب به آقایان؛ رستم قاسمی، جواد اوجی، علی‌اکبر محرابیان، سیدرضا فاطمی‌امین، سیدجواد ساداتی‌نژاد و حجت‌الله عبدالمالکی سپرده شده است. براساس قانون ابراهیم رئیسی دو هفته پس از مراسم تحلیف می‌توانست کابینه پیشنهادی خود را به مجلس معرفی کند اما یک هفته مانده به پایان مهلت قانونی این کار انجام شد. از طرف دیگر بعد از اعلام‌وصول این لیست در مجلس، روزمه، عملکرد و سابقه افراد پیشنهاد شده در کمیسیون‌های تخصصی ظرف مدت یک هفته بررسی شده و بعد از آن نیز مراحل گرفتن رای اعتماد به صورت علنی آغاز خواهد شد.
کابینه ۷ سال جوان شد
روزنامه جوان در گزارشی آورده است: هیئت وزیران پیشنهادی دولت رئیسی را به شناسنامه می‌توان جوان دانست. میانگین سنی وزیران او ۵۲ سال است، در حالی که میانگین سنی وزرای دولت قبلی ۶۰ سال بود و حالا می‌توان گفت کابینه به نسبت دولت دوازدهم جوان شده است. با این حال، اینکه افکار آنها چقدر جوان باشد و اینکه در عمل چقدر انقلابی و حزب‌اللهی باشند، تا بتوان گفت دولت «جوان و حزب‌اللهی» محقق شده است، نیاز به گذر زمان دارد. فهرست وزیران کابینه سید ابراهیم رئیسی دیروز به مجلس معرفی و در رسانه‌ها منتشر شد تا در اولین جلسه مجلس (شنبه ۲۳ مرداد) اعلام وصول شود و طبق گفته سید نظام‌الدین موسوی، سخنگوی هیئت رئیسه مجلس، پس از ایام تعطیلی تاسوعا و عاشورا صحن علنی شاهد جلسات بررسی رأی اعتماد به این وزرای پیشنهادی باشیم. اغلب چهره‌های این فهرست ناشناخته و جدیدالورود به دولت هستند و در واقع «چهره» نیستند! از این منظر می‌توان گفت شاهد ورود چهره‌هایی جدید به حلقه مدیران کابینه دولت‌ها هستیم. از منظر تحصیلات نیز ۱۴ نفر از وزرای پیشنهادی مدرک دکترا، چهار نفر مهندسی و یک نفر تحصیلات حوزوی تا درجه اجتهاد دارد. روز گذشته، علاوه بر وزرای پیشنهاد شده به مجلس، سید ابراهیم رئیسی یکی از معاونان مهم رئیس‌جمهور را هم منصوب کرد. سید مسعود میرکاظمی به سمت معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور منصوب و جانشین محمدباقر نوبخت شد. میرکاظمی، متولد ۱۳۳۹ تهران دارای مدرک تحصیلی دکترای مهندسی صنایع است و پیش از این مسئولیت‌هایی همچون وزیر نفت در دولت نهم (دولت اول احمدی‌نژاد) و رئیس سازمان اوپک (۲۰۱۱)، وزیر بازرگانی در دولت دهم (دولت دوم احمدی نژاد)، نماینده تهران در مجلس نهم و رئیس کمیسیون انرژی مجلس، عضو هیئت امنای بنیاد بهره‌وری موقوفات آستان قدس رضوی، عضو و رئیس هیئت مدیره سازمان اقتصادی رضوی، رئیس مرکز مطالعات بنیادی انقلاب اسلامی، رئیس دانشگاه شاهد، رئیس مرکز مطالعات لجستیک و مدیرعاملی سازمان اتکا را برعهده داشته است.
آیا رئیسی موفق می‌شود؟
جعفر بلوری طی یادداشتی در روزنامه کیهان نوشت: آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور منتخب از همان ثانیه‌های ابتدایی انتخاب، با چالش‌های جدی روبه‌رو بوده؛ آن‌قدر جدی که شاید امروز یکی از سؤال‌های مهم و کلیدی مردم درباره ایشان این باشد که با وجود این همه چالش و مشکل «آیا ایشان موفق خواهد شد؟». ایشان در دو تجربه مدیریتی اخیرشان یعنی تولیت آستان قدس رضوی و ریاست قوه قضائیه، بدون تعارف درخشیده و بسیار موفق عمل کردند و علت رغبت بسیاری از مردم به ایشان در انتخابات اخیر، موفقیت‌های بزرگی بوده که در این دو حوزه کسب کرده‌اند. قلع و قمع تروریست‌های اقتصادی، شناسایی و محاکمه مفسدان ریز و درشت اقتصادی بدون هیچ‌گونه ملاحظه و بدون توجه به اینکه آن فرد، به چه کسی یا چه قدرتی مرتبط است، و از همه مهم‌تر، بازگرداندن ۲۰۰۰ کارخانه تعطیل و نیمه‌تعطیل به چرخه تولید و ایجاد اشتغال برای هزاران نفر از کارگران این کارخانه‌ها کار کوچکی نبود. امیدی که امروز در دل مردم جوانه زده، ریشه در همان مبارزات بی‌امان با فساد و کارهای بزرگش دارد. اما وضعیت بحرانی کرونا، کسری بودجه ۴۵۰ هزار میلیارد تومانی، ارّه برجام و انبوهی از مشکلات ریز و درشتی که دولت اعتدال و اصلاحات برای ایشان و مردم به ارث گذاشته‌اند، ممکن است برخی را با این سؤال جدی مواجه کرده باشد که آیا آقای رئیسی می‌تواند کشور را از این مسیر سنگلاخ و ناهموار عبور دهد یا خیر؟
در دفاع از وزارت حسین باغگلی
بختیار شعبانی ورکی در یادداشتی در سایت خبری رجا نیوز نوشت: آقای دکتر باغگلی انسانی وارسته، مومن و پاک است و جز به مصالح کشور نمی اندیشد، به آموزش و پرورش تعلق خاطر دارد، در رشته فلسفه تعلیم و تربیت تحصیل و تحقیق کرده است، با ساختار، فرایند و دشواری های آموزش و پرورش آشناست، شخصیت جذاب و دوست داشتی دارد و در عین حال توان مدیریتی ایشان مثال زدنی است. هنر برقراری ارتباط ایشان با نقش آفرینان اصلی وزارت آموزش و پرورش و متخصصان حوزه و دانشگاه بی بدیل است. بنابراین دغدغه کسانی که نگران عدم همکاری افراد باتجربه با وزیر جوان هستند با حضور آقای دکتر باغگلی به کلی منتفی است. تردیدی نیست که در شرایط مساوی، تجربه مدیریتی در سطوح مختلف اهمیت دارد. ولی همانطور که استحضار دارید تکرار تجربیات گذشته بدون وارسی آن ها الزاما به خردمندی منتهی نمی شود. مدیر توانا باید توانایی استفاده از نیروهای متعهد، کاردان و صاحبنظر را داشته باشد. به نظر من آقای دکتر باغگلی از چنین قابلیتی به خوبی برخوردار است. اطمینان دارم او خود را وقف کشور می کند و خستگی ناپذیر برای بهسازی وضع آموزش و پرورش تلاش خواهد کرد. به علاوه به نظر من وزیر جوانِ جدید با ایده های نو، بهتر از کسانی که با روند متعارف آموزش و پرورش خو گرفته اند و به وضع موجود عادت کرده اند، می تواند شعارهای ریاست محترم جمهور را محقق سازد.
نظر شما